De wereld van Hans Op de Beeck

In het MMKA Museum voor moderne Kunst in Arnhem lopen momenteel een paar fraaie exposities. In de koepel van het museum is werk van de (droom)tekenaar Paul Klemann te zien. Ik schreef daar al eerder over in deze kolommen. Ook nu weer fraai werk waarvoor ik gemakshalve maar verwijs naar de op deze pagina opgenomen link naar de website van de kunstenaar.

Daarnaast, nieuw voor ons, een drietal video's van de Belgische kunstenaar Hans op de Beeck. Werkelijk schitterende video's die deels ook op Youtube te vinden zijn, zie de link hieronder. Natuurlijk is het formaat in een museale opstelling verre te prefereren boven dat van een computerscherm maar niettemin zeer, zeer genietbaar.

In Arnhem zijn Extensions, Staging silence 2 en Dance te zien. Stuk voor stuk fascinerende producties voorzien van intrigerende en veelal uiterst fraaie muziek. Liever dan hier te beschrijven waar de video's over gaan, verwijs ik naar de link hieronder, die de eerste versie van Staging silence laat zien.
Daar wordt ook meteen zichtbaar volgens welk procedé Op de Beeck te werk gaat. Het doet een klein beetje denken aan Frank Kunert die een bepaalde scene, alsof die in het echt gebeurt, in het klein zo natuurgetrouw mogelijk nabootst, om er vervolgens een foto van te maken. Ik schreef daar hier al eerder over.

Op de Beeck bouwt evenzo zijn eigen wereld op klein formaat maar doet dat niet zo natuurgetrouw als Kunert. Hij gebruikt watten, aardappels, suikerklontjes maar ook zelfgemaakte aquarellen of gebruiksvoorwerpen om die vervolgens in een bepaalde orde te rangschikken waardoor een herkenbaar beeld ontstaat. Dat beeld verbeeldt soms de natuur, maar vaker nog door de mens geconstrueerde omgevingen. Op die manier ontstaan scenes die op video worden opgenomen vanuit een zodanig perspectief dat het lijkt alsof je in de bioscoop naar een cinematografische verfilming zit te kijken. Regelmatig zijn de handen en armen van de kunstenaar en een assistent te zien die ingrijpen in de enscenering en zo wordt er als het ware een stripverhaal verteld. Fraai en rustig gefilmd met zoals gezegd prachtige geluidssculpturen.

Verras jezelf en ga kijken, het is meer dan de moeite waard! Zie ook de link naar de website in de linker kolom.

Video Hans op de Beeck - Staging silence

De schaamteloosheid van banken kent geen grenzen

Ook de ING keert zich nu tegen het voornemen van minister Dijsselbloem om ingaande 2015 de bonussen voor de financiële sector te beperken tot maximaal 20% van het vaste salaris. De Nederlandse Vereniging van Banken en het VNO-NCW hadden zich al tegen deze strengere regelgeving gekeerd. En weer heeft zo'n bank het ongehoorde lef om het bekende non-argument in te brengen: een adequaat beloningsbeleid is een belangrijke component bij het aantrekken en behouden van talentvolle werknemers uit binnen- en buitenland".

Het is beschamend dat deze bedrijfstak telkens weer blijk geeft van onmaatschappelijk gedrag, geen voeling heeft met wat de samenleving kan en wil accepteren maar bovenal is het beschamend dat men niet bereid is, niet de intellectuele vermogens heeft een door de samenleving gewenste uitdaging aan te gaan: logenstraf dat volstrekt misplaatste argument dat kwaliteit alleen verkregen wordt door steeds meer geld te bieden. Geef er publiekelijk rekenschap van dat alle Nederlandse systeembanken in de problemen zijn geraakt, ernstige problemen met enorme maatschappelijk consequenties, en dat die duurstbetaalde bestuurders niet in staat zijn gebleken die problemen te voorkomen. Sterker nog: al dat schitterende talent heeft die problemen juist veroorzaakt.

De financiële sector is vooral op juist het hoogste niveau persoonlijk verantwoordelijk voor het morele failliet van onze postmoderne samenleving. Ik kan slechts smeken: Dijsselbloem, houd je poot stijf en zet je plannen door. Laat die duurbetaalde jongens vooral naar het buitenland vertrekken. Hier hebben ze al genoeg schade aangericht. Verantwoordelijkheid betekent van alles, behalve schuld. Het lijkt volstrekt normaal geworden dat wie verantwoordelijkheid draagt geen schuld hoeft te belijden. Wat meer nederigheid zou de mens niet ontsieren, ook de bankbestuurder niet.

Privacy bepaalt wie we zijn

James Woolsey, oud-directeur van de CIA, verklaart voor FOX News camera's dat Snowden voor verraad vervolgd dient te worden en dat hij, indien schuldig bevonden (en een andere uitkomst lijkt hij op voorhand niet te accepteren) aan zijn nek dient te worden opgehangen tot hij dood is. Maar wie wil weten wie Snowden werkelijk is, kijkt eens naar onderstaand filmpje. Een kersttoespraakje van Snowden uit Moskou waarin hij in heel simpele woorden uitlegt wat privacy is en hoe belangrijk, vitaal het is.

"Privacy is what allows us to determine who we are and who we want to be". Wilt u het nog helderder?

Thomas Rid, Rob de Wijk, James Woolsey en in hun kielzog vele anderen mogen dan om het hardst roepen dat lieden als Snowden, Assange en Manning fout handelden maar ik denk daar anders over. Ik ben maar wat blij dat er zulke moedige mensen zijn, zonder wie ik geen flauw benul zou hebben van de "werkelijkheid" waarin ik leef. Zonder wie ik geen notie zou hebben van de echte bedreigingen die op de loer liggen. Zonder wie ik eindeloos nietiger zou zijn dan ik op grond van mijn simpele bestaan al ben. Niet alleen ontstaan uit het toeval van een zaadje dat zijn onvoorspelbare weg vindt maar ook nog eens in alle onwetendheid ondergeschikt aan de volkomen paranoïde wilsbeschikking van veiligheidsdiensten die zich aan werkelijk iedere democratische controle onttrekken. Leven in een wereld die beheerst wordt door het perverse denken van een NSA maakt dat leven volstrekt onzinnig en zinloos. Alle gefilosofeer over een vrije wil is prompt nutteloos wanneer al mijn gedragingen waar en wanneer ook worden vastgelegd en opgeslagen om te worden geanalyseerd wanneer het de machthebber belieft. Wij worden als individu gereduceerd tot een bitje, onderdeel van metadata op grond waarvan de machthebber ingrijpt in uw en mijn leven zonder daar ooit verantwoording voor af te leggen, u en mij in de waan latend dat we in een democratie leven. De werkelijkheid blijkt zoveel groter dan George Orwell zich ooit kon voorstellen.

http://www.youtube.com/watch?v=siy8RP2Vo4A

Vrouwen van het jaar 2013!

Ook daar was ik gauw uit: Pussy Riot! Dat zijn nog eens vrouwen met lef. Maria Aljochina is onlangs vrijgelaten en verklaart strijdlustig dat ze zich sterk gaat maken voor mensenrechten. Zij was niet op de hoogte van de verleende gratie en werdz onder verdere toelichting vrijgelaten. Liever had ze de gratie geweigerd. Haar collega-bandlid Nadezjda Tolokonnikova zou inmiddels ook zijn vrijgelaten.

Poetin is een dictator die er niet voor terugdeinst burgers die hem dwars zitten op te sluiten en de rechterlijke macht in Rusland is schandelijk volgzaam en onderdanig. Op het gebied van mensenrechten is er in Rusland nog veel werk te verzetten maar het regiem is ongekend repressief en de Russische bevolking lijkt van oudsher al even volgzaam als haar rechters.

Maar vrouwen als Pussy Riot zijn ongekend moedig. Hun optreden - voor zover je er beelden van kreeg voorgeschoteld(zie de link hieronder) - in de Christus Verlosser-kathedraal in Moskou op 21 februari 2012 vond ik in ieder geval spectaculair. En maakte vooral duidelijk hoezeer de Russische clerus samenspant met Poetin om een conservatieve cultuur inclusief verregaande homohaat te verankeren in die fascinerende Russische samenleving, waar de rechten en het belang van het individu altijd ondergeschikt zijn geweest aan het tsarendom of de apparatsjiks van de heersende ideologie.

Met dank aan Lenin en Stalin vooral. Even leek het goed te komen toen Gorbatsjov de perestrojka introduceerde maar Poetin zit inmiddels steviger in het zadel dan velen van zijn voorgangers ooit hebben mogen ervaren. Wie in het hedendaagse Russische maatschappelijke klimaat zijn stem durft te verheffen is een vermetel en moedig mens.

http://www.youtube.com/watch?v=ALS92big4TY

Persoon van het jaar 2013!

In Nederland lopen er genoeg mensen rond die menen dat ene Geert Wilders moest worden uitgeroepen tot politicus van het jaar 2013. Vervolgens heeft diezelfde Wilders uit pure ijdelheid zichzelf meteen een brevet van onvermogen verschaft door stickers met voor moslims beledigende teksten op de markt te brengen. Het is niet ondenkbaar dat deze van minachting bol staande populist ooit nog eens minister president van dit land wordt. Het kan maar zo. Maar een premier behoort de belangen van alle Nederlanders te dienen en het laatste wat hij mag doen is anderen uitsluiten. Het eerste wat Wilders doet is anderen uitsluiten. Wij mogen onszelf feliciteren met zo'n politicus.

Maar nu naar serieuzere zaken. Wie is de meest invloedrijke en relevante persoon van het afgelopen jaar. In een eerste opwelling denk je dan meteen aan Mandela maar die is eigenlijk "hors concours". Zijn onvoorstelbaar grote bijdrage aan de beschaving dateert niet van het afgelopen jaar maar is onlosmakelijk verbonden aan het tijdperk waarin hij politiek actief was.

Nee, de man die wat mij betreft de titel 'persoon van 2013' verdient is Edward Snowden. En ook al begrijp ik de ratio achter de opmerking van Rob de Wijk dat je niet eerst een geheimhoudingsplicht kunt ondertekenen om vervolgens voor eigen rechter te gaan spelen, wil ik daar toch graag tegen in brengen dat je in weerwil van die geheimhoudingsplicht tegen zaken aan kunt lopen die zo groot zijn en zoveel impact hebben dat ze zich niet verdragen met het volhouden van die geheimhouding.

En dat is precies wat Snowden heeft gedaan. Blootleggen dat werkelijk iedere gedraging van ieder individu wordt vastgelegd en bespioneerd, just in case, in naam van de democratie, voor onze veiligheid. Onthullen dat bevriende naties elkaar helemaal suf bespioneren en daarbij alle democratische spelregels aan hun laars lappen. Het argument dat iedereen boter op zijn hoofd heeft en dat "cosi fan tutte", is hier niet relevant. Het gaat erom dat burgers overal ter wereld ongelooflijk belazerd en voorgelogen worden en wij hebben er als burger recht op te weten hoe democratisch onze democratisch gekozen leiders zijn.

In een open brief schrijven enkele klokkenluiders in de NRC van 18 december:: "Red de democratie, doe als wij en word klokkenluider". De brief is geschreven door Peter Kofod (musicus, voormalig menselijk schild in Irak), Thomas Andrew Drake (oud-topman van de NSA), Daniel Elsberg (voormalig Amerikaans legeranalist), Katharine Gun (oud-medewerker Britse inlichtingendienst GCHQ), Jesselyn Radack (oud-medewerker ministerie van justitie VS), Ray McGovern (voormalig CIA-analist) en Coleen Rowley (oud-medewerker FBI).

"Moed is aanstekelijk" schrijven zij aan het einde van hun brief. Dat mag zo zijn maar de praktijk laat zien dat er veel moed nodig is om op hun manier je nek uit te steken. Laten we zulke mensen koesteren, ze bewijzen ons een ongekend grote dienst. Hulde aan Snowden derhalve, in naam van de democratie en ondanks Rob de Wijk.

Met blijdschap geven wij kennis...

Hoe je het ook wendt of keert, de Bankenunie is een feit. Er komt een internationaal orgaan van toezicht dat de 130 grootste banken in de Unie bewaakt. Er is een 'bail in' ingesteld op basis waarvan aandeelhouders en grote spaarders hun bank zullen moeten bijspringen tot 8% van de waarde van de activa van zo'n bank. De verwachting is dat die 8% voldoende marge oplevert om de meeste problemen op te kunnen lossen. En tot slot is er een noodfonds, dat met een moeilijk woord 'resolutiemechanisme' wordt genoemd, voor die gevallen die grotere problemen opleveren dan die eerder genoemde 8%. Toegegeven, dat noodfonds is wel een heel erg klein doekje voor het bloeden geworden, want er zit maar 55 miljard in. Dat is een schijntje, want als er stront aan de knikker komt in de financiële wereld, zijn de consequenties doorgaans immens.

Met name de combinatie van bail in en toezicht moet ertoe leiden dat de banken eindelijk eens wat minder riskant gaan opereren. Het zal hen niet meevallen wanneer ze met slecht nieuws naar hun aandeelhouders moeten. En dat is natuurlijk het goede nieuw: problemen die door banken worden veroorzaakt, komen niet meer, thans zeker niet automatisch, op het bordje van de belastingbetaler (dan spreken we van een bail out). Nog geen jaar geleden was het ondenkbaar dat een bank bij problemen naar zijn aandeel- of obligatiehouders toog. De prehistorie ligt nog maar vlak achter ons.

Natuurlijk is hiermee niet alles opgelost. Er liggen tenminste twee grote gevaren op de loer. In de eerste plaats is dat de cultuur bij banken, die zich nog steeds niet lijken te realiseren dat ze een in eerste instantie maatschappelijke en financieel-economische functie hebben, waarbij bankiers geen ondernemers maar gewone nederige loonslaven zijn. En in de tweede plaats blijven banken die zogeheten 'too big to fail' zijn, natuurlijk een enorm risico.

Maar de vreugde overheerst. Gedreven door de impact van de financiele crisis zijn de Europese leiders er in geslaagd om in een razend korte tijd serieuze maatregelen te nemen om de gerezen problemen het hoofd te bieden. Beter laat dan nooit; ware dit een paar jaar eerder gebeurd, dan zou bijvoorbeeld de Ierse belastingbetaler in belangrijke mate gespaard zijn gebleven. Een wrange gedachte maar zo zit het leven in elkaar: de frauderende banken gaan door zoals ze gewend waren en de gewone burger die niets kan beïnvloeden betaalt het gelag.

Kleine wereld, grote verbeelding

Frank Kunert is een Duitse fotograaf die een heel bijzonder procedé toepast. Hij bedenkt een scene die weergeeft wat hij mee wil delen. Dan bouwt hij die scene in het klein na en maakt van het resultaat vervolgens een foto. Hierboven is "Openbaar toilet" afgebeeld.
Mensen komen in zijn tafereeltje niet of nauwelijks voor maar het is zonneklaar dat ze overal hun sporen hebben achtergelaten. En die sporen verhalen nogal eens van een grauwe omgeving en het lijkt erop alsof Kunert wat meewarig naar zijn medemensen kijkt en zich afvraagt waarom ze toch in vredesnaam al hun dromen koesteren.
Elke foto brengt een dubbel gevoel teweeg. In de eerste plaats is er de onuitputtelijke humor van Kunert, met bewondering kijk je naar zijn al even onuitputtelijke fantasie en creativiteit. Maar tegelijkertijd is er vaak sprake van een wrange smaak. Al dat menselijke geploeter is hopeloos en brengt je niets.
Kunert houdt je een spiegel voor. Kijk nou eens goed naar de wereld die we met elkaar gecreëerd hebben en zeg nou zelf: hebben we niet heel veel bagger geproduceerd? En maken we onszelf niet bi voortduring van alles wijs? Zijn onze dromen meer dan drijfzand?

Prachtig, deze foto's van Kunert. Het is een omslachtig procedé maar zijn aanpak stelt hem in staat ons iedere scene die hij vertellen wil voor te toveren. Hij had zo'n scene kunnen tekenen of schilderen maar zijn voorliefde geldt de fotografie.

Bezoek zijn website eens, je zult merken dat je er lang verblijft!


http://www.frank-kunert.de/

Michael Kohlhaas

Destijds was Michael Kohlhaas van Heinrich von Kleist verplichte literatuur op de middelbare school. Ik herinner me nog hoe onbevredigend ik het verhaal vond omdat niet het recht zegevierde maar de mens gedwongen werd langs min of meer religieus moralistische lijnen zijn nederigheid te erkennen. Zo althans luidde de interpretatie van de paters die mij les gaven.

Als Kohlhaas in opstand komt is wraak zijn Leitmotiv. De behoefte aan vergelding is nooit een wijs raadsheer en terecht wordt Kohlhaas door een priester verweten dat hij zich gedraagt als ware hij de opperrechter zelf, zich in de plaats van god stelt. Maar voor de rest is het beroep dat de priester op de mens doet onaanvaardbaar. In de 16de eeuw had het gewone volk niets in te brengen en was het volkomen schatplichtig, horig en overgeleverd aan de luimen van de adel. Met medeweten van de clerus, sterker nog, de status quo was een gentlemen's agreement tussen adel en clerus.

Kohlhaas kan het hem aangedane onrecht niet accepteren en verzet zich. Hij wendt zich drie maal tot de rechter maar wordt ten laatste door een corrupte rechter in het ongelijk gesteld. Uiteindelijk komt hij tegenover de prinses te staan, zus van de Spaanse koning, die in hem een geestverwant ziet en er, in de versie van Arnaud de Pallières, voor zorgt dat hij wel zijn recht krijgt (zijn twee door de adel gestolen paarden krijgt hij terug met wat geld als schadeloosstelling) maar de prijs die Kohlhaas voor zijn principes betaalt is de doodstraf, hem opgelegd omdat hij zich verzet heeft tegen de machthebber.

Voornoemde Arnaud de Pallières maakte een prachtige film van deze Kohlhaas met Mads Mikkelsen in de hoofdrol. Een hem op het lijf geschreven rol, waarin hij als vanouds schittert door een minimum aan tekst en een maximum aan fysiek uitdrukkingsvermogen. De film is gesitueerd in de Chevennes en dat levert schitterende beelden op. Daarnaast een imposant geluidsdecor en zeer fraaie middeleeuwse muziek door Les Witches. Maar het acteren van Mikkelsen is wederom fenomenaal. Juist omdat hij erin slaagt meer te laten zien dan een broeierige blik, ook in deze film zie je hem de woorden denken die hij niet uitspreekt, je hoort geen tekst maar je leest hem wel.

Maatschappelijke onrust

De Raad voor de Strafrechtstoepassing heeft het besluit van staatssecretaris Teeven dat Volkert van der G. niet met proefverlof mag, vernietigd. Prompt verschijnt dan weer het argument van maatschappelijke onrust ten tonele. Geheel voorspelbaar mocht de voormalig chauffeur van Pim Fortuijn bij Pauw en Witteman weer op komen draven om zijn gal te spuwen over de rechters die tot dit besluit kwamen. Dan zijn er nog een paar twitteraars die er geen moeite mee hebben om de veroordeelde met de dood te bedreigen. En dat geeft Teeven dan weer de gelegenheid om het besluit van het rechtscollege op gronden van veiligheid alsnog niet ten uitvoer te brengen. Maar hoe het ook zij, van der G. komt vrij. Het kan een dag vroeger of een dag later zijn maar de uitkomst staat vast.

Weinig origineel van P&W om weer dezelfde gast van stal te halen van wie we al jaren lang weten wat zijn standpunt is. Hij heeft er nooit een nieuw inzicht of nieuwsfeit aan toegevoegd. Alles draait om een schimmig telefoongesprek waarin van der G. zich op zijn zachtst gezegd uiterst ongelukkig en dom uitliet op de vraag of hij het nog eens zou doen. En sindsdien kraait de chauffeur over recidivegevaar.
Daarmee hebben zij de maatschappelijke onrust zo'n beetje in kaart gebracht. Hoe harder je schreeuwt, hoe meer onrust er als vanzelf ontstaat. En er is altijd wel een idioot te vinden die daarin de rechtvaardiging voor een dramatische daad ontwaart. Wat mij betreft hadden P&W dit onderwerp gewoon gelaten voor wat het was.

En wie schreeuwde weer om het hardst dat de uitspraak van de rechter gewoon genegeerd moest worden? Juist ja, Geert Wilders. Daarmee nog maar eens onderstrepend hoe gevaarlijk hij is. Dit soort mensen heeft geen boodschap aan de democratie en moet helemaal niets hebben van de scheiding der machten. Ze hebben niet voldoende intelligentie om te beseffen dat die scheiding der machten het basisprincipe van de democratie is. In dit opzicht is Wilders een kloon van Berlusconi: zij minachten de rechterlijke macht en daarmee de democratie en daarmee hun eigen kiezers. Als je alle retoriek en andere franjes verwijdert blijft er weinig meer over dan enkel machtshonger.

Netanyahu heeft geen eergevoel

Naar het schijnt bewoont Netanyahu met zijn gezin een drietal woningen waarvan de jaarlijkse lasten negenhonderdduizend dollar bedragen. Toen hij naar de begrafenis van Thatcher ging, liet hij voor honderdduizend dollar een bed in een regeringsvliegtuig plaatsen want hij wilde uitgerust aankomen (ja, ik geloofde het ook niet maar het staat er toch echt, zie de link hieronder)

Naar de begrafenis van Mandela gaat hij niet want dat is te kostbaar, iets met beveiliging en zo. Hoe hypocriet kun je zijn? Netanyahu draait er zijn hand niet voor om. We begrijpen het allemaal wel, Israël is er vaker van beschuldigd haar eigen vorm van Apartheid te hebben uitgevonden en ook Mandela kon zich kritisch uitlaten over Israël. En nee, dat word je niet in dank afgenomen. Hoe klein kun je zijn?

Ik had er meer waardering voor gehad als hij had gezegd Mandela niet de moeite van een begrafenisbezoek waard te achten. Dat is wel lomp maar tenminste eerlijk. Nu is hij evenzo lomp maar heeft niet het lef dat hardop te zeggen. Maar ik had eerder al vastgesteld dat Israël de gewone beschaving aan het verlaten is. Zo vreemd is het allemaal dus niet.

http://nos.nl/artikel/506681-levensstijl-netanyahu-onder-vuur.html

Een verzekerde is aan de goden overgeleverd

Ik had het hier al eens eerder over Achmea. Het ging toen over het leugenachtige en allesbehalve onafhankelijke Independer en over de manier waarop Achmea omgaat met het euthanasie. Nu maken ze het daar helemaal bont door ruzie te zoeken met het Radboudziekenhuis. Achmea verwijt het ziekenhuis geen inzichtelijke cijfers in te dienen en het ziekenhuis verklaart de cijfers aan te leveren zoals door de verzekeraar voorgeschreven. Achmea koopt te weinig zorg in en blijkt niet bereid bij te betalen voor hun klanten wanneer deze in het Radboudziekenhuis worden opgenomen. Het ziekenhuis kan nu niets anders doen dan Achmea-klanten weigeren.

Het is werkelijk godgeklaagd dat een ordinaire ruzie tussen een verzekeraar en een ziekenhuis op deze manier wordt uitgevochten, over de rug van verzekerden. En weer is hier Achmea in het geding. Ik ben er niet verzekerd en zou het ook nooit meer overwegen, ook al waren ze met afstand de goedkoopste verzekeraar, quod non. Vreemd toch hoe zo'n verzekeraar er telkens in slaagt de bestaande vooroordelen keihard te bevestigen.

Thomas Rid neemt Poetin als voorbeeld

Een uiterst interessant en actueel interview in de NRC van vandaag met de Duitse veiligheidsexpert Thomas Rid. Hij verklaart het schokkend te vinden dat Amerika nu als een bedreiging wordt gezien en wijst erop dat de Chinezen jaloers zijn op de NSA. Ze zouden maar wat graag kunnen wat de Amerikanen kunnen.
Het merendeel van het internetverkeer ook binnen Europa loopt via de VS en de UK. Dat wordt driftig uitgebuit door de veiligheidsdiensten van beide landen die zich helemaal niets gelegen laten liggen aan overwegingen van privacy en schaamteloos in uw en mijn privécorrespondentie grasduinen.

Ik krijg toch het gevoel dat Rid hier zijn politieke overtuiging de overhand gunt. Het lijkt me alleszins nuttig en noodzakelijk hardop na te denken over onze veiligheid en de mate waarin privacy mag worden opgeofferd ten gunste van de nationale veiligheid. Maar we hebben sinds Snowden toch duidelijk de indruk gekregen dat de Amerikanen zich uitsluitend en alleen druk maken om hun eigen veiligheid en er van overtuigd zijn dat het recht op privacy waar ook ter wereld ondergeschikt is aan het veiligheidsbelang van de home of the brave.

De NSA zal ook veranderen, zegt Rid, omdat Amerika een democratie is. Maar dat is een wat al te simpele redenering, zeker voor een veiligheidsexpert. Wat blijft er over van dat democratisch gehalte wanneer veiligheidsdiensten zich volledig onttrekken aan democratische controle en opereren als een staat binnen een staat; met meer dan vierhonderdduizend medewerkers en een president die zegt er niet van te weten? In mijn ogen heeft dat weinig meer met een democratie van doen.

Ook Rid wijst erop dat de media een belangrijke verantwoordelijkheid hebben bij het naar buiten brengen van de informatie die via Snowden is verkregen. Ja, die hebben we vaker gehoord. En hij vervolgt: "Het is heel moeilijk om te weten welke informatie schadelijk is. Het beste wat media kunnen doen is, vóór ze publiceren, met de autoriteiten om de tafel gaan zitten".

Maar dat is nu precies wat we niet moeten willen. Rid mag dan een vermaard veiligheidsdeskundige zijn, hij toont zich hier vooral een slippendrager van de Amerikanen. Hij geeft er met zulke opvattingen blijk van niet te beseffen hoe ongelooflijk belangrijk een onafhankelijke pers is. Als we geen onafhankelijke pers meer hebben is de democratie een plotselinge dood gestorven!

Juist vandaag werd bekend dat Poetin het onafhankelijk Russisch persbureau RIA Novosti met onmiddellijke ingang opheft en er een nieuw persbureau - Rossia Segodnya - voor in de plaats stelt dat de wereld moet informeren over het ware Rusland. Dat zijn ongelooflijk enge ontwikkelingen. Rusland glijdt af naar een dictatuur met een volstrekt gebreidelde pers. En dat is kennelijk wat Rid voor ogen heeft. Het is oppassen geblazen met veiligheidsdeskundigen. Zeker wanneer ze het graag over de autoriteiten hebben.

Israël hoort niet meer bij de beschaafde wereld

De Nederlandse premier en minister van Buitenlandse Zaken brengen een bezoek aan Israel. De premier wil een scanner overhandigen aan de Palestijnen. Zo'n scanner is noodzakelijk om importgoederen te kunnen controleren. De Israëliërs weigeren iedere medewerking.
De minister van buza wil een bezoek brengen aan de Palestijnse markt in Hebron. De Israëli's staan dat alleen toe wanneer Israëlische militairen de minister begeleiden. De minister zegt het bezoek af.

Dit zijn pure pesterijen en provocaties van de Israëli's die onder Netanyahu werkelijk alles doen om de Palestijnen dwars te zitten. En ook onbeschoft genoeg zijn om de Nederlandse regering te bruuskeren wanneer dat regeringsbeleid hen niet aanstaat.

Ik begrijp de urgentie van economische belangen en de noodzaak van diplomatie. De Israëliërs daarentegen interesseren zich niet voor diplomatie en hanteren de botte bijl. Je rechtvaardigheidsgevoel zegt je dat het tijd wordt dat we Israël serieus gaan boycotten.

Ik zou wel eens aanwezig willen zijn bij die ontmoetingen wanneer de premier en de minister hun 'ongenoegen' kenbaar maken aan Netanyahu. Hoe gaat zoiets? Blijft er nog iets overeind van ergernis en afkeur? Of zijn die in diplomatie weggemasseerd? Zo lang als ik leef heeft Israël nog geen moment water bij de wijn gedaan. Er leeft geen Palestijn meer die ooit vrede heeft gekend.

foto: EPA

Wie schikt, bekent

Bij de manipulatie van de Euribor waren vier banken en bij de manipulatie van de Libor waren zes banken betrokken. Eurocommissaris Almunia heeft nu acht frauderende banken boetes opgelegd. UBS en Barclays behoren daar niet toe omdat zij de fraude hebben aangekaart en al fors beboet werden door de Amerikaanse, Britse en Zwitserse autoriteiten.

UBS heeft 1,1 miljard aan boete betaald, RBS 840 miljoen, de RABO 774 en de Deutsche Bank (u weet wel, de grootste criminele vereniging actief in Nederland) 725 miljoen. Let wel, we hebben het hier over schikkingsbedragen. De werkelijke fraude is vermoedelijk een veelvoud. De boetekortingen lopen in ieder geval in de tientallen procenten, voornamelijk omdat kartelvorming buitengewoon moeilijk te bewijzen is, aldus Almunia

Maar wie schikt, bekent. Zo eenvoudig is het. UBS zou een boete hebben gekregen van 2,5 miljard Euro, het was dus heel profijtelijk voor de bank om te schikken. Schade gehalveerd. Maar de echte schade lijden u en ik! Dat we het in Europa nu al enkele jaren lang buitengewoon moeilijk hebben is door deze zelfde banken veroorzaakt.

Populisten en Eurosceptici proberen ons de droom van een verenigd Europa te ontfutselen maar ook hier zien ze over het hoofd dat het Europa is die de banken hier een halt toeroept. Wie durft met droge ogen te beweren dat afzonderlijke lidstaten dat zonder EU ook voor elkaar zouden krijgen?

Bron: NRC 5 dec 2012

Opdat het niet aan uw aandacht ontsnapt

In de NRC van 5 december een artikel over arbeidsmigratie binnen de EU. Zelfs PvdA ministers proberen hier nu populistische opmerkingen over te plaatsen. Dus heeft eurocommissaris Reding de feiten eens op een rijtje gezet. Let wel, de gegevens werden door de lidstaten zelf aangeleverd!

En wat zien we dan voor Nederland? 90,4% van de uitkeringsgerechtigden in ons land zijn Nederlander. Onze bevolking bestaat voor 2,3% uit andere EU-burgers. Van de uitkeringsgerechtigden is slechts 1,8% ingezetene in een ander EU-land. Me dunkt, hier hoeven we het voorlopig dus niet meer over te hebben!

Van onze export gaat 75% naar andere EU-landen. In 2011 exporteerden we vier maal zoveel naar de interne EU-markt dan in 1990. Oost Europa is de op twee na belangrijkste exportmarkt voor Nederland. Met andere woorden: wij profiteren alleen maar van het vrije verkeer van personen, diensten en goederen. En we moeten niet zo zeuren als er ook eens een paar Oost Europeanen onze kant opkomen.

Een telefoontap is een filmrolletje

Weet u nog hoe destijds een filmrolletje met beelden van de oorlog op de Balkan verdween? Zogenaamd verprutst door een 'medewerker' die kennelijk wat onhandig was in de doka van defensie. Nu is er een telefoontap verdwenen van een gesprek tussen Teeven en van Rey. Stroomstoring, zegt Opstelten. Maar er is niemand die dat gelooft. De energieleverancier heeft inmiddels verklaard dat er zeer beslist geen sprake was van een externe stroomstoring. Ik heb het gevoel dat we hier grotelijks belazerd worden. U ook? Kennelijk moet hier iets verdonkeremaand worden. Wie haalt de onderste steen boven? Zullen we het ooit weten?

100 woorden

Alles pleit voor een nieuw federaal Europa

In de weekendeditie van de NRC een groot en wat merkwaardig artikel van Paul Scheffer over Europa. Tijdens een lunch met Herman van Rompuy eerder dit jaar was hem opgevallen dat deze laatste autistische trekjes begon te vertonen. Ideologische vergezichten waren niet meer aan hem besteed omdat zijn enige zorg nog het redden van de euro zou zijn. Scheffer noemt dit gedrag, deze tendens een vorm van politicide, een sluipende moord op de politiek. Hij stelt daar vier bouwstenen voor een ander Europa tegenover, bouwstenen die zich niet verdragen met een verdere federalisering van de Oude Wereld.

In de eerste plaats is Europa nu teveel naar binnen gericht, een gevolg van het "nooit meer oorlog" adagium. We deden er beter aan onze blik op de buitengrenzen te richten. Niet op Berlijn maar op Bejing, niet op Parijs maar op Sao Paulo, aldus Scheffer. Maar is dat niet allang aan de gang? Is niet juist de verschuiving in de geopolitieke verhoudingen aanleiding genoeg om gericht te werken aan een sterker Europa?

Dat wordt nog duidelijker wanneer we naar het tweede punt van Scheffer kijken. Juist de Europese landen scoren hoog op de Human Development Index, we scoren beter dan de andere continenten als het gaat om corruptie, de rechtsstaat enzovoorts. Scheffer noemt dit de verborgen vitaliteit van de meeste Europese samenlevingen. Maar ook deze vaststellingen van Scheffer lijken mij geenszins strijdig met een een streven naar een sterker Europa, integendeel.

In zijn derde overweging veronderstelt Scheffer dat die verborgen vitaliteit alles van doen heeft met de diversiteit van dit continent. Ook hier stuiten we op een hardnekkige notie die zichzelf lijkt te bewijzen maar die desalniettemin niet juist is: een sterker Europa is niet strijdig met de sociaal-culturele verscheidenheid die dit continent kenmerkt. Dat geldt evenzeer voor de Verenigde Staten van Amerika, waar de typische culturen van de afzonderlijke staten nooit verdwenen zijn.
Een duurzame unie heeft de legitimiteit van nationale staten nodig en omgekeerd kunnen die staten niet langer functioneren zonder de samenhang die deze unieke samenwerking biedt, aldus Scheffer. En hij stelt voor die verscheidenheid te beschermen in een Europese Grondwet. Welke richting we ook in willen slaan, maak er toch vooral geen Verenigde Staten van Europa van, verzucht Scheffer.

Zijn vierde argument heeft betrekking op de geografische omvang van Europa. Meer dan dertig staten lijkt hem niet aanvaardbaar. De door hem aangedragen argumenten voor deze stelling lijken mij valide en ik geloof ook niet dat er één Europese politicus is die in deze tijd nog zou willen streven naar een verdere uitbreiding.

Zoals ik al zei, een wat merkwaardig artikel. Een Europa zonder binnengrenzen vraagt om sterke buitengrenzen. Helemaal mee eens. Een Europa zonder binnengrenzen maakt vrij verkeer van personen en goederen mogelijk. Dat kan alleen ordentelijk verlopen wanneer er harmonisatie van wet- en regelgeving komt, juist om ieder verdringingseffect te kunnen vermijden. Er kunnen gigantische bezuinigingen worden gerealiseerd wanneer Europa een continentaal leger zou kennen. En de Oude Wereld zou een stuk herkenbaarder zijn wanneer er eenstemmig buitenlandse politiek zou worden bedreven. Een Europese economie gebaseerd op een sterke munt heeft zijn waarde allang bewezen en we kunnen die munt aanmerkelijk versterken door het internationale bankwezen te reguleren. Alle andere beleidsterreinen zijn de verantwoordelijkheid van de afzonderlijke staten.

En wat is er nu mooier dan die Europese federale regering keurig in Brussel te laten zetelen? Hoofdstad van het enige Europese land dat maar geen natiestaat wil worden? We hoeven niet te kiezen tussen Londen, Berlijn of Parijs. Laat die steden zijn wat ze al eeuwenlang zijn: hoofdsteden van fascinerende natiestaten, verenigd in een vreedzaam en economisch sterk Europa, dat zich kan meten met de overige grootmachten van deze wereld. Wat we nog wel moeten regelen is een Europees Parlement dat democratisch, sterk en zichtbaar is en daadwerkelijk in staat is om de Europese federale regering te controleren.

Feitelijk bepleit Scheffer een hybride, halfslachtige vorm voor een modern Europa, een - laat dat duidelijk zijn - vooral intergouvernementeel Europa. Volgens hem is dat de beste verdediging tegen de populisten maar ik geloof daar niet in. Zo'n intergouvernementeel Europa heeft geleid tot negatieve beeldvorming, tot Brussel én Straatsburg, tot een zwak Europees Parlement, tot een baantjescarroussel die de Europese Commissie heet, enzovoorts.

Laten we nu juist dáár mee stoppen en  helder aangeven welke kant we op willen. Laat die verkiezingen maar komen en laat de Eurosceptici maar forse kiezerswinst behalen. Laat hen deel uitmaken van het nieuwe Europees Parlement. We zijn er niet bang voor! Laten we ons er vooral sterk voor maken dat de Europese burgers goed geïnformeerd worden en zich niet klakkeloos een oor laten aannaaien door nationalisten die hen naar de mond praten maar voortdurend moeten verbergen dat ze hun persoonlijke machtshonger nauwelijks kunnen stillen.

Wist u overigens dat Nederland meer dan 120 duizend ambtenaren telt tegenover nog geen 40 duizend in Brussel? En dat Nederland, gemeten naar het aantal inwoners, tachtig keer zoveel ambtenaren kent dan Europa?

Een bancaire Schwalbe

Een liberaal blijft een liberaal en het jongste bewijs va die stelling is natuurlijk Halbe Zijlstra die in de NRC van 29 november nog eens uit komt leggen dat de beteugeling van banken aan het doorschieten is. Er wordt teveel regelgeving op die arme banken losgelaten, we zijn aan het doorschieten.
Regels over herkapitalisering van banken, over provisies, over beloningsbeleid, over het afleggen van een eed voor net gedrag, het is Zijlstra kennelijk allemaal een doorn in het oog. Om van de zorgplicht maar te zwijgen, die is voor Halbe de wereld op zijn kop. Maar we zijn toch niet vergeten hoe banken en verzekeraars tal van wanproducten zoals woekerpolissen aan de man brachten en daarbij het publiek willens en wetens onvoldoende informeerden over de echte risico's? Ja, ieder individu is zelf verantwoordelijk voor zijn eigen portemonnee maar je mag niet van iedere burger verlangen bijtijds in de gaten te hebben of die belazerd wordt of niet.
Er wordt wel beweerd dat banken al heel veel doen en gedaan hebben om hun gedrag bij te sturen maar voorlopig heb ik als burger daar totaal geen zicht op. En niemand heeft mij er tot nog toe van kunnen overtuigen dat er bij banken daadwerkelijk sprake zou zijn van enige cultuurverandering. Integendeel, zou ik willen zeggen.
Het lijkt er veel eerder op dat de banken suggereren dat aangescherpte regelgeving ten koste van hun oorspronkelijke taak gaat: het stimuleren van economische ontwikkeling door kapitaal ter beschikking te stellen aan ondernemingen. Maar dat is ordinaire chantage. Net als de noodkreet dat echte talenten niet willen werken voor de zuinige Hollandse salarisjes. Ik noem dat een bancaire Schwalbe, in het voetbal zou je er een gele kaart voor krijgen.

In de weekendbijlage van de NRC een uitgebreid artikel over het Liborschandaal en de mate waarin men in het Utrechtse op de hoogte was van deze fraude (en hoe eenvoudig die fraude vermeden had kunnen worden). Twee toplieden van de RABO zijn inmiddels opgestapt maar zij mogen met droge ogen blijven beweren dat ze van niets wisten. Welnu, dat zijn regelrechte leugens, het gebeurde onder hun eigen ogen, in hetzelfde gebouw, jarenlang. Ik hoop dat het ooit nog eens echt wordt uitgezocht. En om in voetbaltermen te blijven: dit is direct rood.