maandag 20 oktober 2014

Is de Euro onhoudbaar?


Wie hier vaker komt weet dat ik een hartstochtelijk verdediger ben van de Europese gedachte, inclusief de monetaire unie en dus inclusief de Euro. Maar wie de ontwikkelingen op de voet probeert te volgen, realiseert zich dat optimisme ten aanzien van de Euro niet echt op zijn plaats is.

In de Volkskrant van dit weekend een uitstekend artikel over de spagaat van Klaas Knot, met als ontmoedigende konklusie: "Daaruit volgt dat de Euro hoe dan ook onhoudbaar is". De argumentatie is in het kort als volgt: er wordt in het geheel niets gedaan om de banken in het gareel te houden en met elke maatregel die regeringen treffen om grip op die banken te houden hebben deze er een argument bij om vooral niet al te gretig geld te lenen aan het bedrijfsleven. Kredietverlening aan het bedrijfsleven is onontbeerlijk voor een gezonde economie, daarmee kunnen bedrijven groeien,werkgelegenheid creëren en daarmee kunnen werknemers consumeren.

De ECB koopt leningenpakketten van banken op, opdat de banken zo van hun uitstaande schuldposities verlost worden en meer geld uit kunnen gaan lenen. Het laatste gebeurt niet en de consequentie van het beleid van de ECB is dat die opgekochte schulden uiteindelijk voor rekening van de bij de ECB aangesloten landen komen. Anders gezegd: de belastingbetaler draait er voor op en niet de banken. Met name de Duitser Weidman verzet zich tegen deze strategie van de ECB maar hij lijkt volstrekt alleen te staan. Merkwaardig, omdat de ECB met dit beleid in feite nieuwe zeepbellen creëert door het opkopen van schulden te combineren met het vrijwel afschaffen van rente.

In de praktijk zien we dat burgers helemaal niet meer zijn gaan uitgeven door die ongekend lage rente, omdat hun koopkracht is gedaald, terwijl daarnaast hun spaartegoeden en pensioenen door die lage rente dreigen te verdampen. Het schuldenprobleem van arme landen wordt dus door de lage rente niet opgelost maar juist vergroot. En doordat de rijke landen in het Europese systeem als het ware borg staan voor de arme landen, ontbreekt elke prikkel om de schuldenlast daadwerkelijk in te dammen. We zien juist deze week dat Italië en Frankrijk opnieuw aan de begrotingsregels proberen te sleutelen, een veeg teken! "En nu de ECB staatsobligaties en bankkredieten van zuidelijke landen, inclusief Frankrijk, opkoopt, kunnen die landen een groot deel van hun schulden doorschuiven naar Duitsland, Oostenrijk, Finland en Nederland". Vandaar de konklusie: "de Euro is hoe dan ook niet houdbaar".

In dezelfde krant een uitgebreid interview met Martin Wolf, economisch commentator van de Financial Times. Ook hij stelt vast dat de Euro onhoudbaar is. Ook hij constateert dat de regulering van banken bij verre niet toereikend is. De verhouding tussen uitgeleend kapitaal en eigen vermogen dient van 20 op 1 teruggebracht te worden naar 3 op 1 maar dat gebeurt niet. Ook moeten bankdirecteuren afgeschermd worden van aandeelhouders, die nu veel te veel in te brengen hebben.

Ook stelt hij vast dat de Eurozone sinds 2008 geen economische groei meer heeft gekend en de economische schade van deze crisis is groter dan die van een wereldoorlog. Met een economische groei van 1,5 tot 2% wordt die schade nooit meer ingehaald. Verliescompensatie is pas mogelijk wanneer de economie in de Eurozone gedurende vijf jaar tenminste met 3% groeit! Maar niets wijst erop dat we dat mee gaan maken.

Wolf noemt de Europese politici incompetent terwijl de financiële elite zich schuldig maakte aan wangedrag en gered moesten worden door de overheden. Populisme en tribalisme nemen hand over hand toe in de hele Europese Unie en noodzakelijke maatregelen blijven uit. Welke zijn dan die noodzakelijke maatregelen? Wolf stelt "de inflatie omhoog naar 3 tot 4 procent, belastingen omlaag, afschrijven van de schulden en invoeren van euro-obligaties". Zijn konklusie: de Euro is onhoudbaar en instorting van de monetaire unie is heel waarschijnlijk.

Dit zijn geen vrolijke tijden voor een eurofiel. Ik kan weinig inbrengen tegen de hier verwoorde argumentaties. Er tekenen zich inktzwarte scenario's af.


Geen opmerkingen: