Wat is het nut van een virus?

Al sinds Alexander Humboldt (1769 - 1850) weten we dat in de lange keten van oorzaak en gevolg die de natuur is, geen enkel feit als losstaand kan worden beschouwd. Alles wat zich in of door de natuur manifesteert, doet dat met een reden. De vraag die zich in deze tijd opdringt is : wat is het nut van een virus, wat voegt een virus toe aan een ecosysteem of is een virus enkel en alleen een afbraakmachine die overtollig organisch materiaal opruimt?

In de NRC van 27 april staat een buitengewoon interessant artikel van Rob Buiter over promovenda bioloog en zeeparasietenonderzoeker Jennifer Welsh die in Nederland promoveerde op de interactie tussen in zee levende parasieten en mariene organismen. Welsh vertelt in het artikel: "In één milliliter zeewater zitten al meer dan 1 miljoen virussen. Als je het gewicht van alle virusdeeltjes in de zeeën en oceanen bij elkaar op zou tellen, wegen ze net zo veel als 75 miljoen blauwe vinvissen. Al die virussen spelen daarmee een cruciale rol in de kringloop van voedingsstoffen en ook van CO2 in de oceanen. Als virussen niet met grote regelmaat de eencellige algen zouden infecteren, ze laten openbarsten en samen met de andere virusdeeltjes ook de voedingsstoffen uit die algen weer in de kringloop brengen, dan zou de bovenlaag van de zeeën en oceanen snel een tekort krijgen aan voedingsstoffen".

Een van de organismen die virussen effectief te lijf kunnen gaan zijn broodsponzen die virussen daadwerkelijk opeten. Buitengewoon nuttig, bijvoorbeeld om ze in te zetten bij viskweek waar het risico van virussen als gevolg van monocultuur relatief hoog is. Welsh: "dit onderzoek helpt om de boekhouding van de kringlopen in zee een beetje beter sluitend te maken. Je kunt de kringloop van voedingsstoffen en ook van CO2 niet begrijpen als je niet ook de virussen bestudeert, inclusief de organismen die de virussen in toom houden".