woensdag 18 november 2020

Die Anwälte, een fascinerend tijdsbeeld

 

In 2010 verscheen er een prachtige documentaire van Birgit Schulz, onder de titel Die Anwälte. Onderwerp van deze voortreffelijke documentaire zijn de drie advocaten die betrokken waren bij de verdediging van wat in de volksmond RAF-terroristen werden genoemd. Een van de drie, Horst Mahler, behoorde evenwel tot de aangeklaagden. De beide andere advocaten zijn Otto Schily en Hans Christian Ströbele.


De advocaten waren van mening dat bij het beoordelen van het gedrag van de beklaagden, ook gekeken moest worden naar het handelen van de staat, dat tot hun reacties hadden geleid. Daarmee werden de advocaten zelf al heel snel verdacht van een handlanger-mentaliteit. Met name de rechtse pers wist daar wel raad mee in het Duitsland van die jaren. Ik vond het een fascinerende documentaire omdat die een beeld schetste van de jaren 70 en 80 in Duitsland en nog eens in kort bestek liet zien hoe de aanslagen op Benno Ohnesorg en Rudi Dutschke een golf van protesten uitlokte, waaronder de Rote Armee Fraktion, die het grote kapitaal en de vertegenwoordigers daarvan met niets ontziend geweld tegemoet trad. Voor de RAF ging de APO, de Ausserparlementarische Opposition, bij lange na niet ver genoeg om de gevestigde belangen, die zo bedreven waren in het uitbuiten van de arbeiders, aan de kaak te stellen.


De documentaire concentreert zich op de drie advocaten en laat zien hoe Otto Schily en Ströbele uiteindelijk in de politiek belandden als initiatiefnemers tot de Duitse Grünen. Schily was zelfs gedurende twee termijn onder Schröder minister van binnenlandse zaken in de Bondsrepublik. Ook Ströbele zat namens de Grünen in het Duitse parlement.


Heel anders verging het Horst Mahler, die in de documentaire aangeeft dat het lezen van Hegel hem tot essentiële inzichten bracht. Helaas is juist die scene beperkt tot een enkel shot, zodat niet helder wordt hoe Mahler als extreem links advocaat zich uiteindelijk bekeert tot het extreem rechtse gedachtegoed. In 2009 wordt hij veroordeeld tot 12 jaar cel wegens het ontkennen van de Holocaust. In Duitsland is dat een van de zwaardere vergrijpen. Ik ben niet geïnteresseerd in de argumentatie waarom de Holocaust niet zou hebben plaatsgevonden maar wel in de manier waarop Horst Mahler zijn buitengewoon merkwaardige metamorfose heeft ondergaan. In de gevangenis schreef hij een boek dat helaas niet werd gepubliceerd maar in plaats daarvan verboden werd. Misschien is dat wel terecht maar je kunt niet zelf tot dat oordeel komen en dat blijft altijd een zwaktebod. Mahler is vorige maand vrijgelaten maar hernieuwde arrestatie schijnt aanstaande te zijn wegens aantijgingen van racisme en antisemitisme. Mahler is 84 jaar. Hij wordt het kennelijk nooit eens zat.

Hoe dan ook, een heel leerzame documentaire vol met live beelden uit die onrustige jaren in de Bondsrepubliek. U moet er even de tijd voor nemen, anderhalf uur in totaal, maar het is echt de moeite waard.




Geen opmerkingen: