In de NRC van vandaag een interessant artikel van Laura Klompenhouwer over radicale markten zoals econoom Glen Weyl (werkzaam bij Microsoft) en hoogleraar rechten Eric Posner die zien. Evenals de conventionele kapitalisten geloven Posner en Weyl heilig in de markt. Maar zij zien natuurlijk ook dat er door het moderne kapitalisme scheefgroei ontstaat in de verdeling van bezit en rijkdom en dat dat kapitalisme tot ongewenste monopolievorming leidt.
Zij bepleiten een volledige vrijheid voor het spel van vraag en aanbod wat met zich meebrengt dat het privé-bezit moet worden afgeschaft. Dat vind ik nog eens een aangename en welkome gedachte. Maar helaas, dat ultrakapitalisme van Weyl en Posner pakt heel anders uit dan ik had gehoopt. In de wereld van Posner en Weyl staat niet langer 'bezit' maar 'gebruik' centraal. En het gebruik van alles staat altijd te koop. Iedereen kan bieden en de hoogste bieder wint. Dat betekent dat wanneer zich een gegadigde voor jouw huis aandient, je onverwijld op straat komt te staan.
Het is wel verrassend om zulke nieuwe denkrichtingen te verkennen. Maar met het idee van 'radical markets' van Posner en Weyl komt de bestaanszekerheid van mensen wel volledig op de tocht te staan: je kunt op elk moment alles kwijtraken. Ik betwijfel of daarmee een einde komt an monopolievorming en scheefgroei in de verdeling van welvaart en rijkdom. Het systeem van 'radical markets' zou kunnen werken in een wereld waarin iedereen evenveel inkomen en/of vermogen heeft. Maar daarvan is bepaald geen sprake.
Dat we een transitie van 'bezit' naar 'gebruik' moeten doormaken staat voor mij vast. Denk maar aan het donut-gedachtegoed van Kate Raworth. Maar vooralsnog geloof ik niet dat de radical markets in een wereld vol ongelijkheid een bruikbaar instrument vormen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten