De rattenvanger van het Binnenhof

Als een groot deel van de kiezers zijn of haar stem gunt aan iemand die uiterst bedenkelijke opvattingen heeft over rassen en Russen én over vrouwen for that matter; aan iemand die een regelrechte klimaatontkenner is; aan iemand die Nederland uit de EU wil halen; aan iemand die vooral in hyperbolen over immigratie praat; aan iemand voor wie een mening zwaarder weegt dan een feit; aan een partij die aan de verkiezingen voor de Provinciale Staten meedeed zonder bekend te maken welke politici de kiezer daar zouden vertegenwoordigen; een partij die aan de Provinciale Statenverkiezingen meedeed zonder een politiek partijprogramma voor de provincies,

ja, dan kun je alleen maar constateren dat dit een zwarte dag is voor de democratie. Natuurlijk moeten de gevestigde partijen zich dit aantrekken maar de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat het beschaafd ogende populisme met zijn nepnieuws en het frame van een elitair partijkartel lastig te bestrijden is. Partijen als de SP en de PvdA hebben geen narratief dat de kiezer nog aanspreekt. Zij konden zich niet onderscheiden op de thema's immigratie en klimaat en zitten al langer in de hoek waar de klappen vallen. Ik zie die partijen niet meer terugkomen.

Er is dus een nieuwe werkelijkheid ontstaan waarin een groot deel van de kiezers strikt voor het eigenbelang gaat: geen nieuwe vreemdelingen erbij en niet mee willen betalen aan een beteugeling van de opwarming van de aarde. Dat deel laat zich dus de kop gek maken door een narcistische nonvaleur, die ook nog eens de onbeschaamdheid heeft op de dag dat er een afschuwelijke aanslag wordt gepleegd, de regering daarvoor verantwoordelijk te stellen.

De kiezer heeft altijd gelijk? Ik heb daar toch mijn twijfels bij. Ik beschouw het electoraat dat achter deze rattenvanger aanloopt als dom. Wie bewust oogkleppen opzet hoeft op mijn respect niet te rekenen. Wat mij op de korte termijn het meeste bezighoudt is de absolute noodzaak dat de klimaatwet door de Eerste Kamer komt. Gelukkig kan de coalitie daar een meerderheid voor vinden.

Er ontstaat wel een tactisch strategisch probleem. Groen Links wil de coalitie helpen om de klimaatwet door de senaat te leiden maar zal als eis stellen dat Lelystad niet wordt uitgebreid. De coalitie hoeft die eis niet in te willigen en zou kunnen zeggen: gaat Groen Links echt tegen de klimaatwet stemmen omdat wij Lelystad wel willen uitbreiden? Dat zou een duivels dilemma betekenen voor Klaver c.s.