De filosoof Heumakers schreef een boek over foute denkers en gaf het de titel Langs de afgrond mee. Mijn enige punt van kritiek is dat hij nergens die foute denker definieert. Wat is een foute denker, op welk moment passeert hij grens die eigenlijk niet overschreden zou moeten worden. Bij Heumakers moeten we dat indirect uit zijn tekst opmaken. En we leren dan dat er altijd sprake is van nationalisme én de roep om een sterke man. De democratie wordt niet zozeer afgewezen als wel beschouwd als een falend concept. En er is altijd sprake van strijd en gevecht bij deze denkers, niet zelden beschouwt men oorlog als een manier tot loutering.
En zo komen we terecht bij een aantal Franse denkers en het antisemitisme van het fin de siècle in Frankrijk, bij de even fascinerende als onbegrijpelijke Ernst Jüger en de roman De welwillenden van Jonathan Littell. Stevige kost maar wie iets wil begrijpen van de wijze waarop gedachtegoed ontstaat en zich ontwikkelt, kan niet om dit boek heen. Elke voorgeschiedenis, ook die van het fascisme en het nationaalsocialisme, had ooit een open einde. Schrijft Heumakers. Maar ondanks dat open einde ging het soms onwaarschijnlijk mis en liep de geschiedenis volledig uit de hand.
Wilt u iets meer weten over dit boek, klik dan hier. Of beter nog koopt u het boek zelf. Het is echt de moeite waard.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten