maandag 24 juni 2013

Arbeidsmigratie als armoedebestrijding


Een buitengewoon interessant interview in de weekend Volkskrant met de Amerikaanse econoom Lant Pritchett. Heel kort samengevat luidt zijn redenatie als volgt:
* het Westen wil graag de beter opgeleide arbeidskrachten uit andere regio's toelaten maar die goed opgeleide arbeidskrachten zijn juist van groot belang voor het thuisland; haal dus geen doktoren uit lage  lonen landen weg, ze zijn daar nodig;
* in het Westen bestaat nu juist grote behoefte aan extra arbeidskrachten voor het lagere segment, met name schoonmakers, thuiszorgers, afvalinzameling;
* het Westen wordt gekenmerkt door vergrijzing/ontgroening terwijl het arbeidspotentieel in ontwikkelingslanden vooralsnog alleen maar toeneemt;
* sta arbeidsimmigratie toe juist voor die lagere segmenten zonder alle sociale voorzieningen toe te kennen aan de immigrant en zonder recht op gezinshereniging of staatsburgerschap;
* maximeer de arbeidsimmigratie op een vast aantal jaren, bijvoorbeeld 3 of 5 en stel de arbeidsimmigrant aldus in staat hier een kapitaal op te bouwen waarmee hij na zijn verblijf in het Westen in het thuisland een eigen onderneming kan opbouwen;
* stel een beperkt deel van het arbeidsloon ter beschikking aan de overheid van de thuislanden opdat zij daarmee in eigen huis een moderne infrastructuur kunnen opbouwen die ten goede komt aan de achterblijvers en de terugkerende arbeidsemigranten (door het niet toekennen van alle sociale rechten komen er loonbestanddelen beschikbaar ter financiering).

Ja, daarmee creëer je verschil in burgerschap, erkent Pritchett, de arbeidsimmigrant kan zich niet het staatsburgerschap van de nieuwe staat verwerven. Maar dat betekent nog niet dat arbeidsimmigranten tweederangsburgers zijn. Europa ervaart met name culturele problemen en verdringingsvrees aan de moderne arbeidsimmigrant. Door niet alle sociale rechten toe te kennen aan deze arbeider met een tijdelijk visum en door arbeidsimmigratie nu juist voor de lagere lonenbanen toe te staan, voorkom je in belangrijke mate de basis voor de angst voor cultureel verlies en verdringing van arbeidskansen.

Heel verhelderend, dit interview en mij lijken de ideeën van Pritchett de moeite van nadere studie waard. Voor zover ik kan nagaan heeft hij een consistente redenatie opgebouwd die in overeenstemming is met de geldende economische theorieën. En we zouden onszelf verlossen van die never ending discussies over nut en noodzaak van ontwikkelingssamenwerking. Of het hier ooit van gaat komen? Het zou mij verbazen.


Geen opmerkingen: