maandag 30 september 2019

Is er buitenaards leven? Er is buitenaards leven.


Wij mensen vragen ons al enkele eeuwen af of er elders in het heelal leven is. En om een of andere reden maken we daarbij altijd een voorstelling van zulk buitenaards leven: net zoals we god voorstellen als een man  met een baard, moet ook buitenaards leven op onszelf lijken. Antropomorfie noemen we dat. Vooral ontstaan door de mythe dat de mens het hoogste goed zou vertegenwoordigen, voor sommigen zelfs het doel van de schepping. Niets is minder waar natuurlijk. De menselijke soort bestaat nog maar zo'n 200 duizend jaar, een schijntje op de tijdschaal waarin onze planeet nu zo'n vijf miljard jaar oud is en nog grofweg zo'n zelfde periode te gaan heeft, tot ze wordt vernietigd door de zon.


De bekende sterrenkundige of astrofysicus Vincent Icke heeft een prachtig boek geschreven met als titel Reisbureau Einstein. Icke laat ons zien en begrijpen dat de natuur- en scheikundige regels universeel zijn en overal in het universum gelden. Het leven op aarde is eigenlijk heel gewoon, ontstaan uit toeval (evolutie) en noodzaak (die universele wetten) Er is geen enkele reden om aan te nemen dat leven niet ook elders op een of meerdere exoplaneten is ontstaan. Wel merkt hij op dat veruit de meeste exoplaneten die wij nu kennen, geen boven de zeespiegel uitstijgend landoppervlak kennen. Het ligt niet voor de hand dat oceaanbewoners ooit de ruimte (kunnen) opzoeken.Maar laten we niet vergeten dat er tenminste 200 miljard maal 1 miljard aarde-achtige planeten bestaan! Statistisch bezien is het ondenkbaar dat niet ook elders leven bestaat.


Ruimtereizen zijn juist mogelijk doordat - zoals Einstein zo geniaal inzag - de snelheid van het licht absoluut is en daarmee de tijd relatief. Dit betekent dat reizen met een snelheid bijna gelijk aan die van het licht een veel kortere tijdsperiode beslaat dan wij hier op aarde gewend zijn. Elk jaar op aarde duurt in een ruimteschip met een snelheid bijna gelijk aan die van het licht slechts anderhalf uur. Dit betekent dat we in enkele tientallen jaren tijd naar het midden van onze Melkweg kunnen reizen.


De Russische astronoom Kardashev heeft een viertal soorten mogelijke ruimtereizigers onderscheiden op basis van hun technisch kunnen: interstellaire ruimtereizigers (daar hebben we nog nooit signalen van ontvangen), reizigers die hun eigen Melkwegstelsel verkennen (ook die zijn we nog nooit tegengekomen), reizigers die hun eigen zonnestelsel hebben gekoloniseerd (ook daarvan kennen we geen voorbeelden) en tot slot, de soort die we K-1 noemen, reizigers die hun eigen planeet hebben gekoloniseerd. De mensheid heeft die laatste fase nu bijna bereikt.


Uiterst interessant zijn de passages waarin Icke betoogt dat ruimtereizigers van elders wetenschap moeten kennen en dus intelligent moeten zijn én uit een stabiele en vreedzame samenleving moeten komen omdat voor ruimtereizen kennis en de bereidheid tot samenwerken noodzakelijk zijn. Een intrinsiek gewelddadige samenleving is de slechts denkbare voedingsbodem voor een stabiele samenleving en samenwerking tussen de leden daarvan. Anders dan Stephen Hawking gelooft Icke dus niet dat buitenaards leven een bedreiging op zou moeten leveren voor de menselijke soort.

Natuurlijk zijn deze laatste opmerkingen van Icke sterk speculatief maar gebouwd op gezond redeneren. Een werkelijk fantastisch boek, ook al neemt Icke u geregeld mee, diep de natuur- en scheikunde in. Wilt u meer weten, lees dan hier de boekbespreking maar beter nog schaft u zichzelf dit boek aan. U zult er geen spijt van krijgen!


woensdag 25 september 2019

Strategische blunder of geniale vondst?


Nancy Pelosi, voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, heeft besloten haar partijgenoten die al lange tijd een impeachmentprocedure tegen Trump verlangen, tevreden te stellen: de Democraten starten een onderzoek naar een mogelijke impeachment. De zaak lijkt ernstig genoeg: de Amerikaanse president lijkt er bij een bevriend staatshoofd meerdere malen op indringende wijze  te hebben aangedrongen op een nader onderzoek naar een politieke tegenstander. Als dat aangetoond wordt, lijkt er toch echt sprake van machtsmisbruik. Vlak voordat de president zijn ambtsgenoot van Oekraïne belde, blokkeerde hij een forse financiële transactie die door de VS was toegezegd in verband met de financiering van een defensieonderdeel. Dat riekt naar chantage.


Als je de mogelijkheid van een impeachmentprocedure gaat onderzoeken om vervolgens te konkluderen dat je er toch maar beter niet aan begint, zal je politieke tegenstander, in case de Amerikaanse president, je prompt beschuldigen van stemmingmakerij, valse beschuldigingen en fake news. Daarmee schieten de Democraten dan in eigen voet.
Maar laten we nu eens aannemen dat de naam van de klokkenluider wordt vrijgegeven en dat het volledige transcript van het telefoongesprek tussen de beide presidenten openbaar wordt gemaakt. Laten we aannemen dat de Amerikaanse president op grond daarvan inderdaad kan worden beschuldigd van machtsmisbruik. Schieten we daar ook maar iets mee op?


Ik vrees van niet. De Republikeinen hebben in de Senaat de meerderheid en er kan pas tot een impeachment worden besloten wanneer de Senaat daartoe besluit met een tweederde meerderheid. De kans dat dat gebeurt lijkt me niet zo heel erg groot. Tot nog toe is Trump met al zijn wangedrag weggekomen. En de Republikeinen scharen zich tot nog toe maar al te graag achter deze gevaarlijke idioot. In dat opzicht zijn de Republikeinen even zwak en machteloos als de Democraten. Trump lijkt de Amerikaanse samenleving, en daarmee de rest van de wereld, volledig in zijn ban te hebben.

Computationele astrofysica


Dat is de bezigheid van professor Simon Portegies Zwart. In de video hieronder, die alweer van 2013 dateert, legt hij helder uit wat de bijdrage is van supercomputers aan de sterrenkunde. Ik kwam deze sterrenkundige tegen in het boek Reisbureau Einstein van Vincent Icke. In dat boek onderzoekt Icke of wij buitenaardse buren hebben, exoburen en wat we ons daarbij voor zouden moeten stellen. Waanzinnig interessant, ook al gaat hij soms diep de astrofysica en de scheikunde in. Op dat boek kom ik binnenkort uitgebreider terug.


Simon Portegies Zwart is sterrenkundige, verbonden aan de Universiteit van Leiden. In de video legt hij heel helder uit waarom supercomputers nodig zijn om astrofysica te kunnen bedrijven. De grootste en sterkste computer is Titan die in de USA staat opgesteld. Portegies Zwart heeft daar een voorstel ingediend om te kunnen rekenen aan ons eigen melkwegstelsel. Dat is met name belangrijk omdat de Gaia-satelliet binnen enkele jaren tal van data vrij zal geven over het melkwegstelsel. Door daaraan voorafgaand talloze berekeningen uit te voeren en modellen te ontwikkelen, zal het een stuk eenvoudiger zijn om de data van Gaia te kunnen begrijpen en interpreteren. In de woorden van Portegies Zwart: voor het eerst zullen we met de Gaia-data zesdimensionale faseruimteinformatie over het melkwegstelsel vergaren.


Gevraagd naar de maatschappelijke relevantie van dit soort, uiteraard zeer kostbare, academische exercities, antwoordt hij dat het eerst en vooral om academisch onderzoek en nieuwsgierigheid gaat; daarnaast echter zijn we nog steeds op zoek naar de vraag waar de mens nu eigenlijk vandaan komt, willen we weten hoe het universum in elkaar steekt en op de derde plaats begrijpen we nog steeds weinig van de microwereld van atomaire en subatomaire activiteit.


Ik ben altijd jaloers op sterrenkundigen. Zij bedrijven wetenschap die antwoorden kan geven op de vragen die mij het meeste bezighouden: waar komen we vandaan, hoe zit de wereld op het allerkleinste niveau in elkaar en hoe ziet de wereld op het allergrootste niveau in elkaar. Voor de ontwikkeling van de menselijke soort is dit type wetenschap onontbeerlijk. En ongelooflijk fascinerend natuurlijk.


dinsdag 24 september 2019

Ritueel slachten, zuiver redeneren


Deze week buigt de Tweede Kamer zich opnieuw over het ritueel slachten. En dus verschijnen er reacties pro en contra in de kranten. In de Volkskrant kunt u de mening lezen van de joodse student Yanif Reijzer en van Bert van den Berg, werkzaam bij de dierenbescherming.


Ieder kan zijn eigen mening vormen maar ik vind het wel plezierig als we zuiver blijven redeneren. Yarif Reijzer is van mening dat de discussie over onverdoofd slachten geen discussie over dierenwelzijn is omdat het aantal dieren dat onverdoofd wordt geslacht vergeleken met de industriële slachterij heel klein zou zijn. Op die redenatie valt wel wat af te dingen maar het meest stoor ik me aan zijn laatste zinnen:

Joodse Nederlanders zouden nooit naar hier zijn gekomen als ze hun godsdienst niet in vrijheid konden belijden. Koosjer slachten hoort daarbij. Aan dit wetsvoorstel toetsen joodse Nederlanders of ze hier nog welkom zijn. Of dat ze zich alleen joods mogen noemen, maar niet meer joods mogen zijn. Het is voor mij onwezenlijk om me te realiseren dat de Tweede Kamer voor de vraag staat of het onze vrijheid wil afpakken. Opnieuw.
Met name dat laatste woordje 'opnieuw' zit me dwars. Daarmee verbindt hij de hedendaagse discussie over diervriendelijke slachtmethoden (lijkt mij een contradictio in terminis) aan het lot van de joden in de Tweede Wereldoorlog. Dat lijkt mij ongepast. 


maandag 23 september 2019

Market Garden en Benjamin Britten


Jongstleden vrijdag vlogen de Hercules vliegtuigen in formatie over mijn zolderraam. Die spookgedaanten van friendly fire, hun ronkende motoren, het was een indrukwekkend moment. Op de zondagmiddag bezochten wij een niet eens uitverkocht (hoe kan dat toch?) Musis Sacrum voor een onvergetelijke uitvoering van het War Requiem van Benjamin Britten (1913 - 1976) Britten, een overtuigd pacifist, schreef dit imposante werk als een aanklacht tegen oorlog. Het War Requiem werd voor het eerst opgevoerd in 1962, ter gelegenheid van de inwijding van de nieuwe kathedraal van Coventry, nadat de oude kathedraal in de Tweede Wereldoorlog door hevige bombardementen volledig was verwoest.


Het requiem is een herdenkingsmis uit de katholieke traditie van erediensten.De klassieke elementen uit die eredienst keren ook in dit requiem terug: het Kyrie, het Sanctus, het Agnus Dei. Het werk is geschreven voor orkest, koor en kinderkoor, een sopraan, een tenor en een bariton. Dit werk wordt in Arnhem elke vijf jaar opgevoerd waarbij, geheel volgens traditie, de solisten afkomstig zijn Engeland, Duitsland en Rusland.


De basis van deze eredienst wordt gevormd door gedichten van de Engelse dichter, de War Poet Wilfred Owen (1893 - 1918) Owen was bevriend met die andere grote anti-oorlogsdichter Siegfried Sassoon. Owen sneuvelde een week voordat de wapenstilstand in 1918 werd getekend. Dit is een werk dat je moet ondergaan. Desalniettemin had het HGO een uitstekend programmaboekje opgesteld waardoor je in staat was de teksten van de gezangen letterlijk te volgen.


Ik ben geen musicoloog en kan geen noten lezen. Maar ik was zeer onder de indruk van deze uitvoering door het HGO, de koren en de drie solisten. Hoogtepunten waren de door het kinderkoor gezongen regels uit het Kyrie, het orkestrale Sanctus en de door het koor gezonden slotregels. Het Sanctus was zonder meer overrompelend en imposant maar ook die bijna fluisterend gezongen slotregels waren werkelijk onvergetelijk. Dit War Requiem gaat niet over daders en slachtoffers. Het is de mens die dader is, het is de mens die slachtoffer is. Het War Requiem geeft uitdrukking aan onpeilbaar verdriet, aangedaan door krachten die boven de mens uit zijn gegroeid. Wat een indrukwekkende ervaring, deze aanklacht. Over vijf jaar zou ook u daar eens bij moeten zijn!


zaterdag 14 september 2019

Duistere geesten


We kennen allemaal nog Steve Bannon, een pervers sujet dat enige tijd de burelen van Trump onveilig maakte en alle tijd en gelegenheid kreeg overheidsbeleid in zijn vitriool te drenken. En we hebben natuurlijk ook allemaal gelezen hoe de antidemocraat Boris Johnson zich verlaat op een al even duistere geest, Dominic Cummings. U moet die verhalen allemaal zelf maar lezen, er is genoeg over deze man te vinden. En als u te lui bent om te zoeken of liever niet leest wat u niet past, hier een link naar een achtergrondartikel. Ze zijn allen voorafgegaan door Raspoetin, ook diens verhalen kent u natuurlijk allemaal.


Maar niet alleen in het grote buitenland komen we deze naargeestige lieden tegen. Het FvD heeft een medewerker van de fractie van die partij in het Europees Parlement aangesteld, nadat een poging om die persoon op de lijst voor de EU- verkiezingen te plaatsen strandde bij Henk Otten. We hebben het over John  Laughland. Nooit van gehoord maar in de NRC laat Tom-Jan Meeus ons zien dat het niet verkeerd is toch enige aandacht aan deze duistere geest te schenken.


Ik citeer uit zijn artikel: Laughland steunt talrijke autocratische Poetin-vazallen in de Russische regio. Hij ontkent de Bosnisch-Servische genocide in Srebrenica. Hij verdedigde Milosevic en bekritiseerde zijn vervolging voor oorlogsmisdaden. Ook is hij van mening dat de EU is opgericht om oorlog te voeren, niet voor vrede. Eerder verklaarde hij dat de EU een door de CIA georkestreerde oorlogsmachine is.


Dit soort volk dient de troebele geesten van Baudet en Eppink. Weten de FvD-stemmers dat? Interesseert hen hun? Vinden ze er wat van? We weten het niet. Ik vermoed dat de meeste FvD-stemmers hier geen belangstelling voor hebben. Goed, u weet het nu. En ik zou zeggen: doe er iets mee.

Chicago, unforgettable


Na de buitengewoon groene stad Minneapolis bezocht te hebben ( de dubbelstad Saint Paul is ongekend lelijk en saai, de beide steden worden gezamenlijk aangeduid als de Twin Cities) vertrokken we per trein met AMTRAK naar Chicago, een reis van meer dan zeven uur door een bijna spreekwoordelijk Amerikaans landschap. Je ziet dan het Amerika zoals je dat zo vaak tegenkomt in Amerikaanse films en dat is een ervaring op zich.  Ik kan iedereen zo'n reis met zo'n imposante Amerikaanse trein aanbevelen, het gaat nooit vervelen.


Maar daarna Chicago. Vlak voordat de Twin Towers werden verwoest bezocht ik New York en heb bij die gelegenheid ook boven op het World Trade Centre gestaan. The Big Apple was een belevenis die ik nooit zal vergeten. Maar tot mijn verrassing overtrof Chicago niet alleen alle verwachtingen, maar ook New York. We hadden geluk en troffen prachtig weer. We hebben drie dagen lang de stad in alle richtingen doorkruist, voor een groot deel lopend (nu ja, een stad van meer dan negen miljoen inwoners kun je natuurlijk niet zonder bus en subway bereizen)


Ik beperk me hier maar tot down town Chicago maar dat bleek een ongekende architectonische belevenis te zijn. Maar wat bovenal opvalt is de vriendelijkheid en de gedisciplineerdheid van de gemiddelde Amerikaan. Zelfs in een stad als Chicago kom je, althans op de plaatsen waar wij rondliepen, niet of nauwelijks zwerfvuil tegen. Natuurlijk zijn er ook in die stad sloppen en achterstandswijken maar daar heb je als toerist niets te zoeken. Ook blijken de Amerikanen naar elkaar én naar buitenlanders toe buitengewoon aardig en behulpzaam. Onze ervaringen gingen aanzienlijk verder dan deze korte kenschetsen maar die volgen wellicht later nog eens. Ik beperk me hier maar tot enkele foto's van Down Town Chicago! En ja, er is niet aan e onkomen, hij staat er ook tussen. En ziet u die prachtige iPhone?



Later volgt een link naar de volledige fotoreportage.

donderdag 12 september 2019

Voor salafisme is in Europa geen plaats


We hebben natuurlijk allemaal gelezen op welke wijze jonge moslimkinderen op salafistische scholen gehersenspoeld worden. Lees NRC, kijk Nieuwsuur. Als het goed is gaat de onderwijsinspectie nu serieus onderzoek doen naar zulke scholen. Ik mag het hopen. Maar tot welke bevindingen de inspectie ook mag komen, ik blijf ervoor pleiten het salafisme hier gewoon onmiddellijk te verbieden.

Het is, althans in onze ogen, pervers gedachtegoed dat strijdig is met de belangrijkste normen en waarden hier in Nederland: de tolerantie van andersdenkenden. Wij kennen de vrijheid van godsdienst maar die vrijheid is te allen tijde ondergeschikt aan onze grondwet en het daarin opgenomen antidiscriminatiebeginsel.

Bovendien hoeft een democratie er niet aan mee te werken om zeep geholpen te worden door lieden die de democratie misbruiken om haar vervolgens van binnenuit uit te hollen. Het is beangstigend dat kleine moslimkinderen vitriool geïmpregneerd krijgen, waarvan we niet kunnen weten op welke wijze dat gif later tot uiting zal komen. Maar dat dat gif op enig moment naar buiten zal treden, daarover moet niemand zich illusies maken, dat staat vast.

Het salafistisch gedachtegoed valt hier niet in vruchtbare aarde. Wie die ideologie aanhangen en praktiseren wil, verhuist maar naar die grote zandbak in het Midden Oosten. De dorre bodem daar is kennelijk bij uitstek geschikt voor de naargeestige boodschap van deze fundamentalistische moslims. Dat het verbieden van een godsdienstige stroming per definitie onverenigbaar zou zijn met de vrijheid van meningsuiting vind ik een onzinnige en vooral onaanvaardbaar naieve gedachte.

woensdag 11 september 2019

License plates


We brachten de afgelopen weken door in de USA, in Minnesota en Illinois om precies te zijn. Al snel werd ik getroffen door de prachtige kentekenplaten die je in de VS aantreft. Een volledig overzicht van de license plates die ik verzamelde vindt u hier. Niet alle opnames zijn even geslaagd, er was geen gelegenheid om de foto's echt frontaal te nemen, dat lukte slechts een enkele keer. Maar fraai is het allemaal wel! En sommige zijn wel heel bijzonder.