In de NRC van 8 februari schrijft Ewald Engelen, financieel geograaf, een vlammend betoog over onze gulzigheid, vijftien jaar dronken van geleende welvaart. Maar in zijn betoog vervlochten zit de analyse dat alleen wie vooraan in de rij stond, zich deze dronkenschap kon veroorloven. Anders gezegd, er is een groep die danig profiteerde van het Nederlands kapitalisme maar ook een heel grote groep die geen aanspraak op welvaart en rijkdom kon doen gelden. SNS topman van Keulen symboliseert weliswaar de perverteringen van het Nederlands kapitalisme, maar hij ís het niet, aldus Engelen. We zijn namelijk allemaal medeschuldig. Het is een wat hybride redenatie van Engelen, zijn analyse deel ik in grote lijnen maar zijn conclusies niet. De crisis is niet veroorzaakt door hen die achteraan in de rij stonden maar door de voorlopers, de flitskapitalisten en de beleggers, de bankiers vooral, die iedereen - ook hen die achteraan in de rij stonden - ertoe overhaalden om zich in de schulden te steken. De publieke moraal werd en wordt vergiftigd door elite en establishment die zich identificerend met de eigen groep geen millimeter schaamt om het onderste en nog meer uit de kan te halen. Engelen is ook voor een 'in or out referendum' voor Europa by the way, dat siert hem niet.
De tegenstelling arm - rijk is een reële tegenstelling, ze bestaat en het gat tussen beide is alleen maar groter geworden en daar lopen we tegen de grenzen van een aanvaardbaar kapitalisme aan: te grote inkomensverschillen zijn funest voor de publieke moraal en dus voor een beschaafde samenleving.
We hebben er een nieuwe populist bij: Henk Krol. Aardige man hoor, maar hij leutert maar een eind voor zich uit. Hij creëert de tegenstelling tussen de werkenden en de pensionado's en het levert hem een heleboel virtuele kiezersgunst op. Naar het zich laat aanzien, voorlopig ten koste van de PvdA. Toch is ook hier Samsom de enige die duidelijke taal spreekt en de juiste verhoudingen weergeeft. Niets aantrekken van die tussentijdse en zinloze peilingen: Nederland zal langzaam maar zeker moeten gaan beseffen dat er heel veel maar weinig waars over die ouderen wordt verteld.
Er is een heel grote groep ouderen die het relatief goed tot zeer goed heeft. Maar in de volksmond leeft nu de gedachte dat elke 50plusser op een houtje zit te bijten. Natuurlijk zijn er voorbeelden van gepensioneerden die in verhouding tot hun netto besteedbare inkomen nu teveel moeten inleveren. Maar dat geldt niet voor het merendeel van de pensionado's. Zie het onderzoek in de Volkskrant van vandaag.
Het lijkt wel of de Nederlanders collectief aan het hyperventileren zijn geslagen. En de media lopen hier toch echt voorop. Het ouderwetse generatieconflict beperkte zich vroeger tot de vader-zoon-relatie maar nu is het een hevige twist tussen complete generaties geworden. Hetzelfde geldt voor de werkenden versus de pensionado's. Elke nuance gaat verloren in de peilingen van Maurice de Hond. En je krijgt het bijna niet meer uitgelegd. Henk Krol spint er goed garen bij maar straks zal blijken dat ook hij een door onszelf opgeblazen ballon was.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten