vrijdag 31 maart 2017

Laatgroningennietzakken.nl

Hoe vrij is een kunstenaar?


Mij leek dat altijd een simpele vraag met een simpel antwoord: een kunstenaar is vrij om te creëren wat hem of haar goed dunkt. Maar dat blijkt niet overal en altijd gewaardeerd te worden. Meestal zijn het machthebbers die problemen hebben met de wijze waarop kunstenaars zaken aan de orde stellen. Maar in de Verenigde Staten is een merkwaardig en zelfs wrang dispuut ontstaan over de vraag of een blanke kunstenares het recht zou hebben in een raciale kwestie het gezichtspunt van een niet-blank slachtoffer te kiezen.


Dana Schutz schilderde op Open Castket het misvormde hoofd van Emmett Till die in 1955 op 14-jarige leeftijd op gruwelijke wijze werd vermoord door twee blanken mannen omdat hij een vrouwelijke blanke winkelbediende seksueel onheus zou hebben bejegend. Veel later gaf deze blanke vrouw toe dat haar beschuldiging grotendeels vals was. Het Whitney-museum heeft dit schilderij van Dana Schutz geëxposeerd. Zeer tot ongenoegen van zwarte groeperingen en kunstenaars, die onder meer opriepen het schilderij te verwijderen en te vernietigen.


Waarom? Omdat zij het onaanvaardbaar vinden dat "een wit iemand zwart lijden exploiteert voor de winst en de lol". Ja, ik bedenk dit ook niet, zo lees ik het in de krant! Wat mij betreft zijn deze lieden de weg kwijt. Nee, een blanke kan nooit invoelen wat het is om een zwarte te zijn maar waarom zou de afbeelding van een zwarte mens taboe zijn voor een niet-zwarte kunstenaar? Ik begrijp het echt niet.


Dana Schutz verklaarde dat het schilderij niet te koop is en nooit te koop was of zal zijn. Deze hele kwestie doet mij denken aan een rabbi die van leedroof sprak toen voorgesteld werd op 4 mei jaarlijks ook andere slachtoffers van de Holocaust te herdenken dan enkel de joden. Ik heb het gevoel dat dat begrip 'leedroof'' centraal staat in deze discussie.

Maar als ik de redenatie van de tegenstanders van dit schilderij doortrek dan zou ik van huichelarij beschuldigd kunnen worden als ik geschokt raak door racisme, waar ook ter wereld. De kunstenares had maar het perspectief van de daders moeten kiezen, zeggen de tegenstanders. Maar volgens mij gaat alleen de kunstenaar zelf over zijn of haar onderwerp- of themakeuze. Haar tegenstanders beschuldigen haar van inappropriate appropriation, ongepaste toeëigening. Zeer merkwaardig en triest tegelijkertijd!

Bij levensbeëindiging is geen plaats voor de staat


Het KNMG heeft aangegeven dat de artsenfederatie vreest dat de euthanasiewetgeving wordt uitgehold en dat ouderdom wordt gestigmatiseerd. De organisatie voelt dan ook niets voor een rol van artsen bij levensbeëindiging van ouderen die lijden aan voltooid leven.


Tot mijn verbazing reageerde de altijd bedachtzame Frits Bolkestein met de opmerking dat deze artsen bekrompen zijn. Dat lijkt mij toch wel ver gaan. Nog onlangs gaven de ethici Sachs en Pessers aan dat er voor de overheid geen plek moet worden gereserveerd als het om levensbeëindiging gaat en ik kan niet anders dan dat pleidooi onderschrijven.


Tegelijkertijd ben ik een voorstander van het zelfbeschikkingsrecht en wil ik, wanneer het verloop van mijn leven daartoe onverhoopt aanleiding geeft, in staat zijn de uitgang te nemen. Ik kan billijken dat ik bij die ingrijpende beslissing mij niet kan verlaten op een faciliterende overheid en ik kan begrijpen dat er artsen zijn die daaraan geen medewerking willen verlenen. De enige oplossing is en blijft de spreekwoordelijke "pil van Drion". Wat mij betreft zou dat de inzet moeten zijn om tegemoet te komen aan reëel bestaande wensen van  ouderen in onze samenleving.

Singulière Odyssée - Sol León & Paul Lightfoot - Scenic Route NDT 1



Scenic Route heet het nieuwe programma van het NDT. Het bestaat uit twee balletten van Sol León en Paul Lightfoot. Het eerste Silent Screen op muziek van Philip Glass dateert uit 2005 en het tweede Singulère Odyssée op muziek van Max Richter is dit jaar tot stand gekomen.
Max Richter verwoordt misschien wel het treffendst het onderwerp van deze voorstelling: "ons leven wordt bepaald door onze voorwaartse beleving door de tijd en we brengen onze fysieke wereld in kaart middels de weg die we afleggen."




In Silent Screen zien we dansers tegen de achtergrond van een groot scherm dansen. Op het scherm zien we een man die een pier afloopt om in de zee te verdwijnen, een ondersneeuwd boslandschap, een klein meisje dat op ons afloopt en stil blijft staan als haar ogen het scherm helemaal gevuld hebben, plotseling een maalstroom waarin zich van alles lijkt af te spelen en na verloop tijd volgen we deze cyclus weer terug naar een eindeloze zee. En ondertussen hebben we werkelijk fantastische dans gezien en iedere keer weer verbaas ik me erover hoe dansers dergelijk repertoire met een ongekende veelheid aan bewegingen in hun systeem kunnen krijgen, kunnen onthouden. En vraag ik me af hoe een choreografie eigenlijk genoteerd wordt. We zagen een film van een reis en de dansers lieten ons vrij associëren naar de betekenis van al die beelden, emoties, bewegingen. En de beelden die we voorgeschoteld kregen waren onvergetelijk. Ik kan ze hier niet eens beschrijven, u moet dat zelf gaan zien!


Dan Singulière Odyssée op een speciaal voor het NDT geschreven compositie: Exiles. Ook hier is een reis het hoofdmotief maar de titel van de compositie suggereert dat het niet om zomaar een reis gaat. We zijn in een grote zaal die uit de negentiende eeuw lijkt te dateren en een groot raam in het plafond waardoor gedempt licht naar binnen stroomt. Door deuren komen en gaan dansers, gedreven door de onontkoombare muziek van Richter. Schitterend vond ik de telkens bevriezende beelden van dansers die opeens vast leken te zitten in hun beweging, ze moesten even op 'hold' gezet worden omdat er elders een ander verhaal verteld werd. Het sneeuwde herfstbladeren, eindeloos veel herfstbladeren.


Wat een prachtige voorstelling en wat een ongekende kwaliteit van dansers! En dat is echt fascinerend om te zien: hoe (jonge) mensen met vaak prachtige lijven met een enorme beheersing en verbluffende techniek in staat zijn emoties uit te stralen en over te brengen op ons, het publiek. Dit zijn voorstellingen die je opzuigen en meenemen. Er is geen tijd of ruimte om je met iets anders bezig te houden dan met wat zich afspeelt op dat podium, vlak voor je. U moet deze voorstelling gaan zien!

Bill Clinton's eulogy for Martin McGuinness



Een indrukwekkende speech alleen al vanwege die prachtige zin:"he expanded the definition of us and shrank the definiton of them"

Paarlen voor de zwijnen



Premier Enda Kenny van Ierland geeft Trump een lesje in beschaving. 't Is niet aan Trump besteed...

zondag 26 maart 2017

Senescente cellen


Dagelijks ontstaan er duizenden keren beschadigingen in iedere lichaamscel. Ons lichaam, dat uit honderd miljard cellen bestaat (!), beschikt over speciale enzymen die die beschadigingen herstellen. Als de beschadigingen te groot zijn dan breekt de cel zichzelf af en opruimcellen voeren die brokstukken af of maken ze gereed voor hergebruik. Dit noemt men de geprogrammeerde celdood of apoptose. De opgeruimde cel wordt vervangen door een jong exemplaar dat ontstaat uit een stamcel.


Soms echter functioneert die apoptose niet goed en dan blijven die foutief functionerende cellen stoffen uitscheiden waar ons lichaam niet veel mee kan. Dan spreekt men van senescente cellen. Deze cellen schijnen/lijken een belangrijke rol te spelen in het verouderingsproces dat wij ondergaan.


De afdeling moleculaire genetica van het Rotterdamse Erasmus MC onder leiding van Peter de keizer heeft een stof geproduceerd dat een anti-verouderingsstofje wordt genoemd: FOXO4-DRI. Die naam is niet toevallig gekozen. Als een cel slechter gaat functioneren, hechten twee eiwitten zich aan het beschadigde DNA: FOXO4 en p53. Als deze twee eiwitten aan elkaar verbonden op hun lek blijven zitten, dan kiest de cel de apoptose-route. Maar soms werkt dat dus niet.

De Rotterdamse groep ontwierp een molecuul waarin een klein stukje van FOXO4 zit. Dat dringt zich in de binding tussen FOXO4 en p53, waardoor p53 vrij komt en de senescente cellen zichzelf alsnog opruimen.

Dit alles is te lezen in een uitstekend artikel van Wim Koehler in de NRC van 24 maart 2017. Fascinerend is dat en je staat versteld van de kennis die de mens heeft weten te vergaren en van het technisch vermogen op het niveau van celkernen technieken te ontwikkelen om bijvoorbeeld verouderingsverschijnselen tegen te gaan.


De effecten van dit stofje op snel verouderende muizen is spectaculair. De Keizer denkt dat FOXO4-therapie mogelijk eerst zal worden ontwikkeld om bij kankerpatiënten tumoren die resistent tegen chemotherapie zijn geworden weer gevoelig te maken. Of om patiënten tegen chemo-schade te beschermen. Maar zover is het nog niet. Waargenomen is dat deze senescente cellen wel degelijk nuttige functies hebben, bijvoorbeeld bij een lichaam onder stress en bij wondgenezing.

Bron: NRC

vrijdag 17 maart 2017

De kiezer heeft niet naar het volk geluisterd


Zoiets hoorde ik iemand zeggen. Mooie uitspraak en waar ook. Ofschoon 'het volk' in deze discussie nooit echt werd gespecificeerd of gedefinieerd menen we daar doorgaans toch het PVV-electoraat onder te moeten verstaan. Je kunt op tal van manieren naar de verkiezingsuitslag kijken maar een paar dingen vallen natuurlijk wel op.


In de eerste plaats de deconfiture van de sociaaldemocratie. Welke fouten er door de PvdA ook gemaakt mogen zijn, ik vermoed toch dat ze ook bij andere strategieën zou zijn afgestraft. Klassiek links bestaat nauwelijks nog. Op een harde kern na en die vertrouwt voorlopig op de SP die met die 14 à 15 zetels wel haar top bereikt lijkt te hebben. De SP heeft nulkommanul kunnen profiteren van de ondergang van de PvdA en dat geeft te denken.

In de tweede plaats is het kabinet Rutte 2 natuurlijk enorm afgestraft, in totaal 37 zetels verliezen is nog niet eerder vertoond. Behoudens de SP heeft geen enkele andere partij zetelverlies geleden. De intellectuele invuloefening van Rutte en Samsom heeft in de praktijk goed gefunctioneerd: als je de rit uitzit onder zulke moeilijke omstandigheden zonder een meerderheid in de Eerste Kamer, dan is dat een prestatie. Vergis u niet: het hele parlement zat erbij! Maar de kiezer was er niet blij mee.

In de derde plaats is Nederland aan het verrechtsen. Het linkse blok (Groen Links, SP, PvdA, PvdD) heeft nog maar 39 zetels en dat geeft te denken. De winst van Groen Links is bemoedigend maar die mening zal niet iedereen met mij delen.

In de vierde plaats vallen de uitsluitingen op. Wilders heeft jarenlang al zijn collega's voor rotte vis uitgemaakt, het parlement een nepparlement genoemd en zelf de VVD nadrukkelijk uitgesloten. Hij doet nu al huilie huilie omdat hij ziet aankomen dat er voor hem geen plek in een nieuw kabinet wordt vrijgemaakt. De PVV heeft natuurlijk wel gezorgd voor de verrechtsing van VVD en CDA en indirect tot de toetreding van FvD. Maar uitsluiten is weinig zinvol. Waarom uitsluiten als je programmatisch mijlenver uit elkaar ligt? Het uitsluiten van de VVD was ook niet bepaald een meesterzet van de SP, die voor het overige slechts campagne voerde op één thema: de zorg.

En tot slot is er natuurlijk de vaststelling dat een opkomst van meer dan 80% natuurlijk verheugend is. En met name Groen Links is erin geslaagd de jongere kiezer naar het stemhokje te lokken. Dat is de echte democratie, veel meer dan die idiote referenda. Het ging ergens om en de Nederlandse kiezer lijkt in belangrijke mate naar diens overtuiging te hebben gestemd. Dit is het, hier zullen we het mee moeten doen.

De echte tegenvaller van deze verkiezingen is het succes van DENK. Dat de allochtone Nederlander daar veel van verwacht is niet zo vreemd natuurlijk. Maar ik vertrouw Kuzu en de zijnen nog niet voor een nanometer: intimidatie, dubbele agenda, ronselpraktijken, daar zijn deze heren uitermate bedreven in. Jammer. En vier jaar lang gefregeld geconfronteerd worden met de mengtaal getroubleerde Thierry Baudet vind ik ook geen prettig vooruitzicht.

Persoonlijk kan ik wel leven met een nieuw kabinet Rutte. Ik hoop alleen dat Groen Links daar niet aan mee doet. Want dan eindigen ze over vier jaar zoals de PvdA nu. Als Rutte erin slaagt het CDA en D'66 mee te krijgen, dan is de CU de meest voor de hand liggende partner. Alleen de levensvragen zijn dan een heet hangijzer en Pechtold zal er voor pleiten die kwesties niet in een regeerakkoord op te nemen maar ieder parlementslid naar eigen geweten te laten stemmen als een wetsvoorstel wordt ingediend. Laat het nieuwe kabinet maar snel aantreden!


dinsdag 14 maart 2017

Van het verkiezingsfront slot


Vooruit dan, nog een laatste post over de duistere krachten van DENK. Duister want allesbehalve koosjer. Ik heb al eerder aangegeven dat ik die Kuzu niet vertrouw. Hij maakt op mij de indruk van een tot op het bot verdorven en oneerlijk mens. Hij is gemelijk, achterbaks en voert een driedubbele agenda. Het Nederlandse kiezersvolk moet gewaarschuwd worden tegen deze vijfde colonne.

Nu hebben ze de vrije pers geweerd op een verkiezingsbijeenkomst. En op het allerlaatste moment zegde Kuzu deelname aan een tv-debat met Jan Roos af. Hij weet al een maand of twee dat hij via loting aan Roos was gekoppeld en nu zegt hij het debat om vijf voor twaalf af. Omdat Roos zou provoceren en vanwege diens vermeende xenofobe en homofobe opmerkingen.


Onzin natuurlijk. De werkelijke reden is dat Kuzu geen trek heeft in lastige vragen over Turkije en de hondsbrutale smeerlap Erdogan. We moeten dus nog wat adjectieven toevoegen aan de Kuzu-litanie: glibberig, gemelijk, achterbaks, dubbele agenda, vijfde colonne, intimidatiepolitiek en pure lafheid. De kans is groot dat hij voldoende stemmen haalt om in het parlement gekozen te worden. Het is een schande maar wel de werkelijkheid van vandaag.

maandag 13 maart 2017

Van het verkiezingsfront 8


Heeft u ook naar het debat gekeken? Dan bent u net als ik niets wijzer geworden, het ging nergens over, een herhaling van zetten. Door Wilders glansloos verloren, dat dan weer wel. Was ik Rutte, dan had ik misschien wel hetzelfde gedaan. Hij kon zich nu als staatsman presenteren, wetende dat de schampere opmerkingen van Wilders hem niet zouden deren, zijn imago niet zouden aantasten. Maar liever had ik gezien dat Rutte Wilders consequent dezelfde vraag had gesteld: hoe dan, mijnhdeer Wilders, hoe dan? Enfin, dat hebben we dan ook weer gehad.


De snoodaards van DENK maken het steeds bonter en ik sta nergens meer van te kijken. Nu komen er zelfs uit de hoek van de Marokkaanse moskeeën klachten over het ronselpraktijken van Kuzu en de zijnen. Moslims worden door DENK op een verbaal agressieve manier onder druk gezet om toch vooral op die walgelijke club te stemmen. Wie tegenspartelt wordt te kijk gezet als verrader of als geen-echte-moslim. Ze gaan ook nog in het parlement komen, ik kijk er niet naar uit.


Dan nog even de echte vriendjes van Wilders, zie de foto hierboven. We zien hier Wilders in gezelschap van Frauke Petry van de AfD en de republikein, Congreslid voor Iowa Steve King. Heel Amerika dendert nu over King heen vanwege zijn volgende tweet: "Wilders understands that culture and demographics are our destiny. We can't restore our civilization with somebody else's babies". Deze tweet werd gretig geretweet door de voorman van de Ku Klux Klan, David Duke. Dat zijn dus de vrienden van Wilders en ik heb nog nergens gezien dat hij zich hiervan distantieert.


Dat van die anderman's babies, is dat wat Baudet bedoelde met de homeopatische verdunning van onze bevolking? Heeft u het ook gelezen?: Baudet heeft op oneigenlijke gronden subsidie van de EU gekregen. Hij is dus geen haar beter dan die andere aartsbedrieger Nigel Farage, die nog steeds zijn EU-zetel bezet houdt omdat hij er zo'n goed salaris mee verdient. Baudet wil een NEXIT referendum en hoopt dat Nederland daar dan vóór stemt. Maar voor het zover is wil hij er wel maximaal van profiteren. Welk zinnig denkend mens gunt zijn stem aan zo'n nonvaleur?

zondag 12 maart 2017

Ga niet meer op vakantie naar Turkije!


De grofgebekte onbeschoftheid van de Erdogan-kliek is bijna zonder precedent. De provocaties van Turkse bewindslieden aan het adres van de Nederlandse samenleving - we worden zomaar ineens weggezet als nazi's en fascisten - zijn grotesk en beledigend. Ze getuigen van een moedwillige verdraaiing van de geschiedenis. Bijna zonder precedent? Niet helemaal, ze doen me sterk denken aan de wijze waarop - inderdaad - de nazi's in de jaren dertig Europa hun wil op wensten te leggen.

Wij zouden onze democratie moeten laten misbruiken om het vestigen van een dictatuur elders te laten bepleiten? Door een machtswellusteling die:

  • lak heeft aan door hemzelf opgestelde wetgeving die het Turkse politici verbiedt in den vreemde campagne te voeren voor partijpolitieke standpunten
  • die tienduizenden journalisten, rechters, onderwijzers, militairen en politiemensen gevangen heeft gezet omdat ze niet naar zijn pijpen wensen te dansen
  • die over de democratie zegt dat ze is als een tram: je rijdt mee tot je bent waar je wezen wil en dan stap je uit
  • die het parlement uit wil schakelen om als president alle macht naar zich toe te trekken.


Ik hoorde gisteren op de radio een rechtswetenschapper betogen dat het optreden van de Nederlandse regering een schande was en in strijd met alle rechtstatelijkheid. Er waren genoeg mogelijkheden voor een oordeel achteraf door de rechter maar verbieden van optredens door de Turkse regering was in zijn ogen onaanvaardbaar. Nu ben ik geen jurist maar ik heb het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens er eens bijgehaald en daarin staat in artikel 16 en 17 het volgende:
16. Geen der bepalingen van de artikelen 10, 11 en 14 mag beschouwd worden als een beletsel voor de Hoge Vedragsluitende Partijen beperkingen op te leggen aan politieke activiteiten van vreemdelingen.
17. Geen der bepalingen van dit Verdrag mag worden uitgelegd als zou zij voor een Staat, een groep of een persoon een recht inhouden enige activiteit aan de dag te leggen of enige daad te verrichten met als doel de rechten of vrijheden die in dit Verdrag zijn vermeld teniet te doen of deze verdergaand te beperken dan bij dit Verdrag is voorzien.
Heldere tekst, lijkt mij. Het optreden van de Nederlandse regering is gestoeld op internationaal recht en verdient alle denkbare steun. Wat mij betreft zet de EU alle besprekingen met Turkije stop en je moet je zelfs als NATO afvragen of je zo'n land nog wel in je verdragsorganisatie wil handhaven. Hoe het ook zij, dit is een zaak van nationaal belang en het zou partijen sieren als ze hier geen partijpolitiek aan koppelen. Op twee na doen de Nederlandse politieke partijen dat ook niet. De snoodaards van DENK draaien de werkelijkheid om en stellen doodleuk dat de Nederlandse overheid Turken provoceert. Daarmee plaats je jezelf buiten iedere discussie. Kuzu en de zijnen zijn gek geworden en laten zich misbruiken als slippendragers van een sultan die dictator wil worden.

Veel ergerlijker is het misselijk makende gedrag van Wilders die durft te zeggen: "Mooi. Zonder de PVV was dit besluit nooit genomen! Rutte heeft alleen ballen als de PVV dat eist en de verkiezingen voor de deur staan". Ik zal hier verder maar geen commentaar op leveren. Laten we maar eens zien hoe Erdogan in de komende dagen dit vuurtje op gaat stoken.

Laat ik eindigen met een oproep aan alle Nederlanders: zolang Erdogan in het zadel zit mijden wij Turkije als vakantiebestemming. Dat is wel de kleinste bijdrage die wij als burgers kunnen leveren.

zaterdag 11 maart 2017

Van het verkiezingsfront 7


Gisteren weer eens genoten van Pauw & Jinek waar onder andere de mentaal getroubleerde Thierry Baudet te gast was. Thierry slaagde er weer eens in met onbegrijpelijke taal zijn potentiële kiezers van zich te vervreemden. Bij het item over de Turken die tegen hun eigen kieswet in hier onze democratie willen misbruiken om een antidemocratische dictatuur in Turkije te bepleiten presteerde hij het om de ophef daarover onzinnig en hypocriet te noemen. Het zou afleiden van de werkelijke, veel grotere problemen waar ons land mee geconfronteerd wordt. Het lukte hem niet ook maar één begrijpelijke zin uit te spreken waardoor ons duidelijk werd wat hij nu echt bedoelde. Aboutaleb legde hem in klare taal het zwijgen op.


Vervolgens werd hij geconfronteerd met zijn eigen speech waarin hij raaskalde dat de Nederlandse bevolking op een homeopathische wijze verdund werd met invloeden van buitenaf. Een uitspraak die je toch echt alleen maar op een racistische manier kunt interpreteren. Arme Thierry werd door Frits Wester ter plekke gedwongen die uitspraak terug te nemen. Die zelfverklaarde intellectueel Baudet heeft geen benul van cultuur en de dynamiek die daarop van invloed is. Dat moest Dolf Jansen hem nog even uitleggen.


Eigenlijk vindt Baudet die hele verkiezing maar onzin. In zijn ogen moet er een zakenkabinet komen dat onder leiding van Pieter Omtzicht (???) de problemen in het land aan zou moeten pakken. Die vakministers kan FvD wel leveren en als de PVV gedoogsteun wil leveren kunnen eindelijk de problemen van dit land eens echt verholpen worden. Nog nooit zulke banale kletsika gehoord.

Dan de vijf Nederlandse waarden of normen die iedereen zou moeten onderschrijven. Pauw maakte Baudet duidelijk dat al die waarden stuk voor stuk in de Grondwet zijn geregeld of elders een wettelijke basis hebben gekregen. Maar nieuwkomers moeten daar een handtekening onder zetten, daar gaat het Baudet om. En als hij het heeft over immigranten die in ongehoorde aantallen onze landsgrenzen passeren dan bedoelt hij met 'ongehoord' een onbekend aantal, iets wat we niet weten. O ja, en alles komt door onze diepdoorleefde cultuur van zelfhaat.

Deze smakelijke uitzending werd door Dolf Jansen op een heerlijke manier afgesloten en vervolgens moet je naar bed met de onrustige gedachte dat Buma wel eens de nieuwe minister-president zou kunnen worden. Dat gaat toch niet gebeuren he?


BBC viewers outraged as Richard Dawkins brands Brexit voters 'ignorant' ...

woensdag 8 maart 2017

Basisinkomen revisited


Een bezoeker van dit blog maakte mij opmerkzaam op enkele kanttekeningen bij het basisinkomen in het blad Driegonaal, waarin redacteur John Hogervorst kanttekeningen en bedenkingen plaatst bij dit interessante concept. Ik zou daarbij het volgende willen opmerken.

Het uitgangspunt voor Thomas Paine was dat alle bewoners van de aarde recht hebben op de opbrengsten van die aarde. In principe immers, hebben alle bewoners recht op het verwerven van  al hetgeen nodig is voor levensonderhoud. De geschiedenis van Magna Carta, de Forest Act en de Enclosure Movements heeft laten zien hoe het land werd toegeëigend door de adel. Mijns inziens wijst Paine er terecht op dat dat strijdig is met ieder rechtsbeginsel. Door de toe-eigening van grond en de daarin aanwezige bodemschatten heeft een zeer klein deel van de bevolking rijkdom en welvaart weten te verkrijgen terwijl de rest van de bevolking zich tevreden moet stellen met het voortdurend onder druk staande loon voor arbeid. Wanneer vervolgens die arbeid ook nog eens onder druk komt te staan door lage-lonen-landen, automatisering en robotisering, wordt onmiddellijk duidelijk hoe onrechtvaardig deze gang van zaken is.

In Driegonaal wordt nu gesteld dat herverdeling van beschikbare waarde pas mogelijk is nadat is vastgesteld hoe de arbeid om die waarde te genereren kan worden herverdeeld. Mijns inziens is dat een heilloze weg. Laten we eerst even terug keren naar de exponentieel toenemende ongelijkheid wereldwijd en ik volsta hier met de simpele verwijzing naar twee auteurs.


In de eerste plaats Piketty die redelijk onweerlegbaar heeft aangetoond hoezeer inkomen uit vermogen leidt tot een sterk stijgende rijkdom waar inkomen uit arbeid de mensen in het meest gunstige geval in staat stelt een acceptabel leven zonder uit de bocht vliegende schulden te leiden. Voor het overgrote deel van de wereldbevolking is inkomen uit arbeid identiek aan een leven in armoe.


In de tweede plaats wil ik hier Peter Westbroek aanhalen, de geoloog die het schitterende boek De Ontdekking van de Aarde schreef  en ik volsta hier met een iets langer citaat: “Kunnen we nu de steen des aanstoots aanwijzen waardoor het symbiotische wereldbeeld in flagrante tegenspraak komt met de machtsstructuur van de huidige maatschappij? Op zich kan men de schokkende ontmaskering door de Earth System Science van ons ego als een onmisbare, maar misleidende hersenschim nog afdoen als een drogreden door de intellectuele elite. Maar de implicaties zijn minder onschuldig. Zodra datzelfde misleidende ego een deel van het systeemaarde afzondert om het te onderwerpen aan de eigen exclusieve willekeur, ontstaat er een conflict met het symbiotische wereldbeeld. Ik trek daaruit de konklusie dat het symbiotische wereldbeeld onverenigbaar is met de kern van de huidige sociale orde, doordat het alle eigendom, privé of publiek, ontmaskert als plundering van de aarde”.


Met name de vaststelling van Westbroek dat eigendom gelijk staat aan plundering van de aarde vind ik een belangwekkend inzicht. En wanneer we dat inzicht over willen nemen, dan is de stap naar een eerlijke verdeling van (de opbrengsten van) alle bronnen en hulpbronnen een tamelijk logische stap geworden.


Hogervorst schrijft in zijn commentaar dat een basisinkomen voor hen die het niet nodig hebben onzin is en dat wie sociaal wil zijn zich moet richten op het realiseren van een springplank voor de ander, de minder vermogende. Maar daarmee verplaatst hij het idee van een basisinkomen direct naar de sfeer van filantropie en liefdadigheid. Thomas Paine betoogde nu juist dat het basisinkomen geen gunst maar een universeel recht behoort te zijn. Het is ook zaak vooral vast te houden aan dat universele recht omdat daarmee de rechtvaardiging van het concept haar eigen logica genereert.

Hogervorst schrijft dat we niet kunnen verdelen wat nog niet gemaakt is maar daarvan is in het geheel geen sprake. Eén procent van de wereldbevolking bezit het overgrote merendeel van alle rijkdom hier op aarde en verwerft daarmee ook steeds meer politieke macht. De rest van de bevolking, negenennegentig procent, moet het doen met de schamele resten van die rijkdom. Die rijkdom is er al, is dus al gemaakt en er is niets onredelijks aan het herverdelen van die onvoorstelbare rijkdom. Daarmee is ook voldoende aangetoond dat de financiering van het basisinkomen geen enkel probleem hoeft te zijn. Daar zou ik dan wel bij op willen merken dat een basisinkomen bij voorkeur wereldwijd zou moeten worden ingevoerd en dat als de financiering via het instrument belasting kan worden gerealiseerd, er dan ook geen enkele ratio meer is voor belastingparadijzen of belastingontwijking.

Het kan en het zou moeten. Maar het vereist wel de wil en het inzicht dat bezit tot chaos en plundering leidt. En het inzicht dat absurde rijkdom onrechtvaardig en immoreel is en bovendien de status quo in stand houdt. De belangentegenstellingen en het bestaande machtsevenwicht binnen de menselijke samenleving maken het basisinkomen vooralsnog schier onmogelijk. Maar dat zegt niets over de morele juistheid en wenselijkheid van het concept.

dinsdag 7 maart 2017

Basis inkomen een geboorterecht


In een interessant artikel in The Guardian van enkele dagen geleden gaat de Britse antropoloog Jason Hickel - verbonden aan de London School of Economics - uitgebreid in op het basisinkomen. Het basisinkomen is niet zo maar een ideetje van linkse economen maar heeft al een lange geschiedenis achter de rug.


Begin dertiende eeuw moest de zogeheten Magna Carta de lage adel beschermen tegen de willekeur van monarchen. In 1217 werd daar de Forest Act aan toegevoegd die de gewone burgers recht op gemeenschappelijk land gaf. De achterliggende gedachte was dat niemand afgesloten mocht worden van de bronnen voor levensonderhoud.

Lang duurde dat niet toen begin vijftiende eeuw de lage adel de zogeheten enclosure movement startte, waarbij zij zich miljoenen hectares land toe-eigende. De gewone lui bleef niets anders over dan zichzelf te verhuren om tegen het laagst denkbare loon op de landerijen van de adel te werken. Deze beweging beperkte zich overigens niet tot Engeland. Nu zijn we een industriële revolutie en nog een heleboel andere meer en minder verschrikkelijke ontwikkelingen verder en zien we dat arbeid steeds meer bedreigd wordt door robotisering en automatisering.


Voor steeds meer mensen, organisaties en overheden wordt het begrip 'basisinkomen' steeds concreter. De eerste die dit begrip introduceerde was Thomas Paine, in zijn pamflet Agrarian Justice uit 1797: "the earth, in its natural, uncultivated state was, and ever would have continued to be, the common property of the human race". Dat slechts fortuinlijke enkelingen zich het gemeenschappelijk land hadden toegeeigend en als enigen profiteerden van de opbrengst daarvan was in strijd met het meest basale rechtsbeginsel, aldus Paine.


Hij stelde voor dat landeigenaren belasting zouden betalen over de opbrengsten van hun land en die belastingopbrengsten dienden te worden gebruikt voor een onvoorwaardelijk basisinkomen voor iedereen. Paine: dit is gerechtigheid, geen liefdadigheid! Natuurlijk kleven er risico's aan, schrijft Hickel, bijvoorbeeld dat het het nationalisme dat nu overal de kop opsteekt zal stimuleren. Maar dat probleem is te verhelpen door het basisinkomen tot een universeel recht te bestempelen. "The earth's natural bounty belongs to all, as Paine pointed out. If the commons know no border, why shopuld a commons-linked income? Indeed, why should people in resource-rich nations get more than their neighbours in resource-poor ones?"

En hij sluit zijn artikel als volgt af: "A basic income might defeat the scarcity mindset that has seeped so deep into our culture, freeing us from the imperatives of competition and allowing us to be more open and generous people".

Wilt u het hele artikelen lezen? Basic income by Jason Hickel

Apis Cor: first residential house has been printed!

Van het verkiezingsfront 6


Sybrand Buma is opvallend aanwezig de laatste tijd, altijd goed wanneer verkiezingen in aantocht zijn. Maar erg blij word ik niet van Buma. Hij is wel erg naar rechts aan het hengelen en heeft de brutaliteit de PvdA de schuld te geven van de puinhoop die het kabinet Rutte I achterliet, u weet wel, dat kabinet van VVD en het CDA dat na de potsierlijke vertoning van wonderboy "kom, hoe heet die piloot ook alweer?" in zee ging met de PVV als kortstondig gedoogpartner.


Buma heeft een boekje geschreven en trapt in dezelfde val als eerder Thierry Baudet. Baudet oreerde een heel boek lang over oikofobie. Niemand die begreep waar hij het over had. Dat krijg je met moeilijke woorden die je eerst in een woordenboek moet opzoeken voor je begrijpt wat er bedoeld wordt. Maar ja, Baudet is - vindt hij zelf - de belangrijkste intellectueel van NL, dus die legt de lat lekker hoog.


Nu heb ik dat boekje van Buma niet gelezen maar hij gebruikt er het woord 'ochlocratie' in. Ik vind van mezelf dat ik een aardige woordenschat heb maar dit woord was nog nooit tot mij doorgedrongen. Even kijken: macht van het gepeupel, staat er in de woordenboeken. Terecht dat Toin Huys van Nieuwsuur Buma daar eens op doorvroeg. De arme Sybrand begon meteen te stotteren dat hij niet op enig 'gepeupel' had gedoeld. Wat hij dan wel had beoogd? Ik heb het nog eens nagekeken maar ik begreep er echt helemaal niets van. Huys ging nog even lekker door en vroeg Buma of hij het net als Hillary over "deplorables" had willen hebben. Dat kwam niet meer goed.


En ondertussen leutert Buma maar door over het volkslied en andere normen en waarden. Nee, dat CDA is vleesch noch visch maar hij zal er wel een paar zeteltjes bij krijgen. Jammer, maar het is niet anders.

maandag 6 maart 2017

Sigh - Sam Taylor Johnson

Voorlinde


Op een druilerige zaterdag naar museum Voorlinde in Wassenaar. Om met de conclusie te beginnen: gewoon heengaan, is prachtig! We begonnen bij Full Moon, een verzameling werken rond Maannacht van Jan Sluijters. Deze expositie zou mij het minste bevallen, op de foto's van Rineke Dijkstra na. Voor het overige veel statements waar ik doorgaans weinig mee kan, zo ook dit keer.


Maar het werd al gauw een totaal andere ervaring met de tentoonstelling Say Cheese van Martin Creed, een innemende kunstenaar die niet zozeer iets wil toevoegen aan de wereld maar op zijn geheel eigen wijze commentaar geeft door bestaande voorwerpen of materialen anders te rangschikken of in een nieuwe context te presenteren. Een heerlijke ontdekkingsreis door iemand die zo onbevooroordeeld mogelijk de wereld om hem heen waar probeert te nemen. Veel humor en verrassende installaties. En doorgaans hou ik helemaal niet van installaties maar zoals Creed het doet bevalt me dat uitstekend. Prachtig is de video waarin lichamelijk gehandicapten een zebrapad in een stad oversteken, op muziek van Creed zelf.


In de vaste collectie is een aantal werken bijeen gebracht dat ronduit fascinerend is. Te beginnen bij Richard Sera die in Open Ended een aantal enorme cortenstalen platen als bloembladen rangschikte, waar je als toeschouwer doorheen kunt lopen en over uit kunt kijken. Ieder heeft daar zo zijn eigen associaties bij. Heel fraai. Dat geldt ook voor de Skyspace van James Turrell en de Swimming Pool van Leandro Erlich maar die moet u zelf maar gaan bekijken. En als u afdaalt naar de kelder van de swimming pool komt u op de terugweg opeens een zeer verrassend kunstwerk(je) van Cattelan tegen!




De twee absolute hoogtepunten vormen het werk van Ron Mueck en de video van Sam Taylor-Johnson. Van Mueck zagen we jaren geleden al eens een overzichtstentoonstelling. Hier lopen we opeens tegen het larger than life Couple under an Umbrella aan: een ouder echtpaar op het strand, het is alsof je naar een levend echtpaar kijkt, zo griezelig echt zijn ze gemaakt. Kijk naar de voeten, de haarinplant op de benen van de man, het haar van de vrouw, de blik in hun ogen, twee mensen die samen kennelijk een heel leven achter de rug hebben en zich zo enorm vertrouwd bij elkaar voelen. Werkelijk schitterend!


Sam Taylor-Johnson is een Engelse filmmaakster (onder andere Fifty Shades of Gray en Nowhere Boy). In 2008 maakte zij Sigh, een film van het BBC Concert Orchestra dat een speciaal voor deze gelegenheid gecomponeerd stuk uitvoert van Anne Dudley. De verschillende secties van het orkest - strijkers, blazers, percussie, harpisten en de dirigent - werden op aparte in een cirkel opgestelde schermen in een geheel donkere ruimte getoond. De schermen waren aan voor- en achterzijde te bezichtigen. Het bijzondere aan dit werk is dat de instrumentalisten geen instrument in hun handen hadden maar als het ware 'luchtgitaar' speelden. Als je goed naar de muziek luistert en de beelden intensief bestudeert zie je dat de musici precies en nauwgezet de muziek verbeeldden zonder hun instrument. Alles klopte, de vingerzetting, de arm- en handbewegingen, de lippen. Een verbluffend mooi werk, het bleek een genot om naar de musici te kijken, zonder door hun instrument afgeleid te worden en tegelijkertijd zit je naar een echt fraaie compositie te luisteren. Ga dit zien, het is werkelijk prachtig.


En aan het einde kijk je nog eens achterom en zie je dat hier een schitterend museum is verrezen in een mooi park. Het museum is ontworpen door Kraaijvanger Architects. Een aanwinst voor het Nederlandse museumlandschap en een plaats waar we vaker terug zullen keren!