Zelfreflectie bij banken?

In een uitgebreid artikel in de NRC van 21 september verzet Henk Arnold Sijnja, partner bij Baker McKenzie, zich tegen de strenge regelgeving voor banken. Hij erkent nog wel dat de zorgplicht van banken jegens klanten zeer belangrijk is maar voor het overige vergroot al die regelgeving alleen maar de kans op ongelukken.

In plaats van deze rule based regelgeving moet er principle based-regelgeving komen, zegt Sijnja. In plaats van lijstjes met voorschriften afvinken, zouden banken moeten handelen naar wat de bedoeling is van de regelgeving. Anders gezegd: niet naar de letter maar naar de geest handelen.

Zelfreflectie van banken is een veel beter instrument, zegt deze partner bij Baker McKenzie. Tja, in welk universum leeft hij dan? Zeker Joris Luyendijk nooit gelezen? Kunt u mij één voorbeeld geven, mijnheer Sijnja, van succesvolle zelfreflectie en zelfregulering?

Sijnja geeft een naar zijn zeggen goed voorbeeld van wat hij bedoelt: als de banken volgens de regels handelend hun bestuurders astronomische salarisverhogingen en bonussen toekennen blijkt de publieke verontwaardiging zo groot dat ze die salarisverhogingen en bonussen weer terug moeten draaien. Zegt hij dit echt? Ja, echt, dit is wat er staat, lees het zelf maar. En wat zegt hij er achter aan? "In dit geval heeft de regel dus een omgekeerd effect van wat werd beoogd".

Regels zouden richtinggevend moeten zijn en moeten aansturen op zelfreflectie en normbesef. Maar beste mijnheer Sijnja, waren waren normbesef en zelfreflectie toen de ING geld witwaste voor criminelen? Waar waren zelfreflectie en normbesef toen Jeroen Veerman Ralph Hamers 50 procent salarisverhoging toezegde? Waar waren normbesef en zelfreflectie toen de ING-top meende de witwaspraktijken af te kunnen doen met het intrekken van een paar bonussen?

Henk Arnold Sijnja schreef een zeer slecht artikel zonder ook maar de geringste serieuze onderbouwing. Een artikel dat alleen maar bedoeld is om zijn clientèle te pleasen.

What you see is what you get?

Al heel snel zullen we dat niet meer kunnen zeggen. Een interessant interview in de NRC van 21 september met informatiegoeroe Aviv Ovadya, nepnieuws onderzoeker in de VS. Tot nog toe, stelt Ovadya, werden we geconfronteerd met nepnieuws via nieuwe distributievormen. Met name de social media spelen daarin een cruciale rol. (Des)informatie kan zich door fb, twitter en instagram veel sneller verspreiden dan ooit tevoren en dat is een zeer bruikbaar instrument gebleken in het verspreiden van nepnieuws om daarmee de publieke opinie te beïnvloeden.

Hoe irritant en kwalijk ook, dit is nog een relatief onschuldige vorm van nepnieuws. Er is een veel gevaarlijker middel in aantocht en dat is gecreëerde informatie waarmee ogenschijnlijk live-beelden kunnen worden bewerkt en mensen woorden in de mond gelegd kunnen worden die ze nooit uitgesproken hebben. 'Deepfake' noemt Ovadya dit.

Er is weinig fantasie voor nodig om je een beeld te vormen van welke gevolgen deze technologische ontwikkeling kan veroorzaken. Als mensen niet meer kunnen vertrouwen op wat zij zien als de 'werkelijkheid' dan is een open en vrije samenleving niet meer mogelijk. Een debat is geen debat meer en het vertrouwen in de politiek zal nog veel sneller dalen dan nu reeds het geval is.

Een terechte waarschuwing van Ovadya die spreekt van een 'informatie-apocalyps'. En hij voegt er aan toe: "Wantrouwen is een basisingrediënt voor autoritaire samenlevingen. Voor een democratie heb je een minimaal niveau van onderling vertrouwen nodig. Ee gezamenlijk begrip van wat waar is en wat niet, is cruciaal. We móéten boven die ondergrens blijven".

Trial by media

Gisteravond bij Pauw een interessante confrontatie tussen advocaat Roethof en de onvermijdelijk alom aanwezige grootmoralist Peter R. de Vries. Roethof is een wat merkwaardige man. Meestal vertrekt hij geen spier en klinkt hij al snel verongelijkt. Met zijn krassende stem en strenge blik in de ogen lijkt hij vaak snel heel erg boos te worden maar hij weet zich telkens weer net te beheersen. Als hij glimlacht is het meestal een wat hautaine grimlach. Gisteren zag ik hem bij andere Pauw-onderwerpen overigens wel glimlachen en hier en daar zelfs het begin van een heuse lach tonen.

Zijn argumentatie in het kort: Jos B. is verdachte van een misdrijf van 20 jaar geleden maar er zijn geen harde bewijzen dat hij iets met dat misdrijf van doen heeft. Er is weliswaar DNA op de onderbroek van het slachtoffer aangetroffen maar er zijn ook andere DNA-sporen, niet van de verdachte aangetroffen. Niet vast is komen te staan hoe het slachtoffer is overleden en of er daarbij geweld is gebruikt door een dader. Ook zijn er geen aanwijzingen voor een seksueel vergrijp, er is geen bloed of sperma op het lichaam van het slachtoffer aangetroffen.

Roethof erkent dat de ouders van het slachtoffer een afschuwelijke tijd doormaken en recht hebben op de waarheid. Zijn cliënt zal een verklaring afleggen als hij daar aan toe is maar zal dat niet doen omdat Peter R. de Vries dat zo graag wil. Tot slot wijst Roethof erop dat de verdachte in de publieke opinie allang veroordeeld is en dat waarheidsvinding wel erg naar de achtergrond is gedrongen.

Peter R. de Vries stelt hier niets tegenover, behalve verontwaardiging en moralisme. Dat is een zwaktebod. De Vries stelt zich op als familiewoordvoerder, eigenwijze speurder, aanklager en rechter tegelijk. Terwijl hij donders goed weet dat een verdachte niet hoeft mee te werken aan zijn eigen veroordeling.

Had de politie destijds maar adequater opgetreden en wat meer research gedaan naar de achtergronden van de verdachte. Waarom weet de politie nu binnen een paar weken tal van details over de verdachte die toen, 20 jaar geleden, buitengewoon relevant waren? Maar die toen niet boven tafel kwamen? Waarom werd de crime scene destijds veel te snel opgedoekt zodat tal van eventuele sporen vernietigd werden? Ik vermoed zo dat er direct na het afschuwelijke voorval door de politie heel slecht recherchewerk is verricht, met alle gevolgen van dien.

Maar hoe het ook zij: Jos B. is nog steeds slechts een verdachte, hij is nog niet veroordeeld. Dat doet de rechter in ons land. Dat er nu kinderporno is aangetroffen op de computer van de verdachte zegt niets over het voorval uit 1998, dat verdachte een pedofiel is, was al bekend. Er is hier geen sprake van een nieuw feit en bovendien, stelt Roethof, moet nog wel worden vastgesteld dat verdachte degene was die de kinderporno heeft gedownload. Misschien hadden ook anderen toegang tot zijn computer.

Tot zover ontdek ik slechts één zwakke redenatie in het betoog van Roethof: hij stelt dat het DNA van verdachte als gevolg van contaminatie op de onderbroek van het slachtoffer terecht gekomen moet zijn. Maar dat kan alleen als er kleding of een voorwerp van verdachte samen met het ondergoed van het slachtoffer is gearchiveerd. Ik geloof niet dat er ooit kleding of een voorwerp van verdachte in beslag is genomen.

Oei, de Britten zijn kwaad

In het Verenigd Koninkrijk struikelen de voor- en tegenstanders van de Brexit over elkaar. Bij de komende partijzitting begin oktober zullen de fundamentalisten (de leugenachtige volksmenner Boris Johnson voorop) uit het leave-kamp zich tot het uiterste inspannen om May onderuit te halen. Met een beetje pech is het dan al voorbij voor Theresa May. De schitterende foto hierboven spreekt boekdelen (auteursrechten IBTimes UK Leonhard Foeger)
De Britse pers spreekt over "NEIN, NEIN, NEIN" (natuurlijk geven ze daar Angela Merkel de schuld van alles!) of van "Your Brexit's broken" of, iets geestiger "The Salzburg distaster". The Sun gaat nog een stuk verder maar dat doen ze daar wel vaker en kopt: "EU DIRTY RATS".

Maar denken die idiote Britten nu werkelijk dat ze wel de lusten en niet de lasten kunnen krijgen? Zouden ze zelf tot zulk een lankmoedigheid bereid zijn als zij in de schoenen van de EU zouden staan? Natuurlijk niet. De EU kan zich absoluut niet veroorloven het Checquers-voorstel van May te accepteren. Nog dezelfde dag zullen tal van andere EU lidstaten aankloppen om een identieke voorkeursregeling te verlangen. Dan is de EU in een klap over en uit, history.

Nog even los van het feit dat de Britten achter de EU-rug om lidstaten afzonderlijk hebben benaderd om hun Chequers-voorstel aan te prijzen. Er is iets in de Britten gevaren waardoor ze zichzelf in een noodtempo van het Europese vasteland hebben vervreemd. En die geest is niet meer terug in de fles te krijgen. Daar zorgt de Britse pers (lees voor een belangrijk deel: Murdoch) wel voor. Ze waren altijd al een buitenbeentje en hebben al zoveel privileges verkregen, het lijkt wel alsof ze niet meer ontvankelijk zijn voor rationaliteit. Laten we hopen dat het gezond verstand toch mag zegevieren, dat May niet onderuit geschoffeld wordt door haar partijgenoten en dat er in oktober toch een deal met de EU komt. Dat is in ons aller belang, niet in het laatst in het belang van de Britten zelf.

The Doors - Indian Summer

In the heath of the moment, een ode aan de wadden

De afgelopen zomer brachten wij deels door direct onder de waddendijk in Friesland en Groningen. Iedereen herinnert zich nog de hitte van deze indian summer. Er gebeurt iets wonderlijks als je met een telelens foto's neemt over grote afstanden. De lucht trilt en vervormt het beeld aan de horizon dat je in je zoeker hebt. Daaruit ontstaan soms de prachtigste foto's. Klik op de foto's om alle details te kunnen zien.

En tot slot nog een paar foto's die de schoonheid van die noordelijkste strook van ons land laten zien.

En als laatste dan nog een fraaie commercial voor een fietsmerk.

Maggie