zaterdag 13 oktober 2012

Een prijs voor Europa


De Nobelprijs voor de vrede toegekend aan Europa. Daar zullen niet veel mensen aan gedacht hebben. En zo op het eerste gezicht valt daar wel wat op af te dingen. Maar laat ik beginnen met instemming. Het is een mooi en goed getimed signaal, deze toekenning. Nationale politici hebben verdacht weinig animo getoond zich structureel positief over het instituut Europa uit te laten, daarmee bewijzend dat ze allemaal populisten zijn.
Nu hebben we een diepe financieel-economische crisis en prompt wordt de Unie van binnenuit bedreigd. Toekenning van deze Nobelprijs herinnert ons er nog maar eens aan waarom het allemaal begonnen is: het verduurzamen van een oorlogloze toestand en daarin is de Europese Unie natuurlijk geslaagd.
Op andere strijdtonelen, denk aan de Balkan, heeft Europa natuurlijk een allesbehalve slagvaardige rol gespeeld en evenmin is het altijd gelukt (denk aan Irak) met één mond te spreken. Europa is geen vredebrengend instituut en in dat opzicht past ons natuurlijk grote bescheidenheid. Ons, inderdaad, want die mooie prijs straalt ook een beetje op ons af, ons Eurofielen die streven naar een verdere integratie en een federaal Europa waarin we meer waarde hechten aan wat ons bindt dan aan wat ons scheidt.

Kritikasters zeggen nu dat je je met een institutie niet kunt identificeren en dat de Nobelprijs aan een persoon had moeten worden toegekend en prompt weten zij tal van voorbeelden te noemen die eerder in aanmerking hadden moeten komen. Ofschoon ik het argument wel begrijp hecht ik er verder weinig waarde aan. Het is een beetje kinnesinne.
Of ze zeggen dat hiermee de Nobelprijs een politieke prijs is geworden. Onzin natuurlijk, de Nobelprijs was altijd al een politieke prijs, toegekend aan personen van wie het comité had vastgesteld dat zij een beweging vertegenwoordigden en initiatieven aan de dag hadden gelegd die de ondersteuning van een internationaal erkend en gerespecteerd instituut verdiend hadden. Om die reden kregen eerder Rabin en Arafat, Mandela en de Klerk, Obama en vele anderen de prijs. En nu dus de Europese Unie om dit experiment een hart onder de riem te steken, oms ons alleen er nog eens aan te herinneren waarom het allemaal te doen was.

Geen opmerkingen: