Een inhaalavondje Zomergasten waarin hoofdeconoom van de ABNAMRO, Sandra Phlippen, haar verhaal kon doen. Ook dit was een zeer interessante uitzending omdat Phlippen als socioloog en econoom wel degelijk iets te vertellen had. Al vrij snel kwam de onderbuik aan de orde, waar komen al die samenzweringstheorieën toch vandaan? Phlippen had daarvoor een zeer plausibele verklaring: de samenleving is in al haar geledingen zo verschrikkelijk complex geworden dat mensen afhaken en er de voorkeur aan geven dicht bij hun gevoel te blijven en aansluiting te zoeken bij mensen die dezelfde ervaring hebben; op die manier zwemmen mensen voor ze het weten in de fuik van het populisme. Dit thema zal later bij de Occupy-beweging terugkeren als Phlippen vertelt dat veel mensen zich vooral verheugden op deze alternatieve beweging omdat ze zich eindelijk weer eens verbonden voelden met gelijkgestemden.
Volgens Phlippen mankeert er nogal wat aan het kapitalisme. Overheidsinterventie is gewenst en noodzakelijk, er moeten meer concurrentiebedingen komen en de dominantie van slechts enkele marktpartijen moet echt worden voorkomen. Onvermijdelijk komt ook de platformeconomie aan de orde, als Phlippen enkele fragmenten laat zien uit Sorry, we missed you, een Ken Loach film over een pakketbezorger. Volgens Phlippen zitten er ook heel positieve kanten aan de platformeconomie omdat het mensen in staat zou stellen hun inkomen aan te vullen als ze met hun basiswerkzaamheden niet voldoende inkomen kunnen genereren. Maar ik geloof daar niet in, dat werkt alleen in een ideaalexperiment onder een glazen stolp. In de platformeconomie profiteren uitsluitend en alleen de ondernemers die eigenaar van de formule zijn. Aan hyperkapitalisten als Uber en AirBnB zitten geen positieve kanten. Het is roofkapitalisme!
Verderop wilde Phlippen ons doen geloven dat die zogenaamde tweedeling in de samenleving eigenlijk niet bestaat, als het werkelijk fout gaat in onze wereld - en dat risico is levensgroot aanwezig, erkende zij - dan zijn we allemaal kwetsbaar. Ik denk niet dat Phlippen zich ooit werkelijk heeft verplaatst in iemand die op het bestaansminimum rond moet zien te komen.
Consuminderen is onvermijdelijk, aldus Phlippen, en daarnaast hebben we ondernemerschap en innovaties nodig om de immense problemen die nu al op ons af komen te kunnen pareren. Behalve het BBP zullen we ook welzijnsindicatoren moeten betrekken in onze modellen over waar we als samenleving staan. En dan kan het maar zo zijn dat we ondanks inkomensdaling ons toch gelukkiger voelen, mits de juiste beleidsmaatregelen worden getroffen.
Phlippen toonde zich een bevlogen vrouw en bezorgde ons een zeer interessante avond maar toch bleef ik het gevoel behouden dat zij wel gemakkelijk praten had vanuit haar ivoren toren daar in de ABN-AMRO burelen. Dat het kapitalisme faalt, op vele fronten faalt, is evident. Maar is de bank niet het prototype van datzelfde kapitalisme? Krijg je binnen die bank de handen echt op elkaar voor overheidsinterventies? En hoe zien die er dan uit. Helaas kon Phlippen ons daaromtrent weinig concreets mededelen. Wel dat klimaatrisico's al heel snel zouden worden doorberekend in de hypotheken, een huis op slappe ondergrond als in Gouda is nu eenmaal riskanter dan op droge zandgrond in de Veluwe. Deze ontwikkeling was onvermijdelijk, aldus Phlippen, omdat anders het verdienmodel van de bank onderuit zou worden gehaald. En zo waren we weer terug bij af. Nee, van de bank zullen we het niet moeten hebben. Maar het was wel een zeer interessante televisieavond.Geweldig programma toch, dat Zomergasten.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten