maandag 13 januari 2020

De mens is geen diepgewortelde plant


In een uitstekend artikel in de NRC van 11 januari schrijft Kiza Magendane dat het idee fixe dat wij in onze maatschappij geworteld zijn nodig aan herziening toe is. Alleen planten hebben wortels, zonder wortels kunnen ze niet bestaan. De prijs voor die wortels is het onvermogen van planten zich te verplaatsen. Maar als mensen eenmaal uit de baarmoeder gekomen zijn, kunnen ze vanaf een zeker moment alle kanten op. Toch maken wij onszelf wijs dat wij net als planten diep geworteld zijn.


En er zijn genoeg politici te vinden die het huidige model van natiestaten en nationale grenzen maar wat graag verdedigen. Westerlingen sluiten migranten op onder de meest deplorabele omstandigheden terwijl ze zelf helemaal niets hoefden te doen voor hun eigen verworvenheden. Niets dan het toeval dat hen juist daar geboren liet worden. Magendane voegt er fijntjes aan toe dat de Europeanen de natiestaat uitvonden in een tijd dat zijn Afrikaanse voorouders niet als mensen werden beschouwd.


Geen enkele grond echter behoort één mens toe. Rousseau beredeneerde al dat alle ellende in de wereld veroorzaakt werd door die eerste mens die stuk grond omheinde en doodleuk verklaarde dat dat van hem was. Magendane: "De liberale notie van eigendomsrecht heeft ervoor gezorgd dat de mens een instrumentele relatie, gericht op eigen behoefte, met zijn medemens en de wereld om zich heen heeft. Maar dat ging wel ten koste van de onderlinge solidariteit".
"En in naam van nationale grenzen en van onze verzorgingsstaat worden nu mensen in detentiecentra gestopt. In naam van de verzorgingsstaat mogen mensen verdrinken. In naam van de nationale verzorgingsstaat hebben wij compassie en intermenselijke solidariteit in de prullenbak gegooid".


Behartigenswaardige woorden. En juist bovendien. Migratie is een moreel thema. Wij zouden ons wel eens wat aan mogen trekken van deze woorden van Magendane. Maar kom daar eens om bij De Jonge, Dijkhoff, Wilders of Baudet. En nee, dit betekent niet dat wij de deuren maar open moeten zetten. Migratie zal altijd een geweldig probleem voor ons blijven. Maar het zou al een boel schelen wanneer wij het op konden brengen onszelf niet als gewortelde planten te beschouwen. Dan valt het ons ook makkelijker om nieuwkomers als Nederlander te beschouwen en niet als homeopathische verdunning van onze nationale identiteit. U wilt toch niet beweren dat die typische Nederlander zo bijzonder is dat die rassenvermenging koste wat het kost zou moeten afwijzen?



Geen opmerkingen: