zondag 19 januari 2014

Europa, hoe gaan we verder?


In de NRC twee pagina's voor Joschka Fischer en in de Volkskrant twee pagina's voor Lousewies van der Laan. Twee pleidooien voor een sterker Europa. Helaas niet de sterkste pleidooien vrees ik. Fischer stelt dat er drie keuzes zijn: we gaan terug (en nemen dan definitief afscheid van al onze verworvenheden, van onze welvaart en van een enigszins aanvaardbare positie op het wereldtoneel), we blijven staan waar we nu staan of we gaan vooruit (en kiezen dan voor de Verenigde Staten van Europa, zonder ooit op de USA te gaan lijken). Fischer stelt dat alleen de eerste en de derde optie reëel zijn en dat lijkt me terecht. Wat ik waardeer in de opstelling van Fischer is zijn heldere pleidooi voor een verdere integratie en dat dat op een of andere manier tot stand moet komen via de weg van een federalistische aanpak, lijkt mij onontkoombaar. Met hem ben ik ervan overtuigd dat zo'n federatie geenszins betekent dat de nationale verschillen moeten worden opgegeven. Hij bepleit een Europese Kamer waarin de nationale parlementen zitting krijgen maar dat lijkt mij een extra bestuurslaag met dito complicaties opleveren. Terecht waarschuwt hij voor politici die niet duidelijk zijn en hun electoraat probeer te bedienen door eurosceptische taal uit te slaan om de echte Eurohaters en populisten de wind uit de zeilen te nemen. Fischer: als je het beest gaat voederen, zal het je uiteindelijk verslinden.

Lousewies van der Laan komt met een soortgelijk pleidooi maar beperkt zich feitelijk tot de vaststelling dat het goed is dat Eurosceptici aan het huis staan te schudden omdat er wel degelijk het een en ander uit het lood hangt; en voorts dat we juist de discussie met die sceptici aan dienen te gaan. De verkiezingen dienen in haar ogen te gaan over: wonen we in een sterk of een zwak Europa en kiezen we voor logisch en democratisch of voor ondoorzichtig en verdeeld?
Dat mag allemaal kloppen maar helaas houdt haar betoog hier op. Ik had nou juist graag van haar gehoord welke maatregelen haar voor ogen staan om Europa dichter bij de burgers te brengen en hoe zij denkt de Europese burgers te kunnen overtuigen Europa te blijven steunen.

Met Fischer en van der Laan denk ik dat de Eurosceptici wel degelijk een boel kunnen afbreken en een desastreuze rol kunnen gaan spelen in de komende jaren. Het worden spannende tijden. Maar Europa is te belangrijk om verspeeld te worden. Mijn hoop is gericht op een federaal Europa met een sterk en vooral democratisch Europees Parlement en een heuse Europese regering op een klein aantal onontkoombare terreinen zoals buitenlands beleid, defensie, economie en financiën. Ophouden met de intergouvernementele illusie, daar worden alleen ego's gestreeld en dat is de slechtst denkbare basis voor een transparante democratie.

Europa slaagt alleen als we niet langer om de hete brij heen draaien en wanneer politici volkomen helder maken waar ze staan en zich niet als een populist gedragen wanneer ze met de mond belijden geen populist te willen zijn.

Geen opmerkingen: