Bruce Gilley, verbonden aan de universiteit van Portland, stelt in een wetenschappelijk artikel dat de meeste landen die gekoloniseerd werden meer voor- dan nadelen daarvan hebben ondervonden. Hij bepleit zelfs het heroverwegen van kolonisatie ofwel rekolonisatie.
De voordelen die hij heeft geconstateerd zijn: meer onderwijs, betere gezondheidszorg, afschaffing slavernij, meer werkgelegenheid, beter bestuur, infrastructuur, vrouwenrechten, bevrijding van minderheden, toegang tot kapitaal en verspreiding van kennis.
Als voorbeeld van een land dat geleden heeft onder het antikolonialisme noemt Gilley Guinee-Bissau en hij stelt dat zeker de helft van de tachtig landen die na de Tweede Wereldoorlog het koloniale 'juk' afwierpen vergelijkbare trauma's heeft meegemaakt. Dat zal ongetwijfeld zo zijn maar hoe zit het met de miljoenen doden als gevolg van de kolonisatie door het Westen? En hoe zit het met het leegroven van complete continenten, betrekt Gil;ey deze argumenten in zijn vergelijking? We weten het niet.
Wat mij verbaast is dat er zoveel politieke of morele verontwaardiging opsteekt na de publicatie van het artikel van Gilley. Sommigen eisen zijn ontslag, anderen verlangen dat zijn artikel wordt teruggetrokken en weer anderen menen dat de integriteit van wetenschappelijk onderzoek op het spel staat. Mij lijkt dat allemaal onzin. Het lijkt mij alleen maar zinvol zijn onderzoek op wetenschappelijke merites te beoordelen. Het lijdt geen twijfel dat veel landen die zich aan het kolonialisme hebben onttrokken, van de regen in de drup verzeild geraakten. Maar mij lijkt dat geen eerlijke vergelijking.
De vraag is hoe de gekoloniseerde landen zich zouden hebben ontwikkeld wanneer ze nooit gekoloniseerd zouden zijn geweest. Die vraag zullen we nooit kunnen beantwoorden. Naar mijn mening maakt Gilley enkele principiële denkfouten: ten eerste ontstond er in de koloniserende Westerse wereld zelf weerstand tegen het koloniseren, dat niet langer verenigbaar met onze democratische principes werd beschouwd. En op de tweede plaats is er een argument van meer filosofische aard: als iets negatiefs positieve gevolgen heeft, wordt dat negatieve niet opeens positief. In de Volkskrant wijst emeritus hoogleraar maritieme geschiedenis aan de Leidse Universiteit Henk den Heijer op de medische wetenschap die na de beide wereldoorlogen enorme sprongen voorwaarts maakte. Geen zinnig denkend mens zal willen beweren dat die beide oorlogen dus een zegen voor de mensheid waren, aldus Den Heijer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten