maandag 24 maart 2014

Ondertussen in Caïro...


In Egypte worden in een recordtempo van twee zittingsdagen 529 leden van de Moslimbroederschap ter dood veroordeeld. Slechts 117 verdachten waren bij het proces aanwezig. Hoe je de situatie in Egypte ook beoordeelt, dit heeft natuurlijk helemaal niets meer van doen met een rechtsstaat. Mubarak is of wordt vervangen door Al-Sisi en verder lijkt er helemaal niets veranderd in dat treurig stemmende land. Wat een enorme kater moet dat zijn voor al die tienduizenden die maandenlang het Tahrirplein als domicilie kozen, hopend op een Arabische lente, op een revolutie zelfs.
In Tunesië lijkt men daar aardig in geslaagd, er is een nieuwe grondwet met een zeer bescheiden rol voor islamitische rechtspraak en er is een enthousiast parlement, waarin veel vrouwen actief zijn.

Dat Morsi uiteindelijk werd afgezet blijft schuren, want hij is per slot van rekening door vrije verkiezingen aan de macht gekomen. Maar zijn politieke handelen maakte vanaf de eerste dag van zijn bewind duidelijk dat hij het land wilde herscheppen totdat het naadloos paste binnen de filosofie van de Moslimbroederschap. Tandenknarsend ging de internationale gemeenschap akkoord met het legeringrijpen.

De situatie doet sterk denken aan het FIS en het GIA in Algerije. In 1989 en 1991 behaalde het FIS grote verkiezingswinst, zeker onder de Algerijnse werkloze jeugd. Vanwege het streng islamitische karakter van het FIS werd zij uiteindelijk door het leger in 1992 ontbonden. Het GIA zorgde vervolgens jarenlang voor ongekende terreur in het land. Hele dorpen werden op de meest barbaarse wijze afgeslacht en Algerije stevende af op een prehistorische fundamentalistische moslimstaat. Uiteindelijk  is het in geopolitiek opzicht tamelijk stil geworden in Algerije. Ik weet niet of de principes van de rechtsstaat destijds in acht werden genomen maar ik vermoed zo dat we ons daar weinig illusies over moeten maken. Vanuit de optiek van minderheden en een mogelijke emancipatie naar een staatsvorm die kan gaan lijken op een democratie, is zulk ingrijpen in ieder geval te begrijpen en soms zelfs te rechtvaardigen.

Toch lijken mij de huidige wetgeving in Egypte en de daar kennelijk bij horende maatregelen tegen de Moslimbroederschap uiterst draconisch. Al was het maar vanwege de enorme aanhang van de broederschap. Hun verwijt dat Egypte nu opnieuw is getransformeerd in een dictatuur is moeilijk te ontkennen. Dit is het droevige lot van landen waar de overgrote meerderheid van de bevolking diepgelovig is en eigenlijk het liefste hun land zou willen inrichten in overeenstemming met hun religieuze wetten. In zulke landen heeft een minderheid niets te zoeken en onvruchtbaarder bodem voor democratie is nauwelijks denkbaar.

foto: Reuters

Geen opmerkingen: