Keizer Asoka de Grote leefde in de derde eeuw voor Christus en heerste over het Mauryaanse Rijk, een gebied groter dan het huidige India. Hij bekeerde zich tot het boeddhisme nadat hij spijt kreeg over een bloedige oorlog en de verwoestende gevolgen daarvan.
H.G. Wells schreef over Asoka: "In the history of the world there have been thousands of kings and emperors who called themselves 'Their Highnesses', 'Their Majesties', 'Their Exalted Majesties' and so on. They shone for a brief moment, and as quickly disappeared. But Ashoka shines and shines brightly like a bright star, even unto this day."
Ik kwam deze Asoka tegen in het jongste boek van Yuval Noah Harari '21 lessen voor de 21ste eeuw'. Een fenomenaal boek dat eigenlijk op iedere leestafel zou moeten liggen. U las natuurlijk ook al Sapiens en Homo Deus! Harari laat ons zien hoe het monotheïsme vanuit ethisch standpunt bezien een van de slechtste ideeën ooit is geweest. Als ergens intolerantie vandaan kwam, dan wel van het monotheïsme. De schrijver heeft dan al korte metten gemaakt met de gedachte dat moraal en ethiek uit de monotheïstische religies zouden stammen. Moraal bestond al in het voormenselijke tijdperk in Afrika, toen Sapiens nog geboren moest worden.
Maar dit terzijde en terug naar keizer Asoka die rond 1250 voor Christus een keizerlijk edict over tolerantie uitvaardigde. Ik wil u de tekst daarvan niet onthouden. Deze luidt als volgt:
De Favoriet der Goden, de koning die eenieder met genegenheid tegemoet treedt (zo werd Asoka genoemd, zo noemde hij zichzelf) eert zowel de asceten als de gezinshoofden aller religies [...] en waardeert uitbreiding van de essentiële punten van alle religies. Uitbreiding van essentiële punten kan op verschillende wijzen plaatsvinden, maar aan de wortel van alle ligt mondelingen terughoudendheid, wat inhoudt dat men zijn eigen religie niet zal prijzen en de religie van anderen niet zal verketteren zonder goede reden [...] Wie zijn eigen religie prijst door overmatige toewijding en anderen veroordeelt met de gedachte 'laat mij mijn eigen geloof verheerlijken', schaadt zijn geloof alleen. Daarom is contact tussen religies goed. We moeten luisteren naar de doctrines die anderen aanhangen en die respecteren. De Favoriet der Goden, de koning die eenieder met genegenheid tegemoet treedt, verlangt dat alles goed geleerd zal worden in de goede doctrines van andere religies.Moge dit een les zijn voor al die aanhangers van monotheïstische religies die ook nog eens hun hele denken baseren op de waanidee dat hun godsdienst de baarmoeder van de moraal zou zijn. Niets is minder waar!