Amsterdamse School en vis, hangende keukens en Peter Durieux

 

Op een steenworp van het treurige Delfzijl (Delfs Ziel heette het heel vroeger, maar die ziel is ooit eens verdwenen om nooit meer weer te keren) ligt Appingedam. Een groter contrast dan tussen Delfzijl en Appingedam is nauwelijks denkbaar. Schreef ik nog dat het wijkje met Amsterdamse School woningen in Delfzijl het best verteerbaar was, denk maar niet dat dat de stad uniek maakt. In heel Noord Oost Groningen vind je in alle stadjes en dorpen woningen en woninkjes in de stijl van de Amsterdamse School. Zo ook in Appingedam waar de Amsterdamse School veel pregnanter en vooral ook veel fraaier aanwezig is. Voor we zover waren keerden we eerst nog even terug naar Onderdendam aan het Boterdiep waar een prachtige kerk van architect Albert Wiersma staat, gebouwd in 1932, geheel in de stijl van de Amsterdamse School, sober maar markant van buiten, licht en opmerkelijk van binnen met een indrukwekkend paraboolgewelf. De architectonische bijzonderheden zijn tot op detailniveau terug te vinden. Kijk naar de prachtige glas in lood ramen, de deuren en het interieur, kijk ook naar de kleurstelling, geen detail ontging de architect. Je vindt deze kenmerken ook terug in de woningen die in deze stijl gebouwd werden. En de Groningers toonden aan gevoel voor smaak te hebben. Overal in de provincie vind je deze bouwstijl terug.

In Appingedam was al evenzeer veel te genieten. We begonnen in de Nicolaikerk, waarvan de toren in de steigers stond, de enige driehallenkerk in de provincie, misschien wel de enige in Nederland. Wonderlijk dat er voor zulke relatief kleine geloofsgemeenschappen zulke grote kerken werden gebouwd en nog wonderlijker dat daarvoor financiering werd gevonden. Van de plaatselijke bevolking moest men het niet hebben, die was door de bank genomen toch te armlastig. Mijn gesprekspartner, een lokale vrijwilliger, wist mij te melden dat er bij de bouw van zo een kerk heel wat werklieden moesten zijn omgekomen. Valbescherming  bestond niet en veilig werken stond niet hoog op het prioriteitenlijstje. Qatar avant la lettre.

Veel Middeleeuwse gebouwen, meer nog uit de zeventiende eeuw en ook hier een complete wijk met heel veel Amsterdamse School. En niet te vergeten de 'hangende keukens' die vanwege de beperkte ruimte aan de voormalige pakhuizen werden geplakt, hangend boven het Damsterdiep. 

Denkend aan Appingedam, schoten mij altijd aardappels en rechte kanalen te binnen maar dat blijkt een merkwaardig vooroordeel en misverstand. Appingedam, ook al klinkt het er niet naar, is een pareltje in Noord Oost Groningen. Wij sloten met dodelijk vermoeide voeten deze stadswandeling af met een bezoek aan het verrassende Museum Mohlman waar in een kapitale boerderij een enorme verzameling realistische kunst is ondergebracht, onder andere door en van de schilder Mohlman zelf. Wij genoten het meest van Peter Durieux, van wie we zelf een waanzinnig mooie potloodtekening hebben. Ik ken geen schilder die zo geraffineerd zo gedetailleerd en fijnzinnig tot op het kleinste detail schildert, in acryl, op doek en paneel.

Wij sloten de dag af met een werkelijk voortreffelijke vismaaltijd in Restaurant Landman in Termunten. Wilt u heerlijk en tegen een verrassend lage prijs voortreffelijke vis eten, reserveer dan bij Landman, het is niet mijn gewoonte hier reclame te maken maar soms ontkom je er niet aan. Nog een laatste blik op de Dollard en de Eemsmond, weer een dag voorbij.