Europa, ach je was slechts een droom? Nee, ik mag dat ideaal nog niet ten grave dragen. Maar Europa staat er niet best voor. Na een jarenlange financiële crisis met de net vermeden Grexit achter ons en de wellicht onvermijdelijke Brexit nog voor de boeg worden we nu al maandenlang geconfronteerd met de grootste uitdaging voor de EU: de migratie van miljoenen vluchtelingen uit oorlogsgebieden en de niet te stoppen toestroom van miljoenen economische vluchtelingen. En tegelijkertijd zien we de uitholling van de Europese droom van binnenuit door de steeds sterker wordende populisten en nationalisten. Zij vertellen het verhaal dat een groot deel van de Europese burgers nu eenmaal graag horen wil.
Als we kijken naar de oorlogsvluchtelingen zien we het conflict in Syrië en Jemen alleen maar complexer worden. Een uitweg lijkt steeds verder weg en de stroom vluchtelingen neemt alleen maar toe. Europa is nu aangewezen op afspraken met Erdogan, een van de grootste machtswellustelingen uit het Midden Oosten. We moeten ons daar weinig illusies over maken.
En om die stroom economische vluchtelingen in te dammen vergadert de EU juist vandaag met een aantal Afrikaanse staten. Slechts een derde van de genodigde staatslieden is bereid aan tafel plaats te nemen. Ook hier hoeven we ons weinig illusies te maken. De economische vluchtelingen sturen aanzienlijk meer geld terig naar hun geboorteland dan het Westen ooit als ontwikkelingshulp ter beschikking heeft gesteld. Bovendien is de kracht van de gemiddelde democratie in Afrika niet bijster groot. Krachtig leiderschap is in Afrika nauwelijks waar te nemen. Wie zou al die vluchtelingen tegen moeten houden en waarmee?
Cameron heeft eindelijk geopenbaard welke eisen hij aan Brussel stelt. Die eisen kunnen niet worden ingewilligd zonder dat ook andere lidstaten gelijksoortige eisen gaan stellen. De vraag is hoe verstandig de Britse kiezer is wanneer er over een aantal maanden een volksraadpleging zal worden gehouden. Maar met de aanhoudende migratieproblemen hoeven we ook hierover niet al te veel illusies te koesteren. Cameron vindt dat de tweede economische macht van de EU het recht heeft gehoord te worden. Tja, wie wil dat niet?
De druk wordt te groot, zowel van binnenuit als van buitenaf. De kans dat Schengen intact blijft is niet erg groot. Ook Frans Timmermans, Nederlands commissaris bij de Europese Commissie kan niet garanderen dat de EU de huidige problemen overleeft. Als aan de top van de EU fatalisme wordt waargenomen, lijkt het einde nabij.
Ik ben zelden zo somber geweest over die prachtige droom die Europa heet. En wat staat ons te wachten als de nationalisten het overal voor het zeggen krijgen? Misschien moeten we toch wat vaker achterom kijken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten