Roger Scruton is no longer with us

De conservatieve filosoof Roger Scruton is op 75 jarige leeftijd overleden. In de NRC van 14 januari staat een uitstekende necrologie van Sjoerd de Jong. Scruton bezorgde Baudet (onder andere) diens beruchte boreale Minerva. U weet dat vast nog wel. Enfin, ook Baudet krijgt een hele pagina van de NRC om zijn loftrompet over zijn vriend, leermeester, promotor en kortstondige schoonvader af te steken.

Een dag later schrijft Dr. Max van Duijn uit Leiden een ingezonden brief in de NRC die me uit het hart is gegrepen. Ik hoop maar dat hij er geen bezwaar tegen heeft dat ik hem hier even aan het woord laat:

Scruton's leven en werk vormden een zoektocht vol twijfel, afwegingen en soms spijt. Zijn stjl van argumenteren was vurig en vaak eenzijdig, maar altijd transparant en zonder pretentie van objectiviteit. Hoe anders is dit in de belevingswereld van Baudet. Hier staat het gelijk al aan zijn zijde, waardoor geen plaats is voor argumenten.laat staan twijfel. Wat overblijft is de verering van datgene waardoor zijn belevingswereld zou zijn gevormd - Roger Scruton voorop. Door te benadrukken hoeveel hij zelf gemeen heeft met zijn bronnen, slaat die verering ook weer terug op zichzelf. Zo gebruikt Baudet het stuk over Scruton's dood om zijn eigen ijdelheid te strelen en en passant nog even het imago van zijn partij op te poetsen. Als hij zijn leermeester echt wil eren moet hij beginnen twijfel, aan zijn gelijk en aan zichzelf, binnen te laten in zijn universum.

 Need I say more?

Once upon a time in Hollywood

Een nieuwe Tarantino is net als een nieuwe Star Wars. Daar ga je gewoon naar toe. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat ik The Hateful Eight niet geweldig vond maar dat weerhield me niet van een bezoek aan het Hollywood van Tarantino. Once upon a time in Hollywood speelt zich af in het Hollywood van de zestiger jaren en volgt de acteur in zijn nadagen Rick Dalton met zijn stuntman en duvelstoejager Cliff Booth.

Rick Dalton wordt gespeeld door Leonardo Di Caprio en ik had nooit gedacht nog eens van die acteur te zullen genieten. Nou, in deze film is het smullen. Di Caprio schmiert en schurkt en zet een onvergetelijke acteur in zijn nadagen neer. Zijn stuntman, chauffeur, huisknecht, alleskunner en maatje Cliff wordt vertolkt door Brad Pitt. Een rol die hem is toevertrouwd. Pitt speelt eigenlijk altijd geweldig, hij stelt je nooit teleur.

In de film worden kennelijk tal van bekende scenes uit films en tv-series nagespeeld. Ik ben daar niet zo goed in thuis maar ook zonder die herkenning is deze film echt een genot om naar te kijken. Om te beginnen de sfeerbeelden uit die jaren zestig en het Hollywood van die tijd. En de meest prachtige muziek uit die jaren komt voorbij. Ronduit heerlijk.

Het verhaal dat de film naast dit alles vertelt is dat van Charles Manson (ook al komt hij als zodanig niet voor, er wordt slechts af en toe van een zekere "Charlie" gerept) die met zijn hippy entourage uiteindelijk een ware slachtpartij aanricht in het huis van de toen zwangere Sharon Tate, het liefje van de toen niet aanwezige Roman Polanski. Langzaam maar zeker wordt duidelijk waar het verhaal heen gaat en je zet je al schrap voor de geweldsscènes die ongetwijfeld gaan komen.

Maar dan grijpt Tarantino in en de geschiedenis krijgt onverwacht een andere loop. Het geweld is dit keer van relatief korte duur geheel aan het einde van de film maar is dan ook wel ongekend heftig met een hoofdrol voor de mastiff Brandy. En zo is Once upon a time in Hollywood ruim twee en een half uur lang een lieve en innemende nostalgische film om in het laatste kwartier geheel te ontsporen in een typische Tarantino geweldsorgie.

Ik heb weer genoten van deze Tarantino. Zal ook wel fors scoren bij de komende Oscars. Laat de volgende maar komen, zou ik zeggen.

Levende robots

Wetenschappers zijn er in geslaagd om met behulp van kikkercellen organismes te maken die in staat zijn zichzelf voort te bewegen. Zelf noemen de wetenschappers het 'levende robots'. Ze kunnen nog niet veel maar al wel voortbewegen, transporteren en vegen. Spectaculair natuurlijk, het begin van een geheel nieuw tijdperk met vooral razend interessante perspectieven voor de medische wetenschap. Kijk eens naar onderstaande stille video waarin het principe wordt uitgelegd.

Opvang in de regio

Een van de weinige columnisten die ik graag lees is Carolien Roelants in de NRC. Ze schrijft in spreektaal en windt nergens doekjes om. Roelants is Midden-Oosten-expert en daar schrijft ze dan ook over. Gisteren maakte zij zich boos over VVD'er Bente Becker die de mantra 'vluchtelingen moeten worden opgevangen in de regio' nog maar weer eens van stal haalde. Volgens Becker zou er sprake zijn van een automatisme om vluchtelingen naar Europa te halen.

Niets is minder waar, aldus Roelants. Vluchtelingen worden voor het overgrote deel al opgevangen in de eigen regio. Zo neemt Jordanie behalve de 2 miljoen Palestijnen ook nog eens 750.000 andere vluchtelingen waaronder 655.000 Syriers. Liabanon schat het aantal Syrische vluchtelingen dat naar Libanon kwam op 1,5 miljoen. Let wel, Libanon heeft zelf 5 miljoen eigen burgers. Uit Idlib zijn inmiddels al zo'n 700.000 Syriers gevlucht richting Turkije maar de Turken hebben hun grenzen inmiddels gesloten.

Wat moeten we daarmee, mevrouw Becker? vraagt Roelants zich hardop af. En ze wijst er terecht nog maar eens op dat die regio's er echt niet blij mee zijn dat ze zoveel vluchtelingen op moeten vangen. En laten we ook vooral niet vergeten dat al die oorlogsvluchtelingen het liefste waren gebleven waar ze vandaan kwamen en het liefste vandaag nog terug zouden keren, als het er maar veilig was.

Over tijdgeest

Een merkwaardig artikel in de NRC van 11 januari betreft de Franse schrijver Gabriel Matzneff. Ik heb nooit iets van hem gelezen, had zelfs nog nooit van hem gehoord maar deze Franse 83 jarige schrijver is bekend geworden om een in 1977 gepubliceerde petitie ter verdediging van seks met kinderen. Medeondertekenaars waren Sarte, de Beauvoir en Kouchner.

Tot de dag van vandaag gaat Frankrijk wel heel liberaal om met pedofilie. In 2017 verkrachtte een 28 jarige man een meisje van elf jaar oud maar hij werd slechts veroordeeld voor 'seksuele schade'. Onderzoek zou hebben aangetoond dat de dader het slachtoffer niet in haar vrijheid zou hebben beperkt.
Een dergelijke onderzoeksuitkomst zou in Nederland op dit moment niet denkbaar zijn. En terecht niet. Seks tussen een volwassene en een minderjarig kind is per definitie een ongelijke verhouding en de wilsbekwaamheid van een nog niet (lichamelijk en geestelijk) volgroeid kind is van een totaal andere orde dan de wilsbekwaamheid van een volwassene. Helaas is Gabriel Matzneff niet intelligent genoeg om dit te doorzien.

Een van zijn slachtoffers die op 14 jarige leeftijd door Matzneff seksueel werd belaagd is de uitgeefsterVanessa Springora. Zij was als kind verliefd op de schrijver en heeft nu in een boek (Le consentement) het roofdiergedrag van Matzneff beschreven. Op zijn beurt verklaart de schrijver dat boek niet gelezen te hebben: "Het zou mij teveel pijn doen". Wel dreigde hij haar liefdesbrieven openbaar te maken. Over tijdgeest gesproken. Naar het schijnt voelen velen zich tamelijk ongemakkelijk in het Frankrijk van vandaag. Beter laat dan nooit, denken we dan maar.

De mens is geen diepgewortelde plant

In een uitstekend artikel in de NRC van 11 januari schrijft Kiza Magendane dat het idee fixe dat wij in onze maatschappij geworteld zijn nodig aan herziening toe is. Alleen planten hebben wortels, zonder wortels kunnen ze niet bestaan. De prijs voor die wortels is het onvermogen van planten zich te verplaatsen. Maar als mensen eenmaal uit de baarmoeder gekomen zijn, kunnen ze vanaf een zeker moment alle kanten op. Toch maken wij onszelf wijs dat wij net als planten diep geworteld zijn.

En er zijn genoeg politici te vinden die het huidige model van natiestaten en nationale grenzen maar wat graag verdedigen. Westerlingen sluiten migranten op onder de meest deplorabele omstandigheden terwijl ze zelf helemaal niets hoefden te doen voor hun eigen verworvenheden. Niets dan het toeval dat hen juist daar geboren liet worden. Magendane voegt er fijntjes aan toe dat de Europeanen de natiestaat uitvonden in een tijd dat zijn Afrikaanse voorouders niet als mensen werden beschouwd.

Geen enkele grond echter behoort één mens toe. Rousseau beredeneerde al dat alle ellende in de wereld veroorzaakt werd door die eerste mens die stuk grond omheinde en doodleuk verklaarde dat dat van hem was. Magendane: "De liberale notie van eigendomsrecht heeft ervoor gezorgd dat de mens een instrumentele relatie, gericht op eigen behoefte, met zijn medemens en de wereld om zich heen heeft. Maar dat ging wel ten koste van de onderlinge solidariteit".
"En in naam van nationale grenzen en van onze verzorgingsstaat worden nu mensen in detentiecentra gestopt. In naam van de verzorgingsstaat mogen mensen verdrinken. In naam van de nationale verzorgingsstaat hebben wij compassie en intermenselijke solidariteit in de prullenbak gegooid".

Behartigenswaardige woorden. En juist bovendien. Migratie is een moreel thema. Wij zouden ons wel eens wat aan mogen trekken van deze woorden van Magendane. Maar kom daar eens om bij De Jonge, Dijkhoff, Wilders of Baudet. En nee, dit betekent niet dat wij de deuren maar open moeten zetten. Migratie zal altijd een geweldig probleem voor ons blijven. Maar het zou al een boel schelen wanneer wij het op konden brengen onszelf niet als gewortelde planten te beschouwen. Dan valt het ons ook makkelijker om nieuwkomers als Nederlander te beschouwen en niet als homeopathische verdunning van onze nationale identiteit. U wilt toch niet beweren dat die typische Nederlander zo bijzonder is dat die rassenvermenging koste wat het kost zou moeten afwijzen?

Moderne slavernij in Sorry We Missed You

De films van Ken Loach zijn vaak docudrama's. Zijn solidariteit en sympathie gelden vooral de mens aan de onderkant van de samenleving. Met liefde voor zijn personages laat Loach zien met hoeveel veerkracht en vindingrijkheid mensen hun lot trachten te ontlopen. Soms eindigt zo'n geschiedenis in berusting of een nederlaag, vaak slaat het noodlot onvermijdelijk toe.

Zijn jongste film Sorry We Missed You is een film over moderne slavernij. Abbey werkt in de zorg met een nulurencontract en wordt op een misselijkmakende manier uitgebuit door haar zorgwerkgever. Haar man Ricky stapt als een soort zzp'er in het koerierswezen waar de werkomstandigheden barbaars zijn. Samen hopen ze ooit eens een eigen huisje te kunnen kopen en leuke dingen met hun twee kinderen te doen. Maar eerst moeten alle schulden worden weggewerkt.
De beide echtelieden maken echter geen schijn van kans, ze zijn inderdaad niet meer dan slaven en werken van 's ochtends acht tot 's avonds negen of tien, zes dagen in de week. Voor een hongerloontje. En allerlei werkgerelateerde kosten moeten ze zelf dragen. Prachtig acteerwerk trouwens van Debbie Honeywood (Abbie), Kris Hitchen (Ricky) en Rhys Stone (zoon Seb)

Dit Sorry We Missed You is een ontroerende film maar geen opbeurende. De baas van Ricky is een regelrechte klootzak die in het geheel geen compassie heeft met de mannen die zich voor hem afbeulen. Wat mij betreft had hij een wat minder grote ellendeling mogen zijn, uiteindelijk is ook hij onderdeel en slachtoffer van het moderne kapitalisme. De werkgever van Abbey komt in het geheel niet in beeld, een enkele keer horen we haar telefonisch in gesprek met 'kantoor'. Loach heeft hier niets uitvergroot, dit is de werkelijkheid van vandaag hier in Europa en elders zal het niet veel beter zijn.

Eigenlijk is het een afschuwelijke film en als je naar buiten loopt bedenk je je dat je zelf gelukkig in betere omstandigheden leeft, niet ook zelf een moderne slaaf bent (dat is trouwens nog maar de vraag maar we zijn tenminste niet zo nadrukkelijk slachtoffer). Loach laat zien dat het (moderne) kapitalisme mensen kapot maakt, zich niets aan mensen gelegen laat liggen, de markt wint altijd. Een ontroerende en afschuwelijke film kortom. En toch moet u hem gaan zien. Dit is de wereld die wij er met elkaar van gemaakt hebben. En dragen we er niet allemaal zelf aan bij met onze I want it all and I want it now houding? Willen we hier echt mee doorgaan?

Voorlinden - Kiefer - Bourgeois

Op een kille vrijdag in januari bezochten we museum Voorlinden in Wassenaar voor de derde keer. Dit keer om werk van Louise Bourgeois en Anselm Kiefer te bekijken. De entree is spectaculair dit keer omdat er een reuzespin van Louise Bourgeois (1911-2010) voor de ingang staat opgesteld. Maman heet het beeld, ze vervaardigde het in 1999 uit brons en staal, de eieren zijn van marmer. Het museum verstrekt de bezoeker een boekje met uitleg bij de installaties van Louise Bourgeois maar ik houd er niet van. Als ik een kunstwerk niet kan doorgronden zonder verklarende tekst, verlies ik mijn belangstelling. Dat geldt zeker voor de installaties van Louise Bourgeois waar ik niets van begreep. En als ik er zo'n tekst als Pain is the ransom of formalism dan haak ik definitief af. Maar die spoin is prachtig!

Dan naar de zaal met vijf werken van Anselm Kiefer (1945) De kunstenaar: "Kunst is heel complex: het is complex om te maken en complex om te begrijpen. Als toeschouwer zou je je altijd een keer achter je oren moeten krabben". Nou dat doe ik dan ook regelmatig maar dat neemt niet weg dat ik telkens weer diep onder de indruk ben als ik werk van Kiefer zie. Hij maakt doorgaans monumentaal werk en gebruikt naast enorme hoeveelheden verf ook tal van andere materialen. Veel lood en ijzer, artefacten en natuur. Hierboven ziet u een afbeelding van Die Freimaurer, tegen de achtergrond van het Berlijnse vliegveld Tempelhof (van de nazi-architect Albert Speer). Een duister schilderij maar wel in prachtige kleuren. Het enige aanknopingspunt is de passer, het symbool van de Vrijmetselarij. Geschiedenis, verval, wat doet de tijd met ons en de tastbare wereld.

Minstens zo enigmatisch is het bovenstaande doek Antonin Artaud Heliogabalus. Maar ook dit is weer zo even gigantisch als prachtig werk. Maar wat doet die kinderwagen daar? Blijkens het opschrift Sol invictus Elagabalus - Onoverwinnelijke zonnegod verwijst Kiefer hier naar de wrede tirannieke Romeinse keizer Heliogabalus. Ook hier is het half vergane Tempelhof de achtergrond. Ook hier treffen we weer een tamelijk duister tafereel aan. De opgedroogde verf, die in dikke lagen werd aangebracht, vertoont cracelures, de dood is nabij. Vandaar misschien die vleugels? Icarus? Hoogmoed? Heliogabalus werd reeds op 18-jarige leeftijd onthoofd.

Prachtig en indrukwekkend, die Anselm Kiefer, althans diens werk. Verder zagen we nog het prachtige echtpaar onder een parasol van Ron Mueck, bigger than life en bijna ontroerend hoe dat echtpaar levensecht van de zon lijkt te genieten en van elkaar; een self-portrait van Tony Cragg die een prachtige beeldentuin in Wuppertal heeft ingericht, u moet daar beslist eens gaan kijken; een grote kom met parels van Ai Weiwei en een werkelijk fantastische Infinity Mirror Room van Yayoi Kusama: een afgesloten kubus in een grote zaal waar je als toeschouwer 2 minuten naar binnen mag waarop je een geheel bespiegelde ruimte met op de vloer een waterbassin betreedt, waarboven talloze lampjes hangen die telkens in een andere kleur oplichten. Het resultaat is verbluffend en fantastisch.

Verras uzelf eens en ga er eens kijken. U zult er geen spijt van krijgen! De volledige fotoreportage vindt u hier.

Vuurwerk dient onmidellijk verboden te worden

Ieder jaar weer worden we geconfronteerd met ongeregeldheden tijdens de jaarwisseling. Het meest misselijkmakend is wel het met vuurwerk bestoken van politie en hulpverleners. Maar nu vallen er ook doden en sommige straten in ons land zien eruit alsof er een burgeroorlog woedt. En het volk maar morren, de grote bek is niet van de lucht. We zouden niet meer in een democratie leven wanneer we ons volk het recht op vuurwerk ontnemen. Elk jaar wordt er ondanks alle ellende meer geld aan vuurwerk uitgegeven. Over enkele jaren zullen we de grens van honderd miljoen passeren.

Een politieke partij met een beetje ballen stemt voor een totaal vuurwerkverbod voor particulieren. Die particulieren laten immers jaar na jaar zien dat ze niet in staat zijn om verstandig met vuurwerk om te gaan. Moeten de goeden dan lijden onder de kwaden? Dat is een verkeerde stelling: vuurwerk is geldverspilling en slecht voor het milieu, het lijdt alleen maar tot schade en ellende. Vuurwerk dient onmiddellijk verboden te worden. Let eens op welke politieke partijen dat aandurven!

(NEW) World Record Elephant Toothpaste w/ David Dobrik (experiment starts at 9.00 minutes)