Mazzy Star - Ride It On - 10/2/1994 - Shoreline Amphitheatre (Official)

Ook Bert Wagendorp trapt in de val...

...blijkens zijn column in de Volkskrant van vandaag onder de titel: "Het leenstelsel leidt tot een verspilling van talent". Daarin maakt hij nder meer melding van een ander merkwaardig bericht over het leenstelsel. Gebleken zou zijn dat studenten die geld moeten lenen vaker en meer last hebben van psychische klachten. Maar gelukkig beschouwt Wagendorp dat onderzoeksfeitje niet als een argument tegen het leenstelsel. Hoewel in datzelfde onderzoek zou blijken dat minstens de helft van de ondervraagde studenten minstens één keer week dodelijk vermoeid is en 40 procent zou 'emotioneel uitgeput' zijn.

Onthutsende onderzoeksresultaten natuurlijk en je gaat prompt twijfelen aan de representativiteit van dat onderzoek. Maar als het iets bewijst is het wel dat de huidige generatie studenten een ongelooflijke verzameling watjes is. Inderdaad, een patatgeneratie die onderuit gaat zodra ze hun studie moeten combineren met een bijbaantje. Ik vind dat zulke klagende studenten  zich diep en diep moeten schamen. 'Emotioneel uitgeput': bah!

Dan komt hij tot zijn konklusie en dan denk je: nu zal ik wel te lezen krijgen wat zijn bezwaren nu eigenlijk zijn. En wat schrijft hij?: 'Een leenstelsel dat de toegankelijkheid van het hoger onderwijs beperkt, en dat doet het, zeker voor studenten die afkomstig zijn uit de lagere inkomensgroepen, is gevaarlijk en leidt tot een verspilling van talent die we ons helemaal niet kunnen veroorloven".

Nou, zo zout heb ik het nog niet vaak gegeten. Wagendorp toont niet aan dat de toegankelijkheid van het hoger onderwijs wordt geschaad door het leenstelsel en hij meent te kunnen volstaan met : "dat doet het".
Om vervolgens doodleuk te beweren, zonder verdere adstructie, dat wij talent weggooien door het leenstelsel. Wat is dat nou voor een redenatie? Beperk je nou gewoon tot de feiten en de cijfers en de achtergrond en bedoeling van het leenstelsel, Bert Wagendorp.

Ik vraag me af waar deze continue hetze tegen het leenstelsel toch vandaan komt. Ik vrees dat mijn filippica een gevecht tegen de bierkaai is. Vroeger of later gaat dat leenstelsel sneuvelen.

Over de zin van het leven en een halve goede morgen

U heeft hem vast ook gezien, die reclame van het CDA waarmee ze het startsein voor hun verkiezingscampagne geven. Buma wenst u en mij een hele goede morgen toe. Ik weet wel, dat is spreektaal maar het blijft fout. Heeft u wel eens een halve goede morgen toegewenst gekregen? Beste Sybrand, het is natuurlijk: een heel goede morgen.

Nou, laten we het dan nog maar eens over de zin van het leven hebben, u weet wel, die prachtige serie uit de Volkskrant van Fokke Obbema. Al die verhalen zijn inmiddels samengebracht en u kunt ze allemaal lezen op deze pagina. Ik kan het u van harte aanbevelen. Mooie verhalen van mensen die net even wat langer stil hebben gestaan bij hun leven. En die net als u en ik op zoek zijn naar een antwoord op de vraag naar de zin van het leven. Iedereen vult die vraag op zijn of haar eigen manier in maar het blijft interessant daar kennis van te nemen.

Hebben planten intelligentie of gevoel?

Bijna alle koolstof op aarde komt van planten en zonder planten zou er geen mens zijn. Planten maken immers de atmosfeer geschikt voor onze soort en bovendien voorzien ze ons van voedsel. Wij gaan tamelijk achteloos met planten om maar realiseren ons niet dat planten waarnemen en communiceren met hun omgeving. Ze onttrekken voedselstoffen aan schimmels en geven in ruil daarvoor suikers terug. Dat proces verloopt via een soort onderhandelingsproces waarbij de behoeftes op elkaar worden afgestemd.

Ook geven planten voedingsstoffen aan elkaar door en waarschuwen ze elkaar in geval van gevaar. Er zijn voorbeelden bekend waarbij planten of bomen bij een invasie van schadelijke insecten chemische stoffen afgeven aan hun omgeving waardoor andere insecten worden aangetrokken om de indringers te verdrijven of op te eten. Of ze waarschuwen met die geur hun soortgenoten. De geur van pas gemaaid gras is in feite een alarmkreet.Dat planten op licht reageren is iedereen wel zo'n beetje bekend maar planten reageren ook op aanrakingen, zoals bijvoorbeeld het kruidje-roer-me-niet. Ook reageren planten op zout in de bodem en passen hun wortelgroei daar op aan.

Nu is uit recent onderzoek gebleken dat planten kunnen 'horen'. Het geluid van zoemende bijen wordt bijvoorbeeld opgevangen door de bloemen van een plant die in reactie daarop zoetere nectar gaat produceren om zodoende de kans op succesvolle bestuiving te vergroten. Wilt u meer over dit alles weten? Kijk dan eens hier of hier.

We moeten ervoor oppassen aan planten menselijke eigenschappen toe te dichten. Planten hebben geen brein of een centraal zenuwstelsel. Maar ze zijn enorm veel ingewikkelder en 'slimmer' dan wij ons realiseren. En dat maakt ze zo fascinerend. Het zou echter te ver gaan planten intelligentie toe te dichten of gevoel. Die begrippen zijn te zeer verbonden aan de menselijke soort.

Er is overigens een simpele reden waarom planten en bomen geen brein hebben of geen pijn kunnen voelen. Pijn is een signaal aan het lichaam om bijtijds het vege lijf te kunnen redden. Maar een plant of boom kan zich nooit uit de voeten maken en zou dus helemaal niet gebaat zijn bij pijnsensatie. Hetzelfde geldt voor een brein: een plant of boom hoeft nooit een beslissing te nemen over linksaf of rechtsaf, dus wat zou een boom met een brein moeten?  En wat zou het nut van ogen zijn als er zoveel andere, veel slimmere manieren zijn om met de omgeving te communiceren?

U ziet het, de natuur is ongelooflijk vindingrijk en stelt alle leefvormen in staat zich maximaal aan te passen aan per definitie veranderende omstandigheden. De natuur heeft helemaal geen schepper nodig, maar dat wist u allang natuurlijk.

Arctic Death Spiral

Vorige week maakte ik melding van het boek Arctica van Bernice Notenboom. U vindt hier een uitgebreide boekbespreking. Een even prachtig als verontrustend boek. Ze laat zien hoezeer wij als mens geneigd zijn onwelkom nieuws te negeren. Als er een meteoor op ons af zou komen met rampzalige gevolgen zouden we vermoedelijk alles in het werk stellen om die snel naderende ramp te voorkomen. Maar dat de door onszelf veroorzaakte klimaatverandering met even rampzalige gevolgen als die meteoor op ons afkomt, lijkt ons maar niet in beweging te krijgen.

Ik ga niet de discussie aan met klimaatontkenners, zij zijn simpelweg te dom en onintelligent om een discussie mee te voeren en bovendien zijn ze niet van zins zich te laten overtuigen door onomstotelijk wetenschappelijk bewijs, ze hebben immers geheel andere inspiratiebronnen in hun leven. Hier op deze plek beperk ik me tot een zestal terugkoppelingsmomenten die Bernice Notenboom in haar boek aanhaalt, ontwikkelingen die wij zelf in gang hebben gezet en die een extra versnelling geven aan bijvoorbeeld het smelten van zee-ijs.

De eerste terugkoppeling betreft de invloed van golven op het breken en daardoor sneller smelten van ijs. De tweede terugkoppeling is warme lucht die over het ijsvrije Noordpoolgebied waait, waardoor de sneeuwgrens steeds verder opschuift. Een derde terugkoppeling treedt op door de toename van waterdamp in de atmosfeer, waterdamp neemt met 7 procent toe in de atmosfeer per graad luchtopwarming. Het gevolg is een versnelling van het smeltproces. Een vierde terugkoppeling wordt gevormd door de warme temperaturen van de rivieren die noordelijk in de Arctische Oceaan stromen. De vijfde terugkoppeling is die van roet, afkomstig van het verbranden van fossiele brandstoffen in dieselmotoren. Maar de belangrijkste terugkoppeling is de zesde, de ongekend snelle afname van het albedoeffect, de mate waarin wit oppervlak zonnestralen weerkaatst.

Notenboom citeert A Farewell to Ice van Peter Wadhams: de wereldwijde terugkoppelingen van sneeuw en ijs voegen een verlies van 50 procent toe aan de opwarming van de atmosfeer. Zelfs als we geen CO2 meer aan de atmosfeer zouden toevoegen, blijft de atmosfeer toch opwarmen en zal de dodelijke spiraal werkelijkheid worden. Men spreekt dan van runaway warming. Wat gaan we eraan doen om dit doemscenario te voorkomen?

Roma...

...is een wijk in Mexico-stad en Alfonso Cuarón heeft daar een prachtige film over gemaakt. In zwart wit. Met deze film haalt de regisseur jeugdherinneringen op aan de tijd dat hij in deze wijk leefde. De film vertelt in een kalm tempo het verhaal van het dienstmeisje Cleo, een werkelijk schitterende rol van Yalitca Aparicio. Zij werkt in een middenklasse gezin van een arts, zijn vrouw en vier kinderen. Het verhaal speelt zich af tegen de achtergrond van studentenrellen in het begin van de jaren zeventig in Mexico.

Het is merkwaardig bijna om te zien hoe fraai deze film is, juist omdát ze geheel zwart wit is. En op het grote scherm in ons plaatselijk filmhuis komt dit extra tot zijn recht. Aan de ene zijde toont de film ons de verhoudingen tussen de verschillende klassen in het Mexico van de jaren zeventig en tegelijkertijd van de verhoudingen tussen de machthebbers en een studentengeneratie die heel andere opvattingen over vooruitgang en emancipatie heeft. Maar even zo indringend is de ondertoon die laat zien dat klassentegenstellingen geen rol spelen als het om de positie van de vrouw gaat. Voor Cleo is het verwarrend om te zien hoe haar opdrachtgeefster in de steek wordt gelaten door de arts, juist op het moment dat de vader van haar nog ongeboren kind de benen neemt.

Het verhaal heeft misschien niet veel om het lijf, het is een petite histoire maar o wat is deze vertelling prachtig verteld en schitterend verfilmd. Buitengewoon knap hoe de jaren zeventig hier in herinnering worden gebracht, ook de stadsopnamen en het verkeer geven je het gevoel dat je daadwerkelijk in die jaren bent beland. Ik zou zeggen, doe uzelf een buitengewoon genoegen en ga hem zien, deze onvergetelijk mooie film!

Zusters van de Goede Herder, a devil in disguise

De Zusters van de Goede Herder hebben in de periode tussen 1860 en 1978 tenminste 15.000 meisjes en vrouwen in Nederland dwangarbeid laten verrichten. Zelf zegt de congregatie daar nu over: "De beschuldigingen en herinneringen van de vrouwen zijn ernstig en pijnlijk. Het leed dat de vrouwen ervaren heeft ons diep geraakt. De congregatie heeft steeds meegewerkt aan alle onafhankelijke onderzoeken en zal dat blijven doen. De congregatie zal na zorgvuldige bestudering van de aansprakelijkheid verder reageren". U heeft zeker ook wel opgemerkt dat de congregatie met geen woord rept over verantwoordelijkheid, laat staan over schuld?

Dan denk je, misschien is er toch nog ruimte voor gerechtigheid en komt de congregatie tegemoet aan de eis van vierenveertig vrouwen: erkenning van de misstanden, nabetaling van loon en compensatie voor de materiële en immateriële schade. Maar nee hoor, de congregatie laat ijskoud weten dat hun vordering geruime tijd is verjaard. Advocaat Liesbeth Zegveld laat het er echter niet bij zitten en heeft de congregatie aansprakelijk gesteld. Als er niet binnen vier weken een schikking tot stand is gekomen, volgt er een rechtszaak.

De congregatie is wereldwijd georganiseerd. In Ierland liet de regering onafhankelijk onderzoek doen. De slachtoffers kregen een schadevergoeding van de regering. De nonnen weigerden te betalen. Dat is de gebruikelijke reflex van dit soort criminele organisaties. Hun rijkdommen hebben ze vergaard over de rug van onschuldige meisjes en vrouwen. Ze zitten er bovenop met hun religieuze kont, belijden spijt met hun religieuze mond maar ze zijn zo hypocriet als een valse hond.

Holiday from history

Een interessant vraaggesprek met Ivo Daalder in de NRC dit weekend. Daalder (58, geboren in Nederland maar Amerikaan sinds 1994) is directeur van de Chicago Council on Global Affairs. Onder Clinton maakte hij tijdelijk del uit van de Nationale Veiligheidsraad en Obama was hij NAVO-ambassadeur voor de VS. Samen met James Lindsay schfeef hij De lege troon - Hoe Amerkika afstand doet van zijn rol als wereldleider, deze week verschenen bij Uitgeverij Spektrum.

Daalder is pessimistisch over de wereld waarin wij terecht zijn gekomen. De schade die Trump heeft aangericht is groot en wordt elke dag griter, zegt hij. En: If you liked 2018, you will love 2019. Met name de wijze waarop Trump de natuurlijke bondgenoten van de VS van zich heeft vervreemd door hen tot op het bot te beledigen is hem een doorn in het oog. Dat de Amerikanen zich nu volledig focussen op China vindt hij terecht maar, zegt hij, doe dat dan samen met je bondgenoten. Maar Trump zegt eenvoudig: "China kan ik zelf wel aanpakken, de grootste vijand zijn jullie, de Europese Unie".

Lindsay en Daalder roepen de bondgenoten van Amerika op een G9 op te richten, een Comité ter Redding van de Wereldorde die ervoor moet zorgen dat er na Trump nog iets is om op terug te vallen. Die G9 zou moeten bestaan uit Frankrijk, Duitsland, het VK, Italië, de EU, Japan, Zuid-Korea, Australië en Canada. Maar, zegt hij, er zijn natuurlijk meer bedreigingen dan alleen Trump. Europa heeft het uitgesproken moeilijk met zichzelf: Merkels invloed is tanende, Macron vooert een uiterst lastige discussie met zijn landgenoten, de Britten hebben met hun Brexit afscheid genomen van het wereldtoneel, a holiday from history, van de Italianen hoef je helemaal niets meer te verwachten en zo kunnen we nog wel even verder gaan.

Daalder: "De terugtrekking van de Amerikanen is tragisch, ook uit historisch perspectief. De les uit de jaren dertig en veertig was samenwerken, niet elkaar bestrijden. Dat leidde tot de langste periode van welvaart, vrede en veiligheid in de geschiedenis. Daar moet je niet mee spelen. De idee dat je niet terug zou kúnnen vallen in een situatie met gewapend conflict, is een optimisme dat ik niet deel". Ik heb geen enkele grond om hem tegen te spreken.

Een commerciële bank is er niet voor de burger

De WRR heeft een interessant rapport gepubliceerd onder de titel Geld en Schuld, de publieke rol van banken gepubliceerd. U kunt dat rapport hier downloaden. In ons geldsysteem wordt geld voornamelijk door commerciële banken gecreëerd door middel van het verstrekken van leningen. We hebben met de laatste financiële crisis gezien hoe roekeloos gedrag van banken een bedreiging voor de economie is gaan vormen waarbij de kosten uiteindelijk door de burger moesten worden opgebracht. Overheden moesten immers een forse greep uit de door belastinggelden gevulde huishoudkas doen om die roekeloze banken te behoeden voor omvallen.

Die banken kunnen dat roekeloze gedrag voortzetten omdat ze per definitie amoreel zijn en er bij voortduring blijk van geven geen enkel gevoel te hebben ontwikkeld voor de maatschappelijke rol die ze zouden moeten vervullen. De WRR komt nu met het voorstel een publieke bank voor alternatief sparen en betalen in het leven te roepen, te financieren uit de reserves van de centrale bank. De burger kan daar zijn geld met maximale veiligheid onderbrengen en kan zodoende nooit het slachtoffer worden van banken dia va banque spelen met de centen van de burger.

De commerciële banken kunnen vervolgens gewoon doorgaan met het door hen zo gretig omarmde gedrag maar dan wel in de wetenschap dat ze nooit meer door enige overheid gered zullen worden, mocht het op enig moment toch serieus fout gaan. Die zakenbanken zijn daar natuurlijk geen voorstander van want ze vrezen een toenemende instabiliteit van het geldwezen wanneer burgers hun centen bij de bank weg halen in tijden van crisis.

Onzin natuurlijk. Als er zo'n publieke bank zou komen, zou ik mijn geld onmiddellijk weghalen bij de commerciële banken waar ik het nu heb ondergebracht. Ik denk eerder dat er een andere dynamiek gaat ontstaan. De banken kunnen nu volstaan met belachelijk kleine buffers van 3 procent. Ze weigeren keihard uit eigen beweging grotere buffers na te streven. Ik durf te wedden dat ze die hardnekkige weigering subiet op gaan geven zodra er een publieke bank voor de gewone burger komt.

De WRR bepleit in haar rapport vier voorstellen voor aanpassingen aan ons financieel systeem: meer diversiteit, beperking van schuldengroei, betere voorbereiding op een volgende crisis en een verankering van de publieke dimensie van banken. Ook bepleit de WRR een stem voor burgers binnen de banken.

Ik zou zeggen, laat maar komen die publieke bank, ik breng er morgen meteen mijn geld naar toe. Maar bij de VVD zullen ze daar wel geen oren naar hebben.

Bij de VVD zijn ze al heel lang de weg kwijt

De laatste tijd zien we geregeld lokale VVD-bestuurders hun partij verlaten omdat ze zich niet meer herkennen in de wijze waarop de VVD haar liberale beginselen etaleert. Sommigen in de partij verwijten deze bestuurders dat ze ruchtbaarheid geven aan hun onvrede. Zij beschouwen dat als het eigen nest bevuilen. Anderen vinden dat zulke spijtoptanten eerst de discussie intern aan dienen te gaan. Nou, ga er maar van uit dat die bestuurders zich intern hebben laten horen. Dat ze uiteindelijk toch voor een vertrek kiezen betekent alleen maar dat de VVD niet uit de voeten kan of wil met dissidente geluiden.

Het meest schrijnend zijn natuurlijk de constante integriteitsproblemen waarmee de VVD binnen haar eigen gelederen over een reeks van jaren wordt geconfronteerd. Zelfreinigend vermogen? Nagenoeg nihil. Dan was er de dividendbelasting, de meest schandelijke poging tot diefstal van de laatste decennia. En waar was onze premier toen de Nashvilleverklaring alle niet-heteroseksuele burgers definitief in de kou zette? Helemaal nergens, het bleef oorverdovend stil. Het schijnt dat de fractieleider van de VVD in een gedichtje die verklaring op de hak nam maar is dat een stevig en serieus politiek geluid?

En wat te denken van die fractieleider, Klaas Dijkhoff, die wetsovertreders in achterstandswijken zwaarder wil straffen, die de vrijheid van meningsuiting tijdens het sinterklaasfeest wil opschorten en die nu in een krant het klimaatakkoord op de vuilnishoop gooit? (Onder applaus van CDA-malloot Buma maar dit terzijde) Opeens maakt Dijkhoff zich druk om de vraag of de gewone burger de noodzakelijke klimaatmaatregelen wel kan betalen nadat de VVD er eerst voor gezorgd heeft dat het bedrijfsleven helemaal niets hoeft bij te dragen aan de vermindering van de CO2-uitstoot!

En tot overmaat van ramp hebben we een VVD-er als regeringsleider die opvalt door zijn pathologische leugens, door zijn afkeer van visie en door het onzinnig gebruik van stoere maar een premier volstrekt onwaardige taal aan het adres van aso's. Aso's die ruim baan krijgen dankzij een regering die consequent weigert structurele maatregelen te treffen om maatschappelijke problemen aan te pakken. Bijvoorbeeld een vuurwerkverbod.

Nee, de VVD is een allesbehalve liberale en vooral een amorele politieke beweging. Niets gaat er van die partij uit behalve opzichtig gegraai, gesjoemel met normen en waarden binnen de eigen gelederen maar hoog opspelen als anderen buiten de partij normen en waarden met voeten treden, dan wil onze premier ze het liefst eigenhandig in elkaar slaan. Je gelooft je eigen oren toch niet als je zoiets hoort? Leven wij dan echt in een bananenrepubliek?

How burning Forests melt Ice Sheets

Jakobshavn Glacier in Greenland Dramatically Crashes

Shoplifters, een betoverende film

De Japanse regisseur Horekazo Kore-eda maakte met Shoplifters een werkelijk betoverende film. Ik vertel hier niets over het verhaal, iedere aanduiding zou afdoen aan uw kijkplezier. Maar ik heb zelden zo'n mooie film over compassie en liefde gezien. En de cast is geweldig. Niet voor niets de winnaar van het filmfestival in Cannes 2018. Ik zou zeggen: doe uzelf een geweldig plezier en bezoek deze film.

Dirty Three - Sometimes I Forget You've Gone

Arctica

Bernice Notenboom, een van de weinige vrouwen in de wereld van mannen die vooral gefocust zijn op het bereiken van de Noordpool, schreef een prachtig boek onder de titel Arctica. Notenboom, die de Noordpool consequent aanduid als 'zij' heeft geheel andere perspectieven. Verras uzelf en koop dat boek! En zie hieronder de teaser van haar film Sea Blind.

Hoe Polen en Hongarije hun democratie afbreken

Nashville Statement

Er circuleert al enige tijd een pamflet op internet onder de naam Nashville Statement. Een verklaring opgesteld in streng protestantse kring in de VS waarin niet-heteroseksuele liefdesbetrekkingen worden neergezet als zondig, verwerpelijk en te genezen.

Ik citeer hier slechts 2 artikelen uit dit pamflet, opdat duidelijk worde waar we hier mee te maken hebben:

WIJ BEVESTIGEN dat de genade van God in Christus zondaren in staat stelt om tegen een  transgender-zelfverstaan te strijden en dit verkeerde zelfverstaan te verloochenen en, door Zijn geduld, de door God ingestelde verbinding tussen het biologische geslacht en het zelfverstaan als mannelijk of vrouwelijk te aanvaarden. 

WIJ BEVESTIGEN dat Christus Jezus naar deze wereld is gekomen om zondaren zalig te maken en dat, door Zijn dood en opstanding, vergeving van zonden en eeuwig leven te verkrijgen zijn voor een ieder die zich bekeert van de zonde en vertrouwt op Christus alleen als Verlosser, Heere en allerhoogste Schat.

Nou, dan weet u wel uit welke hoek hier de wind waait. Niet vreemd dat zoiets walgelijks in de VS wordt geïnitieerd. De president zelf wil immers niets van transgenders of homoseksuelen weten. Ergerlijk is natuurlijk dat onze nationale moraalridder Kees van der Staaij ook tot de inmiddels meer dan 22.000 ondertekenaars behoort (en met hem nog een paar honderd Nederlandse dominee's van de zwaarste denominaties). In de Leeuwarder Courant verklaart hij: ,,De SGP heeft er nooit een geheim van gemaakt te staan voor de Bijbelse noties over huwelijk, gezin en seksualiteit. In lijn daarmee heb ik aangegeven dat ik me kan vinden in de strekking van de Nashville-verklaring.''

Tja, dit soort stompzinnigheid ontstaat wanneer mensen blindelings vertrouwen op apocriefe geschriften in plaats van zelf eens na te denken. Van een politicus mag je verlangen dat hij/zij zich kan verplaatsen in zijn/haar medemens. Laten we eens uitgaan van een absurd laag percentage niet-heteroseksuelen van 2%, dan betekent dit dat van der Staay tenminste 15 miljoen mensen op de wereldbevolking voor zondaar uitmaakt. Bizar, walgelijk en ongekend aanmatigend!