woensdag 29 maart 2023
maandag 27 maart 2023
Over loyaliteit
In de uitzending van Langs de nieuwe zijderoute van Jelle Brandt Corstius en Ruben Terlou zagen we gisteren hoe tienduizenden Russen naar Kazachstan vluchtten toen Poetin een mobilisatie afkondigde. Enkelen van hen werden geïnterviewd en een van hen gaf aan dat hij Poetin geweldig vond en volledig steunde maar dat hij het vertikte om zich in een oorlog te begeven. Brandt Corstius noemde hem vervolgens schizofreen en dat was het einde van dat interview. Overigens zijn op de Russische tv steeds vaker talkshows te zien waarin wordt opgeroepen dat na Oekraïne ook Kazachstan binnengevallen zou moeten worden.
In de NRC van vandaag lezen we dat ongeveer 200.000 Russen naar Servië zijn gevlucht en dat zich daar de bizarre situatie voordoet dat de inheemse bevolking Poetin steunt en waar Servische nationalisten Russische spijtoptanten bedreigen en intimideren. Een van hen is een jonge Russische vrouw van 26, getrouwd met een Oekraïense man. Zij is Rusland in haar eentje ontvlucht. Haar echtgenoot steunt de inval van Poetin in zijn geboorteland.
Heel opmerkelijk hoe mensen hun loyaliteit soms kunnen gunnen waar je dat het minst zou verwachten. Maar al die mensen hebben zelf besloten welke informatie ze voor juist en waar houden. Toch blijft het moeilijk te accepteren dat iemand instemt met een brute invasie van een buitenlandse macht in zijn geboorteland. En als je zo onder de indruk bent van het spierballenvertoon van Poetin, waarom ben je dan niet bereid zijn oorlog te vechten?
zaterdag 25 maart 2023
De nieuwe preutsheid grijpt om zich heen
In Florida is een schoolhoofd ontslagen (of je gaat zelf of wij gooien je eruit, zei het schoolbestuur) nadat ouders hadden geklaagd over het feit dat de kinderen van de zesde klas een les hadden gekregen over de Renaissance waarbij de lerares het had bestaan een foto van de David van Michelangelo te laten zien. De ouders beklaagden zich dat hun kinderen op school werden geconfronteerd met pornografie. Het schoolbestuur gaf de ouders gelijk.
Je eerste gedachte is dan dat die Amerikanen gek zijn geworden en inderdaad, sinds de waterscheiding in 2016 weten we dat tenminste de helft van de Amerikaanse bevolking over slechts een hersencel beschikt en op en of andere manier alle verworvenheden van homo sapiens ergens onderweg is kwijtgeraakt. Maar vergis je niet, ook bij ons horen we steeds meer van dit soort geluiden. Denk maar aan rechtsradikale wappies zoals Wierd Duk van de Telegraaf en Baudet van FvD. Ook deze heren grossieren in ronkende teksten over seksuele voorlichting en lhbti-etc.
Ikzelf ben geboren in 1950 en heb die verstikkende jaren van spruitjeslucht, bekrompenheid en verzuiling van heel nabij meegemaakt. We hebben ons vrijgemaakt en de preutsheid afgelegd. Soms werden daarbij grenzen overschreden maar door de bank genomen was iedereen daar toch wel blij mee. Er ontstond ruimte voor het feminisme en de dingen werden bij hun naam genoemd. En we hebben nog steeds een lange weg te gaan. Maar zie, de lhbti-etc beweging heeft een onverwachte ontwikkeling in gang gezet. Mensen blijken bang te zijn voor afwijkende rolpatronen en in het kielzog daarvan worden nu langzaam maar zeker seksuele vrijheden teruggedraaid, de vrijpostigheid moet in alle toonaarden bestreden worden, het seksuele leven dient uit de openbaarheid verdreven te worden opdat fatsoensrakkers als Wierd Duk achter hun eigen voordeur hun eigen universum kunnen bestieren. Bent u hier blij mee?
vrijdag 24 maart 2023
Dankzij Rutte gaan de boeren nu oogsten
Al geruime tijd vinden er gesprekken plaats tussen overheid en belangengroeperingen over een breed gedragen landbouwakkoord. Gisteren is een van die belangengroeperingen, Agractie, uit dat overleg gestapt. Wat de boeren minimaal eisen is, zoals Caroline van der Plas het formuleerde: 2030 moet 2035 worden, de Kritische Depositie Waarde moet van tafel en er komen geen gedwongen uitkoopregelingen. Agractie voegde daar een eis aan toe: de thans beschikbare landbouwgrond mag niet worden beperkt qua gebruik of in omvang afnemen.
Ja, we kunnen ons er dood aan ergeren - en persoonlijk doe ik dat ook - maar je kunt Caroline en haar boeren geen ongelijk geven. Ze hebben politieke macht vergaard en je zou wel een uilskuiken zijn als je die macht niet probeert te verzilveren. Maar laten we ons geen illusies maken: als de boeren niet krijgen wat ze willen, gaan ze gewoon weer de weg op met hun intimiderende kapitalen kostende tractoren.
Hoe kon dit gebeuren? Nou, om te beginnen had de overheid bij de allereerste boerenprotesten meteen moeten ingrijpen en boeren die met tractoren de openbare weg op gingen moeten arresteren en hun voertuigen verbeurd moeten laten verklaren. Geweldloze Extinction Rebellion demonstranten werden zelfs voorafgaande aan aangekondigde protestacties gearresteerd. Maar onze politieagenten waren doodsbenauwd voor die hersenloze boerenterroristen en lieten ze lekker hun gang gaan.
De politieke lafheid van Rutte maakte verdere escalatie van het boerengeweld een fluitje van een cent en voor we het wisten was de geest uit de fles en niemand kreeg hem er weer in. En dat stopt niet met deze klaterende verkiezingswinst. Kijk naar het chantagemiddel dat Agractie nu inzet. Niet deelnemen aan die zo belangrijke gesprekken om een gezamenlijk draagvlak te creëren maar gewoon weglopen. Alleen D66 is bereid zich te houden aan de gemaakte afspraken maar staat daarin alleen, een tandeloze tijger. En wie heeft het nog over Remkes?
zaterdag 18 maart 2023
Wat denkt Eva Cukier er eigenlijk zelf van?
In de NRC van vandaag bericht onafhankelijk journalist Eva Cukier over de waardering van Navalny, die in schandalige politieke processen werd veroordeeld tot schier eindeloze celstraffen in de zwaarste strafkampen in Rusland. Aanleiding voor haar aandacht is het feit dat een Oscar werd toegekend aan de documentaire Navalny. De onderscheiding werd in ontvangst genomen door Joelia Navalny, echtgenote van de oppositieleider.
Met name in Oekraïne is er weinig waardering voor Navalny. Hem wordt verweten zich niet genoeg te verzetten tegen de smerig oorlog van Poetin tegen Oekraïne. Navalny heeft die oorlog overigens wel degelijk veroordeeld maar het verhaal gaat dat hij er publicitair te weinig mee doet omdat de Russische bevolking geen aandacht voor dit onderwerp zou hebben. Daarnaast schijnt Navalny zich kort na de eeuwwisseling regelmatig minder vleiend uitgelaten te hebben over etnische minderheden. Met name dit laatste feit keert geregeld terug maar inmiddels heeft Navalny zich nadrukkelijk gedistantieerd van een aantal van zijn uitlatingen.
Ik voel niet veel behoefte in deze geschiedenis van vermeend nationalisme van Navalny te duiken. Er is duidelijk veel nepnieuws over hem verspreid. Ik zag de bekroonde documentaire en ik kan u alleen maar aanraden dat ook te doen! Op NPO Start kunt u de volledige film zien. En ik blijf bij mijn enorme bewondering voor deze politicus die het regime blijft tarten, ook al wordt hij nu al maandenlang door de beulen van Poetin gemarteld in een strafkamp. De kans dat Navalny dit gevangenisregime overleeft is niet heel erg groot. En ik betwijfel of het de Russen echt iets kan schelen.
De titel van de column van Eva Cukier luidt: Is Navalny oprecht? Wat mij betreft een belachelijke vraag. Wie deze man wil bekritiseren moet eerst maar eens de vraag beantwoorden of ze zelf de moed zouden hebben te doen wat Navalny deed en doet. Ik weet het antwoord wel.
BREAKING: Donald Trump Announces Date of His ARREST
Dus komende dinsdag kunnen we de officiële arrestatie van Trump verwachten. Hij zal dan worden voorgeleid en formeel worden aangeklaagd. Let wel, het gaat hier om een actie van de officier van justitie in New York en de aanklacht heeft uitsluitend betrekking op de wijze waarop het Trump-team de betalingen aan Stormy Daniels heeft afgehandeld. Trump heeft zijn achterban al gewaarschuwd en hen opgeroepen to "take our nation back!"
Het wachten is natuurlijk op het moment dat de federale overheid besluit Trump aan te klagen voor zijn poging een coup te plaatsen op 6 januari 2021 door het Capitool te laten bestormen door zijn aanhangers.
donderdag 16 maart 2023
Hebben we onszelf schaakmat gestemd?
Rutte kreeg een tik op de neus en o, o, o wat deed mij dat deugd! Het CDA kreeg een nog veel grotere klap en ook dat is aanleiding tot vreugde. En dan komt ook nog eens mijn partij Volt met vermoedelijk 3 zetels in de Eerste Kamer. Ik zou dus al met al heel blij moeten zijn. Maar ik voel niet direct een feeststemming.
Geen enkele coalitiepartij is ongeschonden uit de bus gekomen en dat geeft te denken, zou je zeggen. Dit kabinet heeft nog twee jaar te gaan en kan eigenlijk alleen met Groen Links en PvdA tot een net-niet-meerderheid in de Eerste Kamer komen. Op basis van de slotpeilingen heeft de huidige coalitie 23 zetels en PvdA/GL 14 zodat maximaal 37 zetels behaald kunnen worden.
Een coalitie met BBB leidt tot 36 zetels. Eigenlijk is er een onbestuurbare situatie ontstaan. Rutte (mijn god, wanneer worden we nu eens eindelijk verlost van deze geheugenloze pathologische leugenaar?) heeft zich tijdens de campagne op een volstrekt ongeloofwaardige manier afgezet tegen een linkse wolk. Maar BBB heeft al aangegeven dat het onteigenen van boeren voor hen een no go area is.
Eigenlijk zou dit kabinet af moeten treden maar van nieuwe verkiezingen worden we niet heel erg veel wijzer. Ja, ook de VVD gaat dan fors verlies lijden en daarmee kunnen we dan eindelijk Rutte afserveren zonder dat we Edith Schippers (de ultieme tragedie natuurlijk) daarvoor terug krijgen. Maar het stikstof- en het klimaatdossier zullen sneuvelen. Krijgen die agrarische terroristen toch hun zin!
Je kunt natuurlijk zeggen dat Caroline van der Plas een geweldige prestatie heeft geleverd en in zekere zin is dat zo. Maar vergeet niet dat we geen enkel idee hebben waar deze partij echt voor staat op al die andere dossiers dan die waarin een tractor voorkomt. De burger heeft gesproken en mocht de vorige keer FvD zich verheugen in kiezersgunst, dit keer is het BBB. Maar wat voor mensen komen straks in de bankjes en vak K te zitten? Niemand die het weet. We gaan onzekere tijden tegemoet!
maandag 13 maart 2023
Ik word letterlijk onpasselijk van de aanblik van Rutte, o god verlos ons hiervan!
Bij toeval zapte ik mijzelf gisteravond in het verkiezingsdebat van Jeroen Pauw ("denkt u niet: misschien ligt het aan mij?") Alleen al zijn onbeschofte vraag aan Sigrid Kaag (en u weet, ik ben geen fan van haar!) is reden voldoende om Pauw voorgoed te boycotten (hij nam het ook nog maar eens op voor Wilders terwijl iedereen die met de ogen open naar Wilders kijkt ziet dat hij direct medeverantwoordelijk is voor de giftige sfeer op straat, in de samenleving. Wilders is de vleesgeworden rancune en sindsdien laat hij geen gelegenheid voorbij gaan om Kaag neer te zetten als een heks)
Ik val dus in het verkiezingsdebat net op het moment dat Rutte verklaart dat er wel 700 van die klimaatactivisten gearresteerd moesten worden. Op precies dat moment ervaar ik bij mezelf dat ik onpasselijk word van deze man die de grootste onzin en onwaarheden verkondigt en blijft verkondigen. Extinction Rebellion is 100% en gegarandeerd geweldloos. De eerste arrestant van die dag was een klimaatactivist die een sticker had geplakt op het waterkanon van de politie. Belediging! oordeelde de politie en arresteerde de demonstrant. Maar het bevoegd gezag verklaart dat aangekondigd op een snelweg gaan zitten gevaarlijk is en daarom verboden moet worden. En dus moet de politie arresteren. Dit betekent dat de overheid er alles aan doet om de geweldloze klimaatactivisten te criminaliseren! En u weet, die intimiderende en voortdurend geweld gebruikende boeren wordt geen strobreed in de weg gelegd. Nog voor Rutte was uitgesproken had ik het verkiezingsdebat alweer verlaten. Dit trek ik niet!
Sander Schimmelpenninck verwoordde het perfect in de Volkskrant: Nederlanders hebben deze week rechts van de VVD keuze tussen proleet-rechts (BVNL), nationalistisch-rechts (PVV), boeren-rechts (BBB), kleinburgerlijk-rechts (JA21) en het fascistische FvD. Bij elkaar opgeteld gaat dat naar de 30 procent, waarmee populistisch-rechts de grootste politieke stroming van Nederland is.
Natuurlijk ga ik stemmen aanstaande woensdag en natuurlijk zal ik 's avonds de uitslagen volgen maar we weten al wat de trend gaat worden. Populistisch rechts gaat deze verkiezingen winnen. De paar vragen die nog op een exact antwoord wachten: hoeveel gaat het CDA nu werkelijk verliezen? Gaat ook de VVD zetels kwijtraken? Wat gebeurt er met FvD? En met hoeveel zetels gaat mijn partij VOLT (Ja heus, ik ben zelfs lid geworden!) de Eerste Kamer betreden?
Voor de rest ben ik van mening dat de Eerste Kamer zo spoedig mogelijk opgeheven dient te worden.
Zo ziet protofascisme eruit!
nn
Dit krijg je als een eencellige aan het woord laat. Ranziger bestaat niet. Wie hiervoor klapt heeft het zelf nadenken al heel erg lang geleden opgegeven.
zondag 12 maart 2023
vrijdag 10 maart 2023
Beelzebub bestaat, hij heet Gideon van Meijeren
Naar het schijnt staat FvD er slecht voor in de peilingen voor de komende verkiezingen. Waar die kiezers ook heengaan, mij lijkt dit een ontwikkeling waar we alleen maar blij mee kunnen zijn. Snotneus Gideon trekt weer eens een laatje ronkende verkiezingstaal open en in een poging Trump na te volgen heeft hij het spook van verkiezingsfraude verzonnen. Eerder al riep hij op het parlement te bezetten en niet te geloven in een functionerende democratie. Ik vertrouw er maar op nu nog meer kiezers besluiten hun heil elders te zoeken. Of we daarmee van de regen in de drup komen, zullen we moeten afwachten. Maar het marginaliseren van Baudet en zijn snotneus bloedhonden is een nobele taak. Het kan niet snel genoeg gebeuren.
dinsdag 7 maart 2023
Nostalgia
Nostalgia is een film van Mario Martone met twee prachtige hoofdrollen van Pierfransesco Favino als Felice Lasco en Fransesco di Leva als de priester Don Luigi. Felice Lasco heeft sinds zijn vijftiende over de wereld gezworven en kwam uiteindelijk terecht in Caïro waar hij fortuin maakte en een prachtige vrouw trouwde. Op 55-jarige leeftijd keert hij terug naar zijn geboortestad Napels, als een sentimental journey. Hij zoekt zijn oude moeder op en we zien enkele ontroerend mooie scenes tussen moeder en zoon.
Hij doorkruist de stad die hij zo lang geleden verliet en gaandeweg de film komen we erachter waarom dat vertrek op jonge leeftijd onvermijdelijk was. Hij zoekt ook de pastoor op die zich tijdens zijn afwezigheid om zijn moeder bekommerde, en zich het lot van jongelingen aantrekt om te voorkomen dat ze al op jeugdige leeftijd in handen van de camorra vallen. Een werkelijk fenomenale rol van Fransesco di Leva.
Waar het aanvankelijk de bedoeling was dat Felice Lasco weer terug zou keren naar Caïro, komt hij gaandeweg tot de konklusie dat hij zich definitief in zijn geboortestad wil vestigen en hij besluit zijn jeugdvriend Oreste op te zoeken, reden voor Don Luigi om in woede uit te barsten. Het leven van Felice neemt vanaf dan een totaal andere wending dan hij had kunnen bevroeden.
Een buitengewoon boeiende film over een man die terug wil keren naar zijn geboortestad maar daar wordt geconfronteerd met een noodlottige episode uit zijn jeugd. Je hebt geen idee waar de film heengaat maar de sfeer wordt steeds beklemmender. Een film over herinneringen en vriendschap, een film over het noodlot.
Aftersun
Aftersun is een film van Charlotte Wells met twee ronduit prachtige hoofdrollen voor Paul Mescal en Frankie Corio, vader en 11-jarige dochter die samen een vakantie ergens in Turkije doorbrengen. Tijdens de film zien we geregeld flashbacks van een dance event met stroboscopisch licht waardoor het mij niet lukte te onderscheiden welke personen we zagen. Het is een geweldig lieve film van een vader en dochter die elkaar perfect lijken aan te voelen. Behalve dan die paar keer dat de vader verzaakt, kennelijk op momenten dat hij teveel met zichzelf geconfronteerd wordt en geen uitweg meer ziet. Mescal speelt een vader zoals iedere vader zichzelf zou willen zien en zijn dochter is ontwapenend van begin tot eind. Oké, vader en moeder zijn gescheiden maar wat zou hier verder nog verkeerd kunnen gaan? Behalve dan.... die spaarzame momenten waarop de vader lijkt te breken, zichzelf niet meer in de hand heeft, wat is hem overkomen of heeft hij een getroebleerd karakter? We weten het niet.
Aan het eind van de film zien we de vader, nadat hij zijn dochter op het vliegtuig naar haar moeder heeft gezet, verdwijnen in de eerdere flashbacks. Moeten we het ergste vrezen? We weten het niet. En we zien de inmiddels volwassen geworden dochter met haar kind maar het dolce far niente van die prachtige vakantie in Turkije is in geen velden of wegen meer te bekennen. Een dochter die de weg naar het geluk niet heeft kunnen vinden, alsof alle levensvreugde uit haar verdwenen is. Wat is er met de vader gebeurd?
Een ontroerend mooie film waar ik van begin tot eind geboeid naar gekeken heb met twee onvergetelijke hoofdrollen. U moet deze film beslist gaan zien!
Ralph Hamers slaat weer toe
Ralph Hamers was ooit de topman van ING waar hij in opspraak kwam toen de raad van commissarissen zijn salaris wilde verdubbelen. Na maatschappelijke ophef over deze stuitende vorm van zelfverrijking werd het salarisvoorstel ingetrokken en bleef het gehandhaafd op € 1,6 miljoen. Vrij snel daarna vertrok Hamers naar Zwitserland om daar de topman van de bank UBS te worden.
Sinds het aantreden van Hamers aldaar zijn de aandelen UBS 76 procent in waarde gestegen. Desondanks kregen de topbestuurders van de bank 10% minder bonus uitgekeerd. Hamers daarentegen kreeg 11% meer bonus, in totaal € 12,7 miljoen. Kennelijk is de stijging van de aandelen UBS uitsluitend en alleen aan Hamers toe te wijzen. Ik gun ieder zijn succes hoor maar ik zou wel eens willen weten hoe daar in de top van het bestuur over wordt gedacht. Ik zal hier verder geen grote woorden gebruiken, u weet wel hoe ik over dit soort lieden denk.
maandag 6 maart 2023
Time and tide wait for no man
Al geruime tijd heb ik een prachtig boek in mijn bezit: Time and tide wait for no man met indrukwekkende panoramafoto's van kustwateren en waddenzee.Er komen met een enkele uitzondering geen mensen voor op deze op één na allemaal zwart-witfoto's. Ook schepen komen we nauwelijks tegen, soms heel ver weg aan de horizon, vrijwel altijd in de nevel die de aardkromme altoos lijkt te beheersen.
Over wat de fotograaf beweegt zou u dit boek moeten lezen of diens buitengewoon fraaie website moeten bezoeken. Ik zeg nadrukkelijk 'lezen' omdat dit boek dat behoudens een bijdrage van Hans Steketee geen verklarende tekst bevat, enkel zwart-witfoto's. Natuurlijk, je kunt volstaan met een vluchtige blik maar dan ontgaat je vrijwel alles wat de fotograaf is opgevallen. Een groot deel van de foto's is uitklapbaar waardoor ze soms een lengte van wel 1 meter 80 krijgen. Geen boek om in een leunstoel te lezen, derhalve. Sterker nog, geen boek om zittend te lezen. Ik las het boek, liggend op een grote tafel, staande met een vergrootglas in de hand. Heerlijk om daarmee de horizon af te speuren.
Het boek is zodanig gebonden dat het altijd vlak openvalt zonder een naad in het midden waardoor een foto in tweeën zou worden weergegeven. Elke dag in alle rust een paar foto's bekijken maken dat je er in maximale zin van kunt genieten. Ik heb het nu uit maar leg het rustig weg om er over een paar maanden nog eens plezier aan te beleven. Zee gaat, u weet dat natuurlijk, nooit zonder lucht en licht, een strak blauwe hemel voelt wellicht prettig op het naakte lijf maar bij zee horen wolken en als u van wolken houdt, of beter nog van zee en wolken, dan komt u met dit prachtige boek aan uw trekken.
vrijdag 3 maart 2023
Bij Tata Steel snappen ze het niet helemaal
Hans van den Berg, topman van Tata Steel Nederland stelt dat het bedrijf een forse kapitaalinjectie van de overheid nodig heeft om de overgang naar een schone staalproductie te kunnen realiseren. Naar verluidt zou het om een bedrag van 1 miljard Euro gaan. Het bedrijf stoot al decennia lang teveel kwalijke stoffen uit, met name de kooksfabriek die in 2029 zal worden gesloten. Het bedrijf kan ook kooks uit het buitenland importeren, waardoor die kwalijke emissies dus wegvallen, maar dat is te duur, aldus van den Berg. Dus blijft Tata Steel die kooks zelf produceren onder het gelijktijdig schenden van de Nederlandse emissievoorschriften. Zo doe je dat dus als onderneming.
Tata Stel brengt al decennia lang de gezondheid van de omwonenden ernstig in gevaar maar het bedrijf heeft er maling aan. Nu verlangt men dat de overheid fors gaat bijdragen om die emissies terug te dringen. En die overheid, dat zijn u en ik want hoe je het ook wendt of keert, de Nederlandse belastingbetaler zal hiervoor opdraaien. Die meneer van den Berg schijnt als een fatsoenlijke vent bekend te staan maar ik heb daar toch zo mijn eigen gedachten bij.
Deze onderneming aanvaardt geen enkele maatschappelijke verantwoordelijkheid en laat zich niets en nog minder dan dat gelegen aan de gezondheid van de omwonenden. Dat de internationale staalmarkt een lastige markt is, dat is bekend maar dat is nog geen enkel argument om de kosten van een gezonde en duurzame bedrijfsvoering af te wentelen op de Nederlandse burger. Kortom, de heer van den Berg moet zich diep en diep schamen.
Joden die zich als nazi's gedragen
Het is droevig gesteld met het historisch bewustzijn van jonge Israëlische kolonisten. In de NRC van vandaag lezen we in een uitvoerig artikel hoe kolonisten in Huwara op de Westelijke Jordaanoever brandstichtend en vernielend huishielden in een Palestijns dorp. De kolonisten die zelf een illegale nederzetting bewonen, trokken uit wraak door Huwara nadat ze daartoe via sociale media waren aangemoedigd: "Wij eisen een overwinning! Wij eisen wraak! Wij eisen terugvechten!" stond in schreeuwende koppen boven deze aankondiging geschreven.
Aanleiding tot deze actie was het doodschieten van twee jonge kolonisten op de zondagochtend, waarvoor nog geen dader is aangehouden. Enkele dagen daarvoor had het Israëlisch leger in Nablus zeven Palestijnen gedood waaronder een 14-jarige jongen die net uit school kwam. Was het leger niet aanwezig bij de brandstichting en geweldpleging in Huwara? Jazeker wel maar het leger greep niet in, trad niet op. Er werden twee kolonisten opgepakt maar die werden even zo snel weer vrijgelaten.
Wat zegt de minister van nationale veiligheid, Ben-Gvir: "De regering van Israël, de staat Israël, het Israëlische leger, de veiligheidstroepen - zij zijn het die onze vijanden moeten verpletteren". Wat zegt minister van Fianciën, Smotrich: "Collectieve strafmaatregelen tegen Palestijnen - ook tegen onschuldigen - zijn de beste afschrikking voor nieuwe aanslagen op joden".
donderdag 2 maart 2023
Het orakel Vincent Icke
In een artikel in de NRC van 27 februari jl doet Vincent Icke tamelijk schamper over AI. Hij schrijft: "Als AI iets oplevert, is meestal niet te achterhalen hoe die uitkomst is verkregen. De betrouwbaarheid van dat resultaat is dus nauwelijks te bepalen." Op zich is dit juist, ik stelde ChatGTP de vraag op welke bronnen het antwoord op mijn vraag was gebaseerd en kreeg prompt de reactie dat de chatbot geen bronnen raadpleegde maar het antwoord samenstelde uit de data waarmee het systeem gevoed was. De basis voor deze vorm van AI bestaat uit algoritmes gebaseerd op Large Language Models in combinatie met ontzagwekkende hoeveelheid data die aan het systeem worden gevoed. Die LLM's kijken naar woorden, de woorden waarmee ze doorgaans gecombineerd worden, hun positie in de zin als grammatikale constructie et cetera. Buitengewoon knap dat een chatbot nu in staat is complete zinnen te maken als waren ze bedacht, bedoeld en uitgesproken door mensen.
Wat de data betreft kunnen we kort zijn: bagger in betekent bagger uit. Ik heb ChatGTP aardig wat keren uitgeprobeerd en kwam tot verrassende resultaten. Bij één vraag kreeg ik een evident verkeerd antwoord en toen ik het systeem daar op wees werd ik prompt in het gelijk gesteld en kreeg ik een gecorrigeerd antwoord. Bij al mijn andere v ragen kreeg ik voor mijn gevoel en naar mijn beste weten correcte antwoorden, binnen de korst mogelijke keren. Waar Icke zijn best doet de prestaties van ChatGTP te bagatelliseren, ben ik daar veel positiever over. Maar iedere gebruiker moet zich realiseren dat hij of zij niet met een mens in gesprek is en dat net als in een gesprek met mensen, ook in de uitwisseling met een machine een kritische grondhouding noodzakelijk blijft.
Zelfs wanneer ik een menselijke gesprekspartner voor betrouwbaar en integer houd, betekent dat niet dat ik ieder antwoord dat ik krijg voor waar zal houden. Ik zal dat antwoord altijd toetsen aan wat ik zelf van het onderwerp weet of wat ik er over kan vinden. Dat Icke zich verzet tegen de term intelligentie kan ik wel billijken. Misschien moeten we het vooral over machine learning hebben, dat lijkt mij een toepasselijker naam. En hij wijst terecht op het feit dat we voor AI niet bang hoeven te zijn, we kunnen die angst en vrees beter bewaren voor de baas van AI, de naar altijd naar meer rijkdom, weelde en macht strevende mens.
De wetenschapsbijlage van de NRC van afgelopen weekend was grotendeels gewijd aan AI en dan met name aan de enorme bijdrage die AI kan leveren aan talloze onderzoeksgebieden. Ik noem er hier maar een paar: het voorspellen van natuurrampen, het ontwikkelen van zogeheten catbonds waarmee men een verzekering tegen de gevolgen van natuurrampen kan opzetten, het ontwikkelen van tegenintuïtieve oplossingen voor problemen in de kwantummechanica, schier eindeloze toepassingen in de medische wetenschap, vrijwel ongelimiteerde toepassingsmogelijkheden in fundamenteel onderzoek, zoals bijvoorbeeld het onderzoek naar de wijze waarop eiwitten zich in het lichaam vouwen, en zo voort. Noem het machine learning of artificial intelligence, mij is het om het even (de eerste term is accurater) maar de mogelijkheden ervan zijn werkelijk eindeloos en ongelimiteerd. Fascinerend dus maar het blijft oppassen geboden: als wij geen inzicht krijgen in de onderliggende algoritmen, systemen en modellen heeft die fascinatie altijd een duistere kant die ons wel eens compleet kan verrassen. Onaangenaam verrassen en wedden dat het dan te laat is?