maandag 4 mei 2015

Onvoltooid verleden tijd


Terecht veel verhalen over de Tweede Wereldoorlog in de weekendkranten. Het is nog lang geen voltooid verleden tijd. Ofschoon ze alle even indringend zijn waren er twee die er voor mij uitsprongen. Het eerste verhaal was van Hans Joachim  Quistorp die onder de Duitsers diende maar zich nadrukkelijk geen nazi voelde. Als nationalist verdedigde hij "natuurlijk" zijn vaderland maar een Hitleraanhanger was hij geenszins. Eerst en vooral beschouwde hij zichzelf als lid van de lutherse kerk. En juist dit laatste is nu zo vreemd want er is in de menselijk geschiedenis vermoedelijk geen grotere antisemiet te vinden dan Maarten Luther. Hitler kon niet in zijn schaduw staan. Die gitzwarte kant van de beeldenstormer is vakkundig weggepoetst en wordt door Lutheranen tot de dag van vandaag onder het mom van historiciteit van tafel geredeneerd. Na de oorlog leefde Hans Joachim Quistorp verder als predikant.


De meeste indruk maakte het verhaal van de zwarte Amerikaan James Baldwin. Ik citeer hier de laatste twee alinea's uit het artikel van Guus Valk over James Baldwin in de Volkskrant.
Door zijn ervaringen in het leger was Baldwin over ras gaan nadenken, en hij werd mensenrechtenadviseur van de burgemeester van Washington. Hij zette zich in voor een einde aan de segregatie in de hoofdstad. "Zonder de Tweede Wereldoorlog, waarbij zwarten vooraan vochten én van zich afbeten, was er geen burgerrechtenbeweging geweest. De oorlog heeft een greote verandering in Anmerka op gang gebracht". In 1948 maakte president Truman een einde aan de segregatie in het leger. Maar Baldwin heeft ook geleerd dat veranderingen langzaam gaan. Toen zijn kinderen en kleinkinderen stonden te juichen voor Barack Obama, zagBaldwin niet opeens een einde komen aan de grote rciale problemen in Amerika. "De menselijke ziel is te slecht om snel te veranderen. Ik zeg dat niet omdat ik bitter ben, ik ben een realist geworden. Als de oorlog iets in mij veranderd heeft, dan is het een diep besef dat je van de mens weinig goeds hoeft te verwachten".

Bron: de Volkskrant

Geen opmerkingen: