dinsdag 28 november 2023

Kiefer in Voorlinden

 

Nog recent zagen we de 3D film Anselm van Wim Wenders, een schitterend document over de Duitse kunstenaar Anselm Kiefer (1945). Juist deze maanden is er een buitengewoon fraaie tentoonstelling van zijn werk te bewonderen in Museum Voorlinden. Ja, het is er druk maar als je gewoon een beetje geduld hebt, kun je elk werk wat er daar staat of hangt uitvoerig en rustig bekijken. Het is niet zo vreemd dat het er druk is. Kiefer is wat mij betreft toch echt een van de grote kunstenaars van deze tijd en ik ben duidelijk niet de enige die daar zo over denkt.

Het hier getoonde werk van deze alleskunner (hij schildert, tekent, maakt installaties en zo voort) is opnieuw zeer de moeite waard, soms ronduit verbluffend. Kiefer schuwt het grote formaat niet en dat kan ook niet anders. Zijn thematiek laat zich niet verbeelden op een schilderijtje van 20 bij 15. De kunstenaar heeft niet veel op met het verschijnsel mens. In zijn werk kom je hoogstens af en toe iets tegen wat vermoedelijk man made is maar dan heb je het ook wel gehad. Wel zien we bij hem vaak het landschap, landschappen die wijlen Armando schuldige landschappen zou hebben genoemd.

Ook citeert Kiefer vaak de raadselachtige Duitse dichter Paul Celan (U kent wellicht zijn huiveringwekkende strofe Der Tod ist ein Meister aus Deutschland) en zijn werk is op een of andere manier doortrokken van het vermogen van de mens dingen kapot te maken. We zien geregeld berglandschappen of configuraties die wel op sterrenstelsel lijken en daarin komen we dan talloze registraties tegen, plaatsen hebben kennelijk wel coördinaten, een naam hebben ze niet (meer). Met name dat grote werk waarin voor de mens geen plaats meer is ingeruimd, of over is gebleven, is ontzagwekkend. Kiefer maakt in dat grote werk niet alleen gebruik van verf maar ook van stro, staal en gesmolten staal, hout en zand en zo voort. Er is eindeloos veel te zien en je kunt er werkelijk uren naar kijken.

Verras uzelf en ga er eens kijken. Zo vaak krijgen we deze grootste kunstenaar van zijn tijd hier niet te zien. Als voorpret kunt u mijn volledige fotoreportage hier bekijken.


donderdag 23 november 2023

God bestaat en: is Wilders wel te vertrouwen?

 

In mijn somberste toekomstbeeld zouden we opnieuw met de VVD aan het roer verder moeten. Dat ons dat nu bespaard blijft beschouw ik als een keihard godsbewijs, daar kan Gödel niet aan tippen!  Kijkt u nog eens terug naar de laatste vraaggesprekjes met Yesilgöz en merk op hoe zij haar gezicht na het beantwoorden van letterlijke ie-de-re vraag in een glimlachplooi trekt. Alsof ze zeggen wil: heb ik dat niet even keurig geformuleerd? Volgens mij is alles gemaakt aan deze vrouw die een brandende ambitie naar de macht lijkt te hebben. Ze zullen bij de VVD wel tot een andere analyse komen maar Yesilgöz staat in haar eentje aan de basis van de spectaculaire opkomst van Wilders. Zij heeft hem salonfähig gemaakt, niemand anders. Het electoraat heeft dat onmiddellijk opgemerkt en viel voor de milde versie van de rabiate moslimhater Wilders.

Enfin, de kiezer heeft gesproken. En het moet gezegd: Wilders sprak meteen verstandige taal Hij erkende de rechtsstaat en realiseerde zich dat hij een enorme verantwoordelijkheid op zijn schouders had gekregen. Hij stelde van mening te zijn dat politici, hemzelf incluis, over hun schaduw heen moeten stappen nu. En hij heeft gelijk: deze verkiezingswinst kan niet genegeerd worden. Het is ondenkbaar dat de PVV, de partij die geen partij is - u weet het -, niet het voortouw zou nemen of buiten de eindonderhandelingen zou komen te vallen. Zijn verkiezingswinst is spectaculair en dient gehonoreerd te worden. Premier Wilders, met die denkpiste had ik totaal geen rekening gehouden.

Maar wat betekent de erkenning van de rechtsstaat door Wilders? Wil hij de publieke omroep nog steeds liquideren, wil hij ons land uit de EU manoeuvreren? Wil hij inderdaad alle klimaatmaatregelen onderuit schoffelen? En hoe gaat hij om met de stikstofproblematiek? Worden we een paria binnen de EU en straks ingedeeld bij de corrupte populist en dwarsligger Orban? En wanneer haalt hij zijn oude stokpaardjes toch weer van stal? En lukt het hem om zijn beledigend taalgebruik definitief van zich af te schudden? Vergeten we niet dat hij in zijn eentje aan de basis stond van wat Kaag allemaal overkwam! Realiseert Wilders zich wel dat je oogst wat je zaait?

woensdag 22 november 2023

Trapje af

 

Een heerlijke serie foto's in de Volkskrant van vandaag over autobestuurders die een verkeerde afslag nemen en pardoes een trap afrijden. U denkt, hoe dom kun je zijn. Nou, het is mij ook eens overkomen, inmiddels alweer zeker dertig jaar geleden in Guadalahara in Spanje. Ik zat met koorts in de auto op de terugweg naar Nederland en reed in een grote stroom auto's die opeens allemaal naar rechts gingen. Eigenwijs als ik was maar ook verblind door een plotselinge lage zon meende ik dat het beter was rechtdoor te gaan om er al heel snel achter te komen dat ik me op een trap naar beneden bevond. Halverwege de trap kwam ik tot stilstand, ik denk dat ik inmiddels een stuk of twintig treden achter me had gelaten. Dat er zich niemand op die trap bevond toen ik omlaag denderde mag een wonder heten. Ik stapte uit om de schade op te nemen en zag dat mijn trekhaak nergens de treden had geraakt, het bleek een luie trap met vlakke treden. Ik konkludeerde dat ik dan ook gewoon in mijn achteruit weer boven moest kunnen komen. Dat klopte. Als zich ooit een beschermengel over mij ontfermde, dan was het toen!

dinsdag 21 november 2023

Theologie heeft helemaal niets met wetenschap van doen

 

Katja Tolstoj (wat een prachtige naam!) is hoogleraar theologie en tevens Theoloog des Vaderlands. Het onderzoeksobject van theologie is onbewijsbaar en daarmee kan theologie niet worden aangemerkt als een wetenschap. Tolstoj schetst hoe in Rusland Jezus langzaam maar zeker wordt vervangen door Poetin en patriarch Kirill doet daar maar al te gretig aan mee. En dan gaat ze verder: "Seculiere academische benaderingen die het heilige buiten beschouwing laten, reduceren het raadsel van het leven tot de materiële wereld en negeren daarbij de existentiële basis van geloof: dat het heilige voor gelovigen een realiteit is".

Theologie zou, aldus Tolstoj, beter in staat zijn een blik van binnenuit op deze nieuwe ontwikkelingen te werpen en bovendien mogelijke veranderingen kunnen entameren. Elke religie, aldus Tolstoj, beschikt over antistoffen om religie weer van politieke ideologie te scheiden en je hebt de theologie nodig om die antistoffen te activeren. Waaruit die antistoffen dan bestaan, waar ze zich schuil houden en hoe je ze kunt activeren, dat vertelt Tolstoj er niet bij. Ik vrees dat onze Theoloog des Vaderlands hier wishful thinking pleegt.

Tolstoj gaat verder: "Dit specifieke besef van god's alomtegenwoordigheid biedt het tegengif tegen de instrumentalisering en het misbruik van religie". Anders gezegd: een ware gelovige erkent dat elk aspect van de schepping respect verdient en dan is er helemaal geen ruimte voor Russische haat of vijandigheid jegens Oekraïners.

Ik meen dat Katja Tolstoj heel precies laat zien waarom theologie geen wetenschap genoemd mag worden. Zij ziet nadrukkelijk geen rol voor sociologen, antropologen of religiewetenschappers. Om het probleem op te kunnen lossen moet je eerst zelf gelovige zijn, dat is wat Tolstoj beweert en met permissie: dat is onzin!

Grootmufti Amin Al-Hoesseini en paus Pius XII dachten hardop met Hitler mee. Poetin, die zo graag zijn eigen versie van de moderne geschiedenis schrijft, doet dat nog eens dunnetjes over als hij in het Kremlin overlegt met patriach Kirill, opperrabijn Lazar en grootmufti Tadzoeddin.


Nee, in haar artikel in de NRC van vandaag spreekt niet de theoloog maar vooral de gelovige Katja Tolstoj. Ik heb nog nooit een concreet voorbeeld gezien van een theologie die meehielp de rotzooi van een kerkgenootschap of religie te ontmantelen en op te ruimen. Denk in dit verband maar eens aan het ontstellende misbruik dat binnen alle kerkgenootschappen plaatsvond. Ik heb nog nooit een theoloog daarover een hout snijdende opmerking horen plaatsen.

woensdag 15 november 2023

Het Proton

 

In de kern van atomen bevinden zich protonen en een proton zou bestaan uit twee up-quarks en één down-quark maar uit metingen is gebleken dat er een soort quantummechanische zee van opkomende en verdwijnende deeltjes rond die quarks beweegt. We noemen die deeltjes gluonen. Die gluonen kunnen zich voortdurend opsplitsen in deeltjes die soms zwaarder zijn dan het proton zelf, soms wel 35%. Huh? 


Een proton heeft een straal van 0,88 femtometer ofwel 0,88 biljoenste van een millimeter. Er passen een biljoen protonen in de punt achter deze zin. Uit recentere metingen evenwel zou blijken dat protonen in werkelijkheid 0,04 femtometer korter zijn.

Een proton is eigenlijk een rommelige zak vol quarks, gluonen en andere kortstondige deeltjes. Protonen botsen geregeld op elkaar en vooral op neutronen. Als protonen en neutronen elkaar naderen wordt de aantrekkingskracht steeds sterker maar zodra ze elkaar tot een biljardste meter zijn genaderd slaat de aantrekkingskracht plotseling om in een afstotende kracht en worden ze uit elkaar geslingerd.

Een neutron bestaat hoogstens een kwartier maar niemand heeft ooit een proton uit elkaar zien vallen. Een proton zou gemiddeld miljarden tot biljoenen keren zo lang leven als de leeftijd van het heelal! Als de dood van een proton kon worden waargenomen zou dat een bewijs zijn voor het idee dat de natuurkrachten (de zwakke kernkracht, de sterke kernkracht en de elektromagnetische kracht) bij hoge energieën zich daadwerkelijk verenigen. Zover zijn we echter nog lang niet.

Bron: New Scientist november 2023

dinsdag 14 november 2023

London, Bishopsgate 2014

 

Deze foto is gemaakt door Bas Losekoot (1979) en hangt onder de  titel London, Bishopsgate 2014 in Museum More. Een prachtige foto maar hoe is die genomen? Van dichtbij of veraf? Het moet een lucky shot zijn geweest, de fotograaf die zijn lens op dit tafereel richt exact op het moment dat de oude man zijn blik richt op de twee handen die elkaar zoeken en schuchter lijken te vinden. Wat denkt en voelt de man? Een gebaar dat hij decennialang alweer moest ontberen? En wat denkt de vrouw die zich ervan bewust lijkt dat de man naar hen kijkt.  En hoe ga je om met de privacy? Heeft de fotograaf de man achteraf om toestemming gevraagd? We weten het niet. Maar het is een prachtige foto!

maandag 13 november 2023

Gelijkberechtiging van de Middellandse Zee tot de Jordaan

In de NRC van vandaag verscheen tot mijn grote vreugde deze open brief van een groep joodse academici en studenten in Nederland. Dit is de verstandige taal waar we juist in deze tijden zo'n behoefte aan hebben. Vonden ze maar wat meer weerklank in Israël zelf. Ik zou heel graag willen weten hoe Harari en Grossman deze tekst beoordelen.

Wij, Joodse medewerkers en studenten aan Nederlandse universiteiten, hogescholen en onderzoeksinstituten, kunnen niet langer stil zijn over Gaza.

Wij spreken ons met klem uit tegen de vernietigende oorlog die Israël voert tegen de ruim twee miljoen Palestijnen in Gaza. De hoge aantallen burgerslachtoffers van de Israëlische bombardementen, onder wie duizenden kinderen, de volledige afsluiting van Gaza van eerste levensbehoeften, de daden en uitspraken van Israëlische gezagsdragers rechtvaardigen alle de angst onder Palestijnen voor een tweede Nakba: etnische zuivering of genocide op de Palestijnse bevolking. Dit nooit meer betekent nooit meer voor iedereen.

Wij voelen het verdriet over de vele burgerslachtoffers bij de aanvallen door Hamas op 7 oktober. Juist omdat wij een einde willen aan dit soort gruwelijk geweld weigeren wij mee te gaan in de logica van wraak die inmiddels aan een veelvoud aan Palestijnse burgers het leven heeft gekost. Wij begrijpen dat de huidige geweldsuitbarsting niet begon met de acties van 7 oktober, maar geworteld is in een lange geschiedenis van kolonisatie, bezetting, ongelijke behandeling en institutionele discriminatie gericht tegen de Palestijnse bevolking. Als het beëindigen van de huidige oorlog tegen Gaza slechts leidt tot een herstel van de status quo ante, betekent dit een voortgang van het geweld dat voor de Palestijnen een permanente realiteit is.

Blijvende vrede is alleen mogelijk op basis van rechtvaardigheid. Dit betekent in ieder geval erkenning dat mensenrechten en de rechtsstaat gelden voor alle inwoners van historisch Palestina. Het betekent erkenning van het recht op zelfbeschikking voor de Palestijnen, het beëindigen van de blokkade van Gaza en de bezetting van de Westelijke Jordaanoever, erkenning van het recht op terugkeer voor alle Palestijnse vluchtelingen, en volledige gelijkberechtiging tussen Palestijnen en Joden van de Middellandse Zee tot de Jordaan.

Wij beloven ons hier met kracht voor in te zetten, ook na het einde van de huidige oorlog. Wij sluiten ons aan bij de oproep vanuit de Palestijnse civil society voor het opschorten van elke vorm van samenwerking met Israëlische instituties die bijdragen aan de instandhouding van de bezetting en de ongelijke behandeling van de Palestijnse bevolking.

Zolang het onrecht voor de Palestijnen voortduurt, eisen wij dat onze instellingen hiertegen net zo krachtig stelling nemen als zij anderhalf jaar geleden deden bij de Russische inval in Oekraïne. Wij keren ons met klem tegen elke uiting van racisme, islamofobie, antisemitisme en andere vormen van haatzaaien. Wij halen inspiratie uit de vele Joodse stemmen in Israël en daarbuiten die principieel stelling nemen voor Palestijnse rechten. Als Joodse tegenstanders van de Israëlische acties zijn wij diep verontwaardigd over de pogingen om kritiek op de Israëlische staat of inzet voor de rechten van de Palestijnen gelijk te stellen aan antisemitisme. Wij vragen onze besturen om zich actief in te zetten tegen een klimaat van bedreigingen, polarisatie en discriminatie. Maar dit doen, is geen vrijbrief voor het censureren van anti-oorlogsstemmen. Een veilige leeromgeving is niet in tegenspraak met een duidelijke stellingname tegen oorlog en onrecht. Een dergelijke stellingname zien wij als onze gedeelde plicht.

 

zondag 12 november 2023

Omtzigt is geen democraat

 

Als ik het goed heb begrepen gaat Omtzigt de verkiezingen in zonder aan te geven wie namens NSC premier gaat worden. Dat hijzelf die functie niet ambieert lijkt mij terecht ik vermoed dat hij er psychisch noch fysiek geschikt voor is. Zijn argument is dat de macht meer bij het parlement moet komen te liggen en dat daarom de functie van premier minder relevant zal worden.

Wie dus namens NSC bereid is de rol van premier op zich te nemen, weet bij voorbaat dat hij of zij vooral een ceremoniële taak krijgt toebedeeld. Of dat gaat lukken moeten we maar afwachten. Maar hoe democratisch is het je electoraat in het ongewisse te laten over wie straks de primus inter paris is? Volgens de peilingen nu wordt NSC vermoedelijk de grootste partij en zal dus het voortouw mogen nemen in de formatiebesprekingen en bij succesvolle onderhandelingen ook de premier (moeten) leveren. Wie op NSC stemt, helpt straks iemand in het zadel die we nog niet op zijn of haar merites hebben kunnen beoordelen. Kennelijk vindt Omtzigt dat niet strijdig met de democratische beginselen.

Ik dus wel. En ik vraag me in gemoede af hoe dom het Nederlands electoraat is, kennelijk zo wanhopig dat het bereid is zijn lot te leggen in handen van iemand die het nog niet kent. Hoe dom en vooral hoe bizar wil je het hebben? Beste mensen, gebruik uw verstand en laat deze Omtzigt links liggen bij de komende verkiezingen. Vooralsnog is het veel geschreeuw en weinig wol.

Donny MacCaslin sensationeel

 

Gisteravond het concert van Donny MacCaslin (1957) op het Novembermusicfestival in de Verkadefabriek Den Bosch bijgewoond. Het beste dat ik dit jaar op het podium heb gezien. MacCaslin is een saxofonist en trad op met drummer Antonio Sanchez, bassist Andrea Lombardini en toetsenist Jason Lindner. Met name de ritmesectie was geweldig op dreef, Sanchez is een ongelooflijk strakke drummer die zijn drumpartijen perfect kon versnellen en vertragen en Lombardini speelde prachtige solo's op zijn basgitaar. Minder enthousiast ben ik over de toetsenist die er in slaagde consequent lelijke muziek te produceren. Maar ik vergeet hem onmiddellijk want MacCaslin toverde ons een prachtig concert voor met de opening - Stria - en het ongekend fraaie Lazarus dat hij voor Bowie componeerde als absolute hoogtepunten.


MacCaslin is een straightforward saxofoonspeler. Bij  hem geen piepknormuziek maar rechttoe rechtaan saxofoonspel in een heerlijke strakke traditie. Veel muziek van zijn jongste plaat I want more, een aanrader wat mij betreft, luister er maar eens naar. Met de relatief lange MacCaslin staat er meteen iemand op het podium, hij heeft een natuurlijke aanwezigheid die onmiddellijk enthousiasmeert en uit een paar korte verhaaltjes tussendoor blijkt hij ook een zeer innemende podiumpersoonlijkheid. Dat komt de muziek alleen maar ten goede. Het plezier spat er van af. En de muziek was overweldigend, spetterend, een genot om te zien. Inderdaad, het beste dat ik dit jaar zag!

woensdag 8 november 2023

Why does this lady have a fly on her head? | National Gallery

Jessica Durlacher leeft in een geestelijk vacuüm

 

In de NRC krijgt Jessica Durlacher een hele pagina om een lans te breken voor Israël. Haar essay is getiteld: 7 Oktober was zo gruwelijk, dat Israël onze steun verdient. Ze ruimt een kwart van haar essay in voor de holocaust-ervaringen van haar vader, van wie ik het volledig oeuvre las. Mijn belangrijkste punt van kritiek op dit pleidooi van Durlacher (ik zou het geen essay willen noemen, daarvoor is het een veel te eenzijdig verhaal) is dat ze de context van de Tweede Wereldoorlog wel relevant vindt maar de context van de houding van Israël tegenover de Palestijnen geheel maar dan ook echt geheel buiten beschouwing laat.

Niemand kan de relatie tussen het ontstaan van Israël en de holocaust ontkennen. Maar evenmin kan iemand de Nakba ontkennen of de ogen sluiten voor de wijze waarop Israël nu al decennia lang de Palestijnen in Gaza het leven nagenoeg onmogelijk maakt. Niemand kan ontkennen dat Israël de Westelijke Jordaanoever vol bouwt met volgens het internationale recht illegale nederzettingen en zich daar schuldig maakt aan etnische zuivering. Niemand kan de ogen sluiten voor het gegeven dat een Israëlische mensenrechtenorganisatie B'tselem het eigen land karakteriseert als een apartheidsstaat. 

Ik ga de gruwelijkheden van 7 oktober niet ontkennen, hoe zou ik ook? In mijn ogen pleegde Hamas hier oorlogsmisdaden die voor het Internationaal Strafhof in Den Haag moeten worden gebracht. Durlacher weet natuurlijk ook dat Israël dat strafhof niet erkent en het beschuldigt van antisemitisme. Maar secretaris-generaal van de VN Guterres merkte terecht op dat die daden niet plaatsvonden in een vacuüm. En precies dat is wat Durlacher in haar opiniestuk presenteert: een vacuüm.

Net als David Grossman en Noah Yuval Harari weigert zij het verband te zien tussen de gruwelijkheden van 7 oktober 2023 en de ronduit misdadige manier waarop de Palestijnen sinds 1948 worden behandeld. Joden zoals zij leven daadwerkelijk in een geestelijk vacuüm. Eigenlijk vind ik het grotesk dat ze zo nadrukkelijk met de holocaust begint. Alsof wij daarna niets meer zouden mogen zeggen. Alsof zij wel en wij niet begrijpen wat het Kwaad betekent.

 

In dezelfde editie laat het NRC drie Israëlische joden aan het woord die het wel opnemen voor de Palestijnen, de schrijver Gideon Levy, de mensenrechtenactivist Dror Sadot en de journalist Haggai Matar. Waar Durlacher eindigt met: "Het maakt me ongewild tribaal" laten deze drie burgers zien dat je ook als jood een humaan standpunt in kunt nemen als je zo af en toe bereid bent wat politieke moed op te brengen en tegen de stroom in te roeien. De positie die Durlacher innam is inderdaad niet meer dan dit: tribaal.

maandag 6 november 2023

Het godsbewijs van Kurt Gödel

 

Kurt Gödel (1906-1978) was een vermaard wiskundige. Befaamd is de vriendschap tussen Gödel en Einstein die vaak samen wandelden zonder dat hun gesprekken ooit werden prijsgegeven. Een van de redenen waarom Gödel beroemd werd was zijn ontologisch bewijs van het bestaan van god. Daarbij baseerde hij zich op het bewijs dat Anselmus van Canterbury (1033-1109) voor het bestaan van god had geleverd. Dat bewijs luidde als volgt:

  1. god definiëren we als: groter dan hetwelk niets gedacht kan worden.
  2. Iets dat als bestaand wordt gedacht is groter (beter) dan iets wat niet als zodanig wordt voorgesteld.
  3. Dus bestaat god.

Het is eigenlijk verbazingwekkend dat een wetenschapper zo vermaard als Gödel meeging in dit merkwaardige 'bewijs' van Anselmus. Waarom is iets bestaands groter of beter dan iets dat niet bestaat? Ik heb in ieder geval de filosoof Kant aan mijn zijde die stelde dat 'bestaan' geen eigenschap is en dat het onmogelijk groter of beter kan zijn dan 'niet-bestaan'.

Gödel was er van overtuigd dat er een hiernamaals was en geloofde stellig in god. Ik vermoed dat hij het als wetenschapper nodig achtte bij dat geloof ook een bewijs te zoeken. Het was in ieder geval niet zo dat hij het bewijs gevonden had en dus ging geloven. Gödel was een hypochonder en had een obsessieve angst om vergiftigd te worden. Hij at alleen voedsel dat eerst door zijn vrouw was geproefd. Vanaf het moment dat zij gedurende een half jaar in een ziekenhuis moest worden opgenomen, weigerde Gödel alle voedsel. Toen hij als gevolg daarvan overleed woog hij nog maar 30 kg.

The Banach–Tarski Paradox

Michael Moore on Gaza: 'We need to stop the slaughter' | UpFront

Israël heeft de beschaving allang verlaten

 

Amihay Eliyahu is minister voor cultureel erfgoed in het kabinet van Netanyahu. Volgens deze minister is een kernaanval op Gaza in ieder geval een mogelijkheid. Hij stelde dat er in Gaza geen niet-strijders zijn. Ook zei hij dat er absoluut een buitenproportionele reactie op terrorisme nodig is. Deze minister werd niet op de keien gegooid. Netanyahu volstond met een tijdelijke schorsing.

Dan is er ook nog ene Galit Distel-Atbaryan, tot voor kort minister van informatie in hetzelfde kabinet. Zij twitterde: "Verwijder Gaza van de aardbodem. Laat de monsters uit Gaza naar Egypte vluchten of sterven, laat ze slecht sterven. Gaza moet van de kaart worden geveegd. Joodse toorn moet de hele aarde doen schudden. We hebben een wreed, wraakzuchtig Israëlisch leger nodig. Alles minder is immoreel".

Dit zijn dus niet zomaar joodse dwaallichten, het zijn kabinetsleden van de smerigheid waarmee Netanyahu zich nu heeft omringd, om maar aan de macht te blijven, om veroordeling wegens corruptie maar te vermijden, om het joodse volk te blijven misleiden. Als David Grossman gelijk heeft zal het Israëlisch volk - en laten we wel zijn: dit zijn alleen de joden - alleen maar conservatiever en rechtser worden. We moeten er rekening mee houden dat dit soort geluiden toe zal nemen. Het lot van de Palestijnen is nooit somberder geweest dan nu, na de schanddaden van Hamas.

Israël heeft vanaf het prille begin zijn gang kunnen gaan omdat het Westen zich medeschuldig voelde aan de verschrikkingen van de holocaust. Die verschrikkingen waren dermate buiten alle orde en buiten de moraliteit van een beschaafde samenleving, dat we die nooit meer mogen vergeten. Maar we kunnen er niet om heen dat Israël dankzij die holocaust heeft kunnen doen wat het nodig achtte. Tientallen VN-resoluties werden door Israël genegeerd. Men trekt zich simpelweg niets aan van de internationale samenleving. Iedere kritiek op Israël wordt prompt beantwoord met de beschuldiging van antisemitisme.

Het wordt tijd dat we Israël de gelegenheid ontnemen al hun daden en wandaden te verontschuldigen door naar de holocaust te verwijzen. Laten we een dikke streep onder die holocaust zetten, niet om het te vergeten, dat mag nimmer en nooit gebeuren. Maar we moeten ons ontdoen van de almaar voortdurende morele chantage die de Israëliërs op de wereldgemeenschap uitoefenen.


zondag 5 november 2023

Prachtig festival met de slechtst denkbare catering

 

Gisteren met een dagkaart 8 concerten bijgewoond in het programma rond de Amerikaanse bandleider, saxofonist en componist John Zorn (1953). Een componist en musicus die ik al zeker een jaar of dertig volg. Waarom de organisatie in het foldermateriaal een foto gebruikt waarop Zorn beslist niet ouder dan een jaar of dertig is, is mij een raadsel. Maar het programma was voortreffelijk en er werd zonder uitzondering op een hoog niveau gemusiceerd.

In het eerste concert speelde de Amerikaanse pianist Stephen Gosling The Turner Etudes van John Zorn. Heldere composities met een evenwichtige spanningsboog. Muziek voor de concertzaal, niet voor een registratie en op zijn minst interessant.

Het tweede concert, en na afloop van deze dag vond ik het ook het hoogtepunt van de dag, werd verzorgd door het New Masada Quartet met John Zorn op sax, Julian Lage op gitaar, Jorge Roeder op bas en Kenny Wollesen op drums. Dat John Zorn van joodse komaf is, was duidelijk te horen in de composities die nu ten gehore werden gebracht, veel joodse en Arabische invloeden, met name in de partijen die Zorn zelf vertolkte. Een strakke leiding door Zorn, een heerlijke band waarvan de leden goed op elkaar ingespeeld waren. En schitterende wervelende muziek!

Daarna een concert van het Jack Quartet met gasten, een strijkersensemble, wederom met composities van Zorn. Ik vond het op zijn minst interessant en heb geboeid gekeken en geluisterd naar deze uitvoering. Opnieuw, muziek voor de concertzaal, niet voor een registratie.

Vervolgens werd Heaven and Earth Magick van Zorn uitgevoerd door Ches Smith op drums, Jorge Roeder op bas, Stepen Gosling op piano en de voortreffelijke Sae Hashimoto op vibrafoon. Wervelend, heel strak gespeeld door uitstekend op elkaar ingespeelde musici. En ook nog eens heerlijke en verrassende muziek. Een nagenoeg perfecte voorstelling.

Verder met de drie gitaristen Bill Frisell, Julian Lage en Gyan Riley (de zoon van) die de akoestische suite Teresa De Avila van Zorn ten gehore brachten. Aangename muziek, het leken wel madrigalen maar hier was het idioom van Zorn nauwelijks aanwezig, het was vooral muziek uit de zestiende eeuw en Zorn bleef nadrukkelijk heel dicht bij de bron. Opvallend was dat Frisell vooral een dienende rol had. Desalniettemin een fraaie manifestatie.

Hierna speelden Brian Marsella op piano, Jorge Roeder op bas en Ches Smith op drums de Pianosuite van Zorn. Niks aan te merken op de musici die hecht samenspeelden en voortreffelijk musiceerden. Maar het werd vooral een wereldkampioenschap zoveel mogelijk noten spelen. Zo erg dat de pianist geregeld zijn bril verloor. Ook de drumpartijen waren af en toe veel te overdadig. Op twee langzame stukken na (die meteen ook de beste stukken bleken) werd alles in de hoogste versnelling gespeeld, nee deze Pianosuite van Zorn behoort niet tot zijn beste werk. De composities stonden onder veel te hoge druk.

Helaas moest de Amerikaanse zangeres Barbara Hannigan verstek laten gaan wegens familieomstandigheden zodat haar concert werd vervangen door een solo optreden van John Zorn op de altsax. Die man kan blazen hoor en speelt ook prachtige partijen. Niet eerder zag ik een saxofonist zijn ene been op een stoel zetten zodat hij de sax kon dempen met de binnenkant van zijn knie. Ik vond het prachtig hoor, ook al was  het piep-knor-gehalte af en toe erg hoog. En dat gepruts met het mondstuk in een kommetje water had voor mij ook niet gehoeven. Na een half uur hield hij het, begrijpelijk, voor gezien. Topsport.

De avond werd afgesloten door Sumilacrum met John Medeski op orgel, Matt Hollenberg op gitaar en Kenny Grohowski op drums. Opnieuw, een zeer professionele band. Ik zou zeggen Soft Machine maar dan harder. Een hele strakke set, snoeihard maar goed te pruimen, puike muziek. En de manier waarop Medeski het orgel bespeelt maakt het opeens tot een cool instrument dat terecht een rol opeist op het podium.

Het laatste concert was getiteld The Hermetic Organ. Zes jaar geleden speelde  Zorn een orgelconcert in de Sint Jan en dat was geen beste ervaring. De titel van het stuk deze avond beloofde niet veel beters. Bovendien moest de laatste trein gehaald. Voldaan keerde ik huiswaarts, het was een mooie dag met een heerlijke staalkaart van een hedendaagse componist.

Nu ja, voldaan was niet helemaal op zijn plaats. De organisatie hanteerde een strak schema waardoor je tussen de concerten door ongeveer drie kwartier pauze had. Er werd door de organisatie ook eten toegezegd maar we bleken te kunnen kiezen uit gortdroge worstenbroodjes, moddervette saucijzenbroodjes en niet te vreten gevulde koeken. Het was werkelijk een schande en een gerenommeerd festival onwaardig! Jammer want voor de rest was het een perfecte dag!

vrijdag 3 november 2023

Het vermoeden van Poincaré

 

Het vermoeden van Henri Poicaré (1854-1912) had betrekking op bollen, een lus en een ring. In 2000 loofde het Clay Mathematics Institute een beloning van 1 miljoen dollar uit voor wie het definitieve bewijs kon leveren dat het vermoeden van Poincaré juist was. 

In 2003 leverde de Russische wiskundige Grigori Perelman dat bewijs zonder de in het vooruitzicht gestelde beloning te incasseren. De aan hem toegekende prestigieuze Fieldsmedaille weigerde hij ook met de mededeling dat hij zo'n medaille volledig irrelevant achtte Als het bewijs maar correct was, vond hij elke andere vorm van erkenning overbodig. U begrijpt, ik zit weer eens te lezen in mijn Wiskunde Boek.

Israël is bereid tot etnische zuivering

 

Israël overweegt alle Palestijnen uit Gaza te verdrijven naar Egypte en hen vervolgens het recht op terugkeer te ontnemen. Zo is te lezen in een gelekt officieel beleidsstuk van de regering Netanyahu. De Palestijnen worden in de Sinaïwoestijn gedropt in dit scenario en daar moeten ze zich dan maar zien te redden. Egypte moet vervolgens wel gecompenseerd worden. Tegelijkertijd zouden de kolonisten op de Westelijke Jordaanoever de Palestijnen aldaar het liefste over de grens met Jordanië knikkeren.

Met andere woorden: de joden in Israël lijken bereid een tweede Nakba te veroorzaken om zich daarmee voor de tweede keer en nu voorgoed van de Palestijnen te ontdoen. Waar in Israël nu nog sprake is van apartheid, zal de staat straks, als de haviken hun zin krijgen, etnisch gezuiverd zijn. En die etnische zuivering wordt dan uitgevoerd door joden die menen dat ze op grond van de holocaust tot in de eeuwigheid kunnen doen wat hen goeddunkt. Iedereen die het niet met hen eens is wordt onmiddellijk beschuldigd van antisemitisme en dat is tot nog toe een uiterst effectieve aanpak gebleken; niemand wil van antisemitisme beschuldigd worden.


Ik heb van dat laatste geen last, niemand kan mij met recht en reden van antisemitisme beschuldigen en wie dat wel doet is ronduit kwaadaardig. Maar tegelijkertijd staat voor mij vast dat de joden in Israël niet meer tot het weldenkende deel van de mensheid behoren. Zij zijn momenteel druk doende zichzelf buitenspel te zetten.