donderdag 8 september 2022

Ist das Kunst oder kann das weg?

 

Een paar jaar geleden zag ik een expositie van de Duitse schilder Neo Rauch in museum De Fundatie in Zwolle. Getuige de bijlage bij mijn ochtendkrant van vandaag gaan ze dat daar nu eens dunnetjes overdoen. Maar liefst vijf volle pagina's over Neo Rauch in een advertentiebijlage bij de NRC. Bij het museum hebben ze geld genoeg, zoveel is wel duidelijk.

Van die Neo Rauch heb ik destijds helemaal niets begrepen, ik had geen flauw idee waar zijn schilderijen over gingen en hij maakte dat nog eens erger door zijn schilderijen te larderen met ontoegankelijke teksten. Ook in de NRC-bijlage weer een sprekend voorbeeld van cryptisch taalgebruik door een hedendaagse schilder, getuige de volgende tekst: "Het beeld moet altijd sterker zijn dan de meest misleidende interpretatiedrang van een toeschouwer. Het mag zich daardoor niet laten kortwieken. Wat dat betreft is het mijn taak als schepper om een constructie te maken met een als het ware inherente vitaliteit en plantachtige vanzelfsprekendheid, die eigenlijk geen interpreterende toeschouwer nodig heeft om zijn bestaansrecht te bewijzen".

Wat staat hier nou eigenlijk? Dat de toeschouwer een onbedwingbare neiging heeft kunstwerken te interpreteren? Is dat zo gek dan, wat is daar mis mee? Ik probeerde me voor te stellen wat Rauch bedoelde met zijn schilderijen maar het lukte me niet daarin door te dringen. Ik was dan ook hevig teleurgesteld in zijn werk. En als zijn schilderijen eigenlijk geen interpreterende toeschouwer nodig hebben, waarom dan überhaupt een expositie in een museum inrichten? En dan kijk ik naar zijn schilderijen en probeer vast te stellen dat die inderdaad een bijna plantachtige vanzelfsprekendheid bezitten maar ook dat wil mij maar niet lukken. Kijk eens goed naar het schilderij hierboven en beoordeel zelf of u er chocola van kunt maken. En dan tot slot nog iets anders: waarom krijgen die schilderijen die zo vanzelfsprekend zouden zijn dan eigenlijk een titel? Waarom beschuldigt Rauch zijn toeschouwers van interpretatiedrang als hij zelf als eerste zijn toeschouwers een bepaalde richting instuurt met zijn al even cryptische titels?

Geen opmerkingen: