Doemscenario of realiteitszin?

Twee jaar verbleef Joris Luyendijk in Londen City en schreef vanuit een van de grootste financiële zenuwcentra ter wereld behartigenswaardige columns over het reilen en zeilen van de financiële wereld. En bijna altijd was de teneur van zijn relaas dat er niets veranderde, dat zelfs de ergste financiële crisis niet in staat leek te zijn het gedrag van de bankiers om te buigen.
In de NRC van afgelopen weekend van zijn hand een groot artikel waarin hij zijn verblijf in Big L nog eens samenvat en dat doet hij in vijf woorden: dit kan niet waar zijn! In iets meer woorden is zijn analyse als volgt: megabanken zijn te groot en volstrekt onbeheersbaar geworden, nu hebben we landen met een financiële sector maar eigenlijk is er al sprake van een financiële sector met landen. De interne checks and balances van deze sector zijn uit het lood geslagen omdat niemand meer vat heeft op deze wereld. Accountants die de banken zouden moeten controleren zijn in aantal dermate klein geworden dat ze volledig afhankelijk van deze banken zijn geworden. De rating agencies zijn evenmin onafhankelijk, ook zij worden door de banken betaald. Dan zijn er nog de toezichthouders en de kennisinstituten. De toezichthouders zijn niet in staat werkelijk toezicht uit te oefenen omdat ze de financiële sector niet meer kunnen doorgronden en begrijpen. En de universiteiten zijn al volledig ingekapseld door het grootkapitaal.
Door internationale media wordt wel onderzoeksjournalistiek naar de handel en wandel van de financiële sector gepleegd maar steeds meer kranten verdwijnen en van de resterende bladen kan men slechts constateren dat omzet belangrijker dan inhoud is geworden.
Kortom, stelt Luyendijk, het kan zo weer gebeuren.

Maar daarmee zijn we er nog niet. De Amerikaanse overheid beleeft voor de tweede keer in de geschiedenis een shut down, een pervers voorbeeld van onverantwoordelijke politici. De hervormingen in Europa stagneren over de hele breedte: aan het bankentoezicht wordt niet of nauwelijks vorm en inhoud gegeven, in Italië blaast Berlusconi de regering op, in Nederland wordt de regering gegijzeld door de senaat, in Duitsland lijkt Merkel veroordeeld tot eenzelfde soort coalitie als in Nederland, en zo voort.  De Japanse economie stagneert opnieuw en het is een kwestie van tijd of ook de Chinese bubble komt tot ontploffing.

Is dit allemaal doemdenken? Ik vrees van niet. Terecht stelt Luyendijk dat alleen een eensgezinde politiek deze onheilszwangere ontwikkelingen kan keren maar waar is die politiek? In geen velden of wegen te bekennen. Kortom: het zal zo weer gebeuren.

Bron: NRC