dinsdag 19 december 2017

Geen weg terug


In een even verhelderend als verontrustend pamflet  onder de titel Wat op het spel staat beschrijft de Duitse historicus Philipp Blom de situatie waarin zich de Westerse beschaving momenteel bevindt. Op www.ennonuy,com treft u een uitgebreide boekbespreking aan  maar op deze plek wil ik toch de korte samenvatting van de schrijver zelf weergeven. Een buitengewoon belangwekkend boek dat iedereen zich ter harte zou moeten nemen.  Hier de letterlijke tekst van Philipp Blom:


Laten we enkele dingen vasthouden:

  • Eén zin mogen we nooit meer gebruiken. Die zin luidt: 'Dat kan nooit gebeuren.' Alles kan gebeuren, en er zal veel gebeuren wat we nu nog voor ondenkbaar houden.
  • We zitten midden in een razendsnelle transformatie, ook al willen we dat niet. Dat is geen kwestie van begeerte of van consumptieve voorkeur.
  • Op omwentelingen van deze omvang kan een samenleving alleen constructief reageren of ze passief ondergaan.
  • Wie muren bouwt, zal merken dat ze worden ingedrukt.
  • Laten we het maar toegeven: de groei door uitbuiting, het businessmodel van de westerse samenlevingen, is failliet.
  • Democratie en mensenrechten zijn niet de norm en geen logisch gevolg van de vooruitgang. Ze zijn een recente en zeldzame historische uitzondering, misschien zelfs maar van tijdelijke aard.
  • Vooruitgang is omkeerbaar.
  • Vrijheid, gelijkheid en broederschap zijn en waren sinds hun proclamatie geen empirische feiten, maar een verhaal dat onze samenleving over zichzelf vertelt. Het leeft en sterft terwijl het wordt verteld en aangehoord.
  • Om te overleven hebben democratieën niet alleen welvaart nodig. Ze behoeven ook een gemeenschappelijke hoop.
  • Een dergelijke hoop is alleen mogelijk als die gezien wordt als rationeel en gerechtvaardigd, dat wil zeggen in een economie die een toekomst heeft, in een samenleving die in vrede met haar buren en het machinetijdperk leeft.
  • De technologische transformatie zal ook ons persoonlijk leven tekenen, onze gedachten, gevoelens, ons zelfbeeld. Technologie wordt niet alleen door ons gemanipuleerd, zij manipuleert ons ook.
  • In een democratie is alles afhankelijk van de vraag of voldoende mensen zo'n radicale verandering willen - op tijd willen. Dat biedt weinig reden tot optimisme.


Er is, constateert Blom nog maar eens, geen planeet B. En we zullen dus echt bereid moeten zijn de waarheid en de werkelijkheid onder ogen te zien, bereid moeten zijn afstand te nemen van ons consumentisme, met minder genoegen te nemen. Ik zou onze politici willen vragen dit boek eens te lezen en er dan een plenaire vergadering aan te besteden, integraal op prime time uit te zenden.

Geen opmerkingen: