donderdag 5 september 2024

Donkerbruin is terug in Duitsland

 

De AfD heeft spectaculaire winst geboekt in twee voormalige DDR-Bundesländer. Met 30% van de stemmen ben je opeens een politieke beweging met macht en invloed. Ook al hebben de Duitse politieke partijen een cordon sanitaire afgesproken om de AfD buiten de regeringsmacht te houden. Naast de AfD  heeft ook BSW goed gescoord. Beide partijen komen uit het communistische Duitsland van na de oorlog en beide partijen beschouwen zich als vriendjes van Poetin. We hebben het hier over populistische partijen die net als Wilders uit zijn op de dictatuur van de meerderheid, het liefst onder een sterke man.

In de NRC van 3 september staat een interessant vraaggesprek met historicus Ilko-Sacha Kowalcuk (1967). De BSW van Sarah Wagenknecht belooft haar kiezers vrede met Poetin, een momenteel zeer populaire boodschap in Duitsland. De DDR-jeugd werd tevens in de Russische taal onderwezen en daarmee is min of meer een band met het Russische cultuurgoed gesmeed. Waren DDR-jongeren die naar vrijheid snakten aanvankelijk op het Westen georiënteerd, veranderde dat toen de zegeningen van het westers kapitalisme bitter tegen leken te vallen. Langzaam maar zeker gingen zulke jongeren zich steeds mee richten op de vijand van hun vijand en zo ontstond er ruimte voor een groeiende populariteit van Poetin. 

Daar komt bij dat de regering Kohl de Ossis het gevoel gaf dat ze overal voor zouden zorgen waar het beter was geweest de mensen bij te brengen dat ze zich zelf in moesten spannen voor de zegeningen van de westerse democratie. Die patroniserende houding kon alleen maar tot teleurstellingen leiden. De meeste mensen hebben de DDR niet als dictatuur ervaren, zegt Kowalcuk: "want wie zich niet beweegt, die voelt zijn kettingen niet". 

In dezelfde krant legt historicus von der Dunk de vinger op enkele andere zere plekken. Met name de AfD wil afrekenen met de Duitse schuldcultuur en met name DDR-jongeren zijn daar gevoelig voor. In de eerste plaats heeft de DDR zich altijd gepresenteerd als het fatsoenlijke Duitsland waar de nazi's geen rol van betekenis zouden hebben gespeeld. Dus waarom zouden jongeren zich nu nog steeds druk moeten maken over een morele schuld, veroorzaakt door grootouder en overgrootouders? Ook von der Dunk ziet dat DDR-jongeren enorm gefrustreerd zijn geraakt door de nooit ingeloste beloften van Helmut Kohl en het uitblijven van merkbare gevolgen van de Amerikaanse welvaart.

De AfD is een ronduit fascistische partij en het is hoe dan ook schokkend dat het electoraat zo gemakkelijk haar kiezersgunst aan juist deze partijen gunt. Daar komt geen goeds van.

Geen opmerkingen: