zondag 29 december 2013

De wereld van Hans Op de Beeck


In het MMKA Museum voor moderne Kunst in Arnhem lopen momenteel een paar fraaie exposities. In de koepel van het museum is werk van de (droom)tekenaar Paul Klemann te zien. Ik schreef daar al eerder over in deze kolommen. Ook nu weer fraai werk waarvoor ik gemakshalve maar verwijs naar de op deze pagina opgenomen link naar de website van de kunstenaar.

Daarnaast, nieuw voor ons, een drietal video's van de Belgische kunstenaar Hans op de Beeck. Werkelijk schitterende video's die deels ook op Youtube te vinden zijn, zie de link hieronder. Natuurlijk is het formaat in een museale opstelling verre te prefereren boven dat van een computerscherm maar niettemin zeer, zeer genietbaar.

In Arnhem zijn Extensions, Staging silence 2 en Dance te zien. Stuk voor stuk fascinerende producties voorzien van intrigerende en veelal uiterst fraaie muziek. Liever dan hier te beschrijven waar de video's over gaan, verwijs ik naar de link hieronder, die de eerste versie van Staging silence laat zien.
Daar wordt ook meteen zichtbaar volgens welk procedé Op de Beeck te werk gaat. Het doet een klein beetje denken aan Frank Kunert die een bepaalde scene, alsof die in het echt gebeurt, in het klein zo natuurgetrouw mogelijk nabootst, om er vervolgens een foto van te maken. Ik schreef daar hier al eerder over.

Op de Beeck bouwt evenzo zijn eigen wereld op klein formaat maar doet dat niet zo natuurgetrouw als Kunert. Hij gebruikt watten, aardappels, suikerklontjes maar ook zelfgemaakte aquarellen of gebruiksvoorwerpen om die vervolgens in een bepaalde orde te rangschikken waardoor een herkenbaar beeld ontstaat. Dat beeld verbeeldt soms de natuur, maar vaker nog door de mens geconstrueerde omgevingen. Op die manier ontstaan scenes die op video worden opgenomen vanuit een zodanig perspectief dat het lijkt alsof je in de bioscoop naar een cinematografische verfilming zit te kijken. Regelmatig zijn de handen en armen van de kunstenaar en een assistent te zien die ingrijpen in de enscenering en zo wordt er als het ware een stripverhaal verteld. Fraai en rustig gefilmd met zoals gezegd prachtige geluidssculpturen.

Verras jezelf en ga kijken, het is meer dan de moeite waard! Zie ook de link naar de website in de linker kolom.

Video Hans op de Beeck - Staging silence


donderdag 26 december 2013

De schaamteloosheid van banken kent geen grenzen


Ook de ING keert zich nu tegen het voornemen van minister Dijsselbloem om ingaande 2015 de bonussen voor de financiële sector te beperken tot maximaal 20% van het vaste salaris. De Nederlandse Vereniging van Banken en het VNO-NCW hadden zich al tegen deze strengere regelgeving gekeerd. En weer heeft zo'n bank het ongehoorde lef om het bekende non-argument in te brengen: een adequaat beloningsbeleid is een belangrijke component bij het aantrekken en behouden van talentvolle werknemers uit binnen- en buitenland".

Het is beschamend dat deze bedrijfstak telkens weer blijk geeft van onmaatschappelijk gedrag, geen voeling heeft met wat de samenleving kan en wil accepteren maar bovenal is het beschamend dat men niet bereid is, niet de intellectuele vermogens heeft een door de samenleving gewenste uitdaging aan te gaan: logenstraf dat volstrekt misplaatste argument dat kwaliteit alleen verkregen wordt door steeds meer geld te bieden. Geef er publiekelijk rekenschap van dat alle Nederlandse systeembanken in de problemen zijn geraakt, ernstige problemen met enorme maatschappelijk consequenties, en dat die duurstbetaalde bestuurders niet in staat zijn gebleken die problemen te voorkomen. Sterker nog: al dat schitterende talent heeft die problemen juist veroorzaakt.

De financiële sector is vooral op juist het hoogste niveau persoonlijk verantwoordelijk voor het morele failliet van onze postmoderne samenleving. Ik kan slechts smeken: Dijsselbloem, houd je poot stijf en zet je plannen door. Laat die duurbetaalde jongens vooral naar het buitenland vertrekken. Hier hebben ze al genoeg schade aangericht. Verantwoordelijkheid betekent van alles, behalve schuld. Het lijkt volstrekt normaal geworden dat wie verantwoordelijkheid draagt geen schuld hoeft te belijden. Wat meer nederigheid zou de mens niet ontsieren, ook de bankbestuurder niet.

woensdag 25 december 2013

Privacy bepaalt wie we zijn


James Woolsey, oud-directeur van de CIA, verklaart voor FOX News camera's dat Snowden voor verraad vervolgd dient te worden en dat hij, indien schuldig bevonden (en een andere uitkomst lijkt hij op voorhand niet te accepteren) aan zijn nek dient te worden opgehangen tot hij dood is. Maar wie wil weten wie Snowden werkelijk is, kijkt eens naar onderstaand filmpje. Een kersttoespraakje van Snowden uit Moskou waarin hij in heel simpele woorden uitlegt wat privacy is en hoe belangrijk, vitaal het is.

"Privacy is what allows us to determine who we are and who we want to be". Wilt u het nog helderder?

Thomas Rid, Rob de Wijk, James Woolsey en in hun kielzog vele anderen mogen dan om het hardst roepen dat lieden als Snowden, Assange en Manning fout handelden maar ik denk daar anders over. Ik ben maar wat blij dat er zulke moedige mensen zijn, zonder wie ik geen flauw benul zou hebben van de "werkelijkheid" waarin ik leef. Zonder wie ik geen notie zou hebben van de echte bedreigingen die op de loer liggen. Zonder wie ik eindeloos nietiger zou zijn dan ik op grond van mijn simpele bestaan al ben. Niet alleen ontstaan uit het toeval van een zaadje dat zijn onvoorspelbare weg vindt maar ook nog eens in alle onwetendheid ondergeschikt aan de volkomen paranoïde wilsbeschikking van veiligheidsdiensten die zich aan werkelijk iedere democratische controle onttrekken. Leven in een wereld die beheerst wordt door het perverse denken van een NSA maakt dat leven volstrekt onzinnig en zinloos. Alle gefilosofeer over een vrije wil is prompt nutteloos wanneer al mijn gedragingen waar en wanneer ook worden vastgelegd en opgeslagen om te worden geanalyseerd wanneer het de machthebber belieft. Wij worden als individu gereduceerd tot een bitje, onderdeel van metadata op grond waarvan de machthebber ingrijpt in uw en mijn leven zonder daar ooit verantwoording voor af te leggen, u en mij in de waan latend dat we in een democratie leven. De werkelijkheid blijkt zoveel groter dan George Orwell zich ooit kon voorstellen.

http://www.youtube.com/watch?v=siy8RP2Vo4A

dinsdag 24 december 2013

Vrouwen van het jaar 2013!


Ook daar was ik gauw uit: Pussy Riot! Dat zijn nog eens vrouwen met lef. Maria Aljochina is onlangs vrijgelaten en verklaart strijdlustig dat ze zich sterk gaat maken voor mensenrechten. Zij was niet op de hoogte van de verleende gratie en werdz onder verdere toelichting vrijgelaten. Liever had ze de gratie geweigerd. Haar collega-bandlid Nadezjda Tolokonnikova zou inmiddels ook zijn vrijgelaten.

Poetin is een dictator die er niet voor terugdeinst burgers die hem dwars zitten op te sluiten en de rechterlijke macht in Rusland is schandelijk volgzaam en onderdanig. Op het gebied van mensenrechten is er in Rusland nog veel werk te verzetten maar het regiem is ongekend repressief en de Russische bevolking lijkt van oudsher al even volgzaam als haar rechters.

Maar vrouwen als Pussy Riot zijn ongekend moedig. Hun optreden - voor zover je er beelden van kreeg voorgeschoteld(zie de link hieronder) - in de Christus Verlosser-kathedraal in Moskou op 21 februari 2012 vond ik in ieder geval spectaculair. En maakte vooral duidelijk hoezeer de Russische clerus samenspant met Poetin om een conservatieve cultuur inclusief verregaande homohaat te verankeren in die fascinerende Russische samenleving, waar de rechten en het belang van het individu altijd ondergeschikt zijn geweest aan het tsarendom of de apparatsjiks van de heersende ideologie.

Met dank aan Lenin en Stalin vooral. Even leek het goed te komen toen Gorbatsjov de perestrojka introduceerde maar Poetin zit inmiddels steviger in het zadel dan velen van zijn voorgangers ooit hebben mogen ervaren. Wie in het hedendaagse Russische maatschappelijke klimaat zijn stem durft te verheffen is een vermetel en moedig mens.

http://www.youtube.com/watch?v=ALS92big4TY


maandag 23 december 2013

Persoon van het jaar 2013!


In Nederland lopen er genoeg mensen rond die menen dat ene Geert Wilders moest worden uitgeroepen tot politicus van het jaar 2013. Vervolgens heeft diezelfde Wilders uit pure ijdelheid zichzelf meteen een brevet van onvermogen verschaft door stickers met voor moslims beledigende teksten op de markt te brengen. Het is niet ondenkbaar dat deze van minachting bol staande populist ooit nog eens minister president van dit land wordt. Het kan maar zo. Maar een premier behoort de belangen van alle Nederlanders te dienen en het laatste wat hij mag doen is anderen uitsluiten. Het eerste wat Wilders doet is anderen uitsluiten. Wij mogen onszelf feliciteren met zo'n politicus.

Maar nu naar serieuzere zaken. Wie is de meest invloedrijke en relevante persoon van het afgelopen jaar. In een eerste opwelling denk je dan meteen aan Mandela maar die is eigenlijk "hors concours". Zijn onvoorstelbaar grote bijdrage aan de beschaving dateert niet van het afgelopen jaar maar is onlosmakelijk verbonden aan het tijdperk waarin hij politiek actief was.

Nee, de man die wat mij betreft de titel 'persoon van 2013' verdient is Edward Snowden. En ook al begrijp ik de ratio achter de opmerking van Rob de Wijk dat je niet eerst een geheimhoudingsplicht kunt ondertekenen om vervolgens voor eigen rechter te gaan spelen, wil ik daar toch graag tegen in brengen dat je in weerwil van die geheimhoudingsplicht tegen zaken aan kunt lopen die zo groot zijn en zoveel impact hebben dat ze zich niet verdragen met het volhouden van die geheimhouding.

En dat is precies wat Snowden heeft gedaan. Blootleggen dat werkelijk iedere gedraging van ieder individu wordt vastgelegd en bespioneerd, just in case, in naam van de democratie, voor onze veiligheid. Onthullen dat bevriende naties elkaar helemaal suf bespioneren en daarbij alle democratische spelregels aan hun laars lappen. Het argument dat iedereen boter op zijn hoofd heeft en dat "cosi fan tutte", is hier niet relevant. Het gaat erom dat burgers overal ter wereld ongelooflijk belazerd en voorgelogen worden en wij hebben er als burger recht op te weten hoe democratisch onze democratisch gekozen leiders zijn.

In een open brief schrijven enkele klokkenluiders in de NRC van 18 december:: "Red de democratie, doe als wij en word klokkenluider". De brief is geschreven door Peter Kofod (musicus, voormalig menselijk schild in Irak), Thomas Andrew Drake (oud-topman van de NSA), Daniel Elsberg (voormalig Amerikaans legeranalist), Katharine Gun (oud-medewerker Britse inlichtingendienst GCHQ), Jesselyn Radack (oud-medewerker ministerie van justitie VS), Ray McGovern (voormalig CIA-analist) en Coleen Rowley (oud-medewerker FBI).

"Moed is aanstekelijk" schrijven zij aan het einde van hun brief. Dat mag zo zijn maar de praktijk laat zien dat er veel moed nodig is om op hun manier je nek uit te steken. Laten we zulke mensen koesteren, ze bewijzen ons een ongekend grote dienst. Hulde aan Snowden derhalve, in naam van de democratie en ondanks Rob de Wijk.

donderdag 19 december 2013

Met blijdschap geven wij kennis...


Hoe je het ook wendt of keert, de Bankenunie is een feit. Er komt een internationaal orgaan van toezicht dat de 130 grootste banken in de Unie bewaakt. Er is een 'bail in' ingesteld op basis waarvan aandeelhouders en grote spaarders hun bank zullen moeten bijspringen tot 8% van de waarde van de activa van zo'n bank. De verwachting is dat die 8% voldoende marge oplevert om de meeste problemen op te kunnen lossen. En tot slot is er een noodfonds, dat met een moeilijk woord 'resolutiemechanisme' wordt genoemd, voor die gevallen die grotere problemen opleveren dan die eerder genoemde 8%. Toegegeven, dat noodfonds is wel een heel erg klein doekje voor het bloeden geworden, want er zit maar 55 miljard in. Dat is een schijntje, want als er stront aan de knikker komt in de financiële wereld, zijn de consequenties doorgaans immens.

Met name de combinatie van bail in en toezicht moet ertoe leiden dat de banken eindelijk eens wat minder riskant gaan opereren. Het zal hen niet meevallen wanneer ze met slecht nieuws naar hun aandeelhouders moeten. En dat is natuurlijk het goede nieuw: problemen die door banken worden veroorzaakt, komen niet meer, thans zeker niet automatisch, op het bordje van de belastingbetaler (dan spreken we van een bail out). Nog geen jaar geleden was het ondenkbaar dat een bank bij problemen naar zijn aandeel- of obligatiehouders toog. De prehistorie ligt nog maar vlak achter ons.

Natuurlijk is hiermee niet alles opgelost. Er liggen tenminste twee grote gevaren op de loer. In de eerste plaats is dat de cultuur bij banken, die zich nog steeds niet lijken te realiseren dat ze een in eerste instantie maatschappelijke en financieel-economische functie hebben, waarbij bankiers geen ondernemers maar gewone nederige loonslaven zijn. En in de tweede plaats blijven banken die zogeheten 'too big to fail' zijn, natuurlijk een enorm risico.

Maar de vreugde overheerst. Gedreven door de impact van de financiele crisis zijn de Europese leiders er in geslaagd om in een razend korte tijd serieuze maatregelen te nemen om de gerezen problemen het hoofd te bieden. Beter laat dan nooit; ware dit een paar jaar eerder gebeurd, dan zou bijvoorbeeld de Ierse belastingbetaler in belangrijke mate gespaard zijn gebleven. Een wrange gedachte maar zo zit het leven in elkaar: de frauderende banken gaan door zoals ze gewend waren en de gewone burger die niets kan beïnvloeden betaalt het gelag.

maandag 16 december 2013

Kleine wereld, grote verbeelding


Frank Kunert is een Duitse fotograaf die een heel bijzonder procedé toepast. Hij bedenkt een scene die weergeeft wat hij mee wil delen. Dan bouwt hij die scene in het klein na en maakt van het resultaat vervolgens een foto. Hierboven is "Openbaar toilet" afgebeeld.
Mensen komen in zijn tafereeltje niet of nauwelijks voor maar het is zonneklaar dat ze overal hun sporen hebben achtergelaten. En die sporen verhalen nogal eens van een grauwe omgeving en het lijkt erop alsof Kunert wat meewarig naar zijn medemensen kijkt en zich afvraagt waarom ze toch in vredesnaam al hun dromen koesteren.
Elke foto brengt een dubbel gevoel teweeg. In de eerste plaats is er de onuitputtelijke humor van Kunert, met bewondering kijk je naar zijn al even onuitputtelijke fantasie en creativiteit. Maar tegelijkertijd is er vaak sprake van een wrange smaak. Al dat menselijke geploeter is hopeloos en brengt je niets.
Kunert houdt je een spiegel voor. Kijk nou eens goed naar de wereld die we met elkaar gecreëerd hebben en zeg nou zelf: hebben we niet heel veel bagger geproduceerd? En maken we onszelf niet bi voortduring van alles wijs? Zijn onze dromen meer dan drijfzand?

Prachtig, deze foto's van Kunert. Het is een omslachtig procedé maar zijn aanpak stelt hem in staat ons iedere scene die hij vertellen wil voor te toveren. Hij had zo'n scene kunnen tekenen of schilderen maar zijn voorliefde geldt de fotografie.

Bezoek zijn website eens, je zult merken dat je er lang verblijft!


http://www.frank-kunert.de/

donderdag 12 december 2013

Michael Kohlhaas


Destijds was Michael Kohlhaas van Heinrich von Kleist verplichte literatuur op de middelbare school. Ik herinner me nog hoe onbevredigend ik het verhaal vond omdat niet het recht zegevierde maar de mens gedwongen werd langs min of meer religieus moralistische lijnen zijn nederigheid te erkennen. Zo althans luidde de interpretatie van de paters die mij les gaven.

Als Kohlhaas in opstand komt is wraak zijn Leitmotiv. De behoefte aan vergelding is nooit een wijs raadsheer en terecht wordt Kohlhaas door een priester verweten dat hij zich gedraagt als ware hij de opperrechter zelf, zich in de plaats van god stelt. Maar voor de rest is het beroep dat de priester op de mens doet onaanvaardbaar. In de 16de eeuw had het gewone volk niets in te brengen en was het volkomen schatplichtig, horig en overgeleverd aan de luimen van de adel. Met medeweten van de clerus, sterker nog, de status quo was een gentlemen's agreement tussen adel en clerus.

Kohlhaas kan het hem aangedane onrecht niet accepteren en verzet zich. Hij wendt zich drie maal tot de rechter maar wordt ten laatste door een corrupte rechter in het ongelijk gesteld. Uiteindelijk komt hij tegenover de prinses te staan, zus van de Spaanse koning, die in hem een geestverwant ziet en er, in de versie van Arnaud de Pallières, voor zorgt dat hij wel zijn recht krijgt (zijn twee door de adel gestolen paarden krijgt hij terug met wat geld als schadeloosstelling) maar de prijs die Kohlhaas voor zijn principes betaalt is de doodstraf, hem opgelegd omdat hij zich verzet heeft tegen de machthebber.

Voornoemde Arnaud de Pallières maakte een prachtige film van deze Kohlhaas met Mads Mikkelsen in de hoofdrol. Een hem op het lijf geschreven rol, waarin hij als vanouds schittert door een minimum aan tekst en een maximum aan fysiek uitdrukkingsvermogen. De film is gesitueerd in de Chevennes en dat levert schitterende beelden op. Daarnaast een imposant geluidsdecor en zeer fraaie middeleeuwse muziek door Les Witches. Maar het acteren van Mikkelsen is wederom fenomenaal. Juist omdat hij erin slaagt meer te laten zien dan een broeierige blik, ook in deze film zie je hem de woorden denken die hij niet uitspreekt, je hoort geen tekst maar je leest hem wel.

woensdag 11 december 2013

Maatschappelijke onrust


De Raad voor de Strafrechtstoepassing heeft het besluit van staatssecretaris Teeven dat Volkert van der G. niet met proefverlof mag, vernietigd. Prompt verschijnt dan weer het argument van maatschappelijke onrust ten tonele. Geheel voorspelbaar mocht de voormalig chauffeur van Pim Fortuijn bij Pauw en Witteman weer op komen draven om zijn gal te spuwen over de rechters die tot dit besluit kwamen. Dan zijn er nog een paar twitteraars die er geen moeite mee hebben om de veroordeelde met de dood te bedreigen. En dat geeft Teeven dan weer de gelegenheid om het besluit van het rechtscollege op gronden van veiligheid alsnog niet ten uitvoer te brengen. Maar hoe het ook zij, van der G. komt vrij. Het kan een dag vroeger of een dag later zijn maar de uitkomst staat vast.

Weinig origineel van P&W om weer dezelfde gast van stal te halen van wie we al jaren lang weten wat zijn standpunt is. Hij heeft er nooit een nieuw inzicht of nieuwsfeit aan toegevoegd. Alles draait om een schimmig telefoongesprek waarin van der G. zich op zijn zachtst gezegd uiterst ongelukkig en dom uitliet op de vraag of hij het nog eens zou doen. En sindsdien kraait de chauffeur over recidivegevaar.
Daarmee hebben zij de maatschappelijke onrust zo'n beetje in kaart gebracht. Hoe harder je schreeuwt, hoe meer onrust er als vanzelf ontstaat. En er is altijd wel een idioot te vinden die daarin de rechtvaardiging voor een dramatische daad ontwaart. Wat mij betreft hadden P&W dit onderwerp gewoon gelaten voor wat het was.

En wie schreeuwde weer om het hardst dat de uitspraak van de rechter gewoon genegeerd moest worden? Juist ja, Geert Wilders. Daarmee nog maar eens onderstrepend hoe gevaarlijk hij is. Dit soort mensen heeft geen boodschap aan de democratie en moet helemaal niets hebben van de scheiding der machten. Ze hebben niet voldoende intelligentie om te beseffen dat die scheiding der machten het basisprincipe van de democratie is. In dit opzicht is Wilders een kloon van Berlusconi: zij minachten de rechterlijke macht en daarmee de democratie en daarmee hun eigen kiezers. Als je alle retoriek en andere franjes verwijdert blijft er weinig meer over dan enkel machtshonger.

dinsdag 10 december 2013

Netanyahu heeft geen eergevoel


Naar het schijnt bewoont Netanyahu met zijn gezin een drietal woningen waarvan de jaarlijkse lasten negenhonderdduizend dollar bedragen. Toen hij naar de begrafenis van Thatcher ging, liet hij voor honderdduizend dollar een bed in een regeringsvliegtuig plaatsen want hij wilde uitgerust aankomen (ja, ik geloofde het ook niet maar het staat er toch echt, zie de link hieronder)

Naar de begrafenis van Mandela gaat hij niet want dat is te kostbaar, iets met beveiliging en zo. Hoe hypocriet kun je zijn? Netanyahu draait er zijn hand niet voor om. We begrijpen het allemaal wel, Israël is er vaker van beschuldigd haar eigen vorm van Apartheid te hebben uitgevonden en ook Mandela kon zich kritisch uitlaten over Israël. En nee, dat word je niet in dank afgenomen. Hoe klein kun je zijn?

Ik had er meer waardering voor gehad als hij had gezegd Mandela niet de moeite van een begrafenisbezoek waard te achten. Dat is wel lomp maar tenminste eerlijk. Nu is hij evenzo lomp maar heeft niet het lef dat hardop te zeggen. Maar ik had eerder al vastgesteld dat Israël de gewone beschaving aan het verlaten is. Zo vreemd is het allemaal dus niet.

http://nos.nl/artikel/506681-levensstijl-netanyahu-onder-vuur.html

Een verzekerde is aan de goden overgeleverd


Ik had het hier al eens eerder over Achmea. Het ging toen over het leugenachtige en allesbehalve onafhankelijke Independer en over de manier waarop Achmea omgaat met het euthanasie. Nu maken ze het daar helemaal bont door ruzie te zoeken met het Radboudziekenhuis. Achmea verwijt het ziekenhuis geen inzichtelijke cijfers in te dienen en het ziekenhuis verklaart de cijfers aan te leveren zoals door de verzekeraar voorgeschreven. Achmea koopt te weinig zorg in en blijkt niet bereid bij te betalen voor hun klanten wanneer deze in het Radboudziekenhuis worden opgenomen. Het ziekenhuis kan nu niets anders doen dan Achmea-klanten weigeren.

Het is werkelijk godgeklaagd dat een ordinaire ruzie tussen een verzekeraar en een ziekenhuis op deze manier wordt uitgevochten, over de rug van verzekerden. En weer is hier Achmea in het geding. Ik ben er niet verzekerd en zou het ook nooit meer overwegen, ook al waren ze met afstand de goedkoopste verzekeraar, quod non. Vreemd toch hoe zo'n verzekeraar er telkens in slaagt de bestaande vooroordelen keihard te bevestigen.

maandag 9 december 2013

Thomas Rid neemt Poetin als voorbeeld


Een uiterst interessant en actueel interview in de NRC van vandaag met de Duitse veiligheidsexpert Thomas Rid. Hij verklaart het schokkend te vinden dat Amerika nu als een bedreiging wordt gezien en wijst erop dat de Chinezen jaloers zijn op de NSA. Ze zouden maar wat graag kunnen wat de Amerikanen kunnen.
Het merendeel van het internetverkeer ook binnen Europa loopt via de VS en de UK. Dat wordt driftig uitgebuit door de veiligheidsdiensten van beide landen die zich helemaal niets gelegen laten liggen aan overwegingen van privacy en schaamteloos in uw en mijn privécorrespondentie grasduinen.

Ik krijg toch het gevoel dat Rid hier zijn politieke overtuiging de overhand gunt. Het lijkt me alleszins nuttig en noodzakelijk hardop na te denken over onze veiligheid en de mate waarin privacy mag worden opgeofferd ten gunste van de nationale veiligheid. Maar we hebben sinds Snowden toch duidelijk de indruk gekregen dat de Amerikanen zich uitsluitend en alleen druk maken om hun eigen veiligheid en er van overtuigd zijn dat het recht op privacy waar ook ter wereld ondergeschikt is aan het veiligheidsbelang van de home of the brave.

De NSA zal ook veranderen, zegt Rid, omdat Amerika een democratie is. Maar dat is een wat al te simpele redenering, zeker voor een veiligheidsexpert. Wat blijft er over van dat democratisch gehalte wanneer veiligheidsdiensten zich volledig onttrekken aan democratische controle en opereren als een staat binnen een staat; met meer dan vierhonderdduizend medewerkers en een president die zegt er niet van te weten? In mijn ogen heeft dat weinig meer met een democratie van doen.

Ook Rid wijst erop dat de media een belangrijke verantwoordelijkheid hebben bij het naar buiten brengen van de informatie die via Snowden is verkregen. Ja, die hebben we vaker gehoord. En hij vervolgt: "Het is heel moeilijk om te weten welke informatie schadelijk is. Het beste wat media kunnen doen is, vóór ze publiceren, met de autoriteiten om de tafel gaan zitten".

Maar dat is nu precies wat we niet moeten willen. Rid mag dan een vermaard veiligheidsdeskundige zijn, hij toont zich hier vooral een slippendrager van de Amerikanen. Hij geeft er met zulke opvattingen blijk van niet te beseffen hoe ongelooflijk belangrijk een onafhankelijke pers is. Als we geen onafhankelijke pers meer hebben is de democratie een plotselinge dood gestorven!

Juist vandaag werd bekend dat Poetin het onafhankelijk Russisch persbureau RIA Novosti met onmiddellijke ingang opheft en er een nieuw persbureau - Rossia Segodnya - voor in de plaats stelt dat de wereld moet informeren over het ware Rusland. Dat zijn ongelooflijk enge ontwikkelingen. Rusland glijdt af naar een dictatuur met een volstrekt gebreidelde pers. En dat is kennelijk wat Rid voor ogen heeft. Het is oppassen geblazen met veiligheidsdeskundigen. Zeker wanneer ze het graag over de autoriteiten hebben.


zondag 8 december 2013

Israël hoort niet meer bij de beschaafde wereld


De Nederlandse premier en minister van Buitenlandse Zaken brengen een bezoek aan Israel. De premier wil een scanner overhandigen aan de Palestijnen. Zo'n scanner is noodzakelijk om importgoederen te kunnen controleren. De Israëliërs weigeren iedere medewerking.
De minister van buza wil een bezoek brengen aan de Palestijnse markt in Hebron. De Israëli's staan dat alleen toe wanneer Israëlische militairen de minister begeleiden. De minister zegt het bezoek af.

Dit zijn pure pesterijen en provocaties van de Israëli's die onder Netanyahu werkelijk alles doen om de Palestijnen dwars te zitten. En ook onbeschoft genoeg zijn om de Nederlandse regering te bruuskeren wanneer dat regeringsbeleid hen niet aanstaat.

Ik begrijp de urgentie van economische belangen en de noodzaak van diplomatie. De Israëliërs daarentegen interesseren zich niet voor diplomatie en hanteren de botte bijl. Je rechtvaardigheidsgevoel zegt je dat het tijd wordt dat we Israël serieus gaan boycotten.

Ik zou wel eens aanwezig willen zijn bij die ontmoetingen wanneer de premier en de minister hun 'ongenoegen' kenbaar maken aan Netanyahu. Hoe gaat zoiets? Blijft er nog iets overeind van ergernis en afkeur? Of zijn die in diplomatie weggemasseerd? Zo lang als ik leef heeft Israël nog geen moment water bij de wijn gedaan. Er leeft geen Palestijn meer die ooit vrede heeft gekend.

foto: EPA

zaterdag 7 december 2013

Wie schikt, bekent


Bij de manipulatie van de Euribor waren vier banken en bij de manipulatie van de Libor waren zes banken betrokken. Eurocommissaris Almunia heeft nu acht frauderende banken boetes opgelegd. UBS en Barclays behoren daar niet toe omdat zij de fraude hebben aangekaart en al fors beboet werden door de Amerikaanse, Britse en Zwitserse autoriteiten.

UBS heeft 1,1 miljard aan boete betaald, RBS 840 miljoen, de RABO 774 en de Deutsche Bank (u weet wel, de grootste criminele vereniging actief in Nederland) 725 miljoen. Let wel, we hebben het hier over schikkingsbedragen. De werkelijke fraude is vermoedelijk een veelvoud. De boetekortingen lopen in ieder geval in de tientallen procenten, voornamelijk omdat kartelvorming buitengewoon moeilijk te bewijzen is, aldus Almunia

Maar wie schikt, bekent. Zo eenvoudig is het. UBS zou een boete hebben gekregen van 2,5 miljard Euro, het was dus heel profijtelijk voor de bank om te schikken. Schade gehalveerd. Maar de echte schade lijden u en ik! Dat we het in Europa nu al enkele jaren lang buitengewoon moeilijk hebben is door deze zelfde banken veroorzaakt.

Populisten en Eurosceptici proberen ons de droom van een verenigd Europa te ontfutselen maar ook hier zien ze over het hoofd dat het Europa is die de banken hier een halt toeroept. Wie durft met droge ogen te beweren dat afzonderlijke lidstaten dat zonder EU ook voor elkaar zouden krijgen?

Bron: NRC 5 dec 2012

Opdat het niet aan uw aandacht ontsnapt


In de NRC van 5 december een artikel over arbeidsmigratie binnen de EU. Zelfs PvdA ministers proberen hier nu populistische opmerkingen over te plaatsen. Dus heeft eurocommissaris Reding de feiten eens op een rijtje gezet. Let wel, de gegevens werden door de lidstaten zelf aangeleverd!

En wat zien we dan voor Nederland? 90,4% van de uitkeringsgerechtigden in ons land zijn Nederlander. Onze bevolking bestaat voor 2,3% uit andere EU-burgers. Van de uitkeringsgerechtigden is slechts 1,8% ingezetene in een ander EU-land. Me dunkt, hier hoeven we het voorlopig dus niet meer over te hebben!

Van onze export gaat 75% naar andere EU-landen. In 2011 exporteerden we vier maal zoveel naar de interne EU-markt dan in 1990. Oost Europa is de op twee na belangrijkste exportmarkt voor Nederland. Met andere woorden: wij profiteren alleen maar van het vrije verkeer van personen, diensten en goederen. En we moeten niet zo zeuren als er ook eens een paar Oost Europeanen onze kant opkomen.

dinsdag 3 december 2013

Een telefoontap is een filmrolletje


Weet u nog hoe destijds een filmrolletje met beelden van de oorlog op de Balkan verdween? Zogenaamd verprutst door een 'medewerker' die kennelijk wat onhandig was in de doka van defensie. Nu is er een telefoontap verdwenen van een gesprek tussen Teeven en van Rey. Stroomstoring, zegt Opstelten. Maar er is niemand die dat gelooft. De energieleverancier heeft inmiddels verklaard dat er zeer beslist geen sprake was van een externe stroomstoring. Ik heb het gevoel dat we hier grotelijks belazerd worden. U ook? Kennelijk moet hier iets verdonkeremaand worden. Wie haalt de onderste steen boven? Zullen we het ooit weten?

100 woorden

maandag 2 december 2013

Alles pleit voor een nieuw federaal Europa


In de weekendeditie van de NRC een groot en wat merkwaardig artikel van Paul Scheffer over Europa. Tijdens een lunch met Herman van Rompuy eerder dit jaar was hem opgevallen dat deze laatste autistische trekjes begon te vertonen. Ideologische vergezichten waren niet meer aan hem besteed omdat zijn enige zorg nog het redden van de euro zou zijn. Scheffer noemt dit gedrag, deze tendens een vorm van politicide, een sluipende moord op de politiek. Hij stelt daar vier bouwstenen voor een ander Europa tegenover, bouwstenen die zich niet verdragen met een verdere federalisering van de Oude Wereld.

In de eerste plaats is Europa nu teveel naar binnen gericht, een gevolg van het "nooit meer oorlog" adagium. We deden er beter aan onze blik op de buitengrenzen te richten. Niet op Berlijn maar op Bejing, niet op Parijs maar op Sao Paulo, aldus Scheffer. Maar is dat niet allang aan de gang? Is niet juist de verschuiving in de geopolitieke verhoudingen aanleiding genoeg om gericht te werken aan een sterker Europa?

Dat wordt nog duidelijker wanneer we naar het tweede punt van Scheffer kijken. Juist de Europese landen scoren hoog op de Human Development Index, we scoren beter dan de andere continenten als het gaat om corruptie, de rechtsstaat enzovoorts. Scheffer noemt dit de verborgen vitaliteit van de meeste Europese samenlevingen. Maar ook deze vaststellingen van Scheffer lijken mij geenszins strijdig met een een streven naar een sterker Europa, integendeel.

In zijn derde overweging veronderstelt Scheffer dat die verborgen vitaliteit alles van doen heeft met de diversiteit van dit continent. Ook hier stuiten we op een hardnekkige notie die zichzelf lijkt te bewijzen maar die desalniettemin niet juist is: een sterker Europa is niet strijdig met de sociaal-culturele verscheidenheid die dit continent kenmerkt. Dat geldt evenzeer voor de Verenigde Staten van Amerika, waar de typische culturen van de afzonderlijke staten nooit verdwenen zijn.
Een duurzame unie heeft de legitimiteit van nationale staten nodig en omgekeerd kunnen die staten niet langer functioneren zonder de samenhang die deze unieke samenwerking biedt, aldus Scheffer. En hij stelt voor die verscheidenheid te beschermen in een Europese Grondwet. Welke richting we ook in willen slaan, maak er toch vooral geen Verenigde Staten van Europa van, verzucht Scheffer.

Zijn vierde argument heeft betrekking op de geografische omvang van Europa. Meer dan dertig staten lijkt hem niet aanvaardbaar. De door hem aangedragen argumenten voor deze stelling lijken mij valide en ik geloof ook niet dat er één Europese politicus is die in deze tijd nog zou willen streven naar een verdere uitbreiding.

Zoals ik al zei, een wat merkwaardig artikel. Een Europa zonder binnengrenzen vraagt om sterke buitengrenzen. Helemaal mee eens. Een Europa zonder binnengrenzen maakt vrij verkeer van personen en goederen mogelijk. Dat kan alleen ordentelijk verlopen wanneer er harmonisatie van wet- en regelgeving komt, juist om ieder verdringingseffect te kunnen vermijden. Er kunnen gigantische bezuinigingen worden gerealiseerd wanneer Europa een continentaal leger zou kennen. En de Oude Wereld zou een stuk herkenbaarder zijn wanneer er eenstemmig buitenlandse politiek zou worden bedreven. Een Europese economie gebaseerd op een sterke munt heeft zijn waarde allang bewezen en we kunnen die munt aanmerkelijk versterken door het internationale bankwezen te reguleren. Alle andere beleidsterreinen zijn de verantwoordelijkheid van de afzonderlijke staten.

En wat is er nu mooier dan die Europese federale regering keurig in Brussel te laten zetelen? Hoofdstad van het enige Europese land dat maar geen natiestaat wil worden? We hoeven niet te kiezen tussen Londen, Berlijn of Parijs. Laat die steden zijn wat ze al eeuwenlang zijn: hoofdsteden van fascinerende natiestaten, verenigd in een vreedzaam en economisch sterk Europa, dat zich kan meten met de overige grootmachten van deze wereld. Wat we nog wel moeten regelen is een Europees Parlement dat democratisch, sterk en zichtbaar is en daadwerkelijk in staat is om de Europese federale regering te controleren.

Feitelijk bepleit Scheffer een hybride, halfslachtige vorm voor een modern Europa, een - laat dat duidelijk zijn - vooral intergouvernementeel Europa. Volgens hem is dat de beste verdediging tegen de populisten maar ik geloof daar niet in. Zo'n intergouvernementeel Europa heeft geleid tot negatieve beeldvorming, tot Brussel én Straatsburg, tot een zwak Europees Parlement, tot een baantjescarroussel die de Europese Commissie heet, enzovoorts.

Laten we nu juist dáár mee stoppen en  helder aangeven welke kant we op willen. Laat die verkiezingen maar komen en laat de Eurosceptici maar forse kiezerswinst behalen. Laat hen deel uitmaken van het nieuwe Europees Parlement. We zijn er niet bang voor! Laten we ons er vooral sterk voor maken dat de Europese burgers goed geïnformeerd worden en zich niet klakkeloos een oor laten aannaaien door nationalisten die hen naar de mond praten maar voortdurend moeten verbergen dat ze hun persoonlijke machtshonger nauwelijks kunnen stillen.

Wist u overigens dat Nederland meer dan 120 duizend ambtenaren telt tegenover nog geen 40 duizend in Brussel? En dat Nederland, gemeten naar het aantal inwoners, tachtig keer zoveel ambtenaren kent dan Europa?

Een bancaire Schwalbe


Een liberaal blijft een liberaal en het jongste bewijs va die stelling is natuurlijk Halbe Zijlstra die in de NRC van 29 november nog eens uit komt leggen dat de beteugeling van banken aan het doorschieten is. Er wordt teveel regelgeving op die arme banken losgelaten, we zijn aan het doorschieten.
Regels over herkapitalisering van banken, over provisies, over beloningsbeleid, over het afleggen van een eed voor net gedrag, het is Zijlstra kennelijk allemaal een doorn in het oog. Om van de zorgplicht maar te zwijgen, die is voor Halbe de wereld op zijn kop. Maar we zijn toch niet vergeten hoe banken en verzekeraars tal van wanproducten zoals woekerpolissen aan de man brachten en daarbij het publiek willens en wetens onvoldoende informeerden over de echte risico's? Ja, ieder individu is zelf verantwoordelijk voor zijn eigen portemonnee maar je mag niet van iedere burger verlangen bijtijds in de gaten te hebben of die belazerd wordt of niet.
Er wordt wel beweerd dat banken al heel veel doen en gedaan hebben om hun gedrag bij te sturen maar voorlopig heb ik als burger daar totaal geen zicht op. En niemand heeft mij er tot nog toe van kunnen overtuigen dat er bij banken daadwerkelijk sprake zou zijn van enige cultuurverandering. Integendeel, zou ik willen zeggen.
Het lijkt er veel eerder op dat de banken suggereren dat aangescherpte regelgeving ten koste van hun oorspronkelijke taak gaat: het stimuleren van economische ontwikkeling door kapitaal ter beschikking te stellen aan ondernemingen. Maar dat is ordinaire chantage. Net als de noodkreet dat echte talenten niet willen werken voor de zuinige Hollandse salarisjes. Ik noem dat een bancaire Schwalbe, in het voetbal zou je er een gele kaart voor krijgen.

In de weekendbijlage van de NRC een uitgebreid artikel over het Liborschandaal en de mate waarin men in het Utrechtse op de hoogte was van deze fraude (en hoe eenvoudig die fraude vermeden had kunnen worden). Twee toplieden van de RABO zijn inmiddels opgestapt maar zij mogen met droge ogen blijven beweren dat ze van niets wisten. Welnu, dat zijn regelrechte leugens, het gebeurde onder hun eigen ogen, in hetzelfde gebouw, jarenlang. Ik hoop dat het ooit nog eens echt wordt uitgezocht. En om in voetbaltermen te blijven: dit is direct rood.

woensdag 27 november 2013

Dijsselbloem moet vooral blijven


Ik was nooit een fan van Dijsselbloem, had het idee dat hij een stille apparatsjik was die in de coulissen aan de touwtjes trok. Maar dat oordeel heb ik inmiddels radicaal bijgesteld: Dijsselbloem is een van de beste ministers van financiën die we na de oorlog gehad hebben. Komt trouwens wel vaker voor dat de PvdA een uitstekende schatkistbewaarder aanstelt.

Wat me vooral in hem aantrekt is dat hij onder alle omstandigheden de kalmte bewaart die bij zijn ambt hoort maar die niet iedereen gegeven is. Zijn taakopvatting is in mijn ogen de enig juiste. Geen opgewonden standje maar een vakminister die rustig blijft en niet van de kook raakt door een slechte pers hier of daar. Allemaal kinnesinne trouwens en Dijsselbloem trekt zich er niets van aan.

Zo ook nu, nu hij voorstelt de bonusregelingen voor banken, verzekeraars en pensioenfondsen drastisch te beperken. Een soberder beleid nota bene dan binnen de EU wordt voorgesteld. U zult begrijpen dat ik dat meer dan van harte toejuich. De essentie van zijn maatregelen is dat een bonus niet hoger mag zijn dan 20% van het jaarsalaris.

Natuurlijk zien we meteen de vertrouwde reflex bij de banken: het is een overbodige maatregel, de banken zijn zelf al doende in te grijpen en meer van dat soort ronduit leugenachtige verklaringen. En uiteraard ontbreekt ook de standaardreactie niet: het wordt nu voor banken steeds moeilijk gekwalificeerd personeel aan te trekken.

Ik heb het hier al vaker verklaard: laat die geweldenaren maar vooral naar het buitenland vertrekken, we hebben er hier niets aan. Sterker nog, ze zijn hier wat mij betreft niet meer welkom. Er blijft meer dan genoeg talent achter om zo'n bank op een maatschappelijk verantwoorde manier te leiden. Ook het argument dat de vaste salarissen dus enorm zullen gaan stijgen, snijdt geen hout.

Als het inderdaad het geval is, bewijst dat eens te meer dat de banken in hun huidige gedaante niet zonder perverse prikkels kunnen en dus onverminderd met de grootst mogelijke argwaan en achterdocht gevolgd dienen te blijven worden. Anderzijds is het maar de vraag of die salarissen blijven stijgen: de banken moeten herkapitaliseren en dat betekent in ieder geval dat er fors in de kosten zal moeten worden gesneden. Ook bij de banken zal de kloof tussen het gemiddelde en het topsalaris gewoon een keer te groot worden.

Maar voorlopig ben ik buitengewoon ingenomen met deze Dijsselbloem als minister van financiën. Dat dit kabinet nog maar lang aan moge blijven, al was het maar om deze minister van financiën zijn werk te laten doen.

dinsdag 26 november 2013

Afghanistan tranendal


Afghanistan is een tribale samenleving, geen natiestaat. Een nu al tientallen jaren durende oorlog in het land heeft alles veranderd maar niet de structuur van de Afghaanse samenleving. Het land is volledig in puin geschoten en de jarenlange aanwezigheid van het Westen heeft niets positiefs toegevoegd. Nu het Westen zich zonder verder plan voor de regio daaruit terugtrekt zien we pas goed hoe verdoemd Afghanistan is.

President Karzai nadert het einde van zijn laatste termijn en maakt zich nu druk over de vraag hoe lang hij nog leeft wanneer hij de bescherming van zijn functie kwijt is. Niet lang vermoed ik. Maar ondertussen laat hij uit angst voor de Taliban wel toe dat zijn regering een wetsvoorstel indient op grond waarvan een aantal vergrijpen in overeenstemming met de Sharia zal worden bestraft met openbare steniging. We zijn weer terug in het neolithicum.

Ik vrees dat er geen andere weg meer openblijft dan Afghanistan op te geven. Breek de muren tussen de joden en de Palestijnen, tussen Turkije en Syrië en tussen Mexico en de Verenigde Staten af en zet die om Afghanistan heen. Laat die feodale warlords elkaar maar uitmoorden. Zijn zijn verantwoordelijk voor hun stammen. De prijs voor het handhaven van een status quo met een absoluut minimum aan veiligheidsniveau voor de Afghaanse bevolking is veel te hoog geworden. Bovendien, het probleem zit niet in Afghanistan, het probleem zit in Pakistan, het probleem zit in het moslimfundamentalisme, het probleem zit in het mannenoverschot.

Het is diep tragisch voor een bevolking geboren te worden met zulk een zwaar lot. En vrouwen worden dubbel zo zwaar getroffen. Wie in enige god gelooft moet wel knettergek zijn, wie de vooruitgangsgedachte blijft koesteren is er minstens even ernstig aan toe.

maandag 25 november 2013

Ik ben er wel uit


Het zat er al een tijdje aan te komen. Na de deconfiture van Groen Links en de schandalige wijze waarop Jolande Sap werd behandeld, zou ik vroeger of later op zoek moeten naar een nieuw politiek onderkomen. Niet iets om haast mee te maken en wie weet, zou Groen Links nog eens op haar schreden terugkeren. Weinig problemen met de huidige Tweede Kamerleden van Groen Links hoor, maar het blijft een gedecimeerde fractie en dat zie ik niet gauw hersteld.
Nu ligt er een conceptprogramma van D'66 en ik heb mijn nieuwe politieke onderkomen wel gevonden, D'66 kiest zonder terughoudendheid voor een federaal Europa met een kleinere commissie, meer rechten voor het Europees Parlement en alle steun voor de Euro.
Zo mag ik het horen, niet het halfslachtige gedoe van de PvdA, laat staan de spagaat die de VVD op dit vlak maakt. En daarnaast wordt het tijd dat mijn stem eens naar een andere dan een marginale partij gaat. Afin, da's toch een trendbreuk, ik stemde altoos linkser dan de PvdA maar dat gaat nu veranderen.
Een vroege stemverklaring, zult u zeggen. Da's waar, het kan maar duidelijk zijn. Nu nog wachten op verkiezingen.

Israël begrijpt het niet


Hoe je het ook wendt of keert, het principe akkoord over het Iraanse kernprogramma is een buitengewoon positieve ontwikkeling. Dat dit het begin mag zijn van het einde van het grote vijanddenken, zowel aan de zijde van de ayatollahs, als aan de zijde van de Amerikanen.

Er is er in ieder geval één die het nog niet begrijpt en dat is Netanyahu die de historische doorbraak als een historische blunder blijft betitelen. Een wat obligate en voorspelbare reactie van de premier van een land dat zelf kernwapens heeft ontwikkeld, er niets over kwijt wil en ook niet bereid is het non-proliferatieverdrag te ondertekenen.

Esther Voet, directeur van het CIDI erkent dat er vermoedens (sic) zijn dat ook Israël kernwapens heeft maar dat vindt zij appels met peren vergelijken. En bovendien, zegt zij, is Israël een democratie. Dat laatste is natuurlijk niet waar en wat dat verder met het onderwerp te maken heeft, weet ze ook niet uit te leggen.

Rob de Wijk, directeur van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies constateert terecht dat Israël zich zo langzamerhand buiten de orde plaatst. Tot die konklusie was ik al eerder gekomen en wat somber stemt is de verwachting dat de politieke verhoudingen in Israël niet snel zullen wijzigen. Er is in Israël geen draagvlak meer voor een tweestatenoplossing voor het Palestijnse conflict en alles wijst erop dat Israël zich steeds meer terugtrekt in een verongelijkte houding die steeds verder verwijderd raakt van de politieke actualiteit.
Nu maar hopen dat Amerikaanse Congres en Senaat niet alsnog dwars gaan liggen en aanscherping van de sancties tegen Iran in plaats van versoepeling gaat eisen.We zijn er nog lang niet...

zaterdag 23 november 2013

Zijn Nederlanders racistisch?


Er is terecht veel opwinding over een eindeloze reeks opmerkingen van meer en minder bekende Nederlanders die door velen als krenkend, beledigend en ja, soms ook racistisch worden ervaren. De natuurlijke instant-reactie van de gemiddelde Nederlander is dan steevast: "je moet niet zo zeuren en niet zulke lange tenen hebben".
We kennen inmiddels allemaal het gedoe rond Zwarte Piet, onze nationale troetelnicht Gordon die al jarenlang bewijst niet te beschikken over een minimum aan beschaving en de vele uitingen van Powned clown Castricum die onder het mom van "dat is toch humor" de meest krenkende acties opvoert met geregeld allochtonen of zwarten als slachtoffer.
Bij de VN weten ze het inmiddels zeker en in het vermaledijde Brussel wordt het beaamd: Nederland vertoont duidelijke tendensen van racisme.

Op zo'n groot verwijt heb ik niet direct een wetenschappelijk onderbouwde reactie. Als je kijkt naar de officiële cijfers dan kun je in ieder geval vaststellen dat allochtonen geen gelijke kansen hebben op de arbeidsmarkt, dat kleurlingen bovengemiddeld slachtoffer zijn van aanhouding door het bevoegd gezag en zo zijn er nog vele andere voorbeelden van de achterstandsituatie van allochtonen.

Op een minder formeel niveau - maar minstens zo indringend aanwezig als de impact van statistieken - zijn er de gebruikelijke vooroordelen waar ook wij Nederlanders geregeld last van hebben. Polen-meldpunten en soortgelijke misselijke acties van de PVV voeden dergelijke sentimenten. Dat geldt ook voor de eindeloze reeks korte filmpjes van Powned die mij wat al te gretig naar lokale VMBO's afreizen om onvoorstelbaar domme studenten de meest rabiate uitlatingen te ontfutselen. Ik weet het, ze zeggen het echt zelf maar het is allemaal zo voorspelbaar en de aanpak van Powned is in mijn ogen een nauwelijks aanvaardbare vorm van uitlokking. En zo gemakkelijk ook.

De media spelen in dit alles een vaak dubieuze rol en - ik kan er ook niets aan doen - Geen Stijl en Powned lopen daarin met afstand voorop. Kijk eens naar een willekeurig "interview" door een Powned-journalist: een zo lullig mogelijk gestelde vraag wordt op een vertegenwoordiger van bij voorkeur het gezag afgevuurd, microfoon naar de mond van de geïnterviewde, geïnterviewde begint aan een antwoord - bijna altijd hakkelend omdat hij of zij de assertiviteit van de Powned-interviewer niet direct kan counteren - maar voor het antwoord is uitgesproken houdt de Powned-interviewer de microfoon alweer voor zijn eigen mond om nog lulliger uit de hoek te komen. En dit herhaalt zich enkele keren omdat niemand de fout van Ella Vogelaar wil maken. Maar het bewijst maar één ding: de Powned-journalist wil alleen zichzelf graag horen. Het is verbale masturbatie op teevee met een microfoon als dildo. Oh, wat zijn we weer geil vandaag.

Maar hier is de vraag aan de orde of wij Nederlanders racistisch zijn. Ongetwijfeld, zou ik zeggen, maar niet racistischer dan een Pool, een Ier, een Egyptenaar, een moslim of een hindoestaan. We zijn per slot allemaal maar mensen. Dat is geen rechtvaardiging voor welk gedrag dan ook, het is slechts een constatering.

De meest recente voorbeelden waarmee ik dit betoog begon zijn naar mijn inschatting geen uitingen van latent racisme maar vooral een gevolg van de onvoorstelbare hufterigheid van de Nederlander. We zijn zo assertief geworden dat we menen alles maar te kunnen zeggen wat ons te binnen schiet. Emotionele diarree, noemde Roos Vonk het ooit en dat was een treffende term. Wij Nederlanders aanbidden immers de vrijheid van meningsuiting en sinds dat adagium moet iedereen eraan geloven. Ja, wij menen zelfs dat er zoiets als een recht op beledigen bestaat!

Versta mij niet verkeerd: ik wil helemaal niets verbieden, noch pleit ik voor zelfcensuur. Maar wat de Nederlander slecht lijkt te begrijpen is dat humor ten koste van een ander niet leuk is. De ander heeft geen verweer en dat is ook precies de bedoeling. De' humorist' in kwestie wil namelijk vooral zichzelf graag horen en daarvoor heeft hij een slachtoffer nodig. Het is niet de bedoeling dat de rollen worden omgedraaid!

Ook nemen wij de ander graag de maat, ik heb daar zelf ook wel eens last van, zie dit weblog. Het blijft telkens weer de vraag hoever je daarin kunt gaan. Meestal wint verontwaardiging het van een nuchtere analyse en dat levert ook hier de minder goede stukjes op.
En waarom denkt een Gordon dat hij leuk is, waarom meent een Castricum dat hij de lolbroek uit kan hangen ongeacht wat zijn gedrag bij een ander teweeg brengt? Het antwoord is simpel: deze lieden worden als held gezien, er wordt om hen gelachen, zij doen wat "wij denken maar niet durven". Het simpele feit dat ze bestaan en publiekelijk kunnen acteren zoals ze doen is het beste bewijs van de onvoorstelbare hufterigheid van de gemiddelde Nederlander.

En wie zegt door ons gekrenkt te worden, wordt weggeblazen en krijgt te horen dat hij zich niet aan moet stellen, we bedoelen er immers niets kwaads mee, het is maar een grapje. Het is een stuk minder aangenaam in ons land sinds de grofgebekte onbeschoftheid ruim baan heeft gekregen. Dat leidt tot humor ten koste van een ander en dat is per definitie niet leuk. En wanneer dat 'ten koste van' betrekking heeft op komaf, etniciteit of huidskleur dan ligt het gevaar van racisme per definitie op de loer. Wie denkt dat hij dat af kan doen met: zo heb ik het niet bedoeld is niet alleen hufterig maar ook onaanvaardbaar dom.

zondag 17 november 2013

Martin Bosma, de grootste naarling van 2013


U heeft het inmiddels natuurlijk ook al gezien, dat interviewtje met die walgelijke Martin Bosma van de PVV. Mocht dat niet zo zijn, klik dan op de link hieronder en kijk er dan toch eens naar. En vraag u vervolgens af of het wel zo fatsoenlijk en zindelijk is om te stemmen op een partij die onderdak biedt aan dit soort enge mensen.
Martin Bosma is zo'n beetje de meest nare man die ik in de publieke ruimte tegenkwam de laatste tien jaar. Hij zal er trots op zijn maar kan zijn ware aard niet verhullen: een xenofobe racistische cryptofascist. Zo, dat is een mondvol en dan ook nog eens met kwalificaties die je doorgaans alleen in hatemail of ondoordachte tweets tegenkomt.
Maar nu staat het hier en ik heb er goed over nagedacht en ik verdom het deze woorden terug te nemen. Mensen als Bosma zijn een gevaar voor de volksgezondheid en, wat nog erger is, een gevaar voor de democratie.

Er wordt in de media onverholen bewonderend gesproken over het politieke vernuft dat Wilders zou belichamen. Hij wordt betiteld als een debater van formaat. Maar, geachte dames en heren journalisten, vraag je nu eens af wat er van dat debatvernuft van Wilders over zou blijven als scheldwoorden en opmerkingen ad hominem niet toegelaten zouden worden. Helemaal niets! Het gedrag van politici staat altijd in dienst van een hoger gelegen doel. Of beter gezegd: idealiter zou dat zo moeten zijn, zou er een politiek ideaal zichtbaar moeten worden achter de woorden en daden van de politicus.

Maar in heel veel gevallen is het slechts machtshonger die hen drijft en lieden als Wilders en Bosma vormen daarop geen uitzondering. Dat gegeven op zich is nog geen reden tot overdreven zorg. Maar wanneer die machtshonger ook nog eens vorm en inhoud gegeven wordt door een politiek van uitsluiting, door racisme (en in het geval van Bosma ook nog eens cryptofascisme), wanneer op Europees niveau kongsi's gesloten worden met rechts-extremistische partijen die openlijk antisemitisch zijn, wanneer er op grote schaal kiezersbedrog wordt gepleegd, wanneer er tot slot sprake is van een partij waarvan alleen de partijleider lid van mag worden, ja, dan ligt er een receptuur klaar voor een uiterst onsmakelijk maal, to say the least.

Ik zal er nog vaker voor waarschuwen, lieden als Wilders en Bosma zijn uiterst onverantwoordelijke politici die bereid zijn een land, een volk de verkeerde kant op te sturen. Straks zitten we hier lekker met allemaal blanke Nederlanders binnen de grenzen van de eigen natiestaat, moslims en zwarten en vooral zwarte moslims hebben we er allemaal uitgewerkt, oh wat zal dat heerlijk zijn. Het heeft zijn prijs gehad, we zijn de paria's van Europa geworden en tot de bedelstaf geraakt, maar zitten wel lekker bij en met mekaar, eigen volk onder eigen volk. Ik kan niet wachten, wanneer mag ik weer stemmen?

http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=abfalFYs2E8

Verzekeraars, een boevenbende


De Levenseindekliniek van de NVVE heeft inmiddels met de meeste verzekeraars overeenstemming weten te bereiken. Alleen met ACHMEA wil dat niet lukken. Achmea verklaart dat  men zich bij euthanasie richt op versterking van de huisartsenzorg. Als verzekerden met een euthanasieverzoek in de knel komen, dan "biedt Achmea zorg op maat, waarbij men gebruik maakt van de bestaande relaties met bij Achmea aangesloten huisartsen en waar nuttig ook met de Levenseindekliniek".
Als ik bij Achmea verzekerd was, zou ik daar op 1 januari aanstaande meteen een einde aan maken. Want mocht je in je laatste paar maanden van je leven aangewezen raken op euthanasie en je huisarts geen medewerking willen verlenen, dan ben je dus overgeleverd aan de luimen van je verzekeraar. Ik zou het risico niet willen lopen erachter te moeten komen wat "zorg op maat" dan in de praktijk betekent. Je hebt juist in die fase van je leven wel andere dingen aan je hoofd. Maar daar hebben ze bij Achmea geen weet van en klaarblijkelijk ook geen begrip voor. Stuitend gedrag is dat.

Als je overigens van plan zou zijn van verzekeraar te veranderen, doe dat dan niet via die zogenaamd onafhankelijke prijsvergelijkers. Want die blijken, Independer voorop, volstrekt onbetrouwbaar te zijn. In al hun leuke spotjes vermelden ze niet dat ze alleen verzekeraars naar voren schuiven die met hen een contract hebben afgesloten. Independer erkent dat zij in hun top drie alleen verzekeraars opnemen die aan hen commissie betalen maar ontkent dat financiële motieven een rol spelen bij hun adviezen. Directeur Martens van Independer verklaart dat hij "zo kwaad kan worden over die insinuatie". Maar hij kan niet uitleggen waarom hij handelt zoals hij handelt, hij kan niet uitleggen waarom wij dat wel als integer moeten zien, hij kan niet uitleggen waarom die uiterst relevante informatie niet op hun website staat. Kortom, directeur Martens is een zwatelaar die liegt dat het gedrukt staat. O ja, weet u wie eigenaar is van Independer? Juist ja, ACHMEA.

woensdag 13 november 2013

Over de balk en de splinter


Politieke partijen krijgen subsidie om hun werk als parlementariërs uit te kunnen oefenen. Die subsidie is niet bedoeld om partijpropaganda of electorale activiteiten mee te financieren. Wilders heeft het Engelse bureau Capital Economics opdracht gegeven onderzoek te doen naar de gevolgen van een Nederlandse Euro-exit. Uit gegevens van de NRC blijkt dat dit bureau voorafgaand aan de studie al aangaf er vrijwel van overtuigd te zijn dat de studie zal laten zien dat uittreding voordelig voor Nederland zal zijn. Natuurlijk gaat dat uit die studie blijken, dat stond immers in de onderzoeksopdracht. En voor € 270.000 ben je wel bereid op te schrijven wat je opdrachtgever wil horen.

De Tweede Kamer is geheel ten onrechte akkoord gegaan met de aanwending van subsidiegelden voor kiezersbedrog. Wilders, die altijd de eerste is om subsidieontvangers voor linkse bedriegers uit te maken, misbruikt belastinggeld, belachelijk veel belastinggeld, om een buitenlands bureau op te laten schrijven wat hij zijn kiezers wijs wil maken. Niemand gaat achter dat Capital Economics aan om het blazoen eens te inspecteren en Wilders schermt met zogenaamd wetenschappelijk onderzoek door een internationaal gerenommeerd onderzoeksinstituut.

Het is te walgelijk voor woorden maar tegelijkertijd is het ook slim want het politieke rendement van dergelijk gedrag is ongehoord hoog maar je moet wel Wilders heten om het spel op deze manier te spelen. Wilders is een aartsbedrieger maar dat wisten we al.

maandag 11 november 2013

Het feest van de bok ofwel: Laat varen alle hoop, gij die hier binnentreedt...


Er bestaat een wereld waar we niets van af willen weten. De wereld die ons de gitzwarte achterkant van onszelf toont. Het is de wereld waarin gemarteld en gefolterd wordt. Het lijkt zo voor de hand te liggen hier een moreel-ethische positie op te zoeken die martelen en folteren verbiedt. Maar de werkelijkheid is een andere. Er wordt gemarteld en gefolterd, op veel grotere schaal dan we weten willen. In weerwil van officiële en internationaal erkende verklaringen, verdragen en protocollen.

Er is een rapport verschenen onder de titel Ethics abandoned: Medical Professionalism and Detainee Absuse in the "War on Terror". Klik op de link hieronder om het rapport in te zien. U betreedt een wereld waar u niet graag wezen wilt. Als ergens de verzuchting van Dante aan de orde was: Laat varen alle hoop, gij die hier binnentreedt...

De task force die het hierboven vermelde document heeft opgesteld benadrukt dat haar bevindingen tot stand zijn gekomen op basis van incomplete informaties en documentatie; veel bronnen bleven voor hen gesloten om redenen van "veiligheid". Desalniettemin formuleert het rapport een aantal bevindingen die het hart koud maken.
  • De studie heeft aangetoond dat er sprake is van het systematisch gebruik van marteling en een wrede onmenselijke behandeling van terreurverdachten door de Amerikaanse autoriteiten en dat militaire artsen en psychologen deelnemen aan dit misbruik.
  • Ondanks een door de Amerikaanse president bekrachtigd verbod op specifieke vormen van wreed gedrag jegens gedetineerden, worden deze vormen van foltering nog steeds toegepast door Defensie en de CIA.
  • Artsen, psychologen en andere gezondheidsprofessionals worden door Defensie en de CIA gedwongen te handelen in tegenspraak met hun beroepsethiek. Ofschoon men in naam beleidsmaatregelen ter bepaling van ethische normen ondersteunt, laat de praktijk zien dat het ontwikkelen van standaarden voor professioneel gedrag alleen maar ondermijnd wordt.
  • Verpleegkundig personeel wordt ingezet bij gedwongen voedseltoediening om hongerstaking onmogelijk te maken. De handelingen die hierbij verricht dienen te worden, moeten worden aangemerkt als marteling en foltering. De beslissing tot gedwongen voedseltoediening is een zaak van de militaire machthebber. Daarmee wordt de onafhankelijkheid van het medisch personeel met voeten getreden.
  • Het militaire systeem van kwaliteitsbewaking maakt het onmogelijk om professionals die handelen in strijd met de voorschriften, ter verantwoording te roepen.
  • De American Psychological Association heeft volkomen ten onrechte de achtenswaardigheid van een besluit van psychologen om deel te nemen aan ondervragingen herbevestigd.
  • De tuchtcommissies hebben tot nog toe alle klachten, ingediend tegen gezondheidsprofessionals die in strijd met hun eigen standaarden zouden hebben gehandeld ongegrond verklaard, merendeels op grond van procedurele argumenten.
  • Militaire medische opleidingsprogramma's schieten schromelijk tekort in het beschermen van de internationaal erkende rechten van gedetineerden.
Natuurlijk doet het rapport heldere aanbevelingen op ieder van deze konklusies maar we hoeven ons weinig illusies te maken over de mate waarin en de snelheid waarmee deze aanbevelingen worden doorgevoerd. Lees ook eens het hoofdstuk dat een aantal ingediende klachten tegen gezondheidsprofessionals behandelt: ronduit beangstigend en Kafkaësk.

Het rapport deed me sterk denken aan dat even fascinerende als afschuwelijke boek van Mario Vargas Llosa Het feest van de bok over het ongekend wrede regime (1930 tot 1961) van Rafael Leónidas Trujillo in de Dominicaanse Republiek. Vargas Llosa beschrijft hier in extenso de martelpraktijken en de rol die artsen daarin spelen. Er staan passages in dit boek die je niet zonder de grootst mogelijke huiver en afschuw kunt lezen.

Martelen is van alle tijden en het gebeurt in naam van uw en mijn vrijheid. Het is een praktijk die je niet goed kúnt keuren en we moeten ons daar uit alle macht tegen blijven verzetten. Maar tegelijkertijd dient zich een ethisch dilemma aan. Stel dat je 9-11 had kunnen voorkomen door een klein groepje gevangen genomen terroristen te martelen, tot de dood erop volgt maar niet dan nadat zij de informatie hebben verstrekt waarmee die grootscheepse ramp voorkomen had kunnen worden?

http://hrp.law.harvard.edu/wp-content/uploads/2013/11/IMAP-EthicsTextFinal2.pdf

zondag 10 november 2013

Van de stoel geblazen!


Jeremy Paxman is zo'n beetje de anchorman van de BBC. Onlangs interviewde hij Russell Brand, een stand up comedian die een uitgesproken mening heeft over het kapitalisme en het marktmechanisme. Paxman heeft zich kennelijk voorgenomen Brand scherp te ondervragen over dit thema en als Brand verklaart dat hij nog nooit gestemd heeft en ook niet van plan is dat ooit te gaan doen, denkt Paxman de beste aanval gevonden te hebben en hij verwijt Brand dat hij dan misschien goedgebekt verzet kan prediken maar dat hij er niets concreets tegenover stelt en met niet één bruikbare suggestie komt.

Maar Brand is niet alleen maar geestig en goedgebekt, hij is verbaal buitengewoon begaafd en slaagt er binnen tien minuten in Paxman volledig maar dan ook volledig buiten gevecht te stellen, verbaal en zonder ook maar de geringste belediging of wanklank. Paxman wordt gevloerd en heeft geen woorden meer. Kijk eens naar dit interview, het is opzienbarend en opmerkelijk!

http://www.youtube.com/watch?v=3YR4CseY9pk

Maar dit alles gezegd zijnde, neemt het niet weg dat Paxman niet helemaal ongelijk had met zijn verwijt. Je kunt een systeem afwijzen, zelfs met kracht van redenen en argumenten maar wanneer je er niets voor in de plaats kunt aanbieden, blijft kritiek vaak steken in gemakzucht. Brand stelt daar tegenover dat hij de parlementaire democratie niet vertrouwt en dat het kapitalisme niets anders is dan een toneelstuk om de machtigen machtiger en de armen armer te maken. Hij voelt er niets voor de mars door de instituties (naar Frank Zappa) te doorlopen. Hij waarschuwt slechts dat grootscheepse rellen zullen blijven terugkeren, dat de Occupy beweging in vele gedaantes op zal blijven duiken en dat de massa zich steeds meer af zal keren van de gevestigde orde.

Het schuurt aan alle kanten, want ook al blijf ik pleitbezorger van de parlementaire democratie, ik kan er niet om heen dat Russell Brand meer dan een punt heeft. Zijn typering van de uitwerking van het moderne kapitalisme is consistent, er is weinig tegenin te brengen. Behalve dan misschien de opmerking van Winston Churchill: "Indeed, it has been said that democracy is the worst form of government except all those other forms that have been tried from time to time".

vrijdag 8 november 2013

Een goed gesprek vraagt tijd


Een lang live interview gisteravond van Frenk van der Linden met Frits Bolkestein, te volgen via streaming video en georganiseerd door de Volkskrant. Een goed gesprek vraagt tijd maar dan moet de spreker iets te melden hebben en bereid te zijn dat te delen en de interviewer moet nieuwsgierig zijn, goed voorbereid en de kunst verstaan kritisch te blijven jegens zijn gast. Met deze beide spelers werd aan die essentiële voorwaarden wel voldaan en dat leidde tot een interessant gesprek waarin Bolkestein gelukkig niet de grumpy old man uithing, die hij de laatste tijd regelmatig opvoert. Aanleiding tot dit interview zijn zijn onder de titel Cassandra tegen wil en dank verschenen memoires, die hij halverwege het interview aanbood aan de minister president.

Wie met Bolkestein terug wil kijken op zijn politieke carrière, kan ik dit interview van harte aanbevelen, zie de link hieronder. Hier wil ik er slechts enkele thema's uitlichten: Europa, levenseinde en kunst.

Eerder heeft Bolkestein de westerse beschaving superieur aan de Arabische beschaving genoemd maar hij haast zich nu eraan toe te voegen dat dat nooit in absolute termen was bedoeld. In deze fase, in deze tijd ondersteunt hij die stelling nog steeds maar voegt eraan toe dat er natuurlijk periodes waren waarin het omgekeerde het geval was.

Bolkestein is het niet eens met Heldring die tegen deze superioriteitsgedachte inbracht dat het wrang en grotesk overkwam een beschaving die de holocaust had voortgebracht superieur aan een andere beschaving te noemen. Bolkestein kwam niet verder dan te wijzen op de massamoord in China. Die kan niet ontkend worden maar heeft uiteraard niets van doen met de islam. Deze superioriteitsvergelijking is in mijn ogen 'tout court' contraproductief. Ik wijs gemakshalve maar even op de Amerikanen die van zichzelf menen dat zij hogere morele waarden dan de rest van de wereld erkennen en hebben te verdedigen. En inderdaad, Bolkestein heeft ook niet zoveel problemen met de afluisterpraktijken van de NSA. Ik heb helemaal niets met de islam of de Arabische beschaving, maar ik beschouw geen enkele beschaving in objectieve zin superieur aan een andere.

Aan het einde van het interview ging het kort over de vooruitgangsgedachte en Bolkestein leek wel geporteerd voor een dergelijk concept. De holocaust ziet hij in Europa niet herhaald worden en dat is toch een van de grote verworvenheden van dit continent. Maar voor het overige is het Europese project in zijn ogen kommer en kwel, zeker als het over de idee van een federaal Europa of over een politieke unie gaat. Hij voorspelt een grote schokgolf door Europa als straks bij de verkiezingen de eurosceptici eclatante overwinningen gaan behalen. De vraag is dan hoe de Europese leiders daarop gaan reageren.

Bolkestein hield een kort maar stevig pleidooi voor het recht op hulp bij zelfdoding voor mensen die om andere redenen dan ondraaglijk en uitzichtloos lijden menen dat hun leven voltooid is. Dat pleidooi ondersteun ik natuurlijk van ganser harte ofschoon de minister president, die tijdens dit interview de memoires van Bolkestein in ontvangst nam, duidelijk maakte dat van hem geen initiatieven op het gebied van het vrijwillig gekozen levenseinde zijn te verwachten.

Tot slot nog enkele woorden over kunst, waarvan Bolkestein zei dat kunst eigenlijk nergens toe dient, kunst is zichzelf, c'est tout. Niet dat hij geringschattend over kunst zou doen, het tegendeel is het geval. Kunst haalt je uit jezelf, zei hij. En dat laatste lijkt mij wel een goede omschrijving omdat die voldoende ruimte biedt voor een breed palet aan functies die je aan kunst zou kunnen toeschrijven: afstand nemen, kritische beschouwing, confrontatie, relativering, verwondering, schoonheid, troost enzovoort.
Of een kunstenaar nu wel of geen impliciete of expliciete bedoelingen heeft, of hij vanuit een bepaalde visie of traditie kunst maakt of niet, de perceptie van de beschouwer hoeft in het geheel niet samen te vallen met de intenties van de maker. En dat maakt kunst zo uitzonderlijk. Ik zou aan de woorden van Bolkestein toe willen voegen dat kunst verbeelding mogelijk maakt maar vermoedelijk is dat wat hij bedoelt met "kunst haalt je uit jezelf".

Kortom, een mooi gesprek met een man wiens opvattingen ik lang niet altijd deel maar die wel de moeite waard is om mee van gedachten te wisselen. Heeft u een uurtje over, klik dan op deze link.

http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2824/Politiek/article/detail/3539328/2013/11/07/Terugkijken-Frenk-van-der-Linden-interviewt-Frits-Bolkestein.dhtml

donderdag 7 november 2013

Blue Jasmine


De jongste productie van Woody Allen, Blue Jasmine, is een heerlijke film. Een pastiche van het leven anno nu in de Amerikaanse samenleving, bezien vanuit twee behoorlijk verschillende sociale klassen: de lower class waar het dubbeltje nooit een kwartje wordt en de upper class die nooit meer dan schone schijn is.
Een typische Allen-movie waarin eindeloos gerateld en geleuterd wordt en het grappige is dat je vaak teksten voorbij hoort komen die je de neuroot Allen zelf zo ziet uitspreken. Geestig en genadeloos.
Sommige van zijn films zijn hoogstens amusant maar blijken uiteindelijk niemendalletjes die je zo weer vergeet, zoals bijvoorbeeld Rome. Maar deze Blue Jasmine is van een ander kaliber. Een sociale tragikomedie waarin de ene vrouw haar zegeningen telt en genoegen neemt met wat voorhanden is terwijl de ander in een ogenschijnlijk eindeloze rollercoaster van aftakeling en ontgoocheling verzeild raakt.
Prachtige rollen, vooral van Cate Blanchett die van een schatrijke socialite in een razend tempo afglijdt naar een aan lager wal geraakt zenuwenwrak. Haar Jasmine is onvergetelijk. Maar ook haar tegenspeelster Sally Hawkins is een genot om naar te kijken. En Alec Baldwin, die ik nog nooit in een rol zag waarin hij een betrouwbaar personage speelt, schmiert er lekker op los en speelt de bedrieger die hem op het lijf geschreven is.
Gaan zien dus, mooie film.

maandag 4 november 2013

Jurgen Habermas


In de jaren zeventig maakte ik voor het eerst kennis met de boeken van de filosoof en socioloog Juergen Habermas (1929), toen we de Frankfurther Schule bestudeerden. Als ik er nu zoveel jaar later op terugkijk, was 'bestuderen' een fraaie term voor 'selectief winkelen' maar soit. Waar het mij hier om gaat is dat iemand als Juergen Habermas onmogelijk niet serieus genomen kan worden.

In de Volkskrant van dit weekend een uitgebreid interview met deze filosoof over Europese integratie. Ik kan het u van harte aanbevelen. Een paar behartigenswaardige opmerkingen wil ik er hier uitlichten. Habermas merkt op dat we bij de komende verkiezingen voor het Europees parlement het rechts-nationalisme of rechts-populisme op zullen zien stomen. Dit potentieel - zegt hij - groeit echter niet als gevolg van een natuurgegeven xenofobie of kwaadsappig etnocentrisme. Zulke reacties zijn doorgaans het symptoom van politiek en economisch falen, zodat de noodzakelijke sociale zekerheid niet meer wordt geboden.

Habermas bepleit een publieke discussie op het scherpst van de snede. Die discussie mag wat hem betreft zelfs gepolariseerd verlopen, dat maakt de tegenstellingen des te helderder en de Europese kiezer is naar zijn inschatting intelligent genoeg om direct aangesproken te kunnen worden.

De eigenlijke hindernis - zegt Habermas - komt van de politieke elites, die maar niet willen zeggen wat ze nu eigenlijk met Europa willen. Ze zijn uitsluitend bezig met herverkiezing en hebben geen visie die ze hun electoraat kunnen voorleggen. En "daarbij geldt overigens dat de verantwoordelijkheid van de grote nationale kranten, die nog altijd in de media de politieke leiding hebben, niet kleiner is dan die van de politieke partijen".

Habermas is een voorstander van Europese integratie maar ziet met lede ogen gebeuren dat momenteel vooral de agenda wordt gevoerd waarin volken tegen elkaar worden opgehitst omdat verdelingsvraagstukken worden vermengd met identiteitsvraagstukken.

woensdag 30 oktober 2013

Liborabo


Ik heb het hier al eens eerder geschetst, mijn 'Werdegang' door de Nederlandse bankwereld. Eerst de ING, die de stekker uit een onderneming probeerde te trekken die nog datzelfde jaar een depositorekening opende. De ING moest niet veel later zelf uit de staatsruif eten. Vervolgens de ABNAMO die inmiddels helemaal is omgeturnd tot een staatsbank en waar ik op last van Neelie Smit moest vertrekken omdat ik die staatsbank in mijn eentje te machtig maakte. Zonder keuzemoment kwam ik terecht bij een van de grootste naoorlogse criminele verenigingen in Nederland, de Deutsche Bank, met welk verhaal ik u verder niet lastig ga vallen. En nu heb ik enkele zakelijke rekeningen bij de RABO. De enige bank die ik in de achterliggende jaren gemist heb is de SNS maar daar wil je nog geen rekening hebben al krijg je geld toe.

De RABO is geen klassieke bank maar een coöperatie en kent geen aandeelhoudersstructuur. Dat gaat niet lang duren want die coöperatiestructuur wordt opgeheven. Maar ook die prachtige coöperatie, die zichzelf graag profileert als triple A, heeft nu een fors besmet blazoen. Want het waren die snelle jongens in the City die namens de RABO aan het knoeien waren met de LIBOR rente. Zij werden puissant rijk over uw en mijn rug. En als beloning kregen ze er nog een bonus bovenop.

Inmiddels heeft de RABO afscheid genomen van de bonussen... Maar niet voor die snelle jongens in the City, die blijven bonussen ontvangen. Vorige week gaf ik al aan dat die uitzondering ongepast is, to put it mildly. De bestuursvoorzitter van de RABO stapt op, slechts enkele maanden voor zijn geplande afscheid. Het siert hem. Maar wat niet siert is zijn verklaring dat hij van dat Liborabo-gedoe niet op de hoogte was en desondanks besluit de bonussen voor hen die hem (en u en mij) belazerden overeind te houden.

Zelfs de grootste optimist kan hier slechts vaststellen dat de bankwereld door en door verrot en intrinsiek slecht is. Dat is de ziekte van deze tijd en samenleving. En die driekwart miljard boete? Daar lachen ze om. U en ik gaan dat betalen.

dinsdag 29 oktober 2013

Loonstein strikes again


Een hoofdstedelijke boekenhandelaar blijkt oorspronkelijke uitgaven van Mijn kamp van Hitler te verkopen. Hij heeft kennelijk een paar exemplaren. Nieuwe uitgaven zou hij nooit verkopen, hij doet immers in 'oud'. Een journalist vindt dit een interessant nieuwsfeit en publiceert het, in de wetenschap dat het geschrift van Adolf Hitler, geschreven tijdens zijn gevangenschap in 1924, hier ten lande sinds 1987 bij wet verboden is. Een poging van de regering in 2007 om dit verbod ongedaan te maken strandde op onvoldoende draagvlak in het parlement.

De onvermijdelijke Herman Loonstein van Federatief Joods Nederland heeft nu aangifte gedaan tegen de boekhandelaar. De Nederlandse regering moet met harde hand optreden, verklaart hij in de NRC. Bij P&W mag hij nog eens omstandig uit komen leggen waarom. Zijn argument is tweeledig: het is nu eenmaal bij wet verboden en recente voorbeelden uit Turkije hebben aangetoond dat het verspreiden van het boek (hij noemt het een kwaadaardig object) bijdraagt aan een toename van antisemitisme.

Of dit laatste waar is, weet ik niet. Wel weet iedereen dat het boek heel eenvoudig via Internet verkrijgbaar is. Kwaadwillende nazi sympathisanten zijn niet aangewezen op een onbekende boekhandelaar uit Amsterdam die toevallig nog twee eerste drukken heeft liggen.

Loonstein verklaarde het kwaadaardige object zelf niet gelezen te hebben en bleek evenmin onder de indruk van het beginsel van de vrijheid van meningsuiting. Het verbod van het boek is tamelijk onzinnig. Was het boek niet door Hitler geschreven maar door een andere obscure scribent, er zou geen haan naar gekraaid hebben, ook niet wanneer Hitler zijn gedachten over joden op dat obscure boek van een ander had gebaseerd.

Er is trouwens een minstens even verderfelijke versie van Mein Kampf verkrijgbaar, nog wel van een wereldberoemde predikant: Maarten Luther. Diens geschriften zijn gewoon overal te koop en ik zeg u: in zijn jodenhaat heeft Hitler in Luther zijn meerdere gevonden. Niet verboden evenwel.

Loonstein wil dus iets laten verbieden wat hij zelf nooit las. Ik heb het boek wel gelezen, inderdaad, van internet geplukt. En ik kan u zeggen: het is onleesbaar, volstrekte kletsika en geen moment serieus te nemen. Je leest het niet eens uit. Maar het is hoe dan ook een document van historische waarde, dat niet verdonkeremaand mag worden als gevolg van op juridische gronden gestoelde censuur.

Ik hoop dat de boekhandelaar wat adem heeft, want hij zal een behoorlijke rechtsgang door moeten maken om het verbod op dit boek ongedaan gemaakt te krijgen, uit naam van de vrijheid van meningsuiting. Juist het verbod geeft het boek gewicht dat het niet verdient.


De vreze des heren


Een meisje van 17 jaar is lichamelijk gehandicapt met als bijkomend symptoom een moeizame ademhaling. Zij is gelovig en besluit af te zien van inenting tegen de mazelen. Ze overleed aan een ontsteking die gemeenlijk optreedt wanneer een patiënt besmet is geraakt met de mazelen.

Nu heb ik altijd begrepen dat orthodoxe christenen wel naar een dokter mogen gaan wanneer ze ziek zijn. Hun bezwaar tegen vaccinatie is gebaseerd op het uitgangspunt dat je je niet mag behoeden voor eventuele ziektes in de toekomst. Het is immers aan de Heer om te bepalen of er op jouw voordeur wordt geklopt of niet.

Dit meisje van 17 jaar was ziek en had dus wel degelijk ingeënt kunnen worden zonder in een conflict met haar religie te geraken. Maar hoe het ook zij, haar omgeving is er niet in geslaagd haar daarvan te overtuigen. Niet haar ouders, niet haar medeleerlingen, niet haar onderwijzers, niet haar predikant.

Een vertegenwoordiger van de school werd gevraagd naar het klinische hoe. Er werd hem niet gevraagd wat hij had gedaan om het meisje op andere gedachten te brengen. Achter deze man hing een bord met de tekst: "De vreze des heren is het begin der wijsheid".

Predikanten hebben zich vooral verontwaardigd getoond toen de minister president volkomen terecht een beroep op hen deed om hun kuddes ertoe over te halen zich te laten inenten. Ongepaste betutteling noemden zij het optreden van de premier. Een van hen verklaart de verontwaardiging van seculiere Nederlanders over de dood van dit meisje niet te begrijpen. "Gelovigen staan ook niet te roepen als de seculieren weer eens abortus laten plegen", stelt hij.

De ouders hebben hun dochter ook niet hier kunnen houden. Was hun vrees voor de heer groter dan de liefde voor hun kind? We weten het niet en het gaat ons ook niet aan. Maar tragisch is dit alles wel. De godsdienstvrijheid is hier een grens overschreden waarachter mensen tegen zichzelf beschermd dienen te worden. Zeker als de predikanten het af laten weten. Zij zijn de echte schuldigen.

donderdag 24 oktober 2013

Zwarte Piet als lakmoesproef voor onze tolerantie


Ooit kwamen we in meerderheid tot de slotsom dat homo's gelijke rechten verdienden en dat we afstand dienden te nemen van de christelijke homofobe traditie. Dat deden we en we kregen er het verschijnsel weigerambtenaar voor in de plaats.
Ook meenden we dat stierengevechten niet langer getolereerd konden worden en zo zag je opeens Nederlandse activisten in Spaanse arena's opduiken om tegen deze misdadige misstand te protesteren. Dat de Spanjaarden een totaal andere interpretatie van hun eeuwenoude traditie gewoon waren, maakte geen indruk op de Lage Landen.

Vervolgens ontdekten dierenactivisten het ritueel slachten van joden en moslims. Deze barbaarse praktijken moesten bij wet verboden worden. Tot groot verdriet van de joden en moslims aangezien het ritueel slachten een essentieel onderdeel uitmaakt van hun religieuze tradities en voorschriften. Maar daar hebben wij, seculiere Nederlanders, geen boodschap aan.
De Russen hebben een lange traditie van despotisme en staan in grote getale achter hun moderne antidemocraat Poetin. Die zorgt voor ronduit homovijandige wetgeving in zijn land en verwijst daarbij naar tal van culturele en religieuze tradities. Daar houden wij Nederlanders niet van (en ik geef toe, een enkele Brit als Stephen Fry ook niet) en nu vinden we dat we die Russen er maar eens op moeten wijzen dat ze zich met hun achterlijke tradities schuldig maken aan schending van de Rechten van de Mens.
Moet ik hier nog wijzen op kinderbesnijdenis? Of het nu om jongens of meisjes gaat, er is altijd sprake van religieuze of culturele tradities. Wij breken die tradities graag af bij een ander.

Gelukkig hebben wij zwarte piet. De lakmoesproef voor onze bereidheid ook zelf eens afstand te nemen van tradities wanneer die in de moderne samenleving tot weerstand en verzet leiden. En dan blijken we opeens heel wat minder tolerant dan we van anderen verlangen!
We weten niet precies hoe groot de maatschappelijk weerstand tegen zwarte piet is. Persoonlijk krijg ik wel eens de indruk dat er hooguit sprake is van een kleine semi-militante groep rijksgenoten uit het Amsterdamse, die een boel kabaal weten te maken. Maar het heeft niet zo veel zin daar eindeloos over te gaan strijden. Als rijksgenoten aanstoot nemen aan onze eeuwenoude tradities, is het dan niet gewoon een kwestie van fatsoen dat we met die gevoeligheden rekening houden?

Nee hoor, en dus krijgen we zelfs een heuse VN-commissie op ons dak en de voorzitster van die commissie heeft haar standpunt al bepaald voordat de commissie bijeen is gekomen. Verdedigers van onze eigen tradities schuwen zelfs doodsbedreigingen niet; twitter en de overige sociale media ontploffen bijna en de media raken niet uitgepraat over de nieuwste hype. Goddank, we hebben weer een hype!

Wij Nederlanders beginnen een uiterst hinderlijk volkje te worden. We zien onszelf graag als gidsland, ook al lacht de hele wereld ons daar om uit. We moraliseren als geen ander. Tot er iemand aan onze eigen idiote tradities komt. We zijn een volk zonder verstand, zonder volwassenen. Nederland is een verzameling verwende pubers, een kruiwagen vol met kikkers geworden. We hebben ons een grote bek aangemeten en voelen ons collectief op de pik getrapt als iemand iets tegen onze eeuwenoude tradities te berde meent te moeten brengen. De beer is los, de geest is uit de fles, we hebben ons gezonde verstand verloren en lopen massaal achter een populistische idioot aan. Het schijnt dat onze rijksgenoten in het Caribisch gebied geen aanstoot nemen aan zwarte piet. Maar je hoeft er toch niet voor doorgeleerd te hebben om te begrijpen dat hier tussen ons woonachtige rijksgenoten dat toch echt anders kunnen ervaren? Wat de culturele oorsprong ook moge zijn, de zwarte man is boeman en knecht. En dat is zooo negentienhonderzoveel. Ophouden dus met die flauwekul. Geef het sinterklaasfeest terug aan de kinderen en neem, voor mijn part ritueel, afscheid van zwarte piet.

Teavangelicals


In de NRC van 18 oktober een interessant artikel van Guus Valk over de toenemende invloed van de Teaparty op religieus Amerika. En een prachtige foto van Reuters natuurlijk. Valk laat onder meer hoogleraar religiestudies Anthea Butler aan het woord. Zij stelt vast dat de Republikeinse partij steeds religieuzer wordt. De Teaparty is van oorsprong een libertaire beweging maar ze raakt steeds nauwer verbonden aan een evangelische achterban.

Ted Cruz, Sarah Palin en Michele Bachman zijn de meest bekende vertegenwoordigers van deze beweging. Zij beschouwen het huidig tijdsgewricht als een bewijs van de stelling dat het einde van de wereld in aantocht is, het moment waarop de Messias terug zal keren. Anthea Butler: "De eindtijd is een heel concreet begrip onder evangelische republikeinen. Voor hen is het geen probleem als een crisis niet wordt opgelost. Het brengt de wederkomst van Jezus alleen maar dichterbij. Dat maakt onderhandelen ook zo moeilijk".

Brian Fischer van de American Family Association hanteert zelfs militante taal en spreekt van "het conservatieve leger (dat) wordt geleid door een generaal [Ted Cruz], 160 luitenants in het Congres en een infanterie van miljoenen patriottische burgers in dit land". Anthea Butler signaleert het ontstaan van een kapitalistisch christendom in de VS. De aanhangers zijn tegen abortus maar vóór het verdienen van veel geld. Persoonlijk geluk gaat boven de gemeenschap. Rijk worden betekent immers dat je een gezegend mens bent.

Deze beweging sluit nauw aan bij de ideeën van Ayn Rand, wiens Atlas shrugged nog steeds op mijn lijstje van nog te lezen boeken staat. Rand bepleit het opkomen voor het eigenbelang en zij mag Palin en Cruz tot haar volgelingen rekenen. Ik laat hier Anthea Butler nog eens aan het woord: "De komende maanden zal de evangelische stroming proberen de macht te vergroten. Daar zullen ze de huidige crisis bij gebruiken. Maar uiteindelijk vertegenwoordigen ze een kleine minderheid van de Amerikaanse bevolking. De republikeinse partij zal zichzelf marginaliseren als de evangelische vleugel meer invloed krijgt". Laten we hopen dat Butler gelijk krijgt.