zaterdag 3 februari 2024

Zone of interest

 

De Engelse cineast Jonathan Glazer maakte een verbluffend beklemmende verfilming van het gelijknamige boek van Martin Amis: The Zone of interest. Persoonlijk vind ik die Engelse titel niet zo geslaagd maar ach, wat doet dat ertoe? De film toont het leven van de familie Höss, kampcommandant van Auschwitz, een sadist pur sang die uiteindelijk in 1946 ter dood werd veroordeeld en opgehangen werd. Het verhaal dat de film vertelt loopt synchroon met de echte familie Höss en dat is de reden waarom ik de acteur Christian Friedel niet echt goed gekozen vond: hij is te jong. Höss immers werd geboren in 1901 en vocht al mee in de Eerste Wereldoorlog. De Rudolf Höss in de film is nog geen dertig jaar, of misschien net. Maar dat maakt niets uit verder voor het beleven van deze film, slechts een kleine noot.

De film gaat over wegkijken, iedereen weet wat er daar over de muur, naast dat huis, gebeurt maar niemand heeft het erover, de bewoners van het huis en hun gasten negeren alles wat zich daar afspeelt en er is weinig fantasie voor nodig om je een beeld te vormen van de waanzin en de wreedheid die zich daar voltrekt. Toch verdelen de vrouwen met het grootste gemak kleding van joodse vrouwen onder elkaar waarbij de vrouw des huizes, Hedwig Höss (een glansrol voor Sandra Hüller), natuurlijk het eerste recht van kiezen krijgt. We krijgen op geen enkelmoment de verschrikkelijke werkelijkheid te zien, we zien slechts vuurgloed in de nacht en horen voortdurend allerlei kampgeluiden, vooral van brutaal schreeuwende nazi's. En we zijn kort aanwezig bij een vergadering van nazi militairen en een galafeest van diezelfde militairen.

Maar gaandeweg zien we dat er van de idyllische beelden aan het begin van de film, een zwempartijtje n de rivier, niets overblijft. Hedwig wordt diep ongelukkig, het zoontje kijkt 's nachts uit het raam en realiseert zich dat de wereld slecht is, de oudste dochter lijdt aan nachtmerries, de moeder van Hedwig die op bezoek komt kan er na een paar dagen al niet meer tegen en verlaat stiekem dat afschuwelijke huis, Rudolf zelf droomt van het vergassen van mensen maar moet uiteindelijk kotsen zonder dat hij zich lijkt te realiseren waar dat vandaan komt.Langzaam maar zeker brokkelt het leven van al die karakters af en Martin Amis, en met hem Jonathan Glazer, laten dat op een ongekend subtiele manier zien. Dat maakt de film beklemmend, een beklemming die herhaaldelijk gevoed wordt door het geluidsbeeld achter de film.

Geen opmerkingen: