donderdag 21 mei 2015

Het roer moet om


Ik heb me vaak afgevraagd wat er zou gebeuren als we onze grenzen open zouden zetten. Iedereen die wil kan hier binnenkomen en komen kijken of er werk te halen valt dat er thuis niet is. Ik hoef niet uit te weiden over wat er dan niet meer gebeurt maar verdrinkende immigranten gaan we dan niet meer meemaken. We hebben dan immers de mensensmokkelaars - misschien wel een van de meest verachtelijke beroepen - uitgeschakeld.

In de NRC van 17 mei doet Hein de Haas, co-directeur van het Internal Migration Institute in Oxford, verslag over dit onderwerp. Om te  beginnen wijst hij op twee hardnekkige misverstanden:

  • de gedachte dat strengere controle zou leiden tot minder migranten
  • de gedachte dat economische groei in de landen van herkomst leidt tot minder migratie

We laten oorlogsvluchtelingen hier even buiten beschouwing. Helaas krijgen we er daar steeds meer van ondanks beschaving en de vooruitgangsgedachte. Maar het is evident dat de internationale gemeenschap deze groep havelozen op een op andere manier humanitair moet opvangen.

Onder relatief vrije migratieregimes bestaat er een sterk verband tussen migratieniveaus en de economie in het bestemmingsland, aldus de Haas. Groeit die en is er arbeidsvraag, dan komen er mensen. Gaat het minder goed, dan gaan mensen weer weg en komen er minder mensen. Ook laat de geschiedenis zien dat vrije migratie er niet toe leidt dat iedereen maar reis gaat wanneer grenzen open zijn. De Haas:
Het is gevreesd maar niet gebeurd toen Spanje in 1986 lid werd van de EU en de Spanjaarden eenvoudig elders in de EU konden gaan werken. Toen er geen visa voor Noord-Afrikanen bestonden, was er weinig permanente vestiging in Zuid-Europa. En ook de recente migratie uit Oost-Europa volgt in zijn analyse direct het aanbod van werk.
Ook de Haas wijst erop dat de meeste economische vluchtelingen in ieder geval over geld, kennis en contacten beschikken, het is een selecte groep. Het huidige beleid van de EU faalt in alle opzichten. Mensensmokkel is een reactie op grenscontroles, niet de oorzaak van migratie. Een soepeler migratiebeleid zal de circulatiebereidheid van grote groepen migranten doen toenemen.Wanneer je erin slaagt om de toegang tot sociale zekerheid gefaseerd in te voeren is het openstellen van grenzen een veel succesvoller beleid dan het huidige, dat juist onderdeel van het probleem is.

Beleidsmakers en politici zouden zich veel meer op dit soort wetenschappelijk onderzoek moeten baseren en daarop gestoeld beleid steunen, uitleggen aan hun electoraat. Ik zie het alleen nog niet gebeuren.


Geen opmerkingen: