Er is terecht veel opwinding over een eindeloze reeks opmerkingen van meer en minder bekende Nederlanders die door velen als krenkend, beledigend en ja, soms ook racistisch worden ervaren. De natuurlijke instant-reactie van de gemiddelde Nederlander is dan steevast: "je moet niet zo zeuren en niet zulke lange tenen hebben".
We kennen inmiddels allemaal het gedoe rond Zwarte Piet, onze nationale troetelnicht Gordon die al jarenlang bewijst niet te beschikken over een minimum aan beschaving en de vele uitingen van Powned clown Castricum die onder het mom van "dat is toch humor" de meest krenkende acties opvoert met geregeld allochtonen of zwarten als slachtoffer.
Bij de VN weten ze het inmiddels zeker en in het vermaledijde Brussel wordt het beaamd: Nederland vertoont duidelijke tendensen van racisme.
Op zo'n groot verwijt heb ik niet direct een wetenschappelijk onderbouwde reactie. Als je kijkt naar de officiële cijfers dan kun je in ieder geval vaststellen dat allochtonen geen gelijke kansen hebben op de arbeidsmarkt, dat kleurlingen bovengemiddeld slachtoffer zijn van aanhouding door het bevoegd gezag en zo zijn er nog vele andere voorbeelden van de achterstandsituatie van allochtonen.
Op een minder formeel niveau - maar minstens zo indringend aanwezig als de impact van statistieken - zijn er de gebruikelijke vooroordelen waar ook wij Nederlanders geregeld last van hebben. Polen-meldpunten en soortgelijke misselijke acties van de PVV voeden dergelijke sentimenten. Dat geldt ook voor de eindeloze reeks korte filmpjes van Powned die mij wat al te gretig naar lokale VMBO's afreizen om onvoorstelbaar domme studenten de meest rabiate uitlatingen te ontfutselen. Ik weet het, ze zeggen het echt zelf maar het is allemaal zo voorspelbaar en de aanpak van Powned is in mijn ogen een nauwelijks aanvaardbare vorm van uitlokking. En zo gemakkelijk ook.
De media spelen in dit alles een vaak dubieuze rol en - ik kan er ook niets aan doen - Geen Stijl en Powned lopen daarin met afstand voorop. Kijk eens naar een willekeurig "interview" door een Powned-journalist: een zo lullig mogelijk gestelde vraag wordt op een vertegenwoordiger van bij voorkeur het gezag afgevuurd, microfoon naar de mond van de geïnterviewde, geïnterviewde begint aan een antwoord - bijna altijd hakkelend omdat hij of zij de assertiviteit van de Powned-interviewer niet direct kan counteren - maar voor het antwoord is uitgesproken houdt de Powned-interviewer de microfoon alweer voor zijn eigen mond om nog lulliger uit de hoek te komen. En dit herhaalt zich enkele keren omdat niemand de fout van Ella Vogelaar wil maken. Maar het bewijst maar één ding: de Powned-journalist wil alleen zichzelf graag horen. Het is verbale masturbatie op teevee met een microfoon als dildo. Oh, wat zijn we weer geil vandaag.
Maar hier is de vraag aan de orde of wij Nederlanders racistisch zijn. Ongetwijfeld, zou ik zeggen, maar niet racistischer dan een Pool, een Ier, een Egyptenaar, een moslim of een hindoestaan. We zijn per slot allemaal maar mensen. Dat is geen rechtvaardiging voor welk gedrag dan ook, het is slechts een constatering.
De meest recente voorbeelden waarmee ik dit betoog begon zijn naar mijn inschatting geen uitingen van latent racisme maar vooral een gevolg van de onvoorstelbare hufterigheid van de Nederlander. We zijn zo assertief geworden dat we menen alles maar te kunnen zeggen wat ons te binnen schiet. Emotionele diarree, noemde Roos Vonk het ooit en dat was een treffende term. Wij Nederlanders aanbidden immers de vrijheid van meningsuiting en sinds dat adagium moet iedereen eraan geloven. Ja, wij menen zelfs dat er zoiets als een recht op beledigen bestaat!
Versta mij niet verkeerd: ik wil helemaal niets verbieden, noch pleit ik voor zelfcensuur. Maar wat de Nederlander slecht lijkt te begrijpen is dat humor ten koste van een ander niet leuk is. De ander heeft geen verweer en dat is ook precies de bedoeling. De' humorist' in kwestie wil namelijk vooral zichzelf graag horen en daarvoor heeft hij een slachtoffer nodig. Het is niet de bedoeling dat de rollen worden omgedraaid!
Ook nemen wij de ander graag de maat, ik heb daar zelf ook wel eens last van, zie dit weblog. Het blijft telkens weer de vraag hoever je daarin kunt gaan. Meestal wint verontwaardiging het van een nuchtere analyse en dat levert ook hier de minder goede stukjes op.
En waarom denkt een Gordon dat hij leuk is, waarom meent een Castricum dat hij de lolbroek uit kan hangen ongeacht wat zijn gedrag bij een ander teweeg brengt? Het antwoord is simpel: deze lieden worden als held gezien, er wordt om hen gelachen, zij doen wat "wij denken maar niet durven". Het simpele feit dat ze bestaan en publiekelijk kunnen acteren zoals ze doen is het beste bewijs van de onvoorstelbare hufterigheid van de gemiddelde Nederlander.
En wie zegt door ons gekrenkt te worden, wordt weggeblazen en krijgt te horen dat hij zich niet aan moet stellen, we bedoelen er immers niets kwaads mee, het is maar een grapje. Het is een stuk minder aangenaam in ons land sinds de grofgebekte onbeschoftheid ruim baan heeft gekregen. Dat leidt tot humor ten koste van een ander en dat is per definitie niet leuk. En wanneer dat 'ten koste van' betrekking heeft op komaf, etniciteit of huidskleur dan ligt het gevaar van racisme per definitie op de loer. Wie denkt dat hij dat af kan doen met: zo heb ik het niet bedoeld is niet alleen hufterig maar ook onaanvaardbaar dom.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten