zondag 8 september 2024

Sterben: genadeloos maar niet hopeloos

 

Matthias Glasner maakte een film over een familie waarvan de beide ouders de greep op hun leven verloren hebben of aan het verliezen zijn. De vader is volledig dement, de moeder kan het leven met haar steeds mistiger echtgenoot niet meer in goede banen leiden. We leren al snel dat er een zoon en een dochter zijn. De zoon is dirigent, de dochter blijkt alcoholverslaafd en heeft ieder gevoel voor richting in haar leven verloren, zonder dat het haar ook maar iets kan schelen.

De film laat zien hoe de beide kinderen reageren op het overlijden van de vader en later op dat van hun moeder. Gaandeweg komen we wat meer details te weten van het leven dat zij als kinderen leidden. Heel kort gezegd: ze groeiden op in volkomen liefdeloosheid. De dementie van de vader, de onmacht van de moeder, de vertwijfeling van de zoon, de nietsontziende radicaliteit van de dochter, Glasner brengt het allemaal genadeloos in beeld.

Zelf heb ik al heel lang geen ouders meer en vaak genoeg betrap ik me erop dat de vroegtijdig dood van mijn ouders ons wel heeft behoed voor de onhanteerbaarheid van dementie of alzheimer. Maar je realiseert je onmiddellijk dat je ook zelf weg kunt glijden zoals de vader in deze film. Wil je dat je kinderen aandoen? Wil je dat jezelf laten overkomen? Ik niet en ik heb maatregelen genomen maar je weet nooit zeker hoe je leven afloopt.

In de media wordt gedeprimeerden ontraden naar deze film te gaan. Toch heb ik zelf deze film niet als een 'moeilijke', laat staan een deprimerende rolprent ervaren. Ik zou haast zeggen: integendeel en ik heb de meer dan drie uur die Glasner voor zijn verhaal uittrok uitermate geboeid zitten kijken. En zoals gezegd, de film mag genadeloos zijn, hopeloos is hij niet. Uiteindelijk blijkt de zoon wel degelijk in staat tot een daad van liefde, ik zou zeggen, een extreme daad van liefde. 

Het moeilijkst om aan te zien was het hoofdstuk over Ellen, de dochter. Zij leefde voor de zelfvernietiging en is daarin consequent en radicaal, Duitsers zouden zeggen rücksichtlos. Het doet gewoon pijn om te zien hoe een jonge vrouw zichzelf kapot drinkt. En de scene waarin zij zich tijdens een concert misdraagt is tenenkrommend, gênant en extreem pijnlijk.


En zo heeft Glasner een zeer indringend familieportret geschilderd waarin hij niets uit de weg is gegaan, Ik vond het een indrukwekkende film, niet in de laatste plaats dankzij de acteerprestaties van de vier hoofdrollen: Lars Eidinger als de zoon, Saskia Rosendahl als de dochter, Corinna Harfouch als de moeder en Hans-Uwe Bauer als de vader.

Geen opmerkingen: