zondag 2 december 2018

Is Nederland racistisch?


Een lastige vraag natuurlijk en in belangrijke mate een kwestie van definities. In De Groene Amsterdammer verscheen in juni van dit jaar een uitstekend artikel over dit onderwerp onder de titel "Goede bedoelingen zijn  niet genoeg". En we hoeven ons weinig illusies te maken: er is wel degelijk sprake van institutioneel racisme en er spelen op talloze terreinen van maatschappelijk handelen uitsluitingsmechanismen en Nederlanders met een migratieachtergrond worden structureel achtergesteld.


Nog droeviger wordt het wanneer we de sociale media raadplegen. Die media lijken alle ruimte te bieden aan Nederlanders die eens lekker leeg willen lopen tegenover anderen die zich uitspreken over racisme. Zie de reacties op de columns van Clarice Gargard in de NRC (die aangifte heeft gedaan) en Seada Nourhussen in Trouw die haar column zelfs heeft opgegeven vanwege de eindeloze haatmail waar ze mee geconfronteerd wordt.''


Wat is dat toch? Waarom menen mensen het recht te hebben een ander vanwege haar mening of opvattingen te mogen bedreigen met verkrachting, geweld of doodsverwensingen? Gargard hierover: "De haatberichten kwamen niet van schreeuwende hooligans maar van ogenschijnlijk keurige Nederlanders die vrolijk met gezin op de foto stonden. De reacties varieerden van het welbekende 'ga terug naar je eigen land' tot aan 'zwartjoekel', 'ooit word je door de verkeerde op straat in je kont geneukt' en 'AK-47 erover heen jagen'. Mijn eerste reactie is dan: nee, dat is niet waar, dat doen mensen niet. Maar je realiseert je meteen dat mensen dat wel degelijk doen.

Ik ben niet langer bereid om op zoek te gaan wat er achter dit soort gedrag steekt. Voor mij zijn deze medelanders geen verdere aandacht waard. De redactie van Trouw schrijft in een opvallend zuinig commentaar: "De hoofdredactie van Trouw vindt dit (haar besluit om te stoppen met haar column) jammer, gezien haar belangrijke bijdrage in het publieke debat over de wijze waarop we in Nederland met elkaar omgaan". Ik vertrouw er maar op dat de krant op een andere pagina inhoudelijker reageert en vooral afstand neemt van lieden die het recht menen te hebben een ander te bedreigen. We moeten allemaal niet alleen afstand van deze mensen nemen maar ze ook terecht wijzen.

Zo diep zijn we in ons land gezonken. Er is sprake van institutionele uitsluiting en de sociale media zijn vooral de uitlaatklep voor emotionele diarree geworden. Is Nederland racistisch(er)? Ik denk van wel. Maar daarmee is niet alles over dit thema gezegd. In mijn volgende post ga ik dieper in op wat filosoof Anthony Appiah hierover te melden heeft.

Geen opmerkingen: