In een uitstekend artikel in de NRC van dit weekend bepleit Joris Luyendijk een wat genuanceerdere kijk op economie als (veronderstelde) wetenschap. Mij lijkt dat wel op zijn plaats. De economische wetenschap ontwikkelt theorieën op basis waarvan economische modellen en ordeningsprincipes tot stand komen. Maar, stelt Luyendijk, het is een gevaarlijk misverstand te denken dat economische modellen eenzelfde wetenschappelijke basis hebben als modellen uit de fysische wetenschappen. En bovendien, als economie daadwerkelijk een wetenschap zou zijn, waarom kwam de financiële crisis dan voor vrijwel alle economen als een volstrekte verrassing?
Bruto binnenlands product, inflatie en groeicijfers zijn politiek geladen constructies. Wat rekenen we tot binnenlands product, wat valt allemaal onder de term welvaart en vervolgens wat valt er allemaal niet onder en hoe terecht is dat? Economie is een discipline die het gedrag van mensen bestudeert voor zover dat gedrag tot uiting komt in het produceren van producten in de meest ruime zin, het afzetten en consumeren van die producten waar ook ter wereld, de handel die daar uit voortvloeit en het kapitaal dat daarmee gemoeid is ook weer in de meest ruime zin dus inclusief verdelingsvraagstukken.
Maar belangrijk is dat economie kennis probeert te vergaren over menselijk gedrag. Terecht stelt Luyendijk dat de Nobelprijs voor economie zou moeten worden verbreed naar een prijs voor sociale wetenschappen, want dat is de logische thuisbasis voor economie. Daarmee wordt het gewicht van de 'economische wetenschap' behoorlijk gerelativeerd en wordt erkend dat ook andere disciplines uit de sociale wetenschappen - denk aan sociologie, antropologie, sociale geografie - minstens even behulpzaam kunnen zijn in het vergaren van kennis over onszelf.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten