In de jaren 1962-1969 fietste ik dagelijks langs kasteel Heeswijk. Je kon het nooit van binnen bekijken, ik meen dat het destijds nog bewoond werd. Het gymnasium Bernrode vond het niet noodzakelijk in al die jaren één keer eens een excursie naar het slechts 2 km verderop gelegen kasteel te organiseren. Maar verdomd, vandaag mochten we zowaar naar binnen. Het bleek open-monumenten-dag. Het werd een sentimental journey. Ik heb er veel plezier aan beleefd.
En de omgeving is er nog steeds prachtig. IK kende destijds twee fietsroutes. De ene voerde langs het kasteel en door de lintdorpen Middelrode en Berlicum. De andere route ging achterom, grotendeels onverhard, langs De Roode Sok en achter de beide dorpen langs, tot je bij Coudewater uitkwam en weer bijna thuis was. Zeven jaar is een lange tijd maar ik vond die fietstochten toch vooral romantisch. Ik denk er met weemoed aan terug.
en praat als een Kapo, als het loopt als een Kapo en handelt als een Kapo, wat zou Faber dan zijn, denkt U? Ze zit nog geen week op haar ministersstoel en ze zet het parlement al buitenspel met een achterlijke noodwet. Dit is de PVV pur sang, zelf een volstrekt ondemocratisch monstrum en wat ze met ons voorhebben is niets anders dan de dictatuur van de meerderheid, de veronderstelde meerderheid. Maar ik vrees dat het overgrote deel van de Nederlandse bevolking het maar wat prachtig vindt wat ze doet. Zo iemand hebben ze ook nodig voor de boeren, dan komt het allemaal goed.
Intussen zitten wij een weekje in het Brabantse land, in Berlicum om precies te zijn, vlakbij dat magische kasteel van Heeswijk. Magisch omdat ik er zeven jaar lang twee keer op een dag langs gefietst ben, op weg van huis naar school, 13 km heen en ook weer terug waarmee ik in die zeven jaar dus eenmaal rondom de aarde gefietst ben, dan kwam omdat we in die jaren zes dagen in de week naar school moesten. Nu mag u zelf uitrekenen of ik met mijn lange afstand tocht gelijk heb.
Maar waar het om gaat is dat het vroeger een schoon land was en je in de vrije natuur gewoon de natuur rook. Maar nu stinkt het hier overal naar varkensstront. Wij hebben driekwart van ons land aan de boeren gelaten die er een volstrekt onbetekenende bedrijfsvoering op na houden waarmee ze ondertussen wel onze natuur kapot maken, de bodem verruïneren, de kosten daarvan afwentelen op de burger en zelf een omzet draaien van meer dan honderd miljard! En wat doet het achterlijke volk? Dat steunt de boerenterroristen. Maar over die boerenterreur ga ik het nu maar niet hebben, u weet wel wat ik daar van vind.
Waar het me hier en nu om gaat is dat wij een welhaast fascistoïde partij politieke macht hebben gegeven en daar maken ze gretig gebruik van. U vindt het niet kies dat ik Faber een Kapo noem? Kijk dan nog maar eens goed en denk nog eens goed na! En bedenk dan dat dit is wat wij kennelijk willen. Wij nemen afscheid van de beschaving en de solidariteit.
Matthias Glasner maakte een film over een familie waarvan de beide ouders de greep op hun leven verloren hebben of aan het verliezen zijn. De vader is volledig dement, de moeder kan het leven met haar steeds mistiger echtgenoot niet meer in goede banen leiden. We leren al snel dat er een zoon en een dochter zijn. De zoon is dirigent, de dochter blijkt alcoholverslaafd en heeft ieder gevoel voor richting in haar leven verloren, zonder dat het haar ook maar iets kan schelen.
De film laat zien hoe de beide kinderen reageren op het overlijden van de vader en later op dat van hun moeder. Gaandeweg komen we wat meer details te weten van het leven dat zij als kinderen leidden. Heel kort gezegd: ze groeiden op in volkomen liefdeloosheid. De dementie van de vader, de onmacht van de moeder, de vertwijfeling van de zoon, de nietsontziende radicaliteit van de dochter, Glasner brengt het allemaal genadeloos in beeld.
Zelf heb ik al heel lang geen ouders meer en vaak genoeg betrap ik me erop dat de vroegtijdig dood van mijn ouders ons wel heeft behoed voor de onhanteerbaarheid van dementie of alzheimer. Maar je realiseert je onmiddellijk dat je ook zelf weg kunt glijden zoals de vader in deze film. Wil je dat je kinderen aandoen? Wil je dat jezelf laten overkomen? Ik niet en ik heb maatregelen genomen maar je weet nooit zeker hoe je leven afloopt.
In de media wordt gedeprimeerden ontraden naar deze film te gaan. Toch heb ik zelf deze film niet als een 'moeilijke', laat staan een deprimerende rolprent ervaren. Ik zou haast zeggen: integendeel en ik heb de meer dan drie uur die Glasner voor zijn verhaal uittrok uitermate geboeid zitten kijken. En zoals gezegd, de film mag genadeloos zijn, hopeloos is hij niet. Uiteindelijk blijkt de zoon wel degelijk in staat tot een daad van liefde, ik zou zeggen, een extreme daad van liefde.
Het moeilijkst om aan te zien was het hoofdstuk over Ellen, de dochter. Zij leefde voor de zelfvernietiging en is daarin consequent en radicaal, Duitsers zouden zeggen rücksichtlos. Het doet gewoon pijn om te zien hoe een jonge vrouw zichzelf kapot drinkt. En de scene waarin zij zich tijdens een concert misdraagt is tenenkrommend, gênant en extreem pijnlijk.
En zo heeft Glasner een zeer indringend familieportret geschilderd waarin hij niets uit de weg is gegaan, Ik vond het een indrukwekkende film, niet in de laatste plaats dankzij de acteerprestaties van de vier hoofdrollen: Lars Eidinger als de zoon, Saskia Rosendahl als de dochter, Corinna Harfouch als de moeder en Hans-Uwe Bauer als de vader.
De AfD heeft spectaculaire winst geboekt in twee voormalige DDR-Bundesländer. Met 30% van de stemmen ben je opeens een politieke beweging met macht en invloed. Ook al hebben de Duitse politieke partijen een cordon sanitaire afgesproken om de AfD buiten de regeringsmacht te houden. Naast de AfD heeft ook BSW goed gescoord. Beide partijen komen uit het communistische Duitsland van na de oorlog en beide partijen beschouwen zich als vriendjes van Poetin. We hebben het hier over populistische partijen die net als Wilders uit zijn op de dictatuur van de meerderheid, het liefst onder een sterke man.
In de NRC van 3 september staat een interessant vraaggesprek met historicus Ilko-Sacha Kowalcuk (1967). De BSW van Sarah Wagenknecht belooft haar kiezers vrede met Poetin, een momenteel zeer populaire boodschap in Duitsland. De DDR-jeugd werd tevens in de Russische taal onderwezen en daarmee is min of meer een band met het Russische cultuurgoed gesmeed. Waren DDR-jongeren die naar vrijheid snakten aanvankelijk op het Westen georiënteerd, veranderde dat toen de zegeningen van het westers kapitalisme bitter tegen leken te vallen. Langzaam maar zeker gingen zulke jongeren zich steeds mee richten op de vijand van hun vijand en zo ontstond er ruimte voor een groeiende populariteit van Poetin.
Daar komt bij dat de regering Kohl de Ossis het gevoel gaf dat ze overal voor zouden zorgen waar het beter was geweest de mensen bij te brengen dat ze zich zelf in moesten spannen voor de zegeningen van de westerse democratie. Die patroniserende houding kon alleen maar tot teleurstellingen leiden. De meeste mensen hebben de DDR niet als dictatuur ervaren, zegt Kowalcuk: "want wie zich niet beweegt, die voelt zijn kettingen niet".
In dezelfde krant legt historicus von der Dunk de vinger op enkele andere zere plekken. Met name de AfD wil afrekenen met de Duitse schuldcultuur en met name DDR-jongeren zijn daar gevoelig voor. In de eerste plaats heeft de DDR zich altijd gepresenteerd als het fatsoenlijke Duitsland waar de nazi's geen rol van betekenis zouden hebben gespeeld. Dus waarom zouden jongeren zich nu nog steeds druk moeten maken over een morele schuld, veroorzaakt door grootouder en overgrootouders? Ook von der Dunk ziet dat DDR-jongeren enorm gefrustreerd zijn geraakt door de nooit ingeloste beloften van Helmut Kohl en het uitblijven van merkbare gevolgen van de Amerikaanse welvaart.
De AfD is een ronduit fascistische partij en het is hoe dan ook schokkend dat het electoraat zo gemakkelijk haar kiezersgunst aan juist deze partijen gunt. Daar komt geen goeds van.
Het is al heel erg lang bekend dat de geboortecijfers in de Westerse wereld gestaag blijven dalen. Om de bevolking op piel te houden moeten er per vrouw 2,1 kinderen geboren worden maar de Nederlandse vrouw baart gemiddeld slechts 1,43 kinderen. We hebben dus al heel erg lang te maken met een vergrijzende bevolking en we weten ook dat het steeds moeilijker zal worden voor de de bejaarden onder ons voldoende kwalitatief aanvaardbare zorg te regelen.
Behalve dat we vergrijzen, lijken we ook steeds egocentrischer te worden. De moderne Europeaan heeft niets op met immigratie, noch met de instroom uit andere Europese landen, nog minder met de instroom uit verre landen. In zijn Schoo-lezing gaf Omtzigt (ik heb niets met de man, hij lijkt een messiascomplex te hebben en heeft net zo min oplossingen voorhanden als zijn collega-politici) aan dat er dit jaar in Ethiopië meer kinderen worden geboren dan in alle 27 lidstaten van de EU samen en in Nigeria meer dan twee keer zoveel kinderen als in de hele EU. Ik ga er gemakshalve maar even van uit dat hij zijn cijfers op orde heeft.
Dan wauwelt hij wat over de regering die "de regie" weer over moet nemen van Brussel maar dat lijkt toch wel verdacht veel op het "taking back control" van Farage en Johnson in Engeland. Dat zijn onvoorstelbaar stupide opmerkingen. Als er ergens sprake is van de noodzaak van een Europese aanpak, dan is het wel in dit dossier. Alsof een Nederlandse regering ooit in staat zou zijn een bevolkingspolitiek te ontwikkelen en uit te voeren waar het land de komende vijftig jaar mee vooruit zou kunnen. Bizar, zulke politici.
De xenofobie slaat om zich in in het Europa van vandaag. De burger pikt het niet langer, wat er in het VK gebeurde, gebeurde nu ook in Nederland en Duitsland. Denemarken en Zweden gingen ons al voor en Frankrijk zal snel volgen. Wij worden steeds egocentrischer en we zijn al niet meer in staat het woord SOLIDARITEIT te spellen.
