Mona Eltahawy heeft verkeerde vrienden

Zichzelf antiracist noemende ondemocraten zijn een heksenjacht tegen het Amsterdams discussiecentrum De Balie begonnen. Onbegrijpelijk maar vooral onverdraagzaam. Zodra iemand iets roept wat hen onwelgevallig is moeten kennelijk alles en iedereen die ermee in verband kunnen worden gebracht het ontgelden. Hele en halve onwaarheden en complete leugens, insinuaties en verdachtmakingen, het behoort allemaal tot hun wapenarsenaal.

In Amerika noemt men dat 'deplatforming' hetgeen er op neerkomt dat men ongewenste sprekers geen platform moet bieden. Maar als een democratie ergens bij gebaat is, dan is het wel het debat tussen andersdenkenden, de bereidheid om met je tegenstanders in het strijdperk te treden om kennis te nemen van elkaars standpunten en om te zien of die discussie een bijdrage kan leveren aan het realiseren van een gezonde, beschaafde samenleving.

De laatste tijd zagen we actiegroepen verzet aantekenen tegen lezingen van een Canadese psycholoog, Jordan Peterson en rechtsfilosoof Paul Cliteur. Het schijnt dat een publiciste (?) Bernadette De Wit eens iets raars heeft geroepen over het deporteren van immigranten. En ja hoor, daar rekenen we dan de plaats waar zo'n onsmakelijke discussie plaatsvond op af. Democratisch toch?

Frank van der Linde, een antiracisme- en pro-Palestina activist is blij met de afzegging door Mona Eltahawy en hij meent dat De Balie geboycot moet worden. Eltahawy twittert: "Alleen witte mensen kunnen het 'vrije debat- en bespreek alle ideeen-spelletje spelen. Ik ben niet wit. Dit is niet een theoretische aangelegenheid voor mij'. Zo lees ik in de Volkskrant van vandaag.

Wat een onverkwikkelijke geschiedenis is dit. Die Frank van der Linde gedraagt zich als een Gutmensch die wel even de morele lat zal leggen waar hij meent dat die moet liggen. Ik ken deze meneer van der Linde niet maar hij is een antidemocraat in optima forma. En mevrouw Eltahawy heeft niet alleen de verkeerde vrienden. Ik vraag me af in welke mate haar boodschap relevant kan zijn als ze zich zo gemakkelijk laat misbruiken door duistere en obscure vriendjes uit het actiewezen.

Mijn advies aan Albrecht: laat je niet kisten door een paar stompzinnige oproerkraaiers. De Balie is een prachtig en uiterst belangrijk instituut. Als Eltahawy zich zo gemakkelijk laat manipuleren mag je je afvragen hoe belangrijk haar boodschap eigenlijk is.

Een repliek van Benno Barnard

Beste Enno, dank voor je stuk en je lof. Wat je kritiek betreft:

• de ND is niet afgebrand, enkel het dak en die spits van Le Duc. Dat is waar. Ik schrijf: "De symboliek is nog sterker: de muren van de Notre Dame zijn blijven staan, maar de structuur heeft geen binnenkant meer en haar ziel is ontsnapt toen het dak in de vlammen viel." Verderop heb ik het nog één keer over de brand: "En uitgerekend nu brandt de Notre Dame af."Ja, technisch gesproken klopt dat niet, maar "En uitgerekend nu brandt de ND" klinkt alsof het ding nog steeds in de fik staat, terwijl "En uitgerekend nu heeft er brand gewoed in de ND" wel erg slapjes klinkt. Technisch punt voor jou, maar irrelevant, gezien mijn eerdere opmerking.
• We zullen zien of er een nieuwe fantasie voor in de plaats komt. Dat van die prijsvraag voor architecten was op het moment van schrijven nog niet tot me doorgedrongen, vandaar dat ik het over "replica" heb. Laten we hopen op iets beters, maar vrees dat iets als die piramide van het Louvre uit het brein van zo'n architect komt - ik ben geen bewonderaar van de Rem Koolhazen, veel (maar gelukkig niet alle) hedendaagse architectuur vind ik lelijk en buitenmaats. Omgekeerd ben ik ook geen bewonderaar van de pseudo-mediaevalisering van Viollet-le-Duc. We zullen zien.
• Dat we onze oorspronkelijke noties van schoonheid en ethiek wat mij betreft moeten leren aanvaarden, betekent helemaal niet dat we met de rug naar de toekomst moeten staan of dat die noties een statische ethiek en esthetiek impliceren! Ze vormen als het ware de oorspronkelijke mal en dat moeten we begrijpen voor we voorzichtig voorwaarts knoeien. Ik snap niet waarom je dat verkeerd begrijpt.
• Nu het belangrijkste punt: Spengler-Baudet. De vereenzelviging van Spengler met Baudet lijkt me erg oppervlakkig. Zegt hij zelf zoiets? Toevallig heb ik indertijd Spengler grondig bestudeerd, het exemplaar (in het Duits) met mijn aantekeningen bezit ik nog steeds. Hij was niet de eerste die de opkomst-bloei-ondergang van beschavingen als een soort vaste drieslag zag - vóór hem schreef bijvoorbeeld de jihadistische filosoof Ibn-Khaldun al hetzelfde, wat als een aanbeveling gold voor de verovering van verzwakte culturen.

Hoe dat zij, dat koor van Baudet: hoe kom je daar nu bij? Ik schrijf nogal tamelijk ironisch dit: "Ons tijdperk is er een van extremen: enerzijds westerse zelfverwerping, anderzijds veel instortend Avondland". Het is toch duidelijk dat ik dat schrijf omdat ik mezelf in het midden positioneer? Ik ben juist de anti-extremist! Ik ben, en ik zeg dat niet voor het eerst, een extremist van het centrum! Je hoeft niet zoals mijn zoon Christopher op een Engelse universiteitscampus door neomarxisten geterroriseerd te worden omte zien wat er allemaal aan die links-extremistische kant gaande is: even gevaarlijk, zou ik zo zeggen, als het rechts-extremisme. Ik geef in het NRC-stuk toch een paar voorbeelden van katholiekenhaat en van elkaar onderling te vuur en te zwaard bestrijdende minderheidsideologieen? Ben jij nog niet uitgemaakt voor witte (sic), tot kolonialisme en racisme geneigde heteroseksuele man? Je noemt notabene zelf de standbeeldem em de straatnaambordjes!

Wat Christophers ervaringen betreft: die nodigde als voorzitter van een studentenveregniging allerlei mensen uit (van de meest uiteenlopende obedienties) en werd vervolgens door de als antifascisten vermomde fascisten van Momentum (Corbyn's Sturmabteilung) van racisme beschuldigd, uitermate kwetsend voor iemand die nog dagelijks rouwt om zijn Indische zus en wiens grootvader een Duits Arbeitslager heeft overleefd en dagelijks het ware antifascisme predikte. Er kwam - o decadentie - een 'Diversity Officer' aan te pas, die verklaarde dat hij weliswaar nooit iets racistisch' had gezegd of gedaan, maar toch maar een Diversity Course moest volgen...iets wat hij geweigerd heeft en waar de universiteit nu maar van afziet nadat wij met een proces gedreigd hebben.
Hartelijke groet, Benno

BBC SCOTLAND TAKE A DIG AT THERSA MAY BREXIT DEAL

Totum pro parte

In een kort essay in de NRC van dit weekend schetst Benno Barnard hoezeer Europa het christelijk gedachtegoed en een christelijke ethiek en moraal in haar DNA heeft en dat het onzinnig is ons daarvan te distantiëren, het christendom nu af te doen als een verwerpelijke ideologie. De titel van het essay luidt: "Je bent christelijk Europa, kijk niet weg". De aanleiding voor dit essay is de brand in de Notre Dame in Parijs.

Zoals gebruikelijk schrijft Barnard ook dit essay in de van hem bekende, prachtige taal. "Het heeft geen enkele zin te loochenen dat het merg van onze beschaving christelijk is", schrijft hij en ik ben dat met hem eens. Niemand kan zijn verleden ongedaan maken, ik wil dat niet eens. En het herschrijven van de geschiedenis door symbolen daarvan te verwijderen die nu op grond van nieuwerwetse inzichten heel anders worden geïnterpreteerd dan destijds, dat is ook in mijn ogen bizar. Van mij mag de J.P. Coenstraat zo blijven heten en hoeft er geen enkel standbeeld verwijderd, laat staan vernietigd te worden. Beeldenstormen zijn er in het verleden genoeg geweest, laten we met die onzin maar ophouden. Maar er is niets op tegen bij een standbeeld of een straatnaambordje te vermelden dat de waardering van het verbeelde in de loop van de geschiedenis aan verandering onderhevig kan zijn.

Barnard stoort zich aan Hugo Claus die een kerk zou willen dynamiteren en aan een recensente van een Vlaams blad die in de muziek van Messiaen een bedenkelijke christelijke ideologie hoort. Dat zijn uitwassen natuurlijk, van dwaalgeesten bovendien. Ik acht mijzelf, geboren, opgeleid en opgevoed als katholiek, niet langer behorend tot enige denominatie, godgeloof is aan mij niet besteed. Ik zal mijn afkomst en geschiedenis echter nooit verloochenen. Maar de westerse zelfverwerping waar Barnard melding van maakt, die zie ik niet. En het doet me ook pijn te lezen dat de door mij zo gewaardeerde schrijver zich hier in het koor van die reïncarnatie van Oswald Spengler, u weet wel, die vrouwenhatende, zichzelf als de grootste intellectueel van Nederland beschouwende narcist begeeft.

Ja, Europa verkeert in de ban van het populisme, overal staan rattenvangers op en ze weten met welk deuntje zij de burgers achter zich aan kunnen verzamelen. Daar komt niets goeds van, zoveel is zeker. Maar daar wil ik het hier en nu niet over hebben. Ik heb nog een paar kritische opmerkingen aangaande het essay van Benno Barnard. Zo schrijft hij dat de Notre Dame is afgebrand. Ik snap dat die voorstelling van zaken goed past bij de metafoor die hij toe wil passen. Maar overeenkomstig de werkelijkheid is het niet. De werkelijkheid is dat het dak en een honderdvijftig jaar oude torenspits zijn afgebrand. Had die volslagen idioot uit het Witte Huis de bluswerkzaamheden geleid, ja dan zou de Notre Dame afgebrand zijn.

Een kathedraal is geen gebouw dat bij de oplevering stolt in graniet, nee, een kathedraal blijft een levend organisme. En ook deze Notre Dame zal weer worden opgebouwd. Het geld is er al dankzij een paar puissant rijke Franse families die tegen elkaar op gingen bieden om elkaars patriottisme te overtreffen. De kathedraal van Chartres brandde af in de jaren 743, 858, 962, 1020 en 1194. En desondanks staat er nu in Chartres nog steeds een prachtige kathedraal. De Franse regering heeft een internationale prijsvraag uitgeschreven voor de herbouw, dus er is geen enkele reden om aan te nemen dat we straks 'slechts' een replica te zien krijgen. We hoeven dus niet te vrezen voor een herhaling van Viollet-le-Duc. Hulde aan Macron, kortom.

"Het wordt tijd dat Europa in het reine komt met zichzelf en zijn geschiedenis, die even verwerpelijk als grandioos is, maar niet met terugwerkende kracht corrigeerbaar", schrijft Barnard. Met het laatste deel van deze zin ben ik het volmondig eens maar waaruit leidt hij af dat Europa niet in het reine met zichzelf en zijn geschiedenis zou leven? Wat ziet hij dat mij ontgaat? Wij moeten vooral, zegt hij, onze oorspronkelijke noties van schoonheid en ethiek leren aanvaarden en waarderen. Maar ook hier, vrees ik, klinkt hij te zeer als die bekende narcist die aan een spiegel genoeg heeft om te leven.

Ik wil niet met de rug naar de toekomst staan en teruggevoerd worden naar tijden waarin de problemen van vandaag nog helemaal niet bestonden. De oplossing ligt niet het achteromkijkende 'toen' maar in het vooruitziende 'daar'. Ik houd van Europa en verdiep mij in haar geschiedenis maar ik geloof vooral in het Europa dat in ons verschiet kan liggen. We hebben een lange weg te gaan maar met een met het verleden gevoede visie kunnen we een betere toekomst realiseren. Die ambitie moeten we altijd blijven koesteren!

Over roaming en de Brexit

Sinds 2017 kunnen we als Europeanen, zolang we binnen de EU blijven tegen binnenlands tarief bellen, sms-en en internetten. Roaming kost ons dus niets. Maar nou willen die rare Britten per se de EU verlaten en dat betekent dat kosteloze roaming voor hen geschiedenis wordt.Nu hebben de Britten uitgerekend - zo lees ik vandaag in de Volkskrant - dat zij als ze weer voor die roaming moeten gaan betalen in een paar weken tijd meer zullen uitgeven dan het hele Britse lidmaatschap van de EU per jaar kost!

Ik vertrouw er maar even op dat de Volkskrant hier een factchecker op los heeft gelaten. De Britse burger krijgt dus de rekening gepresenteerd, bovenop alle andere financiële gevolgen van hun versmade Alleingang! Hier heb ik Farage en Johnsons nooit over gehoord.

Gabriela - Verano en la Pampa

BREXIT Nigel Farage update: "I want peaceful political revolution, I'll ...

Claudio Magris

In de Volkskrant van gisteren staat een prachtig interview met Claudio Magris (1939), schrijver, filosoof, vertaler en recensent. Waren er maar meer van zulke interviews, en dat is natuurlijk ook te danken aan de interviewer, in dit geval Edwin Krijgsman.

Magris is een man van taal, van nadenken en vooral van nieuwsgierigheid. Hij haalt Umberto Eco aan die ergens stelt "dat het de kunst is geen apocalittico te worden, een doemdenker die jeremieert over de teloorgang van de oude, vertrouwde wereld, maar ook geen integrato, een passieveling die alles ondergaat en vergoelijkt omdat het nu eenmaal hoort bij de moderne tijd. We lezen vandaag de dag geen Erasmus meer, maar ook belangrijke schrijvers uit het nabije verleden zijn al volkomen vergeten. Alzheimer is tegenwoordig een ziekte van jonge mensen, het is blijkbaar niet erg meer als je niet weet wat de Tweede Wereldoorlog is. Terwijl ik ervan overtuigd ben dat nieuwsgierigheid geen slechte eigenschap is."

Ik heb zijn prachtige boek Donau hier weer uit de kast getrokken en inmiddels ook Blindelings, Het museum van oorlog en het zojuist verschenen Momentopnamen besteld. Dat worden weer heerlijke leesuren!

Ratzinger moet zijn mond houden

Paus Benedictus XVI was de eerste paus die bij leven aftrad. Hij verklaarde toen zich terug te zullen trekken en zich niet meer in het openbaar te bemoeien met het bestuur van de katholieke kerk. Maar die zelfverkozen stilte heeft hij nu doorbroken. En hoe! Volgens deze voormalige paus, thans door het leven gaand als Aloisius Ratzinger, is het misbruik binnen de kerk veroorzaakt door de seksuele revolutie in de jaren zeventig van de vorige eeuw, door progressieve theologen en door de secularisering van de samenleving.

Hij gaat daarmee geheel voorbij aan het gegeven dat het misbruik in de kerk al plaatsvond ver voordat die seksuele revolutie uitbrak, ver voor er progressieve theologen bestonden en ver voor de secularisering van de samenleving optrad. Sterker nog, het misbruik in de kerk is naar mijn stellige overtuiging net zo oud als de kerk zelf, alleen niet aan te tonen vanwege het ontbreken van historisch bewijsmateriaal.
De kerk was weerloos tegen de veranderingen in de samenleving, dixit Ratzinger, doordat de katholieke moraaltheologie instortte. En die progressieve theologen plaatsten vraagtekens bij normen waar volgens de leer van de kerk nooit van afgeweken mag worden.

Het is ronduit beschamend dat deze prelaat zijn mond weer opendeed om zich met klinkklare nonsens in een debat te mengen waar zijn opvolger een heel andere weg is ingeslagen. Anders gezegd: Ratzinger kletst uit zijn nek, desavoueert zijn opvolger en plaatst ook nog eens mensen als Schillebeeckx en Kuitert en nog velen met hen in de beklaagdenbank. Hij moest zich diep schamen.

Progressieve theologen zijn bepaald geen aanjagers van de seksuele revolutie geweest, zij hebben slechts hun uiterste best gedaan om de kerk dichter bij de mensen te brengen in plaats van andersom. En dat de kerk weerloos was tegen maatschappelijke veranderingen is misschien juist maar op een geheel andere manier dan Ratzinger hier bedoelt. De kerk heeft die maatschappelijke veranderingen niet tegen kunnen houden, dat is de werkelijkheid.

Maar als die kerkelijke leer zo heilig was, waarom zijn de uitdragers van gods leer zich dan zo te buiten gegaan aan dat weerzinwekkende misbruik? En nogmaals, niet alleen maar sinds de jaren zeventig maar al eeuwen lang. Gelukkig leven we nu in een samenleving waarin het de kerk niet langer lukt dat misbruik onder het kleed te vegen.

Ik zou Aloisius Ratzinger dringend willen aanraden zijn mond te houden en zijn opvolger niet voor de voeten te gaan lopen. Zijn oprisping is absurd, verbijsterend en abject.

Brexit: opnieuw uitstel

In mijn vorige post ziet u Patrick O'Flynn die ons waarschuwt: "Lock us in and we'll be your worst nightmare". Altijd fijn, zulke politici. Dit is geen onverholen maar een direct dreigement dat de Britten alles zullen doen om de EU te frustreren wanneer ze gedwongen worden mee te doen aan de Europese verkiezingen in mei aanstaande. Een schande, zulke politici. Applaus kreeg hij dan ook slechts van een handjevol jaknikkers uit eigen gelederen.

May verzocht opnieuw uitstel en sloot haar smeekbede af met de fijne woorden: so that we can go on into our brighter future. Wat mij betreft had de EU haar verzoek om uitstel af mogen wijzen. De Britten willen echt van ons af, donder dan maar op. Maar tegelijkertijd wil de EU koste wat het kost voorkomen dat iemand ooit de EU ervan kan beschuldigen de Britten eruit gegooid te hebben. En dat is terecht en dus werd er opnieuw uitstel verleend.

Nu moeten de Britten dus gedwongen meedoen aan de Europese verkiezingen voor een EU waar ze geen deel van uit willen maken. Volkomen terecht dat de Fransen hier lang verzet pleegden. Dat verzet heeft geleid tot een extra voorwaarde in het verleende uitstel, namelijk dat de Britten geen enkele actie zullen ondernemen die de EU in gevaar zou kunnen brengen. Want er zijn genoeg Britten die klaar staan om zoveel mogelijk zand in de Europese machine te gooien, denk aan Johnson, zie O'Flynn. Wat mij betreft hadden die extra voorwaarden veel zwaarder en explicieter geformuleerd mogen worden.

Intussen denkt May nog steeds dat ze uiterlijk 22 mei aanstaande overeenstemming in het Britse parlement heeft bereikt over de Brexit, zodat die Europese verkiezingen aan hen voorbij kunnen gaan. Ik hoop het, niet voor haar maar voor de EU. Ik heb echt meer dan schoon genoeg van die Britten en hun arrogantie. Ik kom graag in Groot Brittannië en zal er rond blijven reizen en voor de Britten zal ik altijd wel een merkwaardig soort sympathie blijven koesteren. Maar ze zijn als Europeanen definitief door de mand gevallen. We zijn terug in 1946 toen Churchill al een verenigd Europa aankondigde, maar wel zonder de Britten. De arrogantie van die woorden heeft dat volk nooit verlaten.

BREXIT, UK MEP threatens Juncker: "Lock us in and we will be YOUR WORST ...

Lacherig doen over de Brexit is misplaatst

Vandaag vergadert de Raad van Ministers van de EU over het uitstelverzoek van May. Dat uitstel gaat er wel komen, niemand heeft er belang bij de Britten voor het blok te zetten dat alleen nog ruimte voor een no-deal open laat, hoe graag een deel van de Tory-aanhang dat misschien ook zou willen.

De rijzende ster in ons politieke firmament, over wie Heleen Mees vandaag in de Volkskrant een prachtige column schreef, slaagt er keer op keer in op een irritant hautaine manier de problemen rond de Brexit compleet weg te lachen. Die veronderstelde chaos, waartoe de Brexit zou leiden, is een hoax van politici en media. Dat het Britse parlement nu al maandenlang in opperste verwarring verkeert zegt volgens hem niets en betekent zeker niet dat er onzekerheid en chaos heerst in de Britse samenleving.

En hij voegt daar dan meteen aan toe dat hij niets van de EU moet hebben en dat hij er alles aan zal doen ook ons land uit de EU los te weken. Zodat we als een zelfstandige natiestaat verder kunnen en handelsverdragen kunnen sluiten op bilateraal niveau met wie we maar willen. Nee, dat gaat niet van de ene op de andere dag, maakt u zich geen zorgen, FvD gaat - als het eenmaal aan de macht is - een referendum voor een Nexit organiseren en als het volk het wil, zal hij, onze grote leider, de rattenvanger van het Binnenhof, dit land met zijn linksige onderwijzers, eenzijdige media, partijkartel en de-tijdgeest-niet-begrijpende architecten uit de EU leiden.

Het zal zo'n vaart niet lopen, denkt u? Ik denk daar anders over, het scenario waarin deze non-valeur onze nieuwe minister-president wordt is bepaald niet ondenkbaar. En vanaf dat moment is al het andere ook denkbaar, inclusief een referendum, inclusief een Nexit. Moge god het verhoeden, maar dat kun je als rechtgeaard atheïst niet verzuchten. Bovendien: alleen u en ik kunnen dat verhoeden!

Muziek voor critici...

schreef ik eerder deze week over de muziek van Louis Andriessen en ik veronderstelde dat de beroepsgroep de muziek van Martynov vermoedelijk niet zou appreciëren. En ik word bijna op mijn wenken bediend, want in de NRC van 8 april schrijft muziekcriticus Joep Christenhusz over Pastiche van Martynov: "Een wagneriaans koperkoraal, een heroïsche strijkerslijn, de onvermijdelijke paukenroffel en een mahleriaans 'fernorchester' van drie trompetten op het balkon vormden de omlijsting voor een spijkerhard uit de toetsen geroffelde drieklank. Uitentreuren herhaald kreeg het motief vanzelf iets quasi-bezwerends. Je zou ook kunnen zeggen dat Pastiche een nogal drammerig, ideeënarm stuk is". En hij vervolgt: "Dan zat er meer pit in Louis Andriessens Mysteriën dat onder dirigent Hans Leenders een onverzettelijke uitvoering kreeg".

Tja, dat probleem heb ik wel vaker. Kunstcritici die in een andere wereld leven dan ik, liefhebber en consument. Dat Mahler al eerder trompetten achter in de zaal posteerde was mij bekend maar ik vind het geen enkel probleem dat Martynov zich daar nu ook van bedient. Dat het koperkoraal wagneriaans was is mij echter ontgaan en ook begrijp ik niet waarom Christenhusz de paukenroffel onvermijdelijk noemt, waar die roffel in mijn beleving een soort kantelpunt in de compositie aanbracht. Ook ontgaat me waarom de strijkerslijn heroïsch genoemd wordt. Kortom, het muziekstuk van Martynov dat wij zo geweldig vonden, wordt door de musicoloog genadeloos afgeserveerd.

Maar mijn punt is dit: kennelijk is muziek van Andriessen vooral te genieten voor musicologen. Ik heb een dergelijke achtergrond niet, ik kan geen noten lezen en moet vooral een beroep doen op al mijn zintuigen bij het beoordelen van het klankbeeld dat bij mij binnenkomt. Een musicoloog heeft daarnaast nog een heleboel technisch-theoretische en historische kennis om muziek te beoordelen. Daarom noemde ik de muziek van Andriessen intellectueel en geconstrueerd. Vooralsnog blijf ik bij dat oordeel.

White House struggles to explain Trump’s bizarre claim

Een pastiche van Vladimir Martynov

In het Muziekgebouw aan het IJ vindt momenteel een prachtig festival minimal music plaats. Gisteravond bezochten wij een fenomenale voorstelling van het Noord Nederlands Orkest onder leiding van Hans Leenders. Het eerste stuk van John Luther Adams viel wel enigszins tegen omdat het een erg massief stuk bleek, in weerwil van de titel The Light That Fills the World.

Maar daarna werd het iconische Music for 18 Musicians van Steve Reich uitgevoerd door een voltallig orkest van bijna zestig musici. Werkelijk schitterend, deze uitvoering die op geen enkele wijze afbreuk aan het stuk deed. Integendeel. Fascinerend is het basso continuo dat de beide pianisten in dit stuk neerleggen, het lijkt mij razend moeilijk om een dergelijke partij geconcentreerd te blijven spelen. En daaroverheen krijgen alle instrumentgroepen alle ruimte om met telkens minimale aanpassingen een prachtig sferisch klankbeeld op te roepen.

De avond werd afgesloten met Mysteriën van Louis Andriessen, gecomponeerd in 2013. Ik zal er kort over zijn: ik begrijp niets van Andriessen en zijn muziek. Het maakt op mij een intellectuele en geconstrueerde indruk. Harmonieën of tonale muziek zijn bij hem een no go area. Ik zou zeggen: muziek voor critici. Ik kon er niet van genieten.

Maar hieraan voorafgaande waren we getuige van de wereldpremière van Pastiche van Vladimir Martynov, van wie het programmaboekje zegt: "Hij woont op een afgelegen plek, communiceert nauwelijks, weet niet hoe het internet werkt en vindt zichzelf überhaupt geen componist - hij plaatst overgeleverde scheppingen hooguit in een nieuwe context".

Dit Pastiche is een werk voor orkest en piano. De pianist was de onovertroffen Ralph van Raat. Het werk opent met piano akkoorden die telkens herhaald worden met minieme wijzigingen, waarbij het pedaal vrijwel doorheen het gehele stuk gebruikt wordt om zoveel mogelijk de nagalm van de aangeslagen akkoorden te benutten. Van Raat noemde dit in een toelichting vooraf zelf 'hameren' maar op geen enkel moment had je als luisteraar het gevoel dat hier met teveel macht en kracht gespeeld werd. Dan valt het orkest in met breed uitwaaierende klanken en langzaam herhalen zich klanken en akkoorden en welke samenklank er ook volgt - op een zeker moment voegen zich achter in de zaal opgestelde trompettisten in het spel - het levert telkens een prachtig klankbeeld op. In de slotakkoorden wisselen xylofoon en piano elkaar af waarbij de piano het laatste woord heeft.
Waar hebben we naar geluisterd? Is dit spirituele muziek? Eerlijk gezegd boeit die discussie mij niet zo maar ik kan me zo voorstellen dat een deel van de beroepsgroep deze muziek op principiele gronden afwijst. Maar wij vonden het een verbluffende voorstelling van een geweldig pianist en een uitstekend orkest. Maar die verbluffende voorstelling is natuurlijk vooral te danken aan de componist die in al zijn schuchterheid heel even het podium betrad, onvermijdelijk bij een wereldpremière. Wat een prachtige muziek, ik had het graag onmiddellijk nog een keer beluisterd!

Waarom de heren van het orkest in Jaquet gekleed gaan is mij een raadsel, het past niet bij hedendaagse muziek en het ziet er zo passé uit. O ja, tot slot nog even dit: ga niet eten in dit prachtige gebouw, de serveersters hebben geen idee wat klantvriendelijkheid inhoudt en de kwaliteit van het eten is niet al te best. Op mijn opmerking dat de hamburger niet doorbakken maar rauw van binnen was antwoordde de serveerster: heeft u bij het bestellen dan niet aangegeven dat u per se een doorbakken hamburger wenste?

Rammstein, terechte ophef?

Kennelijk is er reuring ontstaan over de nieuwe single van Rammstein: Deutschland. De ophef gaat dan met name over de videoclip die bij dit nummer hoort. Nu ben ik bepaald geen liefhebber van het genre maar er is weinig mis met de nieuwste plaat en videoclip van deze Duitse band. Hier de Nederlandse vertaling van de laatste strofen van het lied:

Duitsland - mijn hart in vlammen
Wil je liefhebben en vervloeken
Duitsland - de adem koud
Zo jong - en toch zo oud
Duitsland

Duitsland - mijn hart in vlammen
Wil je liefhebben en vervloeken
Duitsland - je adem koud
Zo jong - en toch zo oud
Duitsland - jouw liefde
Is vloek en zegen
Duitsland - mijn liefde
Kan ik je niet geven
Duitsland

Tja, die video is net als de muziek van deze immens populaire Duitsers: van dik hout planken zagen. Je kunt ervan vinden wat je wil maar over de intenties kunnen geen misverstanden ontstaan. Ik vind die clip knap gemaakt en je vliegt in ijltempo door de Duitse geschiedenis. En ook de heren van Rammstein voelen zich geraakt door hun vaderlandse historie: alsof zij er een extra erfzonde bij hebben. De Duitser is meer dan gemiddeld schuldbewust en van mij mogen ze dat schuldcomplex zo langzaamaan wel eens afleggen. Het kwaad relativeren zoals je in kringen van de AfD telkens weer tegenkomt is onterecht en misleidend: voor je het weet leidt het tot een vorm van Holocaustontkenning. Maar dat zie ik bepaald niet terug in de beelden en de woorden van Rammstein, integendeel. Geen Duitser kan zich aan die vaderlandse geschiedenis onttrekken. Ze is er, onomstotelijk en niet te ontkennen. En niet zelden leidt ze ertoe - zoals bij Rammstein - dat de Duitser een haat-liefde-verhouding tot zijn land inneemt.

Europese verkiezingen, belangrijker dan ooi!

Op donderdag 23 mei gaat Nederland stemmen voor de Europese Parlementsverkiezingen. Dat worden serieus belangrijke verkiezingen. Gaan we ook hier een opmars van populistisch Europa zien? Vrijwel zeker maar hoe substantieel wordt die ondermijnende kracht? Want zoveel is zeker, de populisten nemen juist graag deel aan de Europese verkiezingen om de EU van binnenuit uit te hollen en krachteloos te maken.

Om u op weg te helpen geef ik hier een paar mogelijk interessante wegwijzers. In de eerste plaats een uitgebreid artikel in de NRC van 1 april jongstleden. Het is een fiks artikel dus u moet er wat tijd voor nemen. Maar dat zijn die verkiezingen wel waard, ze gaan over uw en mijn toekomst, hoe u het ook wendt of keert.

Dan is er een Europese website ikstemdezekeer  waarmee u anderen kunt oproepen toch vooral te gaan stemmen. Er valt nog veel aan de unie te verbeteren en dat lukt alleen wanneer we het Europees parlement sterker maken. De macht van de Raad van ministers moet worden teruggedrongen ten gunste van het Europees Parlement. Alleen langs die weg bereiken we meer transparantie en een betere democratie.

Een heel interessante Europese website heet whateuropedoesforme waar u voor elke willekeurige regio kunt zien wat Europa heeft bijgedragen. De website geeft zeer uitgebreide informatie over wat Europa betekent in uw leven, in uw regio en in detail. Met name die laatste pagina is interessant, op 23 beleidsterreinen wordt u meer in concreto geïnformeerd over de positie die de EU daar inneemt.

Waar het mij om gaat is dit: Europa lijkt misschien soms ver weg maar in werkelijkheid is Europa ongelooflijk dichtbij. We zien ook dat Europa een steeds sterkere macht wordt in een wereld die gedomineerd wordt door autocraten als Trump en Xi Jinping. En ik weet niet hoe het u vergaat maar de wijze waarop de EU acteert rondom die volstrekt idiote Brexit is meer dan voorbeeldig en een staaltje van eensgezindheid.

Kortom: Europa doet er toe en is er voor u en voor mij. Ga vooral stemmen op 23 mei!

Mazelen, wat gaan we er aan doen?

De wereldgezondheidsorganisatie WHO berekende dat het aantal besmettingen met mazelen wereldwijd met 30% is gestegen en dat terwijl de ziekte nagenoeg verdreven leek. Ik schrijf er vaker over in deze kolommen en doe dat nu nog maar een keer, na de jongste uitbraak van mazelen in ons eigen land. Hoeveel doden moeten er vallen, voordat de goegemeente zich realiseert dat vaccineren misschien toch verstandiger is? Welke ouder durft het aan zijn of haar kinderen op te offeren aan hun eigen onwetendheid en stompzinnigheid?

Daarom verwijs is hier nog maar eens naar het uitstekende artikel in de Volkskrant over horrorverhalen over vaccineren. Lieve mensen, gebruik toch uw gezond verstand en laat u de kop niet gek maken door onverantwoordelijke volwassenen zoals Door Frankema.En ik herhaal nog maar eens dat niet ingeënte kinderen van scholen en crèches geweerd moeten worden.

Het probleem met een besmettelijke ziekte is dat niemand er iets aan kan doen, behalve de burger zelf. En juist die laat het afweten, in steeds grotere getale. Alleen maar omdat een mening zwaarder weegt dan een wetenschappelijk feit. Nog maar een keer voor wie het nog niet wist: een vaccinatiegraad van tenminste 95 % is nodig voor groepsimmuniteit.

Het gevaar van politieke correctheid

Lange tijd was het verwijt van politiek correct denken voornamelijk gericht tegen links, dat geen kritiek zou dulden op bijvoorbeeld het integratiebeleid. Maar nu de bakens in het politieke landschap definitief verzet dreigen te raken, zien we de politieke correctheid een nieuwe lading krijgen.In het duiden van de verkiezingswinst van FvD buitelen de commentatoren over elkaar heen en we lezen nu vooral veel waarschuwingen tegen demonisering van Baudet en de zijnen.

Nu vind ik dat je met je politieke opponenten correct om moet blijven gaan. Een Groen Links gedeputeerde die weigert een nieuwkomer van FvD te feliciteren, dat is behalve kinderachtig ook onfatsoenlijk. Zo'n weigering komt doorgaans als een boemerang terug in je eigen gezicht. Ik houd niet van demonisering maar het is wel zaak dat we met een open blik naar de werkelijkheid blijven kijken. Iets wat zorgwekkend is, een potentieel gevaar, mag niet onder het mom van politiek correct denken onder het tafelkleed geveegd worden.

In een uitstekend en - ik geef het toe - enigszins emotioneel artikel legt Ko Colijn, zoals u weet verbonden aan Clingendael, de vinger op de zere plek. Hij analyseert het gedrag van Baudet als volgt: "eerst met demagogie en wartaal stemmen binnenhengelen en dan de constructieve onschuld uithangen; ondergangsprofetisme verpakt in nette onzin". Ook Colijn wijst erop dat de partij van Baudet de media stuitende eenzijdigheid verwijt, de publieke omroep als instrument van het partijkartel wil ontmantelen, uit wil treden uit het Marrakesh-pact en Nederland uit de EU wil halen.

Colijn: "Ik huiver bij de premier-messias zelf, die zichzelf 'naar de frontlinie' geroepen ziet en zich in de verlossingstaal van herwonnen beschaving en gewonnen veldslagen uitdrukt". Het is echt te gemakkelijk, aldus Colijn, om diegenen die de historische vergelijking met 1933 maken, te brandmerken als linkse haatzaaiers bij wie een steen door de ruit gegooid mag worden. U zult begrijpen, ik deel die huiver van Ko Colijn,

Een bezoek aan Rotterdam is politiek actievoeren

Wij waren een prachtweekend in de mooiste stad van Nederland, met afstand, Rotterdam. Er zijn er die zweren bij oude steden met veel authentieke details maar Rotterdam heeft zijn voordeel gedaan met de gevolgen van de bombardementen destijds door de Duitsers. Ik bezoek Rotterdam vrijwel jaarlijks en heb er eind jaren negentig ook een aantal jaar gewoond, aan de Coolhaven.

Voor wie ervan houdt - en ik ben er zo een - is Rotterdam een feest om in rond te lopen en dat hebben we dan ook uit volle overtuiging gedaan, mijn voeten herinneren mij er nog steeds aan. We bezochten wederom veel van de iconische gebouwen, iedere keer weer met verbazing en plezier. Maar wat zo opvalt aan deze stad is dat je je er nooit ontheemd voelt, ondanks de wijdsheid en de hoogbouw. Bekende bouwputten van de achterliggende jaren werden opgeleverd maar overal in de stad worden weer nieuwe projecten ontwikkeld.

De stad wemelt van prachtige torenflats maar overal is nog de oude laagbouw te vinden, soms classicistisch, soms nadrukkelijk uit de jaren vijftig en zestig. Elke wijk heeft zijn eigen hart, zo lijkt het en overal is enorm veel bedrijvigheid te zien - behalve een thuishaven voor big corporate is Rotterdam een broeinest van kleine bedrijfjes op alle denkbare fronten - en zijn er legio horecabedrijfjes. Eten en drinken kun je werkelijk overal in Rotterdam en er zijn ontelbaar veel uitstekende restaurants te vinden. Een aanrader: wij aten bij De matroos en het meisje, wel reserveren anders klop je er vergeefs aan. Maar ook het Afrikaans eten bij Mama Essie is ons uitstekend bevallen.

We bezochten de overzichtstentoonstelling van Co Westerik en de prachtige Bauhausexpositie, beide in Boymans, waarnaast het tot de verbeelding sprekende nieuwe depot in aanbouw is. Ik verheug me nu al op een bezoek aan dit ongetwijfeld opnieuw iconisch gebouw! Het is nog lang niet af maar wat zal het prachtig zijn. De Bauhausexpositie is echt geweldig, zij het dat de tentoonstelling wel wat meer ruimte had verdiend en hier en daar beslist een betere belichting maar een kniesoor die daarover struikelt. In 1933 verboden de nazi's Bauhaus definitief en dat was een daad van ongekend politiek geweld. Het verbieden heeft overigens veel minder effect gehad dan zij zelf veronderstelden want de invloed van Bauhaus is nog steeds op talloze plekken n Europa en in ons indusrtrieel design zichtbaar en merkbaar.

Lopend door Rotterdam realiseer je je hoe gevaarlijk en bedreigend het is als politici zich gaan afzetten tegen kunstenaars, journalisten en architecten. Als één stad de architecten toebehoort, dan is het wel Rotterdam. En wie met een open en nieuwsgierige blik rondkijkt, verbaast en verwondert zich over de schier eindeloze fantasie van de architecten die met elkaar vorm geven aan een prachtige en tot de verbeelding sprekende metropool. Rotterdam is een multicultureel feest, telkens weer, en laat politici alstublieft met hun poten afblijven van de geest van creatieve vakmensen die in Rotterdam een ultramoderne en uiterst leefbare stad hebben gecreëerd, een proces dat nooit tot stilstand mag worden gebracht. Al helemaal niet door cultuurpolitiek! Laat de politiek zich bezighouden met de randvoorwaarden voor een leefbare samenleving, niet door mensen of ideeën uit te sluiten maar door rekening te houden met iedereen, inclusief vooral de minderheden.

O, er zal best het nodige fout gaan, waar niet. We zijn nu eenmaal mensen en daarmee o zo feilbaar en gebrekkig. Maar het enthousiasme dat je overal in Rotterdam tegemoet straalt is een feest voor al je zintuigen. Op de zondagochtend woonden we een werkelijk voortreffelijk concert bij van Sambeek, Stotijn en Eijsackers, respectievelijk fagot, contrabas en piano. Zij hadden een heerlijk programma samengesteld dat naarmate de componisten van recentere datum waren steeds avontuurlijker werd. Hoogtepunten waren de Motivi voor contrabas solo van Tabakov, de Harlem Nocturne van Earle Hagen en Invierno en Verano Portneño van Piazolla. Onvergetelijk mooie muziek en werkelijk schitterend gespeeld!