maandag 30 januari 2012

Conceptuele kunst: troep voor intimi


In Kunstbeeld nr 2 2012 lees ik over conceptuele kunst: "Belangrijk is het idee dat de kunst theoretische statements in zich draagt, en empirische ervaringen, politieke attitudes en verhalen communiceert. Dat is een ruime formulering. Geen verrassing dus dat een flinke portie van de hedendaagse kunst met gemak onder die definitie valt. In de praktijk blijkt documentatie van zulke conceptuele kunst goed te verkopen, met name op beurzen en in de handel. "

Er is natuurlijk geen bezwaar in te brengen tegen goed verkopende kunst. Schoorstenen moeten roken en als de subsidies verdwijnen, moet het geld toch ergens vandaan komen. Maar zoals je writers' writers hebt, zo maken conceptuele kunstenaars, althans in mijn ogen, kunst voor museumdirecteuren, galeriehouders en kunstcritici. Het gewone volk wordt buiten de deur gehouden, hun appreciatie is niet langer relevant voor de kunstenaar.

Christian Jankowski zette een glimmende speedboot neer, die kon je kopen als kunst maar ook gewoon als speedboot. In het eerste geval was de prijs aanmerkelijk hoger. Wat schrijft nu Kunstbeeld hierover?: "Op de Frieze Art Fair in 2011 bogen ladingen gefacelifte rijken zich kwijlend over deze speedboot".
Die Frieze Art Fair was kennelijk opgezet voor kwijlende rijken maar wat hebben die met kunst van doen? Er zijn toch ook nog wel gewone kunstliefhebbers die niet op zo'n misprijzende manier weggezet hoeven te worden door de redactie van een kunstblad?

Ik blijf geweldige moeite houden met conceptuele kunst en weiger nog steeds de makers ervan als kunstenaars te zien. Het zijn eerder ideeenmachines of, jawel, kunstmanagers, handige jongens ook als ze er ook nog geld mee weten te maken. Maar mijn god, wat een prutswerk wordt hiermee ten onrechte als kunst gepresenteerd. De nieuwe kleren van de keizer...

Foto: De onvermijdelijke Joseph Beuys die na iedere scheet tevreden achterom gekeken moet hebben: weer een kunstwerk van importantie geproduceerd.

vrijdag 27 januari 2012

Wie een kuil graaft...


Frans Timmermans van de PvdA kan een mooie baan bemachtigen als de PVV in het Europees Parlement een stem op hem uit zou brengen, althans, in dat geval was een tweede ronde noodzakelijk geworden en had Frans een kans. Dat ging de PVV te ver en men besloot de stem aan een van de beide tegenkandidaten te gunnen met als direct gevolg dat de Letse kandidaat gekozen zou worden.
Niks mis mee hoor, mij lijkt dit een legitieme verantwoording voor stemgedrag. Maar het had veel slimmer gekund. Wat de PVV verzuimde na te gaan was waar die Let nu eigenlijk voor stond. Een klein beetje zoekwerk had duidelijk gemaakt dat deze Let nog veel meer anti-PVV was dan Timmermans ooit verweten kan worden, de Let vindt de PVV een racistische partij. En bovendien bleek de Let ook nog eens een dubbel paspoort te hebben.
Dit is natuurlijk heerlijk. Die arme PVV-er in het EP moest de richtlijnen van de centrale partijleiding opvolgen en hij kreeg het consigne op de Let te stemmen. Wat had de PVV wél moeten doen? Heel simpel: onthouden van stemmen, dat was legitiem en geloofwaardig geweest. Nu helpen ze krachten in het zadel die ze juist verfoeien.
Veel dommer kun je het niet krijgen. De PVV-afgevaardigden in het EP vertegenwoordigen sowieso al het laagste intelligentiequotient. Beschamend is het wel, niet goed voor het aanzien van het EP. Afin, da's ook democratie.

donderdag 26 januari 2012

Rosenthal goes Wilders


Eerder berichtte ik over een vertrouwelijk rapport van de EU over de suprematie van Israel in de gebieden van na 1967, uitgerekend de gebieden waar de Palestijnse staat zou moeten worden gerealiseerd. Opnieuw is Rosenthal erin geslaagd, tot ergernis van zo'n beetje de rest van de lidstaten, de tekst van een helder en duidelijk rapport om te gooien, er de scherpe kanten van af te halen om vooral te voorkomen dat Israel zich in de kuif gepikt zou voelen.
Deze Israelvriendelijkheid van Rosenthal is onberedeneerd en stuitend op dezelfde manier waarop Wilders kritiekloos een vriend van Israel is (we weten sinds eerder deze week waarom: een aanzienlijk deel van de financiering van de organisatie van Wilders is afkomstig uit de VS en weer een belangrijk deel daarvan wordt gegenereerd door Joodse groeperingen).
Deze minister van BuZa is dat in ieder geval niet namens mij. Het is een beschamende vertoning.

dinsdag 24 januari 2012

Wilders herbezint (?)


Waar niemand mee rekende, Wilders wel als laatste, is dat een relatief onbekende naturel politicus uit de SP zo snel furore zou maken, niet door simpele kreten of groffe taal maar door een heldere oppostie te voeren die voor elke burger goed te volgen is. Roemer is naast Pechtold de enige politicus die werkelijk tegen Wilders is opgewassen en hij pareert de onsmakelijke taal van Wilders op een meer dan voortreffelijke manier.
Wilders heeft zijn hand overspeeld door zijn schandelijke aanval op de koningin en meteen ziet hij hoe vluchtig ook zijn "stemvee" is. En opeens heeft Wilders geen belang meer bij snelle verkiezingen. Met zijn eigen thema's is hij geen trending topic meer. Er is een crisis gaande en daar maken de mensen zich echt druk om. En het kiezersvolk is slim genoeg om sceptisch te staan tegenover een achterwaartse vlucht terug naar de gulden, zoals Wilders hen belooft. Dat de SP ook niets van Europa en de Euro moet hebben, sneeuwt kennelijk onder en dat moet alles van doen hebben met het fatsoen van Roemer en diens consequent heldere boodschap.
Wilders geeft nu al aan dat de kans dat het kabinet in het zadel blijft fifty-fifty is. Dat noemen we de strategische terugtocht van een politicus die door zijn eigen grote bek wordt ingehaald.
Ik zie het graag gebeuren allemaal, zij het dat mijn voorspelling dat we dit jaar verkiezingen krijgen zo natuurlijk nooit uitkomt. Dat moet dan maar zo zijn.

zondag 22 januari 2012

Binnenkort in de boekhandel

De Brahms van Jaap van Zweden!


Van alle grote orkestwerken heeft iedereen wel zijn eigen referentie. De Brandenburgse concerten zal ik blijven vergelijken met de uitvoering door de Nederlandse Cantorij o.l.v. Maarten Kooij, de Beethoven symphonieen zijn van Gardiner en de Tweede van Brahms heb ik leren kennen door eindeloos te luisteren naar de Berliner Philharmoniker o.l.v. Claudio Abbado, een opname uit 1989 alweer. Prachtige cd omdat er ook de Alt-Rhapsodie op staat (Ach, wer heilet die Schmerzen / Des, dem Balsam zu Gift ward? / Der sich Menschenhass / Aus der Fuelle der Liebe trank?).
Maar sinds zaterdag heb ik een nieuwe referentie voor de Tweede van Brahms: wij waren in het Concertgebouw aanwezig bij een werkelijk schitterende uitvoering door het Radio Philharmonisch Orkest o.l.v. Jaap van Zweden. Deze Pastorale is heerlijke romantische muziek maar wel bruisend van leven en liefde voor de natuur. Wat een prachtige uitvoering en wat een prachtig orkest (hoornsectie!). Van Zweden is een begenadigd dirigent die zijn weg weet te vinden in de partituur van Brahms. Het werd een spetterende voorstelling, waarin we voor de pauze ook nog het prachtige celloconcert van Schumann kregen voorgeschoteld met de grote Noor Truls Moerk als cellist. Een prachtig gezicht om zo'n grote man helemaal versmolten met zijn instrument naast de dirigent zittend te volgen in zijn spel. Fenomenaal spel van deze cellist en een prachtig geluid uit zijn uit 1723 daterend instrument. Hoorde in de pauze wel iemand neuzelen dat je met zo'n instrument eigenlijk geen muziek uit achttienzoveel zou mogen spelen. Hoe verzin je het?
By the way: de badkuip wordt echt heel fraai.

vrijdag 20 januari 2012

The Guard


Weer eens zo'n kleine film bekeken, The Guard van John Michael McDonagh. Een film die qua opzet en plot wel doet denken aan Fargo van the Coen Brothers. Een werkelijk fenomenale hoofdrol van Brenden Gleeson! Grof, hufterig, onbeschoft, lief tegelijkertijd en buitengewoon slim. Hij rekent zo'n beetje in zijn eentje met een levensgevaarlijk trio drugskoeriers af en de manier waarop is onnavolgbaar. McDonagh keert een enkel stereotype om: de drugskoeriers mogen dan wel niets ontziend geweld toepassen maar ze filosoferen er lustig op los. Nietzsche en Bertrand Russel passeren de revue en ook andere grote denkers figureren in deze rolprent, opgenomen in het Ierse Galway en Connemara. Voor de rest niets verklappen van deze film, ga hem zien, je zult er geen spijt van krijgen. En ook deze film eindigt met een prachtige clifhanger (ook al weten we allemaal wel hoe het echt afloopt).

Debiele homofiele joodse neger met een bult



Wij hebben een opperrabbijn in Nederland, Ralbag is zijn naam, die in zijn vrije tijd ook nog wat handel in kosjer eten voert. Onlangs was hij nog uitgebreid op tv. De beste man heeft een boel ophef veroorzaakt door homoseksuelen aan te raden in therapie te gaan. Daarmee schaart hij zich achter het ultraorthodoxe standpunt inzake homoseksualiteit en dat neemt begrijpelijkerwijs (er zijn wel degelijk ook nog mense die zelf kunnen nadenken en onderzoeken) niet iedereen hem in dank af.
Bij de ultraorthodoxe joden zijn homo's welkom maar ze krijgen nooit een joods huwelijk, hun kinderen worden niet erkend en joodse begraafplaatsen weigeren grafzerken waar de homoseksuele partner van de overledene vermeld wordt. Let wel, we zijn aangeland in 2012! Ralbag is inmiddels voorlopig uit zijn functie ontheven.
Kent u het wijsje van Ivo de Wijs nog?

Bron: NRC 19 januari 2011

maandag 16 januari 2012

Treurnis troef


Het meest ontmoedigende bericht stond afgelopen zaterdag in de NRC waarin Leonie van Nierop verhaalt van de belevenissen van Ethiopische joden. In dat artikel laat zij Avraham aan het woord: ""Ik voel het racisme elke dag, ieder uur, overal. Wij joden zijn de grootste antisemieten van allemaal". Zijn theorie: joden geven het trauma door, naar beneden. "De Europese joden hebben geleden onder het racisme van de nazi's en reageerden dat in Israel af op de sefardische joden uit het Midden-Oosten. Zij op hun beurt discrimineren de Ethiopische joden het meest". En het ergste is, zegt Avraham, "dat ik in het leger zag dat de Ethiopische militairen de Palestijnen het meest beestachtig behandelden van allemaal"".
Het is maar te hopen dat Avraham geen getrouw beeld van de werkelijkheid geeft. Overigens zegt dit nare verhaal niets over joden maar alles over mensen. Waarbij ik wel wil opmerken dat het mij niet gerechtvaardigd lijkt te beweren of suggereren dat elke jood een trauma als gevolg van de holocaust zou ervaren.

zondag 15 januari 2012

Religie als een tumor


Er bestaat brede consensus in de wereld over een twee statenoplossing voor het Israelisch-Palestijnds conflict. Met als uitgangspunt de status anno 1967. Grootste probleem: de Israeliers willen er niet aan meewerken. Nu is die vermeende Palestijnse staat sowieso al een monstrum, ze zal bestaan uit de West Bank en de Gaza Strip. Maar het is de enige manier voor de Palestijnen om volledige autonomie te verwerven. Blijkens een artikel in de NRC van 14 januari is er een vertrouwelijk rapport van de EU waarin wordt aangegeven dat een Palestijnse staat vrijwel niet meer realiseerbaar is als gevolg van de nederzettingenpolitiek van Israel op de West Bank. 62% van de totale West Bank wordt door Israel beheerst.
Woonden er in 1972 nog slechts 1.200 Israelische kolonisten op de West Bank, inmiddels zijn het er al meer dan 310.000. Voor 1967 woonden er in de Jordaanvallei ongeveer 300.000 Palestijnen, daar zijn er nu nog maar 65.000 van over.
De oorsprong van dit alles ligt in religieuze claims van eeuwen her, vastgelegd in apocriefe geschiften. Israel begaat misdaden tegen de menselijkheid en kan dat blijven doen omdat het westen Israel uit schuldgevoel tot in het absurde blijft steunen.
In het Midden Oosten is religie een kanker, zowel bij de joden als bij de moslims die er alle belang bij lijken te hebben dat het conflict in de brandhaard rond dat kleine stukje grond nooit opgelost wordt.

zaterdag 14 januari 2012

A separation


Geheel blanco de film A separation bezocht. Regie van Asghar Farhadi. Een film over een echtpaar waarvan de vrouw omwille van de toekomst van haar dochter wil emigreren uit Iran maar waarvan de man zijn dementerende vader niet achter wil laten. Voor de vrouw een reden om een echtscheiding aan te vragen. De film toont op een indringende wijze het hedendaagse leven in een grote stad in Iran. En geeft tevens een fraai beeld van de culturele verschillen tussen het leven daar en het leven hier. Iran, het land waarvan gezegd wordt dat er niets mag maar dat alles er gebeurt. Farhadi toont ons een jong en modern gezin in een hectische stad; de film had zich ongeacht waar af kunnen spelen. En we kunnen ook weer een aantal noties doorstrepen die vorm kregen door niet weten. We zien een liberaal en vrijzinnig milieu en een rechterlijke macht die op een voor ons ongewone maar voor het overige conscientieuze wijze onderzoek doet naar aanleiding van aanklachten over en weer.
Een werkelijk prachtige film, die niet voor niets een Gouden Beer ontving. De vastberadenheid van de moeder, het rechtvaardigheidsgevoel van de vader en zijn ontroerende liefde voor zíjn vader, de dochter die verscheurd wordt door de verwijdering tussen haar ouders. Prachtige rollen, respectievelijk vertolkt door Leila Hatami, Peyman Moadi en Sareh Bayat.
De film kent een open einde, een cliffhanger die iedere touschouwer maar voor zichzelf in moet vullen. En dat geeft heel wat stof tot nadenken en napraten.
Het is geen vrolijke film ook al zijn er veel tragikomische momenten. Er wordt schitterend geacteerd en indringend gefilmd. Als u de kans krijgt, ga deze film zien, onvergetelijk!

foto: Leila Hatami en Peyman Moadi

vrijdag 13 januari 2012

Bosman uitgekotst, nog meer ware gezichten van de PVV


Een Statenlid van de PVV, Cor Bosman, maakt een Turkse PvdA-politicus uit voor "een stuk uitgekotst halalvlees, gemaakt van een Turks varken". Een jaar nadat hij zich in een e-mail op deze ranzige wijze leeg liet lopen, verklaart fractieleider Laurence Stasen van de PVV dat Cor wel een punt had maar het niet zo had mogen zeggen. Bosman zelf wil geen enkel woord terugnemen maar zal het niet meer op deze manier zeggen. Diezelfde Stassen overigens hield de hele kwestie een jaar lang onder de pet totdat de media er lucht van kregen. Bosman werd geroyeerd.
Ik moet mijn eerdere opmerking over het ware gezicht van de PVV corrigeren: niet alleen Brnkman maar ook lieden als Bosman en Stassen tonen het ware gezicht van deze politieke beweging. En we zien natuurlijk hetzelfde mechanisme als destijds bij de LPF: een populistische beweging trekt slecht volk aan. De PVV steekt de overleden LPF inmiddels ruimschoots naar de kroon.

Hero Brinkman, het ware gezicht van de PVV


De Arondéuslezing gaat nu voor de tweede achtereenvolgende keer niet door. Door toedoen van de PVV. Met name de betrokkenheid van Hero Brinkman valt hier op. Het is volstrekt helder: de vrijheid van meningsuiting is alleen bedoeld voor de PVV. Zodra er teksten uitgesproken dreigen te worden die hen niet bevallen, of uitgesproken gaan worden door sprekers die hen niet aanstaan, doet Brinkman zijn stinkende best het uitspreken van hen onwelgevallige woorden door voor hen vermaledijde lieden te verhinderen. Hun strategie werkt op de korte termijn. Je schoffeert mensen die je niet aanstaan en maakt het beoogde evenement, in dit geval de Arondéuslezing, dermate onaantrekkelijk dat de beoogde sprekers moeten verhuizen naar een aanpalend grasveldje of gewoon afhaken. En deze partij, die geen partij is, noemt zich partij voor de vrijheid. Alleen het voorzetsel en het lidwoord kloppen in deze naam, de rest is onwaar of inflatie.

Vrijheid van godsdienst het meest overgewaardeerde recht


Amish leven een paar eeuwen terug. Volgens hen is de aarde geschapen door God en niet ouder dan een 6000 jaar en de diehards onder hen wijzen iedere technologische vooruitgang sinds 1850 categorisch af. Een van de consequenties daarvan is dat ze aan het moderne verkeer deelnemen met paard en wagen. Verkeersveiligheid eist dat voertuigen op de openbare weg goed zichtbaar zijn en daarom worden de Amish gedwongen hun koets van een grote reflector te voorzien. De orthodoxe Amish, onder meer de Schwarzentrubers, weigeren deze reflector aan te brengen met een beroep op de vrijheid van godsdienst. Zij beschouwen de reflector als nieuwlichterij en bovendien, als zij door een verkeersongeluk om het leven komen, is dat Gods wil.

Dit is natuurlijk het zoveelste bewijs van die onzinnige vrijheid van godsdienst. Dat de Amish hun eigen leven in de waagschaal stellen omwille van een reflector (hoe dom kan je zijn?) is nog tot daar aan toe maar met hun godsdienstwaanzin brengen ze ook de andere weggebruikers in gevaar. Deze collateral damage nemen ze kenelijk op de koop toe. Omdat al die anderen dwalend zijn? Nee, godsdienstvrijheid is een groot goed maar alles heeft zijn grenzen. Het is onaanvaardbaar dat je elk gewenst gedrag kan afdwingen met een claim op de godsdienstvrijheid. Laten we in ieder geval in Nederland beginnen met het ondergeschikt maken van de godsdienstvrijheid aan het antidiscriminatiebeginsel. Misschien dat we dan eindelijk eens verlost raken van kinderbesnijdenis, onverdoofd ritueel slachten en reflectorweigerende verkeersdeelnemers.

dinsdag 10 januari 2012

Onbeschoftheid kent geen tijd


Al sinds jaar en dag weten we dat we ons bij het betreden van een kerk in Italie decent moeten kleden, we vonden dat nooit een probleem. Zoveel moeite kost het niet een simpele wens te honoreren. Het motto: when in Rome, act like the romans.

Wilders' PVV - door sommigen vooralsnog ten onrechte als een fascistische partij gezien (de PVV is geen partij, er kan maar één man lid van zijn, de rest moet luisteren en zijn bek houden) - weet het 's lands wijs, 's lands eer handig uit te venten en pakt iedere strohalm aan om te bewijzen dat de islam niet deugt en dat moslims moeten integreren, bij voorkeur assimileren. We mogen aan niets meer kunnen merken dat het eigenlijk moslims uit den vreemde zijn.
Ook met het koningshuis heeft de PVV niets op, Wilders tweet bij iedere openbare uiting van de koningin dat ze volgens hem de weg kwijt is en maar beter haar mond kan houden.

Nu wordt er weer een rel getrapt omdat de koningin tijdens een staatsbezoek in de VAE en Oman tijdens een moskeebezoek een hoofddoek droeg. Wat wij van de allochtonen bij ons verlangen, geldt voor de PVV dus niet wanneer wíj ons elders begeven. Hoezo aanpassen aan de heersende normen en waarden, de Leitkultur? Dat is alleen voor moslims die naar Nederland komen, maar niet voor Nederlanders die naar het buitenland gaan.

Dat je bij het betreden van een synagoge toch echt een keppeltje op moet, daar raken ze bij de PVV niet van onder de indruk. Het keppeltje is immers niet het symbool van vrouwenonderdrukking. De hoofddoek van de moslims is dat wel, aldus de PVV. Alsof het niet van een ongehoord onbeschofte vrouwonvriendelijkheid getuigt de hoofddoek te betitelen als kopvodden? Dat geen enkele islamitische vrouw de hoofddoek als een symbool van vrouwenonderdrukking ziet maakt de PVV niets uit. De PVV bepaalt wel wat vrouwenonderdrukking is en wat niet. En dat ultraorthodoxe joden een volledig gesegregeerde samenleving nastreven en dat in sommige joodse kringen vrouwen kaalgeschoren worden en hun leven lang een pruik moeten dragen, dat horen ze bij de PVV uiteraard liever niet.

Nog schaamtelozer is het gedrag van slippendrager Brinkman die nu opeens durft te beweren dat de hoed van de koningin haar kroon zou vertegenwoordigen. En over die kroon wordt nu in de VAE en Oman een islamitische hoofddoek gedrapeerd. Oftewel: de koningin maakt haar kroon ondergeschikt aan de islam. Hoe bizar wil je het hebben?

De PVV is een beetje uit georeerd over Europa en de Euro (die komen straks vanzelf wel weer terug) en is de koningin reuze dankbaar dat ze de partij (die geen partij is) nu de gelegenheid biedt het thema islam weer eens op te rakelen. Het gaat niet om wát er over je gepraat wordt, áls er maar over je gepraat wordt. De PVV bestaat bij de gratie van de tweedeling in de samenleving en die zullen ze koste wat het kost koesteren, ook wanneer het instandhouden van die mythe is gebaseerd op aantoonbaar onjuiste aannames en veronderstellingen. En zo blijft de PVV onder het motto dat de gestage druppel iedere steen holt, beweren dat er geen verschil is tussen nationaalsocialisten en socialisten en zo blijft de PVV volhouden dat de hoofddoek staat voor vrouwenonderdrukking.

Nee, de PVV is geen fascistische partij (het ís geen partij) maar wel een misselijk makende beweging, het is de vleesgeworden grofgebekte onbeschoftheid. Ik wil het dan toch maar gezegd hebben: als Wilders de kans krijgt, holt hij Orban achterna. Nederland, het Hongarije van de NEURO-zone.

maandag 9 januari 2012

Spiksplinter


Zag een dezer dagen de televisieregistratie van Spiksplinter, de laatste show van Hans Teeuwen. Het is er allemaal nog steeds: het absurdisme, de Publikumbeschimpfung, de ongecontroleerde woedeaanvallen, het schuchtere excuus en de onnavolgbare liedjes.
Het moet gezegd, het is dit keer wel heel erg veel kut geworden. Je kunt je niet aan de indruk onttrekken dat Teeuwen ergens een obsessie met dit vrouwelijk lichaamsdeel heeft opgelopen, God mag weten waar. Persoonlijk vond ik er dit keer teveel kut in de voorstelling zitten. Dit is geen kwestie van fatsoensrakkerij, ik moet nog steeds onbedaarlijk lachen om Hans Teeuwen, vooral als hij vertelt dat de grootste hobby van dolfijnen drummen is maar dat kunnen ze niet, geen handjes...
Ook een beetje teveel publieksparticipatie dit keer naar mijn smaak. Ik vind het doorgaans te gemakkelijk een argeloze theaterbezoeker op het toneel voor schut te zetten of af te zeiken. Teeuwen voegde aan dit onderdeel niets inhoudelijks toe.
De sketch over Astrid Joosten leidt tot plaatsvervangende schaamte, misschien is dat precies wat Teeuwen beoogt, ik weet het niet. Op zulke momenten lijkt het er ook wel op dat het een wedstrijdje is "kijk eens wat ik allemaal durf te zeggen". Wat me dan aan mezelf stoort is dat ik er ondanks die schaamte toch om lach. Is dat vanwege zijn schaamteloosheid of om zijn ac teertalent? Ik weet het niet.
Ik zocht vergeefs naar een rode draad, een grondmotief, er zat geen hogere of diepere gedachte achter deze voorstelling, het was vooral absurdistisch en grof. Hans Teeuwen is een van de weinigen die daarmee wegkomt.
Al was het maar omdat hij een geweldige zangstem heeft en een fenomenaal pianist is. Wat mij betreft zou hij veel meer mogen zingen in zijn voorstellingen, terwijl je van de meeste cabaretiers toch hoopt dat ze hun zangtalenten voor de badkamer bewaren.
Kortom, gemengde gevoelens maar ik heb wel weer genoten van deze voorstelling.

zaterdag 7 januari 2012

Geef niet weer de media de schuld


In de Volkskrant van zaterdag 7 januari stelt Sjaak van der Geest zich voor als cultureel antropoloog die door priesters is opgeleid en deels opgevoed. Hij geeft aan dat slechts 1% van alle geestelijken zich heeft bezondigd aan kindermisbruik en dat daarmee niet alle priesters in het beklaagdenbankje mogen worden geplaatst. Ook vraagt hij zich af waar die slachtoffers zijn die zich niet hebben gemeld bij de commissie Deetman. De complete priesterkaste wordt door van der Geest voorgesteld als slachtoffer van ongenuanceerde media en dito publiek. Mag ik u mijn verhaal vertellen?: ook ik ben opgeleid en opgevoed door priesters en ook ik ben nooit door enig priester aangeraakt en ook ik heb mij altijd gelukkig geprijsd gymnasiaal onderwijs gevolgd te hebben, ook ik studeerde culturele antropologie. Maar daar houdt mijn overeenkomst met van der Geest wel op. Ik heb in zeven jaar kostschool genoeg gezien en ervaren om me te realiseren hoe verwoestend de invloed van (religieuze) volwassenen met een onaantastbare machtspositie op het leven van kinderen kan zijn. Natuurlijk is een misbruikende volwassene even verwerpelijk als een misbruikende geestelijke. Maar waar van der Geest aan voorbij gaat is dat de clerus zich wel het domein van het geweten en het domein van de normen en waarden had toegeëigend. Wij moesten met de handen boven de dekens slapen en nooit vergeet ik de slingerende wijsvinger van de om zich heen spugende pater die ons bezwoer te leven volgens de katechismus. Beste Sjaak van der Geest, als het totale priesterdom lijdt onder de misstappen van enkelen, komt dat niet door de media of het grote publiek. Nee, dat negatieve imago wordt veroorzaakt door aantoonbaar glashard liegende en bewijsmateriaal vernietigende prelaten, door een aartsbisschop die spoedig tot kardinaal zal worden benoemd en die durft te beweren dat hij pas in 2008 voor het eerst iets hoorde over kindermisbruik. Waarom u zich als cultureel antropoloog presenteerde, weet ik niet maar als cultureel antropoloog kunt u moeiteloos aantonen dat ook onze aartsbisschop, straks kardinaal, hardop staat te liegen. Ik ben het met u eens dat men niet iedereen over een kam mag scheren maar de hand in eigen boezem steken gaat toch echt wel wat verder dan een keertje “sorry” zeggen.

vrijdag 6 januari 2012

Inhaalrace

Enkele dagen afwezigheid vanwege een nieuw modem dat mij niet met internet verbond en een provider die veel beloofde maar vier dagen lang geen oplossing wist te bedenken. Wel een special care medewerker die de gedenkwaardige woorden spraak: "wilt u mij in de gelegenheid stellen te bewijzen dat u trots op mij kunt zijn?" Die zin kwam er zo vloeiend uit dat hij die vermoedelijk heel vaak uitspreekt. Maar gezegd moet dat déze persoon het euvel wel wist te klaren.


In Duitsland hebben ze nu spijt van hun president die ondanks blunders van een ongekend formaat maar geen afstand van zijn pas met moeite verworven positie kan doen. Een goedkope lening en gratis vakantieadressen, kom, 't is tot daar aan toe. Maar tweemaal proberen de pers te breidelen, dat is voor een president toch echt onvergeeflijk. Wulff is hoogspersoonlijk verantwoordelijk voor deze ambtsinflatie. We hebben heimwee naar von Weizsaecker.

Orban in Hongarije is van eenzelfde kaliber als Kaczynski destijds in Polen: onder het mom van de laatste communistische resten definitief op willen ruimen, worden wetten in elkaar geflanst en besluiten genomen die haaks staan op de gebruikelijke definities van democratie. Orban maakt het wel heel erg bont en de Hongaren hebben hier toch echt de steun van Europa nodig. Europa mag zich natuurlijk niet bemoeien met de binnenlandse politiek van haar leden maar kan hen wel de toegang tot de Europese Unie ontzeggen wanneer de democratie met voeten getreden wordt. Dat instrument kan niet te vaak bespeeld worden maar het is ronduit griezelig wat er nu in Hongarije gebeurt.

Er breekt een prachtige tijd aan nu in de VS de verkiezingen steeds meer de media gaan beheersen. Wat tot nog toe vooral opvalt is niet zozeer dat je daar een godsdienst moet belijden om kans op het presidentschap te maken maar vooral dat de huidige republikeinse presidentskandidaten elkaar de loef af proberen te steken in wie het meest godsdienstig is. In mijn waarneming gaat het nu zonder enige uitzondering om fundamentalisten, reden om een eerdere metafoor verder uit te breiden: de christen is een jood is een moslim. Gelukkig is Romney een mormoon en ook al moet hij niks van veelwijverij hebben, mormonen schijnen - als het er op aan komt - geen schijn van kans te hebben op het behalen van het preidentschap. Dat zou de gemiddelde Amerikaan toch een paar stappen te ver gaan. Het siert Romney dat hij openlijk verklaart: "als dat een reden is om te struikelen, so be it". Het is wel opmerkelijk dat de Republikeinen, die zich nu al drie jaar lang presenteren als volstrekt onverantwoordelijke politici, er niet in slagen om serieuze kandidaten voor de opvolging van de door hen vermaledijde Obama naar voren te schuiven. Mijn hoop: Obama haalt met gemak zijn tweede termijn binnen en wordt vanaf dat moment niet meer gehinderd door de wens zijn ambtstermijn te verlengen: eindelijk kan hij zich ontpoppen als de staatsman die hij had kunnen zijn.

In Engeland heeft een commissie geadviseerd hulp bij zelfdoding mogelijk te maken binnen strikte juridische kaders. Nog veel te beperkend is de voorwaarde dat vast moet staan dat iemand binnen twaalf maanden komt te overlijden om voor hulp bij zelfdoding in aanmerking te komen. Dat biedt geen soelaas voor psychiatrische patienten en voor vraagstukken rond 'voltooid leven'. De "pil van Drion" is nog ver weg.

In Griekenland en Italie is de democratie even opgeschort en vervangen door technocraten, in Hongarije wordt de democratie uitgehold door een populistische partij en overal in Europa zien we de populisten in aantal, invloed en macht toenemen. In Rusland zal Poetin erin slagen zichzelf een machtsbasis voor nog eens twaalf jaar te verschaffen. Wit Rusland is een complete bandietenstaat. Kortom, het gaat niet goed met de democratie.

maandag 2 januari 2012

Nog te lezen


Kan ik het helpen dat het bericht over ultraorthodoxe Joden die hun kinderen met een gele jodenster tooien, soldaten voor nazi's uitmaken en hun eigen lot vergelijken met de Holocaust, mij het meest verontrustte? O ja, er wordt ook in Israel schande van gesproken maar al die maatschappelijke onrust kan voorlopig niet verhinderen dat de greep van deze gestoorde religieuze criminelen op de seculiere samenleving steeds vaster wordt. Ook Israel levert het bewijs dat de vrijheid van godsdienst niet van eenzelfde kaliber is als het antidiscriminatiebeginsel. Maar ik zal hier niet opnieuw een topic van maken, voor je't weet wordt je Prinzipienreiterei verweten.

Dan maar, in plaats van goede voornemens, mijn stapel nog te lezen eens vermeld. Het moet er allemaal van komen, in 2012 maar hoe en wanneer is nog een raadsel.

* Timothy Snyder - Bloedlanden
* Ian Kershaw - Tot de laatste man
* Bas Haring - Plastic panda's
* Peter J. Bowler - Darwin...off the record
* Peter Weiss - De esthetica van het verzet
* Bernard Heesen en Arjen Duinker - De wereld van de glasblazer (3 delen)
* Montaigne - Essays
* Cees Nooteboom - Labyrint Europa
* Rudy Kousbroek - Opgespoorde wonderen
* Ippolito Nieve - Belijdenissen van een Italiaan
* Andrés Neuman - De eeuwreiziger

Foto: ANP, ultraorthodoxe joden met ster en kampkleding