Het brutalisme is een stroming in de architectuur die vooral opvalt door het gebruik van beton als bouwmateriaal. Een heldere definitie van brutalisme is nooit opgesteld maar in zijn algemeenheid wordt deze stroming gekenmerkt door
het gebruik maken van beton als bouwmateriaal
het ruwe karakter daarvan door onafgewerkte oppervlaktes
een uitgesproken karakter, je ziet meteen hoe zo'n gebouw in elkaar steekt
het is ultra, dus vooral groot en massief, imposant
je ziet altijd de textuur van het materiaal zoals grind of de afdruk van bekisting
Niet iedereen is even enthousiast over deze stroming. Vaak worden de gebouwen als intimiderend of te massief of te koud ervaren. De meest bekende vertegenwoordiger van deze stroming is de Franse architect Le Corbusier, van wie we vooral diens kerk in Ronchamps kennen, de Notre-Dame-du-Haut. Maar de stroming is veel groter, we kunnen deze betonnen gebouwen wereldwijd bewonderen. Er is een prachtig overzicht op internet te vinden waar inmiddels zo'n 2.000 brutalistische gebouwen zijn opgenomen. Ga er maar eens kijken, je komt er werkelijk schitterende gebouwen tegen.
Daarnaast is er een Atlas of Brutalist Architecture te vinden waarin ruim 850 gebouwen zijn opgenomen. En onlangs publiceerde WBOOKS hier een prachtige uitgave BRUUT, Atlas van het brutalisme in Nederland met een beschrijving van 100 gebouwen die werden gerealiseerd met beton als belangrijkste bouwmateriaal.
Dit laatste boek heb ik inmiddels aangeschaft en het is werkelijk een genot om er doorheen te bladeren. Ik heb al een lijst gemaakt van gebouwen die ik in de komend tijd wil bezoeken. Bijvoorbeeld de warmtekrachtcentrale Utrecht en de Thomaskerk in Amsterdam, de Annakerk in Heerlen en de Aula van de TU in Delft. Maar die lijst zal in de komende weken nog wel een stuk langer worden.
We bevinden ons allang in een onomkeerbare cascade van klimaatinbreuken door toedoen van onszelf. Maar we weigeren actie te ondernemen om het tij te keren. "We spelen psychologische spelletjes met onszelf", zegt klimaatexpert Marc Davidson in de NRC van vandaag. Toen Covid19 zich over de wereld verspreidde bleek de mens in staat tot razendsnelle reacties inclusief de bereidheid diep in de buidel te tasten om de problemen het hoofd te bieden. Dat talloze wappies vervolgens hun stinkende best deden om dat allemaal weer ongedaan te maken doet daar niets aan af. Davidson ziet twee mogelijkheden om de urgentie van dit moment tegemoet te treden: Toenemende klimaatschade zou een gevoel van urgentie kunnen creëren waardoor we eindelijk bereid zouden zijn om wel op te treden. De tweede mogelijkheid, door hem onmiddellijk weer afgeserveerd is geo-engineering. Hierbij brengen bommenwerpers zwaveldioxide en fijnstof in de atmosfeer waardoor de opwarming van de aarde kan worden tegengegaan. We hebben alleen geen idee wat de ecologische impact van zulke maatregelen zou zijn. Niet doen dus.
Er gaan steeds meer stemmen op om een pauze in te lassen in de aanpak van de klimaatcrises. De Franse president Macron voorop, nota bene. Dat is echter volstrekt onverantwoord en Macron is wel de laatste van wie ik zo'n signaal had verwacht. Een van de hardnekkigste problemen waar we op stuiten is de notie dat de klimaatactivisten en de wetenschappers te negatief zijn, alleen maar doemscenario's schetsen, de mensen bang willen maken, de negatieve gevolgen opzettelijk erger voorstellen dan ze zijn. Mensen die zich op deze argumenten beroepen noemen we klimaatontkenners.
Die zullen dus ook niet uit de voeten kunnen met de jongste berichten over AMOC: Atlantic Meridional Overturning Circulation. Deze oceaanstroming transporteert warmte via oceaanwater. Metingen laten zien dat die stroming afremt als gevolg van menselijk ingrijpen in de natuur en het klimaat. En ofschoon er nog veel onzekerheden zijn, zien de wetenschappers ontwikkelingen waaruit men af kan leiden dat die oceaanstroming rond het midden van deze eeuw wel eens abrupt tot stilstand zou kunnen komen. De gevolgen voor het klimaat en voor het leven in de oceanen zullen gigantisch zijn. Als u wilt weten hoe het AMOC-mechanisme werkt moet u er gewoon even op googelen. Kunt u niet tegen dit soort berichten? Neem dan het eerstvolgende vliegtuig naar Rhodos.
Mobilisation for the Environment heeft opdracht gegeven voor een onderzoek naar een kosten-baten analyse van de intensieve veehouderij. Het onderzoek is uitgevoerd door de econoom van der Sleen, voormalig directeur van Ecofys. De schade als gevolg van biodiversiteitsverlies door te hoge stikstofconcentraties, klimaatschade door koeien die methaan uitstoten en gezondheidskosten vanwege longziektes door fijnstof wordt geraamd op 9 miljard Euro. Er wordt jaarlijks 15 miljard aan de veehouderij verdiend. De werkelijke schade ligt nog een stuk hoger omdat de schade die stikstof uitstotende boeren aan het grondwater veroorzaken niet is meegenomen.
En let wel, we hebben het hier niet over de schade die door de landbouwsector wordt aangericht. Ook die schade is zeer substantieel. Hoeveel tijd hebben we nodig, hoeveel argumenten met overtuigingskracht moeten we nog aandragen voor de Nederlandse burger zich realiseert dat het verdienmodel van boeren ongekend gunstig is waarbij alle schade wordt afgewenteld op de Nederlandse belastingbetaler? Op een winst van 15 miljard wordt voor tenminste 9 miljard aan schade aangericht! Wanneer gaat er nou eens een lichtje branden bij al die BBB-aanhangers?
Netanyahu heeft zijn zin. Eigenhandig heeft hij het Israëlisch Hooggerechtshof vleugellam gemaakt. En daarmee de trias politica onderuit gehaald. Het is nu officieel en definitief: Israël is niet langer een democratie. Nu was het dat in mijn ogen al heel lang niet meer maar nu kan niemand nog met droge ogen beweren dat de werkelijkheid anders is dan wat Netanyahu beoogde: de kans dat hij nu nog nog zal worden vervolgd vanwege zijn stuitende corruptie is hiermee voorgoed verkeken. En uitsluitend dat was het doel van deze ultrarechtse leider van Likud.
De politieke motieven deden hem veel minder tot niets. Maar zijn politieke vrienden, de rabiate splinterpartijtjes die hem in het zadel hielpen en zullen houden, die politieke vrienden spinnen goed garen bij de overwinning die zij met deze schanddaad hebben behaald. Massaprotesten waren niet voldoende om deze ramp te voorkomen. Vanaf nu ligt het Israëlisch kabinet op ramkoers. Ik voorspel dat er nu versneld nederzettingen in de bezette gebieden gaan worden gerealiseerd. Niemand die er iets tegen zal kunnen doen. De ultraorthodoxe joden zijn zo kinderrijk dat de demografie de redelijkheid in dat beklagenswaardige land definitief de mond zal snoeren.
De ultraorthodoxe joden gedragen zich jegens de Palestijnen zoals de nazi's zich tegen de joden gedroegen. Dat is de afschuwelijke waarheid van dit moment. Als ik president Biden was, zou ik me ernstig gaan beraden op een nieuwe, meer realistische Israëlpolitiek.
Je moet er de tijd voor nemen, voor de nieuwe film van Christopher Nolan: Oppenheimer. Meer dan drie uur duurt deze rolprent maar je verveelt je geen moment. Toch wel een opmerkelijke keuze voor de regisseur van spraakmakende films als Memento, Interstellar en Tenet. Oppenheimer was, zoals u weet, de vader van de atoombommen die de Amerikanen op Hiroshima en Nagasaki gooiden, waarbij tenminste 120.000 doden vielen. Wie daar geen morele nachtmerries van krijgt is tot veel erger in staat. Truman lachte Oppenheimer recht in zijn smoel uit toen hij de president vertelde van zijn bezwaren tegen de waterstofbom. Tenminste, als we Nolan mogen geloven, of het echt zo gegaan is weet ik niet.
Oppenheimer wist waar hij mee bezig was en waarom de atoombom wel en de waterstofbom niet ontwikkeld zou mogen worden heeft ook deze film niet duidelijk weten te maken. Oppenheimer dacht dat het aantoonbaar hebben van de atoombom genoeg was om andere landen voorgoed te kunnen afschrikken. Dat bleek al snel nogal naïef. Bovendien wist Oppenheimer ook dat zijn vinding niet beperkt zou blijven tot de kernproef Trinity in een Amerikaanse woestijn. Hij wist wel degelijk dat de Japanners de eerste slachtoffers zouden gaan leveren. Nee, dat morele dilemma van Oppenheimer heeft hij nooit echt over het voetlicht weten te brengen. En Nolan dus ook niet.
In een speciale hoorcommissie werd Oppenheimer dan ook behoorlijk gefileerd op dit punt. Maar waar Nolan met deze film vooral op focuste was de wijze waarop de Amerikanen na de oorlog, het was de tijd van de rabiate communistenhater en -jager McCarthy, achter Oppenheimer aangingen vanwege diens vermeende communistische sympathieën. En dat levert een spannende film op waarbij we aan het einde van de dag tenminste beleven dat boontje om zijn loontje komt. En we hebben dan nog maar weer eens de foeilelijke kant van de politiek gezien. Ik weet het, we maken het dagelijks mee maar dit was een fraaie les uit de geschiedenis.
Tja, de rest van het verhaal? Het is nu al een kaskraker, schijnt het. Maar er erg van onder de indruk was ik niet. Een honderd procent Amerikaanse film met weinig diepgang in de karakters. Cillian Murphy wist wel te overtuigen en ook Tom Conti als Einstein en Kenneth Branagh als Niels Bohr vond ik verrassend. Maar dat was het dan ook wel. Maar vlot verteld en gefilmd met hier en daar forse en indrukwekkende geluidseffecten, ook nog wat zinloos en overbodig naakt, je kon het zelfs geen funktioneel naakt noemen. O, ik heb me er niet aan gestoord hoor, ze was erg mooi, maar het sloeg eigenlijk nergens op. Al met al een zeer onderhoudende film, dat zeker maar geef mij maar Interstellar en Tenet, daar raak ik eerder opgewonden van.
Een van de betere televisieprogramma's, Zomergasten, een ijzersterke formule en heerlijk voor al diegenen die van de lange adem houden, die er een lekker voor gaan zitten. Om het programma tot een succes te maken heb je een goede interviewer nodig en tot de verbeelding sprekende gasten. Met Jeanine Abbring had het programma de laatste jaren een voortreffelijke interviewer. Nu zit Theo Maassen daar en die liet gisteren zien zich uitstekend van zijn taak te kunnen kwijten. Gelukkig maar, hij maakt zich dienstig aan het programma en daarmee aan de kijker. En hij laat de gast aan het woord.
Thomas Hertog was de eerste gast dit jaar, de Belgische kosmoloog die jarenlang samenwerkte met Stephen Hawking. Ik kocht onlangs nog zijn jongste boek Het ontstaan van de tijd. En houd me het laatste jaar steeds intensiever bezig met de geschiedenis van het heelal, tijd en kwantummechanica. Niet dat ik een kenner ben, het is zware kost voor een niet-natuurkundige. Maar ik vind deze onderwerpen nu eenmaal mateloos fascinerend. En Hertog was een tot de verbeelding sprekende gast. Hij formuleerde kalm en bedachtzaam en slaagde erin zijn zware kost in begrijpelijke taal op te dienen. Dat neemt niet weg dat ik vrees dat desondanks toch vele kijkers zullen zijn afgehaakt.
Maar ik heb ervan genoten. Een woord dat steeds terugkeerde bij Hertog was 'verstrengeling', een woord dat een centrale rol speelt in de kwantummechanica.Een van de meest interessante beelden die Hertog liet zien was een stukje uit een teruggevonden interview met de Belgische priester-kosmoloog Georges Lemaitre uit 1964. Lemaitre was de eerste die van de oerknal repte en de beelden die Hertog liet zien hadden betrekking op de vraag hoe die oerknal zich liet rijmen met de Godsidee. Het Vaticaan was er snel bij om in die oerknal de hand van god te zien maar Lemaitre wees dat af, er lag geen plan ten grondslag aan het ontstaan van het heelal. Tegelijkertijd volhardde hij in zijn geloof in een god en sprak van de twee paden die tot de waarheid konden leiden. Het pad van de oerknal kan ik volgen maar dat pad van god is voor een simpele sterveling zoals ik niet te begrijpen. Hertog zei er zelf ook van dat dast geen eenvoudige kost was.
Rovelli liet ons zien dat wijzelf een centrale rol spelen in de wereld van de kleinste deeltjes, die wereld waar iets pas iets is als het wordt waargenomen. De kosmologie stelt ons in staat terug te kijken, dankzij het gegeven dat er licht is dat met een duizelingwekkende snelheid van 300.000 km per seconde door het heelal reist. En Einstein liet ons zien dat ruimte en tijd onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Ook weten we dat de hoofdwetten van de natuur- en scheikunde overal in de kosmos hetzelfde zijn. Maar aangezien ruimte en tijd geboren werden met de oerknal, bestond er dus geen tijd vóór de oerknal, bestond er dus geen ruimte vóór de oerknal en bestonden er dus ook geen hoofdwetten van de natuurkunde. Daarmee wordt alles wel heel erg betrekkelijk.
Enfin, hierover zijn we nog lang niet uitgedacht en uitgelezen. Ik vond het een prachtige uitzending waarin de vertoonde beelden echter veel te kort waren. Heel erg jammer. Ik had The origin of time van Anne Teresa de Keersmaeker wel helemaal willen zien. Net als dat interview met Lemaitre. Tot slot nog een enkel woord over het decor: groot en leeg en koud, zou ik zeggen. Wel passend bij een avond over de kosmos wellicht maar in zijn algemeenheid vond ik het vooral gevoelloos en koud.
... en ziet af van het lijsttrekkerschap voor de combinatie Groen Links-PvdA, door hem Verenigd Links genoemd. Terwijl hij niets liever zou hebben gedaan dan die nieuwe kar trekken en, wie weet, ooit minister-president was geworden. Klaver doet wat niet veel politici op zouden kunnen brengen en dat siert hem enorm. Het gaat niet om zijn persoonlijke ambities maar om de toekomst van Nederland. Hij meldde zich ook al aan als lid van de PvdA. We zagen Attje Kuiken zich niet aanmelden bij Groen Links. En is zij wel beschikbaar als de nieuwe lijsttrekker? Zou niet verstandig zijn.
De vraag is wie dan wel. Ik vermoed dat Aboutaleb niet zal toehappen maar Frans Timmermans ziet zichzelf wel als minister-president, vermoed ik zo. Maar alles nog eens rustig over- en afwegend kom ik tot de slotsom dat Timmermans zijn karwei in Brussel moet afmaken, daar is hij belangrijk genoeg. Want laten we wel zijn: ook Frans Timmermans is old school.
Wat mij betreft wordt Marjolein Moorman de nieuwe lijsttrekker. Ze heeft dan misschien niet al te veel politieke ervaring maar haar goede naam is haar vooruit gesneld, ze wordt algemeen gezien als een grote politieke belofte en maakte indruk op vriend en vijand. Haar nog ongeschonden blazoen is haar grootste wapen. En nu maar hopen dat iedereen zich achter haar wil verenigen.
Bij KPMG werd wereldwijd gefraudeerd met de verplichte periodieke examens om de accountants scherp te houden en vooral te bevragen op de ethische aspecten van hun werk. Kennelijk te pittige examens voor de slimme accountants want zonder de antwoorden vooraf konden ze die examens kennelijk niet met succes afleggen. In de VS maakte de club het helemaal bont door de berekeningsformule voor de examenresultaten zo te beïnvloeden dat een score van 25 procent al genoeg was voor een voldoende.
Ook president-commissaris van KPMG Rogier van Boxtel liet zich souffleren. Waarom? Hij zat in een time squeeze, zei van Boxtel, hij moest naar een afspraak. Toen zijn fraude aan het licht en zijn deconfiture onvermijdelijk bleek zei hij: "Het is uit reinheid dat ik ben opgestapt". Ik heb nog niet eerder zo'n walgelijke verdedigingsreden gehoord. Van Boxtel beflikkert willens en wetens de boel maar zijn integriteit is daarbij niet in het gedrang geraakt, dat wil hij maar even gezegd hebben met zijn bijna bijbels aandoende tekst.
Van Boxtel is een heel naar en arrogant mannetje, ooit omhoog gevallen en nooit meer met beide voeten op aarde teruggekeerd. Hij circuleert nu al decennialang fluitend door de banencarrousel van de upper ten en oh, oh wat is deze man ingenomen met zichzelf. Een time squeeze en reinheid! 'My ass', zou ik zeggen.
We zagen het allemaal aankomen: ook Sigrid Kaag stapt uit de politiek. Vanwege de continue bedreigingen aan het adres van haar en haar familie. Kaag laat ons de ware aard van de Nederlander zien: een lompe klootzak die zijn hand niet omdraait voor een doodsbedreiging hier of een intimidatie daar. Kaag laat ons zien hoe ziek ons land eigenlijk is. Maar, en je hoort dit te weinig terug in alle commentaren op haar vertrek, de hetze tegen Kaag is vooral opgeroepen en aangewakkerd door Wilders. Hij heeft geen gelegenheid voorbij laten gaan om haar neer te sabelen, heks te noemen en talloze andere verwensingen naar het hoofd te slingeren. In zo'n misogyne sfeer gedijen bedreigingen aan het adres van Kaag heel erg goed. Dat uitgerekend Wilders zich van deze lage tactiek bedient is verwonderlijk, juist hij zou beter moeten weten. Ik ga me niet verdiepen in wat zijn beweegredenen zouden kunnen zijn maar volsta met de constatering: Wilders hoort in een beschaafd parlement niet thuis.
Dan de politiek-inhoudelijke vraag of het erg is dat Kaag vertrekt. Ik meen van niet. Zij heeft samen met Rutte en Hoekstra gezicht gegeven aan een kabinet dat eigenlijk op alle fronten faalde. Het is heel gezond dat alle direct verantwoordelijken opstappen. En buitendien, Kaag is er nooit in geslaagd iets van warmte of empathie uit te stralen. Haar kiezers kregen bij haar nou niet direct een veilig en vertrouwd gevoel. Maar ook in andere opzichten was haar optreden vaak moeilijk te duiden. Keer op keer zegde ze Rutte de wacht aan ("hier scheiden zich onze wegen") maar ze beet nooit door. En hoe ze omging met het grensoverschrijdend gedrag van een van haar mannelijke collega's in de partijtop verdiende ook bepaald geen schoonheidsprijs. De grootste fout die ze maakte voltrok zich in Kabul en daar liet ze Nederland op zijn smalst zien. Kaag bleef wie ze altijd was: de formaliteit zelve. Terwijl daar zich de perfecte gelegenheid bood om alle formaliteiten opzij te schuiven en te laten zien dat politiek over mensen gaat. Niet zo bij Kaag, bij haar was de mens meestal nergens zichtbaar.
Wie volgt haar op? Ollongren, Jetten of Paternotte. Mijn voorkeur gaat uit naar Paternotte of Jetten, beiden goede debaters en heldere sprekers. Ik heb ze nog geen van beiden kunnen betrappen op politieke spelletjes. Ollongren is besmet met het Jorritsma-virus
Rutte stapt op, de ellende van nog een kabinet onder zijn leiding blijft ons tenminste bespaard. Dat is op zich aanleiding tot vreugde. Maar daar houdt het goede nieuws ook meteen wel mee op. Het ziet er naar uit dat minister Yesilgöz de beste papieren heeft om hem op te volgen als lijsttrekker maar ik kan me nauwelijks voorstellen dat zij de klassieke VVD-stemmers aan zich weet te binden. Ook het CDA mag op zoek naar een nieuwe partijvoorzitter en lijsttrekker zonder dat er, met uitzondering wellicht van Mona Keijzer, een aansprekende kandidaat klaar staat. En ook bij D66 is een wisseling van de wacht aanstaande. Wat mij betreft zijn zowel Paternotte als Jetten goede kandidaten, beiden goede debaters en mannen die een wat verdere horizon aankunnen.
De SP is onder Lilian Marijnissen een ouderwetse socialistische partij gebleven, bestuurlijke vernieuwing wordt daar niet uitgevonden. Marijnissen heeft een op zich helder verhaal en maakt wel de juiste analyses maar ze hebben daar niet in de gaten hoe vluchtig de kiezersgunst is. Het merendeel van de traditionele SP-stemmers komt immers niet naar de stembus. Als het goed is gaan PvdA en Groen Links eindelijk met een gezamenlijke lijst en één lijsttrekker de verkiezingen in maar in theorie kunnen de leden daar nog een stokje voor steken. De vraag is wie daar de kar moet trekken. Is Timmermans bereid nu al Brussel te verlaten? Vergeet niet dat Klaver nog steeds zeer ambitieus is en niets liever zou willen dan politiek leider van de nieuwe club te worden. Attje Kuiken als stemmentrekker? Ik zie het niet in haar.
Nee, ik houd het er voorlopig op dat de kiezersgunst opnieuw vooral naar BBB zal gaan. Dat is wat Nederland wil. Jammer voor het klimaat en nog erger is natuurlijk dat de boerenterroristen nog weer langer de ruimte krijgen om ons land te verwoesten.
Gisteren in Nieuwsuur kregen Mirjam Bikker van de ChristenUnie en Kajsa Ollongren van D66 de vraag voorgelegd wat ze een dag eerder hadden beleefd: een machtspoliticus die om electorale redenen en omwille van zijn eigen ambities de stekker uit het kabinet trok of een politicus die om partijpolitieke redenen een standpunt had ingenomen waar hij niet meer op terug kon komen. Eerder had Bikker uitvoerig toegelicht dat Rutte donders goed wist - en zij onderbouwde dat ook - dat gezinshereniging voor de CU een harde grens betekende. En Ollongren voegde daar aan toe: "als je weet waar voor je coalitiegenoten de harde grenzen liggen dan zoek je in een gezonde coalitie naar alternatieven binnen die harde grenzen, dan ga je daar niet overheen". Toch weigerden beide vrouwen hardop te concluderen wat u en ik wel zagen: Rutte heeft dit kabinet opgeblazen om voor zichzelf een vijfde termijn veilig te stellen. Rutte offerde het landsbelang op aan zijn eigen burning ambitions.
In de komende maanden zal Rutte er alles aan doen om te verhullen dat hij zichzelf boven het landsbelang plaatste. Ik heb hem in deze kolommen herhaaldelijk uitgemaakt voor een pathologische leugenaar, sommigen namen me dat kwalijk. Maar ik zeg u: dit wordt zijn grootste leugen ooit. Seghers van de CU durfde destijds wel een harde uitspraak aan en verklaarde: "Met deze persoon kunnen we niet verder". Helaas werd hij door zijn achterban teruggefloten en moest hij die woorden inslikken. Maar het zou D66 en CU sieren als ze zich nu ondubbelzinnig van Rutte zouden distantiëren.
Mag ik u er nog even aan herinneren dat gedurende de laatste dertien jaar een VVD-er verantwoordelijk was voor de portefeuille migratie en asiel? Dus het geeft geen pas nu anderen de schuld te geven van het mislukken van dat beleid. Ik kan het niet duidelijker formuleren dan zo: Rutte, donder op! Voorgoed!! Ga weg en blijf weg!!!
"Had u niet wat meer water bij de wijn moeten doen, in het belang van het land?" vroeg een arrogante interviewster aan Paternotte van D66 bij Op1 gisteravond. Wat een stompzinnige vraag nadat zojuist Rutte in het belang van het land zijn kabinet met een grof vertoon van machtspolitiek en met gestrekt been opblies. Ik heb zoiets in mijn leven nog niet eerder meegemaakt, kamikazegedrag van een minister-president. Dat gestrekte been kan uitsluitend met een rode kaart beloond worden. Maar of het electoraat bereid is die kaart te trekken?
Het is, hoe je het ook bekijkt, een slechte zaak dat het kabinet uitgerekend nu opgeblazen werd. Er is veel geld uitgetrokken voor het klimaat, de energietransitie en het stikstofbeleid. Dat komt allemaal stil te leggen en het risico dat een volgend, ongetwijfeld rechtser kabinet die processen ingrijpend zal wijzigen is levensgroot aanwezig. En wat denkt u van de slachtoffers van het toeslagenschandaal? Die zullen nu nog langer moeten wachten, ik denk niet dat zij ooit volledige genoegdoening zullen krijgen. En wat denkt u van de Groningers? Gaan die zich ooit weer Nederlander voelen?
Rutte heeft overal schijt aan en het is een schande dat zo iemand nu al dertien jaar minister-president van dit land is. In al die dertien jaar heeft hij niets gedaan voor de Groningers, heeft hij niets gedaan voor de slachtoffers van het toeslagenschandaal, heeft hij het migratie- en asielbeleid geen stap dichter bij een aanvaardbare en bevredigende regeling gekregen, heeft hij principieel geweldloze klimaatactivisten gecriminaliseerd en toegelaten dat boerenterroristen het land in gijzeling hebben genomen met intimidaties en geweld. Op werkelijk geen enkel beleidsterrein heeft Rutte laten zien dat hij Chefsachen aankan, hij heeft simpelweg niets, nada, nulkommanul gepresteerd. De enige majeure operatie van dit kabinet was de pensioenwet en daar heeft Rutte geen enkele bijdrage aan geleverd. Die wet kwam er dankzij minister Carola Schouten.
Al met al ben ik dus blij dat dit kabinet werd opgeblazen door een volstrekt onverantwoordelijke minister-president. Maar o god, laat deze non-valeur niet terugkeren, verlos ons van Rutte en verban hem naar Elba of Spitsbergen. Hij heeft zoveel kwaad aangericht, dat is met geen pen te beschrijven. Maar we moeten eerlijk zijn, dat Rutte dertien jaar lang zijn verschrikkelijke gang kon gaan kwam ook doordat wij het moeten doen met een tandeloos parlement met veel te veel partijen, met vooral op rechts radikalen en populisten, met fascistoïde snotneuzen zelfs.
Benieuwd dus naar de komende verkiezingsperiode maar ik vrees dat de uitkomst onder het huidig gesternte alleen maar zeer, zeer teleurstellend kan zijn.
Ook ik zat een tijdje op social media. LinkedIn voor mijn beroepsmatige werkzaamheden, ik heb er nooit echt iets aan gehad maar ook geen last ondervonden. Daarnaast zat ik op FB maar voor je het weet trek je daar malloten aan die uitsluitend anoniem of verborgen achter een alias de meest verschrikkelijke dingen de digitale wereld in slingeren. Emotionele diarree. Toen me duidelijk werd dat al die sociale media waanzinnig veel geld verdienen door gebruik te maken van alle door naïeve burgers (zoals ik) aangedragen data en daarmee zo groot en machtig werden dat ze een politieke factor van betekenis werden groeide mijn achterdocht met de dag. Het zijn hyperkapitalisten zoals alle actoren in de platformeconomie dat zijn. Ze moeten niets hebben van regulering en ze beschikken over het perfecte mediakanaal om hun vuige boodschappen aan de man te brengen. De sociale media hebben het sociale klimaat wereldwijd ernstig vervuild en vergiftigd. Ik zegde mijn beide accounts op, nu alweer enkele jaren geleden.
We zien een volstrekte idioot en gevaarlijke gek aan het hoofd van Twitter. Ja, Elon Musk is een geniaal ondernemer, daarover kan geen twijfel bestaan. Maar hij is eerst en vooral een gevaarlijke gek, die veel te veel macht heeft kunnen vergaren zonder gehinderd te worden door de checks and balances van een goed functionerende democratie. Het is natuurlijk geen verrassing dat nu ook Zuckerberg van META zich in de strijd om Twitterabonnee's heeft gemeld. Hun nieuwe platform heet THREADS. Dit platform biedt dezelfde diensten als Twitter alleen mag je hier maximaal 500 tekens gebruiken waar Twitter de grens op 280 heeft staan.
Om Threads te kunnen gebruiken heb je een Instagram-account nodig. Instagram is, u raadt het al, ook onderdeel van Meta. Maar het echte gevaar van dit nieuwe platform zit in de minachting die men er heeft voor de privacy van deelnemers. De app verzamelt namelijk een enorme waslijst van data van de gebruikers: info over je contacten, je aankopen via internet, over je locatie en gezondheid, over je financiële huishouding, je zoekgeschiedenis en over welke berichten je hebt bekeken. En die gegevens worden doorverkocht aan wie ze maar hebben wil.
Nu kun je zeggen, tja daar kiezen die idioten toch zelf voor en in beginsel is dat ook zo. Maar een alerte overheid ziet erop toe dat haar burgers niet het slachtoffer worden van hun eigen slordigheid, nalatigheid of onwetendheid. In Europa is Threads niet te downloaden omdat de EU zo'n alerte en democratische overheid is. De EU is niet te spreken over de wijze waarop dit nieuwe platform omgaat met de privacy van individuele burgers. Laten we hopen dat de EU voet bij stuk houdt. Mensen als Zuckerberg en Musk moeten niets van regulering hebben, het zijn roofdieren die linksom of rechtsom altijd hun zin lijken te krijgen. U bent in ieder geval gewaarschuwd. Mijdt dit soort abjecte lieden, mijdt dit soort platforms, ze zijn niet goed voor uw gezondheid.
Ik had het kunnen weten na The Grand Budapest Hotel, een eerdere film van Wes Anderson die ik niet uitzag. The Asteroid City hebben we wel uitgezien maar ik heb er niets maar dan ook niets van begrepen. Komt dat omdat ik geen Amerikaan ben? Of omdat ik geen filosoof ben? Wat bedoelde de regisseur in hemelsnaam met deze film, welk verhaal wilde hij vertellen. Het wilde mij maar niet duidelijk worden. Ook de recensie van Filmtotaal hielp me niet. U moet hem zelf maar gaan zien, misschien vindt u er wel wat aan. Maar de films van Wes Anderson laat ik voortaan links liggen!
De Oostenrijkse cineast Ulrich Seidl (1952) monteerde zijn twee laatste films, Rimini en Sparta samen tot één lange rolprent met als titel Böse Spiele. In ruim drieënhalf uur vertelt hij het verhaal van de twee broers Richie Bravo (een waanzinnige rol van Michael Thomas) en Ewald (indrukwekkend gespeeld door Georg Friedrich)
Richie Bravo is een aan lager wal geraakte schlagerzanger die in het troosteloze Rimini nog geregeld optreedt voor zijn diehard fans, voornamelijk op leeftijd geraakte vrouwen. Die optredens leveren hem niet genoeg inkomsten op en dus klust hij bij als gigolo en verleent hij seksuele diensten aan zijn bejaarde vrouwelijke fans, tegen betaling uiteraard. Zo bezorgt hij die vrouwen een paar heerlijke uren en, gelukkig maar, hij lijkt er zelf ook van te genieten. Zijn garderobe, zijn woning, zijn liedjes, het is allemaal pure camp en Richie weet dat als geen ander. Toch zingt hij zijn liedjes uit volle borst, met overgave en overtuiging. Hij creëert even een wereld waarin zijn fans kunnen zwijmelen en hij lijkt er ook zelf in te geloven. Even kun je ontsnappen aan de harde werkelijkheid en je in een walhalla wanen. Golven, strand, Griekse wijn en liefde. Michael Thomas is werkelijk onvergetelijk als Richie Bravo, wat een geweldig acteur. Werkelijk alles klopt aan zijn vertolking: gebaren, mimiek, zijn glimlach, zijn stem, zijn milde cynisme, zijn dictie, zijn oogopslag. Wat een heerlijke acteur. Zelfs als hij een echte smerige streek uithaalt ben je nog bereid het hem vlug te vergeven.
Richie, zijn echte naam krijgen we niet te horen, heeft een wat timide ogende broer, Ewald. Zeer overtuigend gespeeld door Georg Friedrich. Ewald heeft een hoge stem en op een of andere manier heeft dat een vervreemdend effect. Ewald werkt als operator in wat lijkt op grote energiecentrales, werk dat hem geen enkele vreugde of bezieling lijkt op te leveren. Ewald heeft een vriendin, die werkelijk lief voor hem is. Maar hij vindt geen bevrediging in die liefde en het lukt hem niet haar seksueel te behagen. Al snel zien we hoe hij vooral in jongetjes is geïnteresseerd. En ook hoe zijn gevoelens hem in de war brengen, Ewald beseft donders goed dat hij gevoelens koestert die de samenleving niet accepteert. Hij zet op het platteland van Roemenië een judoschool op waar hij Roemeense jongetjes gratis judoles gaat geven.
Eén jochie trekt speciaal zijn aandacht en hij probeert hem te beschermen tegen zijn onbehouwen vader die zijn handen niet thuis houdt als hij meent dat alleen een harde hand zijn zonen voorbereidt op een zelfstandig leven. Ewald laat de jongetjes alleen gekleed in onderbroek paraderen en marcheren en geeft hen Latijnse namen en een Romeinse helm. Zelf scheert hij zijn hoofd kaal, Mussolini lijkt vlak in de buurt. Ook hier realiseert Ewald zich donders goed dat hij problematische gevoelens koestert en de vraag is voortdurend op welk moment hij van een pedofiel in een pedoseksueel verandert. Hij vecht tegen dat moment en beperkt zich tot het eindeloos fotograferen van de halfnaakte jochies, foto's die hij in zijn eenzame avonduren uitvoerig bekijkt. Natuurlijk kan dit niet goed gaan maar u zult zelf de film moeten gaan bekijken om te zien hoe dit naargeestige spel zich afwikkelt. De scenes met de halfnaakte jongetjes zijn ongemakkelijk, juist omdat pedofilie hier het centrale thema is. Maar Seidl en vooral Georg Friedrich laat angstwekkend goed zien hoe verscheurd een man kan raken die merkt dat hij op jongetjes valt. Die vecht tegen de seksuele aandrang, genoegen neemt met eindeloze foto's en tegelijkertijd ook fysieke toenadering zoekt tot het jongetje dat iets in hem wakker maakte.
Voor wie iets van een pedofiel wil begrijpen is deze film onvermijdelijk. Razend knap hoe Georg Friedrich deze rol invulde. Moedig ook, voor je het weet krijg je, ook als acteur, een stempel opgedrukt. Seidl laat niet zien hoe de levens van de beide broers verder verlopen, we moeten dat zelf maar invullen. Ook het leven van de onbedaarlijke Richie wordt volledig op zijn kop gezet. Maar bij Richie heb je het idee dat hij zich wel zal redden. Hij neemt zichzelf niet al te serieus. Voor Ewald echter ligt dat heel wat moeilijker. Wat zal er volgen op zijn Roemeense avontuur? Je houdt je hart vast.
Seidl heeft alle scenes geschoten op de meest troosteloze locaties. Zo volkomen troosteloos dat het gewoon knap is hoe hij deze bij elkaar heeft weten te verzinnen. En zo keken we ruim drieënhalf uur naar het verhaal van twee broers die het nu eenmaal moeten doen met het karakter waarmee ze geboren zijn. Seidl oordeelt niet, laat staan dat hij zou veroordelen. En hij hoopt dat ook de toeschouwers niet zullen oordelen of veroordelen. Je zou het een treurige film kunnen noemen omdat er weinig aanleiding lijkt te zijn tot hoop op een betere toekomst, de troosteloosheid spat ervan af en sommige scenes zijn ronduit ongemakkelijk. Maar dat alles heeft me niet verhinderd enorm van deze film te genieten, geen moment verslapte mijn aandacht en ik voelde vooral bewondering voor de wijze waarop Seidl dit verhaal, deze twee verhalen vertelde. Met een oprecht mededogen en respect en juist dat maakte deze film tot een indrukwekkende ervaring. Ja, u moet er even tijd voor vrijmaken maar ga deze film vooral zien. U zult het niet gauw vergeten!
