Brutalisme

 

Het brutalisme is een stroming in de architectuur die vooral opvalt door het gebruik van beton als bouwmateriaal. Een heldere definitie van brutalisme is nooit opgesteld maar in zijn algemeenheid wordt deze stroming gekenmerkt door

• het gebruik maken van beton als bouwmateriaal
• het ruwe karakter daarvan door onafgewerkte oppervlaktes
• een uitgesproken karakter, je ziet meteen hoe zo'n gebouw in elkaar steekt
• het is ultra, dus vooral groot en massief, imposant
• je ziet altijd de textuur van het materiaal zoals grind of de afdruk van bekisting

 

Niet iedereen is even enthousiast over deze stroming. Vaak worden de gebouwen als intimiderend of te massief of te koud ervaren. De meest bekende vertegenwoordiger van deze stroming is de Franse architect Le Corbusier, van wie we vooral diens kerk in Ronchamps kennen, de Notre-Dame-du-Haut. Maar de stroming is veel groter, we kunnen deze betonnen gebouwen wereldwijd bewonderen. Er is een prachtig overzicht op internet te vinden waar inmiddels zo'n 2.000 brutalistische gebouwen zijn opgenomen. Ga er maar eens kijken, je komt er werkelijk schitterende gebouwen tegen.

Daarnaast is er een Atlas of Brutalist Architecture te vinden waarin ruim 850 gebouwen zijn opgenomen. En onlangs publiceerde WBOOKS hier een prachtige uitgave  BRUUT, Atlas van het brutalisme in Nederland met een beschrijving van 100 gebouwen die werden gerealiseerd met beton als belangrijkste bouwmateriaal.

Dit laatste boek heb ik inmiddels aangeschaft en het is werkelijk een genot om er doorheen te bladeren. Ik heb al een lijst gemaakt van gebouwen die ik in de komend tijd wil bezoeken. Bijvoorbeeld de warmtekrachtcentrale Utrecht en de Thomaskerk in Amsterdam, de Annakerk in Heerlen en  de Aula van de TU in Delft. Maar die lijst zal in de komende weken nog wel een stuk langer worden.