Hoezo waait er een nieuwe wind, hoezo een nieuwe bestuursstijl?

 

Naar verluidt wijzen VVD en CDA formeren met een combinatie van Groen Links en PvdA af. De achterliggende gedachte is dat zij in de komende weken de CU willen sensibiliseren om alsnog aan te schuiven. Ik hoop dat Kaag haar poot stijf houdt en dat Segers zichzelf niet tot een volstrekt ongeloofwaardig politicus laat promoveren. Dan blijft er alleen een minderheidskabinet tussen VVD, D'66 en CDA over. Laten we hopen dat Kaag daar niet aan begint.

Hoezo zou er sprake zijn van een nieuwe bestuursstijl? Het CDA is de meest instabiele partij van dit moment. Het is al een gotspe dat die partij überhaupt aan de onderhandelingstafel zit. Ik vrees dat afkeer van de nationale politiek ook mij in haar greep begint te krijgen. Ik kan de eeuwig lachende Rutte niet meer zien zonder braakneigingen te krijgen om maar te zwijgen van het uitgestreken smoelwerk van Hoekstra. Kaag krijgt wat mij betreft nog steeds het voordeel van de twijfel maar of dat terecht is zal nog moeten blijken.

Gerçek Taş Fırın İşçiliği Bu Şekilde Yapılır | Pizza fırını | Fırın nası...

Alcohol

 

Gezondheidsgoeroes willen ons doen geloven dat alcohol slecht is voor een mens. Nu ben ik een fervent voorstander van een wetenschappelijke houding in het leven dus ik kan en wil de argumenten van de alcoholafwijzers niet loochenen. Maar ik ben wel zo vrij mij niet aan al die goedbedoelde aanwijzingen te houden. Stel dat de winst in extra leefjaren mij een jaar of twee extra zou opleveren, dan nog weet ik niet hoe die extra jaren er uit zouden zien. Ik geloof niet, zoals Aubrey de Grey, dat ik het eeuwige leven heb maar ik kan ondanks al mijn kwaaltjes nog wel even mee. Ging ik mij vroeger in mijn studententijd nogal eens te buiten aan zwaar alcoholgebruik, inmiddels ben ik een 'nette drinker' geworden en bestaat mijn onderhoudsdosis uit dagelijks twee glazen wijn bij het eten en twee glazen whisky aan het eind van de dag. Volgens de regels behoor ik daarmee tot de categorie die zorgen baart maar zelf behoor ik niet tot degenen die de wenkbrauwen fronst. U kent het verhaal van de (door mij zeer gewaardeerde) dichter Jean Pierre Rawie? Die moest naar het ziekenhuis en herinnerde zich: "Tijdens de intake werd de routinevraag naar mijn wekelijkse alcoholgebruik gesteld. Ik antwoordde waarheidsgetrouw dat ik daar als typische alfa geen kijk op had, en dat men beter naar mijn daginname kon informeren".

De vier onderwijzers in Druk, de nieuwe film van Thomas Vinterberg, gaan echter een serieuze stap verder dan ik zelf voor verstandig houd. Ze baseren zich op een obscure wetenschapper die zou hebben vastgesteld dat de mens bij zijn geboorte een promillage-achterstand van 0,5 heeft. Dat gaan de heren compenseren en merken alras dat ze er veel betere lessen mee gaan geven. De film geeft daarvan enkele heerlijke voorbeelden. Maar als dat doel eenmaal bereikt is, besluiten de vier toch nog een paar stappen verder te gaan. Het spreekt voor zich dat een dergelijke forse inname niet zonder gevolgen blijft, zowel in privatis als op school. Ik ga u niet vertellen hoe het verhaal zich ontwikkelt, dat moet u zelf gaan bekijken. En dat kan ik u zeer beslist aanraden.

Op internet lees je nogal wat verongelijkte commentaren. Men meent dat de film te weinig tegen alcohol waarschuwt. Maar ik hoef helemaal geen film-met-een-moraal te zien. Anderen vonden de film als komedie (de film is geen komedie) plat en als drama ongeloofwaardig. Tja, het zal allemaal wel. Ik heb een film gezien die alleen al de moeite waard was door de vier voortreffelijke acteurs: Magnus Milang, Mads Mikkelsen, Thomas Bo Larsen en Lars Ranthe. Wat een genot om naar deze gasten te kijken. En het verhaal, ja dat verhaal vertelt zichzelf en geeft u genoeg aanknopingspunten om er iets van te vinden. De film laat zien hoe deze vier individuen op alcohol reageren en ermee omgaan. Dat hoeft uw keuze niet te zijn, de mijne is het in ieder geval niet. Maar zoals gezegd, desondanks vond ik het een heerlijke (acteer)film. Ga erheen, u zult niet teleurgesteld worden. 

Me too blijft de gemoederen beroeren

 

De Brit Aubrey de Grey is bekend vanwege zijn stellige overtuiging dat de mens erin zal slagen het probleem van de veroudering op te lossen waarmee onze soort in beginsel de status van 'eeuwig leven' zou kunnen bereiken. Of we dat moeten willen is een tweede maar het is een feit dat veroudering - als ik het goed begrepen heb - vooral een zaak is van lichaamscellen die de in hen opgeslagen rommel niet meer opruimen. De Grey heeft vooral vorderingen weten te boeken door het bestuderen van fruitvliegjes, die nu eenmaal heel kort leven waardoor de generaties elkaar snel opvolgen. Een ideaal organisme om proeven mee te doen.

Maar daar gaat het nu even niet over. Die Aubrey de Grey - zoek hem maar eens op op YouTube en verwonder je behalve over zijn baard vooral over zijn sonore stemgeluid - is door het overigens door hemzelf ooit opgerichte instituut op straat gezet vanwege ongewenste seksuele intimidatie tegenover enkele vrouwelijke collega's. Een van hen zou hij een e-mail hebben gestuurd met de mededeling dat hij tot uitzonderlijke seksuele prestaties in staat was en daar graag eens met haar over wilde discussiëren. De dames waren niet gecharmeerd van zijn opdringerige gedrag (terecht niet, lijkt me) en dienden een klacht tegen hem in waarop de Grey zich met de interne afhandeling van die klacht probeerde te bemoeien. Bizar hoe sommige mannen zich menen te kunnen gedragen en denken daar nog mee weg te komen ook. De Grey heeft nu wel heel erg veel op het spel gezet. End of career, presumably. Was het dat waard, Aubrey?

Dat doet mij denken aan The Last Post die wij enkele dagen geleden bijwoonden in Ieper. Er waren aardig wat officials op straat om alles in goede banen te geleiden, hetgeen hen overigens uitstekend lukte. Een van hen was een jonge dame van laten we zeggen achter in de twintig. De ander was een jongeman van ik vermoed ergens in de dertig. Op een gegeven moment wisselen zij kort enkele woorden uit waarna de jongedame zich omdraait waarbij de jongeman haar een tik op de billen geeft, in ieder geval haar achterwerk even aanraakt. Het was een achteloos gebaar waarmee de beste man vermoedelijk niets, zeker niet iets onoirbaars bedoelde. Maar ik realiseerde me wel dat zijn gedrag jegens haar patroniserend, neerbuigend was. Het gebaar zag eruit alsof hij zei: "ga je gang maar meisje". Ik weet niet precies waarom maar ik vermoed dat de jongedame geen actie zal ondernemen.

Vlaanderen in retrospectu

 

En wie de hele reportage wil zien, moet hier klikken.

Daan Roosegaarde is een prutser en een charlatan

 

Nee, schuldig voelt Daan Roosegaarde zich niet. Hij wist immers niet van Zoro Feigl die al in 2013 een kunstwerk had vervaardigd wat Roosegaarde in 2021 keurig plagieerde. En daarom wast Roosegaarde zijn handen nu in onschuld. En het is niet voor het eerst dat Roosegaarde in opspraak komt vanwege plagiaat. In 2016 werd hij ook al twee keer ervan beschuldigd werk van anderen ordinair nagemaakt te hebben. Het begint nu toch een trend te worden.

Roosegaarde verklaart doodleuk dat hij en zijn team grondig voorwerk hebben gedaan en onderzoek hebben verricht om uit te vinden of zijn idee, een drijvend grasveld, misschien niet al eerder was bedacht. Dat ze toen niet op het werk van Zoro Feigl zijn gestuit betekent alleen maar dat ze ongelooflijk broddelwerk hebben verricht, prutsers zijn het. In dit digitale tijdperk kun je elke microbe van een drol op internet terugvinden maar Roosegaarde en zijn team slaagden er niet in Zoro Feigl te vinden?

Ik vind het ronduit schandalig en om die reden beschouw ik Roosegaarde als een prutser en een charlatan. En nu heb ik vroeger geleerd dat als je twee redenen hebt om iets te vinden, je er geen derde bij hoeft te verzinnen. Had ik dat niet geleerd, dan had ik Roosegaarde nu ook nog voor een leugenaar uitgemaakt.

Deutscher Soldatenfriedhof

 

Ons laatste bezoek hier aan een van de podia voor de Grote Oorlog (vergeet niet het Franse front, lees er Céline maar op na, enkele jaren terug waren we nog in Verdun en Douaumont) was aan het Deutscher Soldatenfriedhof in Vladslo. Een oorlogskerkhof dat vooral bekend is geworden van de beeldengroep van Käthe Kollwitz, het treurende ouderpaar. Kollwitz vervaardigde deze beelden nadat haar zoon Peter in de Grote Oorlog was omgekomen op 23 oktober 1914. 

Deze twee beelden zijn werkelijk verbluffend vanwege hun eenvoud en enorme zeggingskracht. En bedenk daarbij dat hun zoon Peter  begraven ligt aan de voet van deze twee beelden. Kijk naar de oogopslag van de vader, de armen stijf over elkaar geslagen, de lippen gesloten, woorden hebben hun zin allang verloren maar kijk naar die ogen, je voelt het intense verdriet van een ouderpaar dat zojuist hun zoon naar een veel te vroeg graf heeft gebracht. Was dat maar zo, de zoon stierf op het slagveld. De moeder buigt deemoedig het hoofd, tranen heeft ze niet meer, woorden evenmin. Wat een indrukwekkende sculptuur is dit en wat staan die beide beelden hier prachtig op deze begraafplaats. Naar ik begreep heeft haar kleinzoon geprobeerd de originele beelden naar Berlijn te brengen en dan zouden er op deze begraafplaats replica's komen te staan. Dat voorstel heeft België afgewezen en dat lijkt me volledig terecht. Hier ligt de zoon begraven, hier horen die beelden!

De begraafplaats zelf is buitengewoon sereen en sober. En ligt in een loofbomenbos. Nadeel daarvan is dat alle stenen waarop telkens twintig namen, rangen en sterfdatums vermeld staan nogal beslagen zijn met mos en algen. Nog even en de namen zijn niet meer te lezen. Ook de beelden van Käthe Kollwotz zijn al behoorlijk aangetast door de hoge luchtvochtigheid en organismen die zich in de ruwe steen gemakkelijk vastzetten.

Waar de Commonwealth vooral de nadruk legde op god - het leek erop alsof men voetstoots aannam dat al die jongens en mannen in god geloofden - de Duitsers legden de nadruk op de heldendood voor het vaderland. Maar hoe het ook zij, ook deze begraafplaats is niet alleen stilmakend en sereen maar even zo indrukwekkend in al haar eenvoud. En niet in de laatste plaats dankzij die prachtige beelden van Käthe Kollwitz!

Tyne Cot Cemetery and The Last Post

 

Een zeer indrukwekkende dag vandaag die begon met een bezoek aan de grootste Commonwealth begraafplaats ter wereld. Hier liggen bijna 12.000 soldaten en officieren uit de Commonwealth begraven. Slechts een kleine 3.000 van hen kon worden geïdentificeerd. In de eregalerij zijn nog eens de namen van 35.000 soldaten en officieren gegraveerd die na 16 augustus 1917 omkwamen, nooit meer thuiskwamen maar van wie de stoffelijke resten nooit gevonden werden. Deze begraafplaats ligt op een prachtige plek in het landschap met uitzicht op Ieper in de verte. Onvoorstelbaar dat zo onwaarschijnlijk veel jongens en mannen in dit bizarre oorlogsgeweld moesten sterven. Merkwaardig dat je toch urenlang langs al deze graven blijft dwalen, graven van jongens en mannen die we nooit gekend hebben, van wie we niets weten, vaak zelfs geen naam of leeftijd en toch moet je al die opschriften lezen, je prevelt ze zachtjes voor je uit. Alsof je hen daarmee tenminste dat kleine beetje aandacht geeft dat hen alsnog tot leven wekt. En inderdaad, je voelt een diep respect voor al deze jongens en mannen. Een simpel voorbeeld: er was ook een detachement met Maori-soldaten die of ze het wilden of niet ooit eens waren ingelijfd in de Commonwealth, die op een boot werden gezet om aan de andere kant van de wereld te vechten voor een vorstin die ze niet kenden, misschien niet eens accepteerden. Tyne Cot Cemetery was een onvergetelijke ervaring!

Aan het einde van de dag stonden we meer dan twee uur voor aanvang van de ceremonie al op een plek vooraan in de afschuwelijke en bombastische Menenpoort in Ieper. Op de muren hiervan zijn de namen van 54.896 tot 15 augustus 1917 vermiste soldaten en officieren gegraveerd. Zij kwamen nooit thuis maar hun lichamen werden nooit geïdentificeerd en dus kregen ze nooit een graf dat ze zo verdiend hadden. Klokslag acht uur traden drie militaire trumpeteers (klaroeners, vrijwilligers van de Ieperse brandweer) aan die Geef Acht bliezen waarna the Exhortation (een gedicht van Robert Laurence Binyon) werd voorgedragen waarna een minuut stilte in acht werd genomen en tot slot The Last Post geblazen werd. Heel kort en heel sober. Heel indrukwekkend ook. We moesten er lang voor wachten maar het was meer dan de moeite waard.

Grafonderhoud

 

Gaf ik de Belgen te veel eer? Ik wil graag geloven dat zij oprecht hun bijdrage leveren aan het onderhoud van de oorlogsgraven en -kerkhoven. Maar eerlijk is eerlijk, het is de Commonwealth War Graves Commission dat verantwoordelijk is voor het onderhoud van oorlogskerkhoven en -graven wereldwijd. In totaal gaat het zo'n 23.000 graven, inclusief die in België. 

In West Vlaanderen beheert het CWWGC 240 locaties en brengt zij ruim 200.000 gesneuvelde soldaten in herinnering. Ongeveer de helft daarvan heeft geen gekend graf, hun namen zijn terug te vinden op de zeven Memorials, verspreid over West Vlaanderen. In de Menenpoort bijvoorbeeld zijn 56.000 namen gegraveerd van soldaten die nooit thuiskwamen maar wier stoffelijke resten nooit geïdentificeerd konden worden.

De IJzer

 

Vandaag fietsten we rond Diksmuide en bezochten er de IJzertoren en de Dodengang. Ook Diksmuide werd met de grond gelijk gemaakt maar werd weer geheel opnieuw opgetrokken, waar mogelijk lijkend op hoe het ooit was. Het Stadhuis is in oude glorie herrezen en ook de Sint-Niklaaskerk werd in zes jaar tijd weer overeind getrokken!

De IJzertoren werd na de Grote Oorlog in 1928 opgetrokken als eerbetoon aan Vlaamse gesneuvelden. In de nacht van 15 op 16 maart 1946 werd de toren opgeblazen, naar verluidt door tegenstanders van het nationalisme waarvoor de toren symbool was komen te staan. De overblijfselen van deze eerste toren staan er nog steeds. In 1965 werd de toren volledig gerestaureerd, een beetje hoger dan de eerste. De toren telt 22 verdiepingen. De bovenste verdieping biedt een panoramisch uitzicht op de omgeving en dat is werkelijk indrukwekkend. Het stralend weer stelde ons in staat het dakterras te betreden, vanwaar we Oostende konden zien liggen. 

Afdalend naar beneden is er een museum ingericht dat geheel is gewijd aan de Grote Oorlog, In Flanders Fields in reprise, zogezegd. De meeste indruk maakten de foto's die aan het front genomen werden. De IJzertoren is door de Vlaamse overheid erkend als Memoriaal van de Vlaamse ontvoogding. Jarenlang vormde de toren een gewilde locatie voor nationalistische tendensen in de Vlaamse samenleving die weer een duidelijke aantrekkingskracht op extreemrechts uitoefenden. Daarvan is de laatste jaren gelukkig nauwelijks meer iets van te merken.

Bovenop de IJzertoren is de kruisvormige inscriptie AVV - VVK te lezen: Alles voor Vlaanderen, Vlaanderen voor Kristus. Tja, wat zullen we daar van zeggen? Een mengeling van nationalisme met christendom, dat belooft weinig goeds. Enfin, we zeuren er niet meer over, de IJzertoren is nu een vredesmonument. En onvoorstelbaar lelijk. Mijn god, wat is dit een lelijk bouwwerk. Die Belgen houden wel van bombast, ga maar eens een dagje naar Brussel!

Tot slot bezochten we de Dodengang, even ten noorden van Diksmuide waar oude loopgraven, direct aan de IJzer gelegen, van het Belgische leger werden opgegraven en herbouwd. De Belgische en Duitse loopgraven lagen slechts enkele meters van elkaar verwijderd. Bij alles wat je over de Grote Oorlog leest en ziet realiseer je je dat je je er geen voorstelling van kunt maken. Maar de manier waarop in België de gedachtenis aan de Grote Oorlog levend wordt gehouden doet hartverwarmend aan. Al die jongens en mannen die hier kansloos de dood in werden gejaagd voor wat velen beschouwden als Ein fröhliger Krieg die snel afgelopen zou zijn, het is niet te bevatten. En dat alles maakt deze reis naar deze ooit eens verdoemde streek tot een indrukwekkende gebeurtenis.

Mijnenslag Heuvelland

En verdomd, na een tamelijk verregende zondag bleef het droog vandaag en liet zelfs de zon zich geregeld zien zodat we per fiets opnieuw het Heuvelland introkken langs Loker, Hellebeek, Dranouter, Nieuwkerke, Wulvergem, Mesen, Wijtschate en Kemmel. De Belgische dorpen en steden blinken niet uit door fraaie woningen of tot de verbeelding sprekende architectuur. In de meeste dorpen is geen boom te bekennen en aan alles is te merken dat ze hier niet aan vergunningen of een welstandscommissie doen. Voor het gebied waar de Grote Oorlog huishield kan ik dat billijken. Niet een steen bleef hier op de andere dus alle woningen moesten herbouwd worden nadat in november 2018 de wapenstilstand werd getekend. Geld zal er niet geweest zijn en niemand kon zich de luxe van een mooi huis permitteren. Maar laten we wel zijn, ook de rest van België is totaal verrommeld. Maar ik kom hier graag hoor, de Belgen zijn vriendelijk en gemoedelijk doorgaans. Het is een mooi land en je kunt hier goed eten.

Het landschap is hier prachtig maar Armando zou zeggen dat het schuldig landschap is, stilstaande getuige van mensonterende waanzin, vier lange jaren achtereen, bijna negen miljoen doden! Daarmee vergeleken verschrompelt de schuld van Winchester Cathedral die zoals u weet van heel wat minder wandaad beschuldigd werd: Winchester Cathedral / you're bringing me down / you stood and you watched while / my baby left town. Op diverse plekken in het landschap vind je nog kraters uit de tijd van de Grote Oorlog. Tussen Wulvegem en Wijtschate bevindt zich een van de grootste. De Britten groeven een tunnel van meer dan 500 meter tot onder de Duitse stellingen en installeerden er een grote mijn. Toen op zekere dag de Britten de Duitse linies in werden gedirigeerd, weigerde het ontstekingsmechanisme waarop de Britse soldaten rechtstreeks de vuurmond van Duits afweergeschut in renden. Toen de mijn alsnog ontplofte werden zowel de Duitsers als de Britten gedood. Ter plaatse ontstond een enorme krater die nu de Pool of Peace wordt genoemd.

In Flanders Fields

Een regenachtige zondag, een bezoek aan In Flanders Fields in Ieper, het museum over de Grote Oorlog. Het museum dat onder dezelfde naam ook wetenschappelijk onderzoek naar deze tot wanhoop stemmende periode van de menselijke soort uitvoert en in dat kader het indrukwekkende De geschreven oorlog uitbracht. Wilt u daar iets meer van weten en tevens een idee krijgen van wat er in dit museum te zien is, klik dan hier.

Een mooi museum is dit In Flanders Fields niet bepaald, ook al is het prachtig gehuisvest in de herbouwde Lakenhallen. Het is een donker museum en de aankleding doet al snel oubollig aan. Maar het gaat om wat er getoond wordt, om het verhaal dat er verteld wordt. En dat is even onvoorstelbaar als indrukwekkend. Niet te volgen overigens maar je moet ook meteen besluiten al die datums en gevechten te vergeten. Ze zijn alle inwisselbaar, hoogstens een militair strateeg zal daar anders naar kijken. Maar mij lijkt dat per definitie een perverse blik.

Naamgever van dit museum is de war poet John D. McCrae die dichtte

In Flanders fields the poppies blow
Between the crosses, row on row,
That mark our place; and in the sky
The larks, still bravely singinmg, fly
Scarce heard amid the guns below.
We are the Daed. Short days ago
We lived, felt dawn, saw sunset glow,
Loved, and were loved, and now we lie
In Flanders fields.
Take up our quarrel with the foe:

To you from failing hands we throw
The torch; be yours to hold it high.
If ye break faith with us who die
We shall not sleep, though poppies grow
In Flanders fields.

Wat me onder meer opviel was een staaltje van Franse propaganda (zij waren daar bepaald niet uniek in) waarin ook Maurice Barrès figureerde, de rabiate nationalist die uitgebreid beschreven wordt door Arnold Heumakers in zijn Langs de afgrond, waarvan ik onlangs berichtte.

De permanente expositie in Flanders Fields wordt afgesloten met een stuk of veertien lange banieren met daarop alle oorlogen vermeld die sinds 1918 zijn uitgebroken. Het leervermogen van de mens is verbijsterend afwezig als het erom gaat zijn soortgenoten geweld aan te doen. En bij de mens is de hang naar geweld jegens anderen recht evenredig aan het vermogen tot zelfdestructie. Dat geeft te denken.

Tot slot nog een paar woorden over Ieper. Je zou zeggen, ze hebben inmiddels meer dan honderd jaar de tijd gehad de rommel een beetje op te ruimen en de herinrichting van de stad enigszins voortvarend aan te pakken. Niets is minder waar. Het Belfort is ingepakt en wordt kennelijk gerestaureerd. Dat kan gebeuren. Maar voor de rest is er weinig plezants te beleven in Ieper. Alles schijnt tegelijk aangepakt te worden en eeuwig te duren. De Grote Markt is inderdaad groot en ademt tenminste nog enige sfeer maar daarmee heb je het wel gehad. We zullen hier nog terugkeren voor de Menenpoort en The Last Post maar als moderne stad met een onvoorstelbaar verleden heeft Ieper bar weinig te bieden.

Heuvelland België

Wij verblijven een week in de buurt van Ieper na heel wat boeken over de Eerste Wereldoorlog gelezen te hebben. Vandaag een fietstocht in Heuvelland vanuit Westouter door kleine stadjes als Kemmel, Dikkebus, Vlamertinge en Poperinge. Een geaccidenteerd en heuvelachtig gebied. Alleen de Kemmelberg was zelfs voor de e-bikes te steil, 17%. In Kemmel stonden we even stil bij een ossuarium waar de resten van 56.000 ongeïdentificeerde Franse soldaten en officieren zijn begraven. Op de herdenkingszuil staan de namen van de 57 jongens en mannen die wel konden  worden geïdentificeerd, sommigen slechts gedeeltelijk.

Je kunt je nu geen voorstelling meer maken van wat zich hier net meer dan een eeuw geleden heeft afgespeeld. Deze hele streek is bezaaid met oorlogskerkhoven die stuk voor stuk perfect onderhouden worden. In de poort van ieder kerkhof bevindt zich een grafregister en een boekwerk met alle namen van de daar begraven jongens en mannen. Van velen is geen geboortedatum bekend, alleen de dag waarop ze stierven is dan vermeld. Soms zelfs dat niet. Wat kunnen de Belgen anders doen dan hun dankbaarheid tonen door al die begraafplaatsen voortreffelijk te onderhouden. Die vorm van respect maakt indruk en is zo terecht. Jonge mannen vanaf een jaar of zeventien kwamen van over de hele wereld en sneuvelden hier in een ongelijke strijd tegen mechanisch geweld van een tot dan toe ongekende omvang. Wat bezielde die generaals om al die manschappen een zekere dood in te sturen?

Ik weet niet of er ooit onderzoek is gedaan naar bevelsstructuren in die verschrikkelijke oorlog. Zowel de Duitse als de geallieerde generaals moeten al na een paar maanden beseft hebben dat deze oorlog niet gewonnen kon worden. Welk verhaal hebben zij hun politici voorgehouden en waarom waren die politici niet in staat met deze zinloze afslachting van jonge mannen te stoppen?