In de kleine geschiedenissen zit het geluk,...

...in de Geschiedenis het nihilisme. Dixit Claudio Magris in een interview in de NRC. Magris (1939) schreef in de jaren tachtig aan schitterend boek onder de titel Donau. Een fascinerende studie van Midden Europa aan de hand van een reis door de Donaulanden, een boek dat ik maar weer eens ga herlezen. Hij heeft nu een nieuwe roman gepubliceerd: Het museum van oorlog. De roman speelt zich af in Triest maar gaat zeker ook over Europa, de Europese geschiedenis. Zelf zegt Magris hierover: "Maar het gaat ook over de afkomst van de geschiedenis, over de moeilijkheid om geschiedenis met een grote G te schrijven en over de problematische verhouding tussen die Geschiedenis en geschiedenissen, de kleine verhalen over gewone mensen, die je in de grote geschiedenis moet zien te integreren. In de kleine geschiedenissen zit het geluk, in de Geschiedenis het nihilisme".

Steeds meer raak ik geïnteresseerd in juist die kleine geschiedenissen. Ze dringen nooit door tot enige canon maar ze komen ontegenzeggelijk voor, en oneindig veel vaker dan we ons realiseren. Welke rol spelen die kleine geschiedenissen in ons collectieve geheugen, vinden ze hun weerslag ergens in ons DNA?

De IJslandse schrijver Jon Kalman Stefánsson schreef: "Het is namelijk zo dat het verhaal van de wereld de ene kant op gaat en het verhaal van het individu een totaal andere kant, en daarom moeten er minstens twee versies van de geschiedenis van de mensheid met evenveel bestaansrecht zijn".
En de Amerikaanse filosoof Howard Zinn schreef: "Het enige wat echt van belang is, zijn de ontelbare kleine daden van onbekende mensen. Zij leggen de basis voor belangrijke gebeurtenissen in de geschiedenis. Zij hebben in het verleden dingen bereikt en zij zijn het die dat ook in de toekomst moeten doen ".