Er was een tijd dat ik er trots op was een Nederlander te zijn, ook al heb ik doorgaans weinig last van al te veel "nationalistische" sentimenten. Nu denk ik met weemoed terug aan die trots, want ze is niet meer. Steeds vaker lezen we over uitingen van geweld (variërend van dreigementen tot en met daadwerkelijk fysiek of verbaal geweld) jegens hulpverleners, politie, raadsleden, wethouders en burgemeesters. Dit geweld is zodanig structureel geworden dat je het niet meer af kunt doen met de kwalificatie 'incident'.
Wat ging er fout? Sommigen zullen de babyboomers de schuld geven, anderen de generatie '68, weer anderen zullen het wijten aan (nationaal)socialistisch links en er zullen er ongetwijfeld zijn die dit nare fenomeen rechts in de schoenen willen schuiven.
Duidelijk is in ieder geval dat het individualisme uit het ik-tijdperk in combinatie met de sociale media het hek van de dam vormden. Daar ligt dus niet de schuld of oorzaak, er werden slechts belemmeringen weggenomen. Collectieve diarree op facebook en twitter.
Wij zagen onszelf op een kleinere schaal zoals de Amerikanen zichzelf op het wereldtoneel zien. Wij waren het gidsland en we zouden anderen wel eens onze morele spiegel voorhouden. Maar ondertussen is ons ontgaan in welk moreel verval wijzelf zijn geraakt. De splinter en de balk.
Maar omdat wij zo van de vrijheid van meningsuiting houden en sommigen zelfs durven te spreken van het recht op beledigen, hebben we iedere vorm van zelfkritiek uit het oog verloren. O jee, als we ons daarmee gaan bezighouden zullen onze criticasters in rijen van tien klaar staan om ons te beschuldigen van politieke correctheid of van zelfcensuur. Een grotere afstraffing is nauwelijks denkbaar in dit postmoderne Nederland.
Ik zeg u: Nederland is een naar land geworden. Dé Nederlander bestaat niet maar wat is het een etterbak. Iedere vorm van trots zou volstrekt misplaatst zijn. En dan heb ik het nog niet eens over een jonge Nederlandse onderneemster van Marokkaanse afkomst die een wijnbar in Rotterdam opent om vervolgens door eigen kring bedreigd te worden. Ik zag zo'n bebaarde jongeman op teevee eisen dat deze onderneemster haar zaak zou sluiten. En dan sluit zich de vrijheid van godsdienst aan bij de vrijheid van meningsuiting en het recht op beledigen. Wat goed is, keert zich plotseling tegen ons.
Mensen begrijpen niet meer hoe groot het goed is dat ze in de handen houden: vrijheid van meningsuiting en vrijheid van godsdienst. Mensen begrijpen al helemaal niet meer dat vrijheid bevochten moet worden en geen instant-recht is. Ook vrijheid heeft zijn prijs, een luttele prijs slechts, maar voor heel veel mensen toch niet op te brengen: een klein beetje beschaving.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten