Crisis in de Krim. Wat daar gebeurt kennen wij alleen uit de geschiedenisboeken, we hebben dat sinds 1950 - het gedenkwaardige jaar waarin ik voor het eerst licht zag - niet meegemaakt. Ja, de Amerikanen vielen wel eens ergens binnen en de Russen ook maar dat was dan altijd om tijdelijk de boel in de gaten te kunnen houden, niet om landjepik te doen. Ik weet wel, je kunt de Russische invallen in diverse Oostbloklanden tijdens de Koude Oorlog niet bepaald bagatelliseren, maar toch...
Nu, bij de Krim is dat anders en het gedrag van Poetin is uitermate zorgelijk en beangstigend. Het is niet zo raar dat er inmiddels al vele spotprenten zijn waarin hij vergeleken wordt met Hitler, die immers dezelfde drogredenen hanteerde voor zijn binnenvallen van buurstaten. Wat minstens zo zorgelijk is: een grote meerderheid van de Russen lijkt pal achter hun alleenheerser te staan, alsof hij hen hun nationale trots terug geeft. De nationale trots die als gevolg van de perestroika spoorloos verdween nadat de Unie van Sovjet Republieken uiteen was gevallen.
Poetin voelt zich ijzersterk en trekt zich nergens iets van aan. Fijntjes herinnert hij eraan dat het Westen zonder VN-mandaat Libië binnenviel. Op zich heeft hij daar geen ongelijk in maar dat maakt de Krim nog geen tweede Libië of een tweede Kosovo. Het grote verschil is dat Poetin erop uit lijkt te zijn de Krim te annexeren. En dat is een onvoorstelbare gebeurtenis.
Wat te doen? Eén ding is zeker, het is uitermate onverstandig niet na te denken over een passende reactie. Toch wordt hier alom het antwoord van Europa met veel dedain beoordeeld. Dat is voorspelbaar, het lijkt impopulair, not done om om het even wat uit of van Europa te ondersteunen. Maar dat is zeer onterecht. Koste wat het kost moet een militair treffen worden vermeden. Dat lukt alleen met rust en kalmte en met diplomatie.
Als Poetin weigert in te binden, en alles wijst daar op, dan kan Europa evenals Amerika opschalen naar de tweede fase. Het aankondigen van passende sancties maar ook dan is kalmte vereist. Het is compleet zinloos meteen je hele arsenaal aan sancties in te zetten. Dan blijft er daarna geen ruimte tot onderhandelen meer over.
En wat al die Europa-bashers of -kritikasters vergeten is dat Europa voor 30% afhankelijk is van Russisch gas en dus net zo veel baat heeft bij een goede relatie met Rusland als andersom Rusland de inkomsten uit de verkoop van aardgas niet kan missen. En hoe het ook zij, wanneer in de laatste fase handelssancties aan de orde komen, zullen niet alleen de Russen daar hinder van ondervinden maar wij evenzeer.
Deskundigen wijzen erop dat de annexatie van de Krim door Rusland als een fait accompli moet worden beschouwd. Dat is een onverteerbare gedachte. Zeker wanneer je bedenkt dat een futiliteit voldoende is om het Krim-scenario te herhalen in oostelijk Oekraïne. Poetin dreigt er al mee. En we weten sinds 1914 dat een futiliteit voldoende is om een ramp te ontketenen.
Deze beangstigende situatie is niet gebaat bij voorspelbaar gemekker tegen vermeend slap gedrag van Europa. Laten we ons gelukkig prijzen dat er hier tenminste nog sommigen zijn die hun kalmte bewaren. In de tussentijd heb ik al wel één suggestie om Poetin tot de orde te roepen en dat is een versneld lidmaatschap van de NATO voor Oekraïne. De Baltische staten zijn blij dat ze inmiddels lid van de NATO zijn, want artikel 5 biedt hen in ieder geval de geruststellende zekerheid dat Rusland wel drie keer na zal denken eer het ook daar de etnische Russen zogenaamd meent te moeten beschermen.
We gaan onzekere tijden tegemoet, ook financieel-economisch. Grootspraak of doldriest handelen is in niemands belang.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten