Ze zijn er nog, verhalenvertellers. Mensen die uit een rijk leven putten en je altijd weer opnieuw verrassen met anekdotes uit een meer of minder veraf gelegen verleden. Mensen die over een aanstekelijk enthousiasme beschikken en hun begeestering op anderen weten over te brengen.
Maarten Looij was zo iemand. Hij was leraar Nederlands, onder meer in Amsterdam en Almelo. En tot in zijn laatste levensjaar kwamen oud-leerlingen spontaan naar hem toe om hem alsnog te bedanken voor zijn geweldige lessen Nederlands. Als humanist en vrijdenker - nog elk jaar hield hij een lezing voor het Humanistisch Verbond en sprak dan rustig anderhalf uur aaneengesloten - had hij weinig op met zaken die de overgave van de gelovige verlangden.
Maarten Looij was een filosoof die zich niet voor de gek wilde laten houden. Daarom was hij zo gecharmeerd van Paul Bauduin die zichzelf en zijn leven en zijn samenleving en zijn tijdperk onder het fileermes legde. De ratio als meest betrouwbare leidsman. Zijn fascinatie voor Bauduin bracht hij als oud-leraar Nederlands zonder enige moeite over op mij. En uit onze samenwerking is een prachtig boek van en over Paul Bauduin verschenen. Een boek dat ik persoonlijk altijd als een hommage aan Maarten Looij beschouwde.
Maarten citeerde Goethe, Heine en vooral Schopenhauer probleemloos uit zijn hoofd. En dan niet een enkele strofe of een halve zin, neen, complete gedichten en van Schopenhauer citeerde hij dikwijls hele alinea's. Zelf schreef hij ook gedichten. Nog in zijn voorlaatste levensjaar verscheen zijn bundel "Er staat wat er staat" bij uitgeverij Xanten. Een heerlijke bundel met centraal daarin enkele ontroerende gedichten over zijn dochter die veel te jong overleed.
Maarten dichtte daarover onder andere: Maar God is een idee, speelde geen rol / en 't noodlot woedt met ongerichte slagen. / Die redeloze blindeman heeft dol / jou in een worggreep van ons weggedragen.
Maarten Looij, grote, innemende en gevoelige man met een subtiel gevoel voor humor en ook de sterkste vorm van humor, de milde zelfspot, was hem niet vreemd. Meer dan 65 jaar getrouwd met zijn Lies, ook al zo'n verhalenvertelster en ook zij met een aanstekelijk gevoel voor humor.
Een klein voorbeeld van typische Maarten Looij-humor uit zijn laatste bundel:
Crematie
Wéér een crematie. 'k Hoorde sprekers aan
en was met andermans verdriet begaan,
maar stiekem blij, omdat ik blijkbaar nog
op 's levens conto een tegoed had staan.
Het spreekt vanzelf, dat ik niet weet hoe groot.
't Blijve geheim, 't is van belang ontbloot,
want wat het saldo ook bedragen mag,
't is vast nog wel toereikend tot mijn dood.
En dan opeens, alsof het uit de lucht kwam vallen, een infectie, een korte periode van verwarring, een hart dat het begeeft. Maarten Looij overleed op 7 september 2013 op 92-jarige leeftijd. Gelukkig bleef hem een naar ziekbed bespaard maar zo'n plotseling vertrek is altijd moeilijk voor hen die achterblijven. Lies, ik hoop nog vaak en veel verhalen van je te horen. En Maarten: je was en blijft een onvergetelijke vriend!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten