In de NRC van 4 mei jongstleden waarschuwt Maurits Berger, hoogleraar islam en het Westen aan de Universiteit Leiden, voor een heksenjacht op salafisten. Berger meent dat het begrip salafisme vrijwel uitsluitend negatief wordt gebruikt en doorgaans slaat op moslims die zich vanuit een puriteinse visie op de islam onverdraagzaam opstellen naar andersdenkende moslims en naar Nederland in het algemeen. Volgens mij is dat een tamelijk accurate samenvatting van het begrip salafisme.
Maar, zegt Berger, we moeten die onverdraagzamen wel onderscheiden van hen die vanuit diezelfde puriteinse visie tot heel andere opvattingen komen. Het gaat dan voornamelijk over doorgaans jongere zeer vrome mensen, die zich daar naar kleden en gedragen, maar die tegelijkertijd deelnemen aan onze maatschappij en zich Nederlander voelen. De vrouwen onder hen zouden vaak feminist zijn. En deze jongeren gaan naar hun 'salafistische' moskee maar de in het Arabisch prekende imam kunnen ze meestal niet verstaan. Dus de boodschap van haatimams is aan hen sowieso niet besteed.
Ik weet niet of Berger het gelijk aan zijn zijde heeft. Ik zou daar wel cijfers over willen zien. Maar salafisme blijft salafisme, wahabisme blijft wahabisme. En van een salafisme light heb ik nog nooit gehoord. Sowieso vraag ik me af waarom imams niet verplicht worden in het Nederlands te preken. En waarom zou een jonge salafist naar de moskee gaan als hij de daar gebezigde spreektaal niet verstaat? Hoe kritisch zijn die jongeren? Gaan zij dan in discussie met zulke haatimams? Waaruit leidt Berger af dat deze jongeren een eigen weg bewandelen? En tot slot waag ik te betwijfelen of je als vrouw met de kledingvoorschriften van de islam überhaupt te boek kunt staan als feminist.
Nee, de kern van de zaak blijft wat mij betreft het gegeven dat salafisme en wahabisme niets moeten hebben van democratie, andersdenkenden en ongelovigen. "Deze salafisten zijn niet heel anders dan de orthodoxe joden en christenen die wij kennen in Nederland: in eigen gemeenschappen, maar deel van Nederland", aldus Berger. Maar voor zover ik weet wijzen deze joden en christenen de democratie niet af en staan zijn andersdenkenden en ongelovigen niet naar het leven. De democratie hoeft zich niet te laten misbruiken om zich door onverdraagzamen af te laten schaffen. Denk in dit verband nog even aan Erdogan die de democratie als een tramlijn beschouwt: "als we zijn waar we wezen willen, stappen we uit". Ik kan het boek van Dirk Verhofstadt Salafisme versus democratie van harte aanbevelen.
Ondanks de waarschuwing van Berger - ook ik ben niet uit op een heksenjacht - blijf ik van mening dat een democratie het volste recht heeft en er ook verstandig aan doet salafisten en wahabieten te weren.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten