Staphorst moet zich diep, diep schamen

 

De helft van het aantal Coronapatiënten in een Zwols ziekenhuis is afkomstig uit het streng gereformeerde Staphorst. Geplande reguliere zorg is opnieuw uitgesteld. Opnieuw, want deze maatregel moest het ziekenhuis eerder ook al nemen. Wat zoeken deze Staphorstenaren in godsnaam in een ziekenhuis? En hoe durven ze toe te laten dat door hun toedoen of vooral nalaten reguliere zorg aan niet-corona-patiënten onthouden moet worden? Waar is godverdomme hun christelijke moraal gebleven? In Staphorst hebben ze nog nooit van solidariteit gehoord.

Ik stel voor dat we een tijdelijk ziekenhuis voor alle Coronapatiënten inrichten in de Flevopolder. Dan kan de reguliere zorg overal in ons land gewoon weer, zoals het hoort in een beschaafde samenleving, gegarandeerd worden. En wie zich om principiële of religieuze redenen niet wil laten inenten heeft wat mij betreft geen enkel recht op een ziekenhuisbed. In een ziekenhuis-uitsluitend-voor-coronapatiënten zullen we dezulken uit barmhartigheid toelaten maar reguliere zorg uitstellen omdat een stelletje idioten het vertikt zich te laten vaccineren, dat acht ik ethisch onaanvaardbaar.

Groningen revisited

 

Groningen ligt alweer achter ons. Een week lang hebben we de omgeving van Oudeschans verkend waarbij de Ruiten Aa voortdurend ons pad kruiste. Deze streek is voorlopig ingekleurd door de verhalen van Lammert Voos. En die beelden kwamen wel heel dichtbij toen een overbuurman - die kennelijk van mening was dat wij onze auto hadden geparkeerd (overigens op aangeven van de verhuurder van het huisje waar wij verbleven) op iets wat geen officiële uitrit was - zijn auto op de  openbare weg parkeerde, frontaal voor de onze en verlengd met een fikse aanhanger. En vervolgens was de overbuurman met onbekende bestemming vertrokken. Wij hadden geluk dat naast ons de auto van de buurvrouw stond geparkeerd zodat we uiteindelijk alsnog konden vertrekken nadat zij ons daartoe in de gelegenheid had gesteld. Aan beide zijden hadden we nog ongeveer twee centimeter ruimte. Ik liet een kort briefje achter op de voorruit van de overbuurman met de tekst "Fijn hè, zo alleen op de wereld. U bent een ongelooflijke aso". En ondertekende met mijn naam en telefoonnummer.

Tot mijn verrassing belde de snoodaard (verschillende buren aldaar hadden ons uitvoerig verteld van al zijn wandaden, nu al tien jaar lang) zowaar terug maar al snel bleek dat hij volledig overtuigd was van zijn eigen gelijk. Hij erkende dat wij het slachtoffer waren geworden van zijn dispuut met zijn buren en dat hij inderdaad ook pas op maandagochtend had kunnen terugkeren. Maar hij wilde graag uit de doeken doen hoe de situatie werkelijk in elkaar stak. Ik liet hem weten geen enkele belangstelling te hebben voor die achtergrondinformatie. Het simpele feit dat hij het nodig had gevonden ons volledig te blokkeren terwijl wij in het geheel niets van doen hadden met zijn ruzie met zijn buren, maakte mij duidelijk - zo liet ik hem weten - dat hij een heel naar karakter had en ik noemde zijn gedrag onbeschoft. Hij meende dat ik die kwalificatie beter achterwege liet. Enfin, zinloos gesprek natuurlijk dat ik vervolgens maar beëindigde.

Dit alles neemt niet weg dat wij heel erg graag in Groningen komen. We bezochten ook nog Bourtange maar dat bleek geen aanrader. Een leuk vestingstadje hoor maar volledig verpest door volkomen nieuw straatmeubilair zoals ophaalbruggen en wachthuisjes die de sfeer van de Middeleeuwen terug moeten brengen in een dorpje waar het centrale plein in beslag is genomen door enkele horecazaken met terrasjes en een fotozaak die blijkens het uithangbordje nog steeds Kodak verkocht! Dat Kodak allang niet meer bestaat, was daar nog niet doorgedrongen. Als u wilt weten wat het woord 'fake' betekent, bezoek dan eens Bourtange.

Wat er allemaal wél de moeite waard is aan Groningen heeft u in de achterliggende dagen al kunnen lezen. Mocht u belangstelling hebben voor de volledige fotoreportage, klik dan hier.

Halverwege

 

Ik had mijn dorst enigszins onderschat toen gisteravond het laatste glas gevuld werd met een overigens matige uit tarwe gedestilleerde bourbon. Dus vanmiddag nog even fluks een slijter in het ongelukkige Ter Apel gezocht waar ik mij een mij welbekende Aberlour van 12 jaar (uit gulzige fles) en een onbekende Ierse whisky aanschafte. Toen ik de slijter mededeelde dat deze aankoop mij wel door het weekend heen zou helpen. antwoordde hij met een van wijsheid doortrokken glimlach: "toch zeker halverwege".

Ter Apel

 

Ter Apel kennen we alleen van asielzoekers en een mevrouw die een boel stennis maakte toen ze zich vrijwillig liet aanrijden door een staatssecretaris. Midden in het dorp wijst een bordje 'centrum' de ene kant op een daarboven het bordje 'refugees' een andere. De bebouwde kom van Ter Apel is van een onvoorstelbare droefenis waarmee men bijna Delfzijl naar de kroon steekt. Aan de rand van het dorp staat een prachtig oud klooster. De omgeving van Ter Apel is prachtig, veel bossen, het stroomgebied van de Ruiten Aa en laagveen landschap.

Groningen stad

Het zou vandaag regenen en dat leek ons een perfect alibi om naar het Groninger museum af te reizen voor de tentoonstelling van Alida Pott. Die bleek wel heel erg beperkt, meer dan een ruimte as er niet voor vrijgemaakt. Doodzonde, want haar aquarellen zijn prachtig en van een enorme zeggingskracht. Ook heeft ze een aantal bijdragen aan de Ploeg geleverd maar daarvan was weinig tot niets terug te vinden helaas. Veel sneller dan verwacht stonden we alweer buiten dit eclectische gebouw, waarvan ik me nog steeds afvraag hoe lang het nog eigentijds genoemd kan worden. Het deconstructivisme heeft me nooit kunnen bekoren en al met al maakt het gebouw de indruk van een - ecusez le mot - bij-elkaar-geraapt-zooitje.

Groningen is - dat wisten we al - een aangename, moderne en eigentijdse stad. Vandaag beperkten we ons tot twee iconische gebouwen. Als eerste het Forum Groningen. Een midden in de stad gebouwd cultureel centrum inclusief een grote bibliotheek. Nog maar pas geopend blijkt het meteen al te voldoen aan de oorspronkelijke bedoeling: een gebouw voor de Groningers. Overal zie je hoekjes en trapruimtes, speciale opstellingen waar ook daadwerkelijk overal mensen zitten te lezen, studeren, werken, confereren en wat al niet meer. Het Forum is een werkelijk verbluffend gebouw. Zodra je binnentreedt wordt je blik onmiddellijk omhoog getrokken waar je een woud van roltrappen in een voornamelijk wit interieur ziet. Het gebouw ademt een kolossale ruimtelijkheid en je hebt voortdurend de neiging alles tegelijk in je op te willen nemen om meteen te merken dat dat niet lukt, je moet je concentreren op een deel of een detail. Rechte lijnen in een enorme vide, overal door diagonale roltrappen doorbroken. En omdat het in tegenstelling tot de voorspellingen niet regende maar zelfs zonnig was, bleek het dakterras prachtige panorama's te bieden. Werkelijk schitterend! Ga er eens heen , dit gebouw kent zijn gelijke niet in ons land. Het gebouw is ontworpen door NL Architects.

Hierna bezochten we het nieuwe gebouw van de belastingdienst, afdeling DUO. Een gebouw van maar liefst 92 meter hoog met 24 verdiepingen, ontworpen door UNStudio. Het kostte € 100 miljoen. Helaas mogen alleen belastingambtenaren van dit gebouw genieten en daar kun je wel vraagtekens bij plaatsen. We moesten het dus doen met de buitenkant. Het gebouw schijnt nu al te worden aangeduid als het cruiseschip en dat is niet zo'n vreemde associatie. Het bestaat uit twee ovale delen die tegen elkaar zijn geplaatst, het ene ovaal beduidend groter dan het andere, De etages zijn zo gedimensioneerd dat het gebouw aan de voet en de top slanker is dan rond het middenrif. Het is een schitterend gebouw geworden dat indruk maakt, een genot om naar te kijken, waar je ook staat.

Regen

 

Het is een wat grijze week hier in het hoge noorden, geregeld regent het. Dat is een uitgelezen moment om het boek Regen van Cynthia Barnett te lezen. Doorgaans vinden wij regen vervelend en saai maar wanneer iemand als Cynthia Barnett haar licht op dit fenomeen laat schijnen is regen plotseling zoveel meer als hinderlijke nattigheid. Wilt u iets meer weten over de relatie tussen regen en monotheïstische godsdiensten, over de geur van regen, over weervolgers en van dichters, schrijvers en songwriters die door regen werden geïnspireerd? Dan is dit een prachtig boek waarvan ook u het jammer zult vinden als u de laatste pagina omslaat. Wilt u hier meer over weten, kijk dan eens hier, of beter nog: lees dit boek, het is echt fantastisch.

Ruiten Aa

 

Vandaag bewandelden we een deel van het stroomgebied van de Ruiten Aa. Een beek van in totaal 28,5 km lengte, beginnend in Ter Apel om uiteindelijk bij Nieuw Statenzijl uit te monden in de Dollard. Het 'Ruiten' duidt op struikgewas of onkruid. Door ruilverkaveling is er veel van de oorspronkelijke bedding en begroeiing verloren gegaan maar gelukkig wordt een deel van die corrigerende maatregelen weer teruggedraaid. Dit gebied van de Ruiten Aa maakt deel uit van de Ecologische Hoofd Structuur. Mocht u ooit in de buurt zijn, ga er eens kijken. Het is een prachtig gebied, we zagen er zelfs de bruine kiekendief en gelukkig ook paddenstoelen ofschoon de variatie daarin nogal tegenviel.

Heerlijkheid Bellingwolde

 

Ik vermoed dat de meesten onder ons Groningen als een saaie provincie beschouwen maar niets is minder waar. Het waren hier roerige tijden vroeger, denk maar aan de slag bij Heiligerlee in 1568. Stadjes en dorpen waren in vroeger tijden veel zelfstandiger dan nu en waren ok veel belangrijker in het leven van hun bewoners dan gemeenten heden ten dage.

Bellingwolde is zo'n gemeente, ontstaan ergens in de Middeleeuwen - er wordt voor het eerst melding van gemaakt in 1397 - en vandaag de dag zijn die donkere eeuwen hoogstens nog terug te vinden in het oude kerkje uit 1527 met vrijstaande toren uit 1720. Dit is het stroomgebied van de Aa, de Westerwoldsche Aa en de Ruiten Aa. Bellingwolde is een lintdorp met bebouwing aan weerszijden van een prachtige bomenrijke straat, meer dan vier kilometer lang. En het ene huis is nog statiger en mooier dan het andere.

Steenrijke herenboeren moeten hier hebben gewoond, zij vormden later de gestaalde kaders van de Groninger communisten en dat is heden ten dage maar moeilijk voor te stellen. Ene graaf en stadhouder Jan van Ligne heeft hier een grote rol gespeeld voordat de stad Groningen het dorp kocht in 1619. De geschiedenis rept van de Reductie van Groningen en de Generaliteitslanden en lange tijd had de bisschop van Münster het hier voor het zeggen. Het dorp was echter overwegend protestant en religieuze minderheden kwamen er niet voor. In die dagen heette Bellingwolde een heerlijkheid. En dat is het vandaag de dag nog steeds. Met dit verschil dat vroeger de landsheer het voor het zeggen had in een heerlijkheid, in een landsheerlijkheid was hij zelfs soeverein, aan geen hoger gezag onderworpen.

Tussen de huizen door zie je onmiddellijk de Groningse polder liggen, gitzwart omgeploegd land, ziet eruit als vette klei. Vruchtbare grond zou je zeggen maar vermoedelijk hebben de monoculturen van de moderne boer daar allang een einde aan gemaakt.

Oudeschans

Wij zitten weer eens in het door ons zo geliefde Groningen, in Oudeschans om precies te zijn, een klein vestingdorp waar ooit eens - in 1593 - een verdedigingsschans tegen de Spanjaarden werd opgericht. Destijds sprak men van de Bellingwolder schans maar toen het vestingwerk werd gesloopt omdat de schans steeds verder van de kust af kwam te liggen, werd de schans verplaatst en het dorp omgedoopt naar de naam die het vandaag de dag nog heeft.

Het is groen hier, zeer groen. En lieflijk ook. De oude graven op het kerkhof worden steeds minder leesbaar. Wij betalen nu grafrechten, anders wordt het graf geruimd. Ergens heeft men kennelijk eens een grens getrokken.

Forming cumulonimbus (timelapse)