Een nationale sport is het bekritiseren van de jaarlijkse VPRO-cyclus Zomergasten op de zondagavonden in juli/augustus. Dit jaar met Wilfried de Jong als interviewer. Gelukkig werd het dit keer niet zo bont gemaakt als destijds door Hanneke Groenteman, die meende haar opvolgers fors de maat te moeten nemen. Dat werd een gênante vertoning.
Ook Wilfried de Jong krijgt er geregeld flink van langs hoewel het zich laat aanzien dat de algemene opinie over zijn optreden als interviewer positief uitvalt. Aan al die meningen voeg ik, o overbodigheid, de mijne nog eens toe aangezien wij dit jaar voor het eerst sinds jaren alle uitzendingen zagen.
De mierenneukerij over het optreden van de Jong is aan mij niet besteed. Hij is een vaardig interviewer die doorvraagt als hij iets niet snapt en wat het allerbelangrijkste is: hij laat zien nieuwsgierig te zijn naar zijn gasten, die hij welwillend tegemoet treedt zonder hen meteen maar een thuiswedstrijd te gunnen.
De minst aantrekkelijke uitzending was die met Nelleke Noordervliet en dat lag niet aan de Jong. Noordervliet bleek verrassend weinig te melden te hebben. Zij bleef wel heel erg aan de oppervlakte en liet zich ook niet uit de tent lokken. Ik had de indruk dat beide spelers elkaar al kenden, goed kenden maar misschien vergis ik mij. Als het klopt, zou zij geen voor de hand liggende gast geweest zijn.
Veel geneuzel over Hans Teeuwen aan wie het vermogen werd toegedicht om het hele programma voorgoed op te blazen. Grotere kul heb ik niet vaak gehoord. Het was wel een mooie uitzending waar de Jong hem wel ontfutselde dat hij zichzelf niet bijster moedig vond en wel degelijk zelfcensuur toepaste. Geen woord daarover in de kritieken. Dat was toch echt de verdienste van de Jong, deze ontboezeming.
Johan Simons bleek een interessante en vooral innemende gast te zijn, een emotionele man die veel zinnigs te berde bracht, onder meer zijn stelling dat kunst wel degelijk, althans in een bepaalde zin, elitair was en als het ware boven de cultuur hing om die cultuur vanuit die overview-positie tegen het licht te houden en te becommentariëren. Pogingen om die "elitaire" kunst naar het brede publiek te brengen, blijken telkens stuk te lopen. Iedere samenleving, aldus Simons, heeft behoefte aan een voorhoede, avant garde, wegbepleiters.
Daan Roosegaarde moest daar niets van hebben maar ik had niet de indruk dat hij Simons had begrepen. Wel een mooie uitzending, deze laatste avond. Ofschoon ook hier weer de kritikasters zich te hoop liepen tegen de interviewer, die door zijn vragen zou hebben aangetoond zijn gast geregeld niet te kunnen volgen. So what? Het is juist zijn verdienste Roosegaarde telkens om nadere concretisering te vragen als hij zich in vaagheden hulde. Dat Roosegaarde daar niet altijd van gediend was zegt mij niets. In zijn betoog was er wel heel vaak iets 'supergaaf' en 'wow'. Wat niet wegneemt overigens dat ik hem zeer interessant vond met prachtige beelden, met name de overwiew over de aarde, waarmee de kijker, als hij zijn ogen tenminste open heeft, zich zou kunnen realiseren hoe betrekkelijk en futiel de positie van de menselijke soort wel niet is.
De uitzending met Wouter Bos vond ik persoonlijk saai en oninteressant, maar altijd nog stukken beter te pruimen dan de avond met Noordervliet. De beste uitzending in deze cyclus was die met Beatrice de Graaf, terreur-deskundige. Een interessante vrouw die veel te melden had en dat in bevlogen taal naar voren bracht. Ook hier weer genoeg uitgedaagd door de interviewer. Natuurlijk stelde die wel eens vragen die ik nooit zo gesteld zou hebben maar wat zou het? Het gaat erom of een gast voldoende uit de verf komt en een blijvende indruk achterlaat.
Kortom, dit was een fraaie cyclus met een uitstekend interviewer die het gevaar zelf te veel op de voorgrond te treden, telkens wist te omzeilen. Wat de kritikasters wel eens vergeten is dat er behalve van de interviewer en de geïnterviewde, ook het nodige van de kijker wordt gevraagd. Ook die moet nieuwsgierig zijn en over een brede belangstelling beschikken. Anders is drie uur te lang en komen dezulken in de verleiding te gaan twitteren over de interviewer. Zij zijn dan allang afgehaakt en kunnen het programma intellectueel niet meer aan. Wat rest is geneuzel.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten