donderdag 21 augustus 2025

Over zonen en vaders

 

Mijn vader is al meer dan dertig jaar geleden gestorven en het eerste wat ik mij na zijn overlijden realiseerde is hoe stom ik wel niet was dat ik hem nooit vragen had gesteld over zijn verleden, zijn jeugd en zijn kijk op opvoeding. Mijn vader was een rechtlijnig mens, die het me niet altijd even gemakkelijk maakte maar zeker met het vervliegen van de jaren is mijn oordeel over hem alleen maar milder geworden. Mogen mijn kinderen ook zo mild over mij oordelen.

Maar sommigen hebben het lastiger. Zo las ik enkele maanden geleden alweer Vader, ik haat je van Niklas Frank, zoon van Hans Frank, Gauleiter en gouverneur generaal van Polen namens de nazi's. Niklas Frank, geboren in 1939, brandt zijn vader, niet geheel onbegrijpelijk, tot de bodem af, zijn oordeel is ronduit vernietigend. En zijn moeder komt er al niet beter van af. Ik schreef een bespreking van dit boek, u vindt die hier. 

En nu ben ik Rattenlijn van Philippe Sands aan het lezen, een boek dat de levensloop van Otto Wächter behandelt, een hoge nazi die onder andere gouverneur van Galicië was tijdens het nazibewind. In dit boek beschrijft Sands hoe uitgerekend Niklas Frank hem in contact brengt met de zoon van Otto Wächter, Horst, ook geboren in 1939. In tegenstelling tot Niklas Frank blijft Horst Wächter zijn vader verdedigen en hij wil vooral benadrukken dat zijn vader weliswaar nazi was maar tot het einde toe een fatsoenlijke kerel zou zijn gebleven. Horst wil niet weten van de verantwoordelijkheid van zijn vader voor de nazimisdaden van het regime dat hij diende. Een razend interessant boek.

Hieronder vindt u een beklemmende maar even zo interessante documentaire aan van David Evans onder de titel What our fathers did. Ook Philippe Sands verleent medewerking aan deze documentaire. De film laat zien hoe Niklas Frank en Horst Wächter in elkaars aanwezigheid geconfronteerd worden met de misdaden van de nazi's, meer specifiek het wangedrag van Otto Wächter. Niklas is helder en verfoeit het handelen van dit nazikopstuk. Horst is even helder maar wijst diens verantwoordelijkheid voor de verschrikkingen van de naziterreur volstrekt van de hand. Een uniek document, beklemmend, zoals gezegd maar ook spannend en enerverend. Neem eens de tijd en kijk hiernaar! 

Geen opmerkingen: