1. De ontdekking van de aarde van Peter Westbroek. Deze geoloog beschrijft hoe levende uit dode materie ontstond en komt gaandeweg zijn weergaloze boek tot de onontkoombare konklusie dat de aarde zelf een levend organisme is. En dat wij onze habitat alleen kunnen redden wanneer we ons radikaal anders tot onze biotoop gaan verhouden dan we gewend zijn. Om te beginnen met het uitbannen van "bezit" of "eigendom".
En in het kielzog van dit boek zou ik hier ook nog Waarom de hel naar zwavel stinkt willen noemen van Salomon Kroonenberg, eveneens een geoloog die ons meeneemt naar het binnenste van de aarde en van daaruit het aardoppervlak opzoekt. Ronduit schokkend om te ontdekken dat hij al heel erg snel tegen de eerste symptomen van onze vervuilingsdrift oploopt.
2. Plantaardig van Th.C.W. Oudemans en N.G.J. Peeters. Een werkelijk schitterend boek over de natuur, waar de mens zichzelf al lang buiten plaatste. Wij zien natuur als iets anders dan wijzelf, eerder iets exotisch' en we bedachten de termen onkruid en ongedierte. Oudemans en Peeters laten ons zien hoe ver wij zijn afgedwaald van onze eigen realiteit, hoe ook planten over intelligentie beschikken, hoe plantaardig wij zelf zijn.
En in het kielzog van dit boek zou ik hier ook nog Heer der planten van Carlos Magdalena willen noemen, waarin de schrijver ons nog eens uitlegt wat het belang van botanische tuinen en wetenschappelijk onderzoek is.
3. Muggenzifters en mierenneukers van Ties Huigens et al. Een meesterlijk boek dat ons leert waarom er insecten bestaan, wat hun belang is en hoe onzinnig het is dat wij insecten eerst en vooral als ongedierte zien. We kunnen ons nauwelijks voorstellen hoe fantastisch maar ook hoe ongelooflijk belangrijk insecten zijn. In plaats daarvan slaan we ze achteloos of geïrriteerd weg.
4. God als misvatting van Richard Dawkins. Ten onrechte wordt deze bioloog als een militante atheïst gezien. Hij is een vasthoudend type en heeft altijd een weerwoord op uitingen van irrationaliteit. Voor veel mensen is dat irritant. In dit boek laat Dawkins zien hoe onzinnig de godsidee is en haalt hij alle heilige huisjes omtrent religie en bijvoorbeeld moraal omlaag.
En in het kielzog van dit boek zou ik van dezelfde schrijver Het verhaal van onze voorouders willen noemen. De schrijver neemt ons mee op de terugreis, terug in de tijd tot aan de oersoep en het ontstaan daar weer van. Fascinerend on onmisbaar voor wie wil begrijpen hoe wij op deze planeet terecht zijn gekomen.
5. Universum uit het niets van kosmoloog Lawrence Krauss. Een werkelijk duizelingwekkend en fascinerend boek over ons universum. Waar komt het vandaan en waarom is er 'iets' in plaats van 'niets'. Is het heelal plat en dijt het uit? Wordt het uiteindelijk zwart on ons heen en blijven we helemaal alleen over tot de aarde door de zon wordt opgeslokt? En hoe zit het met de oerknal en wat was er vóór de oerknal? Geen gemakkelijke materie voor leken maar Krauss weet het op een begrijpelijke manier uit te leggen.
En in het kielzog van dit boek zou ik van dezelfde auteur Het grootste project van de mens willen noemen. Een prachtig boek over de geschiedenis en de totstandkoming van het heelal en het theoretisch bouwwerk dat de mens om dit fenomeen heeft geconstrueerd.
6. Sapiens van geschiedkundige Yuval Noah Harari. De schrijver laat ons zien waar de menselijke soort vandaan komt en hoe ons huidige gedrag te herleiden valt uit de eerste schreden van homo sapiens en de Neanderthaler. Harari laat ons zien hoe onze maatschappij is geworden tot de samenleving die we nu kennen en neemt ons mee door de agrarische, de industriële en de wetenschappelijke revolutie. En verklaart gaandeweg hoe religie, moraal, politiek en economie ons leven zijn gaan beheersen.
En in het kielzog van dit boek moet ik wel van dezelfde schrijver de opvolger Homo Deus noemen. De mens staat op het punt de evolutie zelf ter hand te nemen. Hoe ziet de toekomst eruit wanneer wij zijn gereduceerd tot algoritmen, welke voetangels en klemmen zullen we op weg naar de toekomst nog tegenkomen?
7. Kapitaal in de 21ste eeuw van Thomas Piketty. Een boek dat ons laat zien hoe het ongereguleerde kapitalisme steeds meer politieke en economische macht voor een steeds kleinere elite oplevert. Sinds het einde van de geschiedenis is het kapitalisme wereldwijd de enige resterende economische ideologie. Slechts 1 procent van de mensheid vergaart ongekende rijkdom en daarmee macht, het individu wordt gereduceerd tot consument maar is gedoemd tot structurele armoede. Je kunt het ook moderne slavernij noemen.
8. Donut economie van Kate Raworth is een onmisbaar en belangwekkend boek omdat econome Raworth ons laat zien dat er wel degelijk een alternatief is voor het ongeremde globaliserende kapitalisme dat alleen maar tot uitbuiting en steeds groter wordende ongelijkheid leidt. Een economie die vooral is gebaseerd op hergebruik en duurzame energie. We kunnen het tij keren maar mogen het momentum dan niet voorbij laten gaan.
9. Wat op het spel staat van Philipp Blom. Een even verhelderend als verontrustend pamflet van deze geschiedkundige die ons laat zie in welke onheilspellende staat onze wereld verkeert. Zien we kans het tij te keren of rennen we als lemmingen ons einde tegemoet? Wie wil weten wat 'momentum' betekent, kan niet om dit boek heen!
10. Hemel en hel, Het verdriet van de engelen en Het hart van de mens van Jón Kalman Stefánsson. Een wonderschone trilogie van deze prachtige IJslandse schrijver. We willen niet alleen maar weten hoe ons leven in elkaar steekt, waar we vandaan komen en waar we naar toe gaan. We hebben vooral ook verhalen nodig. Verhalen over mensen, over hoe we naar onszelf kijken, hoe we ons verhouden tot de wereld om ons heen. Ik heb niet eerder zulke mooie verhalen, sagen gelezen als van deze schrijver. Indrukwekkend, ontroerend en onvergetelijk!
Van de meeste van deze boeken vindt u uitgebreide besprekingen op www.ennonuy.com
Geen opmerkingen:
Een reactie posten